(foto's: Jan Smets. vlnr: Bieke De Preter, Sonja Vertommen, Bie Maes en Jef De Laet)

Met een derde editie van een kunstroute doorheen Battel en omgeving is vzw kuroba niet aan zijn proefstuk toe.  'Bibeo' herhaalt het beproefde concept, maar...voegt er voor deze editie toch wat leuke verrassingen aan toe!  Volgend weekend - 27 en 28 mei is het weer zover.  Veranker het in jouw agenda.  De verre weersvoorspellingen beloven een droog en zonnig weekend.  Laat ons hopen dat dit bevestigd wordt.  Dan wordt het heerlijk fietsen of wandelen langsheen het 25 km lange parcours.  Je hoeft niet alles op één dag af te werken, en ook is het mogelijk om het met de auto af te leggen natuurlijk.  Alles mag, alles kan...  Het evenement is bovendien gratis op de koop toe.  En dat is dank zij de gulheid van een aantal plaatselijke sponsors en de medewerking van Stad Mechelen.    Startpunt is de parochiekerk van Battel en je kan er zowel op zaterdag als zondag terecht vanaf 10 uur.  Alle artistieke stopplaatsen kan je bezoeken tot 18 uur ...

  (foto's: Jan Smets)

Heel onlangs ben ik de gelukkige bezitter geworden van een bijzonder kunstwerkje: een ets uit 1972, van niet minder dan de legendarische Ferre Grignard.  Misschien zegt zijn naam de jongste generaties weinig of niks, maar Ferre die in 1982 overleed op de leeftijd van 43 jaar, was wel een iconisch figuur.  Vooreerst was hij een briljant muzikant.  Maar daarnaast was hij een 'typisch product van zijn tijd': een zachte anarchist, tragisch, veelzijdig... , rebel én genie.  Niet alleen op muzikaal gebied was hij spraakmakend, maar ook als beeldend kunstenaar had hij overduidelijk talent.  Dit facet bleef lang wat onderbelicht.  Maar daarover zo dadelijk meer...

Wat het werkje dat ik in handen kreeg voor mij wel een meerwaarde geeft is de handgeschreven boodschap op de achterkant.  Ferre Grignard richt de boodschap aan...jawel: Frans Croes: Mechelse evenknie - al even erg product van zijn tijd - kabouter en artistiekeling, én kroegbaas van den 'Herten Aas' aan de Haverwerf.  Ferre kwam er al eens meer over de drempel.  Het was daar aan de Dijle dan ook een laboratorium voor kunstenaars, dichters, muzikanten, trotskisten, alternatievelingen, provo's, hippies en wereldverbeteraars.  Een bont allegaartje.  En Croes stond er achter de tapkast.  Ook die andere bekende Mechelaar, dichter Herman De Coninck kwam er vaak. Hij betitelde Frans Croes als de 'Godfather van de Mechelse subcultuur'.  Geen wonder dat Ferre Grignard het goed met Croes vinden kon.  Op de achterzijde van de ets schrijft hij: 'Harte-Aas-lijk gefeliciteerd Frans!'

  (foto's: J.Smets)

Het Cultuurcentrum lijkt wel een gonzende bijenkorf...  Sjarabang organiseert er weerom haar Kunstenfestival voor personen met een beperking.  Je komt er oren en ogen tekort.  Aanstekelijk en hartverwarmend om dit alles gade te slaan.  Maar ook in de tentoonstellingszalen boven is het alle hens aan dek.  Samuel Vanderveken, de kunstenaar met Mechelse roots die momenteel in Molenbeek woont en werkt, is er met een hele ploeg aan de slag om de meer dan twee maand lopende tentoonstelling 'Bright' op te bouwen.  Op 24 maart wordt deze geopend met een vernissage, en op 4 juni wordt er een punt gezet achter deze groepsexpo die wel héél veelbelovend is.  Er wordt getimmerd en geverfd... Samuel hangt ondertussen al enkele grote kleurrijke werken op.  En daar komt wel wat paswerk bij zien.

