(foto's: Jan Smets)

Ze staan netjes op een rijtje opgesteld in de sacristie van de Katelijnekerk: vier deels gepolychromeerde beelden van verschillende hoogtes.  Tot 1986 sierden ze aangekleed in een lange blauwe jurk de Kerststal in deze kerk.  Nadien geraakten ze wat in de vergetelheid.  Maar vandaag zijn ze herontdekt en wachten ze op een grondige restauratiebeurt.  Deze engelen (?) zijn niet de eerste de beste.  Ze werden vervaardigd door één van de grootste Mechelse beeldhouwers aller tijden: Nicolaas Van der Veken (1637-1704).  Deze kunstenaar was lang en heel bedrijvig aan de slag in onze stad, en in verschillende kerken kan je nog het virtuoze werk van zijn hand bewonderen.  Guido Vandeneede van de Kerkraad toont ze me trots.  Ik herken in de fraai gesneden koppen de hand van de meester.  Maar zijn het écht wel engelen?  Hier rijst twijfel over.  Want door de vier figuren in een bepaalde orde te zetten lijken ze wel opgesteld als willen ze een reidans aanvatten?  Dansende engelen?  ... een raadsel.

(foto's: Jan Smets)

Nicolaas Van der Veken is één van de bekendste én begaafdste kunstenaars die ooit aan de slag waren in deze stad.  Deze beeldhouwer-sculpteur was vrij honkvast, en veel van zijn werk valt nog te bewonderen in Mechelen.  Nicolaas werd in 1637 geboren in de Kapelstraat in de wijk Den Ham. Hij is in de Dijlestad ook gestorven in 1704.  In zijn familie waren velen actief als leerlooier, en da's niet verwonderlijk gezien de geschiedenis van deze Mechelse buurt.  Zelf is hij nooit gehuwd en hij heeft geen kinderen nagelaten.  Maar zijn jongere broer Lambertus (1640-1709), die ook werkte in het atelier van zijn beroemde broer, deed dat wel.  Stan Maes is via zijn moeder nazaat  van de kunstenaar in de elfde generatie.  De moeder van Stan, Rina Barthélémy, heeft zich vroeger reeds vastgebeten in de familieroots en Nicolaas Van der Veken.  Massa's opzoekingswerk heeft ze gedaan gedurende vele jaren.  Stan stond er op de 'eerste rij' naar te kijken.  Door werk en tijdgebrek heeft hij er zich toen weinig mee bezig gehouden.  Maar nu wil de 63-jarige Maneblusser als een soort van 'ere-schuld' aan zijn moeder, de draad weer opnemen.  Hij heeft er zich opgestort, en zeker na zijn naderend pensioen wil hij dat tempo nog opdrijven.  Dat alles moet resulteren in een mooi kunstboek over zijn ver familielid... 

(foto's: Jan Smets)

Voor de tweede keer in één week tijd loop ik de Katelijnekerk binnen.  Vorige keer had ik een boeiende ontmoeting met Luc Rossen die met restauratiewerk van de biechtstoelen in deze kerk bezig is.  Maar omdat ik een andere afspraak had, diende ik ons gesprek af te breken.  Vandaag kom ik terug - en heb een méér dan één uur durende babbel met een gedreven man, die met heel veel vakkennis en liefde vertelt over zijn werk.  Eén ding weet ik nu al zeker:  Nooit zal ik de Katelijnekerk nog binnenlopen zonder te denken aan de kunstenaar van dit prachtig beeldhouwwerk, maar ook aan Luc, die minitieus de ziel van de meester - Nicolaas Van der Veken, aanvoelt in zijn werk, en door zijn restauratiewerk als het ware de hand van de grote beeldhouwer in de zijne voelt werken...