(foto's: Jan Smets)
Zo'n vijftig stukjes schreef hij in de maanden april, mei en juni bij mekaar. Ze verschenen allemaal als column op Facebook. Kroonuweeltjes. Zoals hij zelf aangeeft: soms van de pot gerukt, absurd, en hilarisch, soms diepzinnig en dan weer nostalgisch, maatschappij-kritisch, schoolmeesterachtig of louter informatief. Af en toe waren ze zelfs erg persoonlijk. Nooit was het de bedoeling om ze te bundelen, maar aangezien de formule aansloeg en heel wat lezers ze best waardeerden en er naar uitkeken, groeide het idee om er uiteindelijk toch wat méér mee te doen. Eerst was er nog wat twijfel: zo'n bundeling cursiefjes: was dit niet zo 'jaren '70-achtig?? Toch ging hij overstag. En dit is dan het resultaat: een leuk boekje - een selectie van een veertigtal schrijfsels voor elk wat wils...
Ik had vanochtend een fijne babbel met auteur Luc Van Balberghe, geboren Maneblusser wonend in Bonheiden, voormalig journalist , schrijver van een aantal romans, én toneelauteur. De sinds enkele maanden op tram 7 rijdende Luc heeft in zijn leven al heel wat bij mekaar gepend. Wat dit boek bijzonder maakt is het feit dat dit een kroniek is van een crisisperiode; geheugensteuntjes voor later - over een tijd die we hopelijk spoedig achter ons kunnen laten. 'Kroonjuwelen' wil een aandenken én naslagwerkje zijn voor de (heel) jonge mensen die persoonlijk getuige waren van een uniek gebeuren, waarvan ze zich later de details, de juiste omstandigheden en de impact niet meer voor de geest kunnen halen. Voor hen is het bedoeld, maar ook voor ons om later deze bijzondere periode nog eens in de herinnering te brengen...
Covid 19 heeft dit jaar helemaal beheerst. En dat doet het nog. Waar aanvankelijk nog wat lacherig werd gedaan over dit virus dat circuleerde in het verre China, was het spoedig duidelijk dat er méér aan de hand was, en dat we er allemaal mee te maken zouden krijgen. 2020 werd er voorgoed door getekend. Nooit gezien.
Het was allemaal zo ver van ons bed. We maakten er ons niet ongerust over. Een kwaadaardig griepje. Maar niets was minder waar. Covid 19 veroorzaakte een zeer agressieve longontsteking met nog meer gevolgen voor andere vitale organen. Snel ontstond complete paniek. Politici, virologen en epidemiologen zaten met de handen in het haar. Er werd een lockdown uitgevaardigd. Nooit gezien. Ze streefde één doel na: zo weinig mogelijk mensen met anderen in contact laten komen om besmetting tegen te gaan. "Blijf in uw kot! Ik meen het!" Aanvankelijk leek het erop dat de burgers deze boodschap redelijk nauwgezet zouden opvolgen. Gaandeweg zagen we ook dat politici en de expertencommissie niet altijd op dezelfde lijn zaten; slechte communicatie enzovoort... Op slag verloren gezagsdragers het laatste greintje geloofwaardigheid en de chaos werd compleet. Zelfs complottheorieën zagen het licht. De wereld stond letterlijk stil. Vluchten kon niet meer. Er waren roekeloze non-believers en mensen die alles nauwkeurig opvolgden. Na 2,5 maand werd de commerciële en sociale druk zo groot dat de overheid stilaan meer toestond om stapje voor stapje terug het leven van voorheen te hernemen. Of het vieren van de teugels verantwoord was, kan alleen de toekomst uitwijzen...
Deze periode hebben we allemaal intens meegemaakt. Ieder op zijn manier. We kregen te maken met eenzaamheid, ontreddering, maar ook zag je hier en daar wat positieve dingen gebeuren: samenhorigheid groeide, buren kwamen tenminste figuurlijk weer dichter bij mekaar... We leerden 'anders' leven, ontdekten onze eigen buurt, stad en omringende omgeving... Gezinnen kregen meer tijd voor mekaar... Vreemde tijd. Verwarrende tijd. Boeiende tijd...
En zo schreef Luc een eerste kort cursiefje op Faceboek over een stapel pannenkoeken die hij zogezegd voor zijn kleinkinderen had gebakken die echter in hun kot dienden te blijven en niet op bezoek mochten komen. Zo was Luc dus zedelijk verplicht om ze zélf allemaal te verorberen...
