In aanloop van de Open Monumentendag van komende zondag werd vandaag werd het park Grisar/Technopolis geopend. Dit nieuwe buurtpark is 1,6 ha groot en bevindt zich tussen de Zemstbaan en de Brusselsesteenweg in Mechelen-Zuid, vlakbij Technopolis. Centraal in het park staan de resten van een uitgebrand kasteel omgeven door een bos en een oude walgracht. De voorbije maanden werd er een grote kuis gehouden op de site, zonder te raken aan het ruwe, natuurlijke karakter van het bos. Er werden herstellings- en stabiliteitswerken uitgevoerd, de historische toegangspoort werd gereconstrueerd en er kwam een omheining, zowel aan de straatkant als rond het kasteel.
Het park heeft een geschiedenis die teruggaat tot ver in de 18de eeuw, wanneer de jezuïeten er een buitengoed hadden. In 1773 werd dit goed door de centrale overheid aangeslagen waarna de gebouwen en hun inboedel openbaar werden verkocht.
Op het einde van de 19de eeuw kwam het domein in handen van Max Grisar en zijn echtgenote Catherine Wilhelmine Ida. Zij verbouwden omstreeks 1900 het voormalige 'Jesuietenhof' tot een neoclassicistisch kasteel. Nadien kreeg het domein de naam 'Hof van Grisar'.
Maximilian (Max) Hugues Grisar was Brit van geboorte en mede-eigenaar van het bedrijf "G. & E. Grisar". Ook was hij voorzitter van de Raad van Toezicht van de Raghenofabriek. Catherine Wilhelmine Ida was de dochter van Willem Ragheno - stichter van de Ragheno-fabriek waar spoorwegmaterieel geproduceerd werd - en Marie Josephine Aurelie De Beckere.
Tijdens de Eerste Wereldoorlog, in 1914, vonden er in de omgeving gevechten plaats tussen de Belgische en Duitse legers. In het bos van Grisar zou zelfs een Duitser neergeschoten zijn. Na de oorlog ving Max Grisar weeskinderen op in het kasteel.
Omstreeks 1926 werd het domein aangekocht door de familie Donnes, eigenaar een verpakkingsfabriek op de Zandpoortvest. De familie Donnes bewoonden aanvankelijk het kasteel zelf maar verkavelden later de grond met de portierswoning en het kasteel met tuinierswoning. Zelf behielden ze de portierswoning. Hier bouwden ze ook een toren met een veertigtal klokken waar hun zoon, de bekende beiaardier Jan Donnes, zijn beiaard kon bespelen. Deze toren werd helaas verkocht aan het ‘Musée des cloches, sonnailles et carillon’ in het Franse Magalas.
In 1932 verbouwde de nieuwe eigenaar Gaspard De Wit - van de gelijknamige Mechelse tapijtweverij - het kasteel. Het jaartal 1932 op de westgevel verwijst wellicht naar deze verbouwing.
Het kasteel brandde in de jaren ’80 uit onder verdachte omstandigheden en werd verlaten. Een vijftiental jaar geleden werd het domein per testament overgemaakt aan de Vlaamse Gemeenschap.
“We sloten met dat in het achterhoofd in 2009 een erfpachtovereenkomst met Technopolis, als goeie buur van dit domein. Dit is de perfecte opportuniteit voor meer toegankelijk groen in en rond de stad, waar we heel graag onze medewerking aan verlenen”, aldus Jelle De Wilde van het Agentschap Natuur en Bos.
In het bospark zijn wandelwegen gemaakt. De ruïne zelf is omgeven door een hek, zodat de natuur er haar werk kan doen en het een beschutte plek wordt voor planten, vogels, insekten en kleine dieren en waardoor "het kasteel een symbool is voor natuur die de ruimte kan heroveren" (schepen voor parken en stadstuinen en natuur- en groenontwikkeling Patrick Princen). Het koetshuis achteraan in het park zal op termijn worden gerestaureerd zodat het mee kan ingeschakeld worden in werking van het park. Ook de restanten van de voormalige walgracht zullen op termijn worden geruimd zodat ook deze perfecte biotoop kan worden voor kleinere dieren.
Technopolis-voorzitter Luc Van den Brande vertelde: “Ik ben fier dat dankzij Technopolis Mechelen er een park bij heeft waar generatie op generatie nog de vruchten van zal kunnen plukken. Niets doen met het domein dat we in erfpacht hadden gekregen, dat was geen optie. We hebben er bewust voor gekozen om iederéén mee te laten genieten van Hof Grisar/Technopolis. De eerstkomende jaren zal je hier vooral kunnen ontspannen en je ogen de kost geven. Daarna zullen heel wat leuke activiteiten hier als paddenstoelen de grond uit schieten. We gaan die niet alleen ontwikkelen, want Hof Grisar/Technopolis biedt een vruchtbare bodem voor heel wat nieuwe samenwerkingen. Samen met een partner zoals Natuurpunt zullen we op termijn activiteiten op touw zetten om het grote publiek letterlijk en figuurlijk onder te dompelen in de natuur.”
Hof Grisar/Technopolis is toegankelijk voor voetgangers en dit alle dagen van zonsopgang tot zonsondergang. Net zoals in andere publieke bossen, moeten honden aan de leiband blijven.
Ook met de Open Monumentendag op zondag 12 september is het park opengesteld. Meer info via deze link.
Zie ook dit filmpje.