Toch heeft hij tijd om even enthousiast het project aan mij voor te stellen.  Samuel is geen onbekende in Mechelse artistieke middens.  In het verleden realiseerde hij al enkele projecten voor D.A.R.T. en een knappe muurschildering van zijn hand is te zien in de Varkensstraat...  Ook ver buiten deze stadsgrenzen heeft Samuel al langer zijn sporen verdiend...

Mechelen Talentenfabriek is er gekomen bovenop het bestaande Mechelse coalitieakkoord ... een extraatje als het ware. Vroeger vertrok Mechels talent uit de stad wegens gebrek aan ontplooiingskansen. Nu werd de omgekeerde beweging ingezet, want ook creatievelingen van buiten Mechelen zijn gecharmeerd door de mogelijkheden van het project.

(foto's: Jan Smets. Boven: Peter Eyskens, Daniël Breckpot, Martine Van der Auwera)

Qua leeftijd is de eerbiedwaardige Koninklijke Lucasgilde stokoud. Maar dat betekent niet dat deze Mechelse kunstkring oubollig of versleten is.  Er was een tijd dat men er wat meewarig of sceptisch naar keek.  Maar dat is voorgoed verleden tijd.  Daar waait al langer een frisse wind door de kring, en men trekt terug jonge kunstenaars aan. Dit jaar kwamen er zowat zeven nieuwe aangewaaid.  Ook is er weer doorstroming van de Mechelse academie.  En dat is verheugend te noemen.  De inspanningen van de Lucasgilde lonen zich.  Stichter Willem Geets zou er blij om zijn.  131 jaar geleden was hij de oprichting van de gilde.  Samen met de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst behoren de Lucasgilde tot de oudste verenigingen van de stad.  En men maakt zich sterk dat het ook één van de oudste kunstkringen van ons land is.  Vanaf dit weekend tot en met 22 januari kan je de jaarlijkse expo bezoeken in de bovenzalen van het Cultuurcentrum aan de Minderbroedersgang.  En dat mag je zéker niet missen.  De tentoonstelling is heel gevarieerd, erg kwalitatief en verrassend.  Diverse disciplines komen aan bod.  Overtuig je zélf: oud staat absoluut niet voor oubollig!

(foto's: Jan Smets)

De herfst toonde vandaag haar minder fraaie kant.  Regen en wind bepaalden het weerbeeld en strooiden toch wel wat roet in het eten van de organisatoren van de Mechelse Kunstbende. En dat was een tikkeltje jammer.  Hierdoor kwamen niet zoveel jongeren afgezakt naar de Kruidtuin.  Maar wie het barre weer trotseerde was getuige van de aftrap van Kunstbende 2017.  De Bo'kes-bende van H30 wilde met een leuk en boeiend programmaatje het startmoment wat meer in de verf zetten.  En wat we te zien en te horen kregen getuigde van het grote talent van eigen bodem.  Toffe performances als de geknipte promotie voor Kunstbende 201! "Jong Mechels talent moet zich tonen!" benadrukte cultuurschepen Björn Siffer in zijn openingswoordje. "En dan moet je bokes eten om sterk te staan...".  Hij doelde hiermee natuurlijk op het samen gezellig boterhammen eten in het groen van de Kruidtuin bij het begin van het traject...

(foto's: Jan Smets.  Li-boven catalogus expo 2011 in Cult.Centrum)

Op deze prachtige nazomerdag staan de ramen van het appartement wijd open, en je hoort het gekrijs van de meeuwen.  Ze hebben de beiaardklanken van zijn geboortestad vervangen.  Hier in Oostende klinkt het lied van de zee en de meeuwen nemen het mee in hun vlucht...

Elf jaar geleden verruilde hij zijn woning en zijn geliefde atelier aan de Auwegemvaart.  Noodgedwongen en met pijn in het hart.  Maar het kon niet meer.  Als een kunstenaar die zovele jaren zoveel schoonheid wist te scheppen de steen de steen moet laten en het blad leeg, dan gaat dit gepaard met stil verdriet.