Er was geen pannenkoek van waar, maar het klonk leuk. De positieve reacties leerden me dat er nog gelachen kon worden. Gelijktijdig hoorde ik in mijn directe omgeving verzuchtingen over eenzaamheid, werkloosheid, besmettingen, angst voor de toekomst, opstandigheid tegen opgelegde maatregelen, verstikkingsverschijnselen, ziekte, en ja... ook dood. Als voormalig journalist had ik nog contacten in verschillende milieus. Ook in de medische wereld, en zo kreeg ik ook info dat de toestand beslist héél ernstig was. Zo werd het me snel duidelijk waar mijn missie moet liggen. De reacties op die eerste coronastukjes waren zoals de lokroep van de plicht. Ik wist dat ik vrank en vrij kon schrijven. Ik had geen boter op het hoofd en was aan niemand schatplichtig, financieel onafhankelijk en ik beschikte over veel en juiste info. Ik wist ook dat ik mensen met mijn figuurlijke pen in het hart kon raken. Als ik een halve eeuw jonger was zou men me een 'infloewenser' noemen. Dat ben ik echter niet. Influencers zijn geen opiniemakers. Ze spelen alleen in op de clicks. Ik heet liever een 'infowenser'.
Zo was er elke dag wel een stukje. Voor ieder wat wils. Vooral ook met veel humor om de ernst verteerbaarder te maken. En met informatie die men niet terugvond in de officiële mededelingen en media.
De columns groeiden uit zichzelf en de formule sloeg aan. Ik heb er geen idee van hoeveel mensen ze lazen, want ik kon de unieke bezoekers aan mijn tijdlijn niet tellen. Maar als ik rekening houd met het aantal aangesloten vrienden, de andere sociale media die ernaar verwijzen en het enthousiaste leespubliek dat mijn teksten deelden, kom ik gemakkelijk aan een bereik van zo'n 5000 potentiële lezers. Een bescheiden succes. Ik noem het niet onbelangrijk. Een journalist schrijft altijd voor die ene lezer. Als ik merk op welke manier mensen zijn beginnen uit te kijken naar deze stukjes en hoe ze de woorden van hun scherm likten, was die ene lezer de moeite waard om voor te schrijven...
Zelf heb ik ook elk stukje gelezen... Ook ik keek er elke dag naar uit. De herkenbaarheid was soms groot... Ik ben dan ook blij dat Luc besloot om deze stukjes te bundelen. Ik sta hier niet alleen in met deze mening. Dit boek van nu is een boek voor de toekomst. Een coronique van een crisis.
Het laatste cursiefje raakt me nog meer dan de andere... Luc haalt hierin een pijnlijke episode aan uit zijn familiegeschiedenis. In de tweede wereldoorlog wordt zijn vader - de bekende Mechelse volkskundige Jozef Van Balberghe letterlijk en figuurlijk getroffen door het noodlot. Een V-bom valt - terwijl hij op zijn werk is en zijn oudste twee kinderen in de kleuterschool vertoeven, op zijn woonhuis. In één klap verliest hij zijn vrouw, zijn jongste zoontje, het dienstmeisje, zijn huis, zijn meubelen, huisgerief, bibliotheek, notities, manuscripten... Dramatisch. Toch leerde hij zijn kinderen later hoe ze gelukkig konden zijn...
...zelfs onder de donkere wolken van het dreigende communisme en een Koude Oorlog leerde hij ons dromen over de zeven wereldzeeën door van een verloren blad papier een bootje te vouwen. Want geluk zonder een basis van pijn en verdriet, geluk zonder een stille dreiging, is geen echt geluk. Dat is alleen maar lompe vadsigheid.
Deze laatste regels van het boek geven ons hoop... Er komen andere tijden. Zonder pijn en verdriet kunnen we echt geluk moeilijk ervaren.
Het boek van Luc van Balberghe is uitgegeven door Mijnbestseller.nl, Rotterdam, 's Hertogenbosch. ISBN: 9789 4036 02554
Het boek kost 21 Euro en je kan het natuurlijk bestellen via de gekende internetboekhandels. Maar... misschien doe je dat bij voorkeur toch bij jouw vertrouwde Mechelse boekenwinkel.
Een aanrader!