(foto's: Jan Smets)

Amper enkele dagen voordien had ik er nog ouderjaarsavond gevierd...  Maar dan gebeurde het: een meer dan zware storm raasde in die januarimaand van 1990 over het land en legde het pand in de Bergstraat waarin de Xaverianenkring haar stek had in puin.  Dan moet je wel even slikken.  Hiermee viel het doek over deze kring die in 1859 werd opgericht.  De Xaverianenkring had op deze locatie een kapel en een feestzaal die dus ook af en toe verhuurd werd aan een gezelschap zoals het onze dat er toen een feestje bouwde om de overgang van oud naar nieuw te vieren... Niet alleen de gebouwen gingen verloren: ook de omvangrijke kunstcollectie ontsnapte niet aan de ramp.  Alleen één beeld - en dan nog niet het minste - overleefde de catastrofe.  Jarenlang werd het haast vergeten, bestoft en aangetast door houtworm, verstopt tussen wat café-accesoires in een berghok - een restant  van de vernielde lokalen.  Gelukkig was het Frans Verberdt, voorzitter van de kerkfabriek van Sint-Jan die deze eerder toevallige vondst signaleerde aan de'Vrienden van Sint-Rombout'.  Deze zagen dadelijk dat het om een waardevol beeld ging, en de bal ging aan het rollen.  Om schade te beperken diende snel ingegrepen te worden vertelt me Patrick De Greef, voorzitter van de Vrienden....

(foto's: Jan Smets - glasraam St.-Jan Berchmanskerk - Paul Van Bets)

Zijn naam mag dan al wel bekend in de oren klinken - al was het alleen maar omdat Jan hier een straatnaam kreeg én er een parochiekerk naar hem genoemd werd. Verder blijft deze Vlaamse Heilige voor de meesten een schimmig figuur uit een ver en Rooms verleden waar we niet zoveel voeling meer mee hebben.  Paul Van Bets blaast het stof van de 'stolp' en als de wolk van wierook, die als een aureool rond zijn Heilige Gestalte hangt, wat opgelost is, komt een mens van vlees en bloed tevoorschijn: Jan: een jongeman uit Diest, die een derde van zijn leven in onze stad verbleef.  Dit  lijkt behoorlijk lang, maar is het niet.  Jan Berchmans stierf op 22-jarige leeftijd, en toen was hij al een poosje verdwenen vanonder de schaduw van ons aller Sint-Romboutstoren. Dit jaar is het 125 jaar geleden dat Jan heilig werd verklaard, en daarom vroeg de Sint-Jan Berchmansgemeenschap van Mechelen aan Paul Van Bets of hij geen wandeling kon gidsen waar de voetsporen van Jan in deze stad konden gevolgd worden.  Paul bokste zo'n wandeling in mekaar, en morgenavond neemt hij de belangstellenden mee op sleeptouw voor deze éénmalige gidsbeurt...

  (foto's: Jan Smets)

En nu ga ik weg... Mijn stappen wordt moeilijk.  Ik heb regelmatig ademnood, en mijn oogkwaal verergert.  Ik kan de Mis niet meer lezen, en het is steeds moeilijker om boodschappen te doen....

Ik zit in de salon van het klooster van de jezuïeten in de Bruul, en praat met pater Maurits Delbaere.  Hij is de laatste écht Mechelse jezuïet.  Geboren en getogen in deze stad, zal hij toch binnenkort Mechelen verlaten.   Hij staat voor het raam en lijkt te mijmeren over verleden en toekomst...  Een levensverhaal in tegenlicht...

(foto's: Jan Smets)

De laatste écht Mechelse jezuïet verlaat in april het klooster in de Bruul.  Er blijven nog enkele (hoog)bejaarde confraters over.  Maurits Delbaere gaat naar Boechout - op rust.  Hij voelt dat een aantal dingen niet meer kunnen zoals hij het zou willen.  Zijn zicht is sterk achteruitgegaan, en dat belemmert hem bij zijn taken.  Ook het stappen vlot veel minder...  Nog even, en hij trekt de deur achter zich dicht...  Een geschiedenis wordt afgesloten: zijn persoonlijke verhaal en het grote verhaal dat de jezuïeten in deze stad hebben geschreven...

(foto's: Jan Smets)

Hij is de laatste - de laatste Mechelse jezuiët die in deze stad geboren werd.  Tussen de eerste - Cornelius Wishaven in 1542, en hem,  liggen eeuwen van grote bloei, afschaffing en voorzichtig herbeginnen van deze orde...  Nu resten er nog slechts acht jezuiëten in onze stad - Vier ervan zijn boven de zeventig, en vier zijn net als hij, boven de tachtig reeds...

Ooit schreef deze religieuze orde belangrijke bladzijden in de geschiedenis van deze stad.  De toekomst is vandaag echter  erg onzeker geworden voor hen.  Gisteren vertelde hij met verve het verhaal van de jezuiëten in Mechelen: Maurice Delbaere - de laatste écht Mechelse jezuiët ...