Zijn rechterhand wil niet meer mee.  MS heeft hem in zijn greep.  Al vele jaren.  Frans is afhankelijk geworden van derden en zijn ongelooflijk lieve vrouw Cécile - een mooie, frèle dame die hem met de beste zorg omringt.  Hij is er dankbaar voor.  Ondanks de beperkingen en ondanks het verlies van de fysieke kracht om verbeelding in beelden om te zetten heeft hij vrede met zichzelf en zijn toestand.  Hij wil nog graag honderd worden, vertelt hij.  Ik zie dat hij het meent.   De levensdrang is er...

  (foto's: Jan Smets)

Jan De Smedt, de in 1954 op 49-jarige leeftijd overleden Mechelse kunstschilder en beeldhouwer wordt op vrijdag 20 en zaterdag 21 mei volop in de schijnwerpers gezet.  Immers: die zaterdag zullen heel wat unieke werken van hem per opbod worden verkocht.  En da's misschien wel de enige en laatste  kans die je hebt om een waardevol kunstwerk aan te schaffen van deze Mechelse artiest.  Ik had vandaag een boeiend gesprek over Jan De Smedt met Axel Vaeck en Herwig De Lannoy, respectievelijk secretaris en voorzitter van de Koninklijke Kring voor Oudheidkunde, Letteren en Kunst van Mechelen.  Ze poseren maar al te graag bij het beeldje 'Jeannine' dat op het Jan Se Smedtplein staat - het officieus zo genoemde pleintje in de Varkensstraat..

Mijn eerste kennismaking met het werk van De Smedt was in 1979.  Toen ging een retrospectieve van deze kunstenaar door in het Cultureel Centrum.  Mijn grootoom Staf Weyts, de nu in de vergetelheid geraakte bekende Mechelse schrijver, die goed bevriend was met Jan, nam er het woord.  Ik herinner me vooral ook de grote en haast aandoenlijke adoratie die zijn zoon Raphaël had voor zijn vader.  Raphaël die een paar jaar geleden overleed, en eveneens actief was in de Oudheidkundige Kring, heeft zijn hele leven gewijd aan de artistieke nalatenschap van zijn vader, en bracht ze voortdurend in de aandacht. 

  (foto's: Jan Smets)

Hij stapt moeizaam en zijn bewegingen zijn wat beverig sinds hij een vijftal jaar geleden door de ziekte van Parkinson werd getroffen.  "Al kan ik nog steeds een recht lijn trekken!".  Daarboven is hij chronisch vermoeid en dat feit speelt hem ernstig parten.  "Stappen is moeilijk geworden en ik heb een scooter zoals die Benidorm bastards" lacht hij.  Zijn gevoel van humor is hij niet kwijt. 

Fysiek is het haast niet meer mogelijk om te schilderen. Na tien minuten ben ik kapot.  Ik kan het relativeren omdat ik al zo oud ben, maar het blijft moeilijk om te aanvaarden. Ik heb beelden in mijn hoofd maar kan mijn verbeelding geen vorm meer geven. Toch kijk ik tevreden terug op wat ik allemaal kon waarmaken als je ziet van waar ik kom: ik was een doodgewone jongen uit den Hanswijkenhoek..."

Jan keert hoe langer hoe meer terug naar zijn jeugdjaren in deze Mechelse wijk. Want bovenal onderstreept hij, is hij 'ene van den Hanswijkenhoek' net zoals zijn vrouw Clémentine. Jan wordt in juli tachtig jaar en vorige maand mocht Clémentine al tachtig kaarsjes uitblazen.

Clémentine is bedlegerig en ligt voor het raam in de woonkamer waar ze het straatleven  van de Grote Nieuwendijk kan observeren.  Ook zij lijdt aan Parkinson - al langer dan Jan.  Een gruwelijk toeval. De ziekte heeft bij haar al zwaarder ingehakt. Toch volgt ze nauwlettend ons gesprek en komt er af en toe tussen om iets aan te vullen. Het is van een ontroerende schoonheid te noemen hoe deze twee mensen zorgzaam met mekaar omgaan.

(foto's: Jan Smets)

Wil je dit jaar écht een uniek en waardevol cadeau onder de Kerstboom leggen?  Of...wil je het jezelf schenken?  Dat kan!  En je hoeft er niet zo ver voor te lopen.  En als ik je hierbij nog vertel dat het allemaal héél erg betaalbaar is met prijzen tussen 15 euro en 150 euro: dan ga je waarschijnlijk overstag.  Acht kunstenaressen met een flinke staat van dienst stellen hun kunstzinnige creaties ten toon én te koop in huiskamergalerie yoHanneke aan de Schuttersvest 25.  Ik was verrast door het heel diverse en kwalitatief hoogstaande aanbod.  Met galeriehoudster Hanneke Vermeulen en drie van de kunstenaressen had ik een fijne babbel...  Vandaag ging het evenemet 'Kok - Kunst Onder de Kerstboom' van start, en je kan er morgen tot en met volgend weekend nog terecht...  Doen!  een aanrader...

(foto's: Jan Smets - vlnr: kunstenaarJan Scheirs, Johan Muyldermans, vader van 'prinses Harte', cultuurschepen Björn Siffer, Hans Martens en Christine Decraene)

Van zodra dat je in relatie gaat met een kunstwerk bezit je het al.  Maar natuurlijk is het leuk om het écht letterlijk te bezitten.  Je kan er dan altijd van genieten, maar het ook delen met je huisgenoten, vrienden...

Dat vertelt Hans Martens, de gedreven directeur van de Mechelse Koninklijke Academie voor Beeldende Kunsten.  Maar al te graag wou hij ingaan op de vraag van Rotary Club Opsinjoor om veilingmeester te zijn op de kunstveiling die ze willen organiseren op 15 november.  Zo wil hij zijn steentje bijdragen aan het cultureel leven in Mechelen, en bovendien zijn voor hem alle redenen goed om kunst in de publieke sfeer te brengen.  Hans Martens steunt hiermee zowel Rotary en het gekozen goede doel (vzw Prinses Harte) én de kunstenaars.  Kunstenaars hebben het niet steeds gemakkelijk om aan de bak te komen, en elk verkocht werk is een vorm van appreciatie.  Natuurlijk is de Mechelse club erg blij dat Hans de opdracht aanvaarde.  "En nu moeten we de kunstminnaars aantrekken!  Er is voor elk wat wils!  We veilen werk van zowel opkomend talent als van gevestigde waarden.  En...het zal betaalbaar zijn..." verzekert me Christine Decraene, voorzitster van Rotary Club Opsinjoor...

    (foto's: Jan Smets)

"Hoe zou het met Juffrouw Luciënne zijn?"  vroeg ik me af.  Luciënne Vanderwaeren was in een grijs verleden mijn eerste lerares in de Mechelse academie, waar ze les gaf aan de jongsten.  In 2010 bezocht ik haar in residentie Zonneweelde in Rijmenam, waar ze toen nog maar een halfjaartje verbleef.  Noodgedwongen, omdat haar partner hulpbehoevend werd.   www.mechelenblogt.be/2011/07/zij-leerde-mechelen-tekenen    Ondertussen is er veel veranderd.  Haar echtgenoot stierf al een hele poos geleden na een lang en pijnlijk ziekteproces.  Maar Luciënne nam de draad weer op.  Ik was in Zonneweelde waar ik oud-burgemeester Joris wou ontmoeten.  Daar zag ik haar terug: op haar 88ste is ze nog steeds een gracieuze verschijning. En...ze heeft tijd te kort.  Door haar mederesidenten wordt ze 'de kunstenares' genoemd.  En dat is ze nog altijd.  Ze schildert, tekent en maakt aquarellen, schrijft haiku's en houdt spreekbeurten voor de andere bewoners over onderwerpen die haar boeien, zoals kunst en Mechelen... Luciënne Vanderwaeren lijkt haar tweede jeugd te beleven.  In de hele residentie hangen werken van haar, en de gang waar haar appartement gelegen is, wordt al lachend de 'Avenue des Arts' genoemd...

  (foto's: Jan Smets)

De titel is onleend aan Paul Klee, maar verwoordt wonderwel het opzet van deze bijzondere tentoonstelling waarbij Studio Borgerstein in september mee naar buiten treedt.  En dat laatste mag je erg letterlijk nemen.  De Studio zal zowat 100 kunstwerken tonen in etalages van Hanswijkstraat, Graaf Van Egmontstraat, OLV-straat en Vijfhoek.

De Studio is een vijftal jaar geleden ontstaan binnen de werking van vzw Borgerstein die toch wel stevige banden met Mechelen heeft.  Ze is dan ook immers nét buiten de stadsgrenzen, aan het IJzerenveld in Sint-Katelijne-Waver, gelegen.  Studio Borgerstein is een artistiek atelier waar mensen met een verstandelijke beperking kunstenaar zijn.  In het atelier ontwikkelen ze, onder begeleiding, hun eigen beeldtaal en leren ze omgaan met verschillende materialen.

Om de twee jaar organiseert de Studio zélf een tentoonstelling, naast al de andere expo's waaraan men deelneemt in de eigen regio, maar ook ver daarbuiten.  Vorige keer werd een expo met 70 werken opgezet in het IKA aan de Veemarkt, en toen al wist het tentoongestelde aangenaam te verrassen door zijn kwalitatieve sterkte, creativiteit en authenticiteit.  Outsiderkunst werd lang als minderwaardig aanzien.  Onterecht.  En dat zal de tentoonstelling die in september doorgaat, en die vrij te bezoeken is langs een leuk wandelparcours ten volle bewijzen.  Ik had een toffe babbel met drie van de 16 kunstenaars die zullen deelnemen, en Jef, Palmer en Bianca vertellen met veel enthousiasme over hun werk...

(foto's: Jan Smets)

Ze hebben een totaal andere achtergrond en leeftijd.  Chris Joris is van het bouwjaar 1952 en David Katshiunga is net geen 28 jaar.  Toch hebben deze twee Mechelaars mekaar 'gevonden'.  Méér zelfs: ze zijn mekaars grootste fans geworden.  Chris is al decennia lang niet weg te slaan van de podia als één van de grootste jazzmuzikanten van ons land: een zuiver muzikaal talent met een indrukwekkende staat van dienst als percussionist/componist/pianist, experimenterend met etnische muziekvormen die hij wonderlijk weet te versmelten met wereld-en jazzmuziek.  Bovendien - en misschien was dit vroeger bij de meesten iets minder bekend: een begenadigd beeldend kunstenaar.  En ook daar gooit hij hoge ogen.  De in Kinshasa geboren David kwam pas als zesjarige naar ons land, en is nu grafisch ontwerper.  Een paar jaar geleden wist hij me te verbazen én ontroeren met  zijn expressieve portretten toen ik hem en zijn werk ontdekte in H30, het creatief atelier voor jongeren in de Hanswijkstraat.  Sinsdien is hij als kunstenaar nog gegroeid en oogst hij veel lof.  Terecht.  David en Chris hebben mekaar ook 'ontdekt' en dit heeft alles te maken met de rode draad die door hun beider kunst loopt.  Hoewel zij hun thema's op een andere manier uitwerken, zijn er opvallende parallellen.  Beide schilders borstelen met veel expressie de Afro-Amerikaanse mens of leefwereld - vaak contrastrijk in zwart/wit...  Heel waarschijnlijk staat er binnenkort wel iets op stapel in eigen stad, waarbij de Mechelaars hun gezamelijk werk kunnen bewonderen...

(foto's: Jan Smets)

D.ART, het artistieke luik met beeldende kunst tijdens het muziekfestival de Dijlefeesten, heeft de start niet gemist.  Op een nochtans bloedhete avond kwam er flink wat volk afgezakt naar de leegstaande gebouwen van het vroegere Artenova in de Consciencestraat.  Bekende Mechelaars, kunstenaars van vroeger en nu, vonden mekaar in de gigantische tentoonstellingsruimte, en gingen nadien verkoeling zoeken in het ernaast gelegen Bodo-café.  De jaren zeventig gingen naadloos over in de actuele tijd.  Kunst is immers eeuwig en tijdloos.  Dit was de start van een kunstzinnige vijfdaagse, en zowat iedereen was het erover eens: dit is véél te kort voor zulk project waar enorm veel tijd en energie in gekropen is, en waarvan het resultaat best verbluffend mag genoemd worden.   Dit gebouw heeft potentieeel, en het is maar te hopen dat zolang het leegstaat hier nog op creatieve manier gebruik van kan gemaakt worden...