We mogen niet uit ons kot, alhoewel, een gezonde wandeling - en met respect voor elkaar - kan met het zonnetje buiten wel even deugd doen. Ik probeer het nuttige aan het aangename te koppen, als ik de noodzakelijke boodschappen moet gaan doen (eten moet we toch). Mijn fotocamera is ondertussen mijn tweede ik geworden. En telkens ik buiten kom, maak ik vele foto's die ik binnen verschillende groepen graag deel (en zo iedereen wil laten meegenieten).

De wandelingen die ik breng gaan kriskras door de Mechelse straten, waarbij ik soms wel eens van het rechte pad afdwaal. 

K zou zeggen, geniet mee van deze eerste wandeling 'kris kras door Mechelen'.

Het eerste plein dat ik passeerde was het Kardinaal Mercierplein. Dit rechthoekig plein werd aangelegd in 1836/37, op de verbindingsas met de binnenstad en het station. Het is een architecturaal geheel met bepleisterde en beschilderde eenheidsbewoning in neoclassicistische stijl. 

Velen onder ons herinneren zich allicht nog de commiezenhuizen die in 1961 moesten verdwijnen, de zuilen van deze tolhuizen staan nu opgesteld aan de Muizenhoek. Het plein heette ook eerst Egmontplein, in aansluiting met de Egmontstraat maar werd in 1918 herdoopt.

De Hanswijkbasiliek is niet veraf. Opgericht als kloosterkerk van de Dalscholieren, werd ze  parochiekerk na 1784. Deze barokke bedevaartkerk is een ontwerp van Lucas Faydherbe en is één van de eerste koepelkerken in de Lage Landen.

Het interieur van de kerk werd onlangs helemaal gerestaureerd, en via deze link kan je virtueel binnenstappen.

Op de Zandpoortvest staat er een pareltje uit de art-déco periode: Galerie Transit, gebouwd door architect Armand Verreyt voor kolenhandelaar Jospeh Verelst begin jaren 30. Het interieur is zeer goed bewaard, waar onder meer de houten bordestrap en een glas-in-lood koepel de aandacht trekken als je de woning binnenkomt.

Eind vorig jaar wijdde ik nog een blog over deze woning.

Wat verder - richting Nekkerspoel - zijn er nog de laatste restanten van het Groot Kwartier, de kazerne van de ruiterij, opgericht onder het Oostenrijks Bewind (onder regentschap van Maria Theresia)  in 1757, en afgebroken om plaats te maken voor de gebouwen van de Pisemburgschool. 

Aan de ringen in de muur werden de paarden vastgemaakt. 

In de Bleekstraat, waar we ondertussen aanbeland zijn, vallen de indrukwekkende gevels van twee stadswoningen op. Het rechtse deel, een breedhuis, is door middel van muurankers gedateerd 1648. Ooit waren ze eigendom van Jan Ernst Coloma.

Het Hof van Coloma zelf is wat wegestopt achter een hoge muur. Dit classicistisch kasteeltje werd gebouwd in het laatste kwart van de 18de eeuw en maakt nu deel uit van het Klein Seminarie. Het gebouwengeheel was nog opengesteld met de Open Monumentendag van 2011, de brochure - met meer achtergrondinformatie - kan je hier lezen/downloaden. 

In de Voochtstraat is er momenteel een enorme bouwput. Deze geeft nu de mogelijkheid om naar de polygonale toren te kijken uit het eerste kwart van de 16de eeuw. Deze toren - ontwerpen door Rombout Keldermans II - is meteen ook het enige dat er rest van het verdwenen Hof van Hoogstraten. De toren werd grondig gerestaureerd in 1898, waarbij de peervormige spits werd hersteld; Jan-Ernest Coloma had deze laten afbreken om er een astronomisch observatorium te maken.

In afwachting van verdere bouwwerken aan de Voochtstraat, werd een archeologienota opgesteld.

Voor kleur in de stad moet je in het Speelgoedstraatje zijn, waar de saaie betonmuren van de verhoogde spoorweg in 2017 door Gijs Vanhee en een hele hoop kinderen werden opgelfeurt met een kleurrijk bos. Jan Smets schreef hierover ook in MechelenBlogt. Helaas vond ik het triest - en vooral respectloos - dat een enkeling door zijn toedoen het geheel wat heeft ontsierd. 

In de Keizerstraat staat er de kapel van het Sint-Julianusgasthuis (ook gekend als het Passantengodshuis). Het gasthuis was er om pelgrims (of passanten) tijdelijk onderdak te geven. Het oorspronkelijke gasthuis is verdwenen (maar sporen werden aagetroffen bij de bouw van het nieuwe gerechtshof), de kapel is nu een gebedshuis van de Evangelische kerk. 

In de Handelingen van de Mechelse Oudheidkundige Kring van 1979, is er een verslag te lezen van de archeologische bevindingen, gedaan door Stephane Vandenberghe. 

Eveneens in de Keizerstraat - tegen de gevel van het oude gasthuis - is er een mariakapelletje. Het beeld van Onze-Lieve-Vrouw werd geplaatst in 1753 en gemaakt door Theodoor Verhaegen. Het kindje Jezus staat op het hoofd van een cherubijn en werpt met zijn geheven rechterarm een steen naar de slang, die Maria staande op een maansikkel onder haar voeten vertrapt. 

De Vadderik maakte ooit deel uit van een monumentale waterpomp, het beeld werd gemaakt door Frans Langhemans in 1718, de sokkel door G. Van Buscom (eind 18de eeuw). Het beeld stelt Neptunus voor, gezet op drie broden, maar was te lui om te eten en verhongerde. Zo kreeg hij de Mechelse naam Vadderik of luiaard.

De waterpomp stond oorspronkelijk meer centraal op de Veemarkt, bij het archeologisch onderzoek van 2002 werd de resten gevonden van de oorspronkelijke put. Het beeld verhuisde 2 keer van plaats, en kreeg na zijn herplaatsing een nieuwe glazen drietand. 

Op de Hoek van de Rik Woutersstraat (eerstijds de Huidevettersstraat) en de Veemarkt staat dit 17de-eeuwse hoekhuis 'O.L.Vr- Hemelrijck' met gecementeerde gevel. In 1919 was hier pastei-broodbakkerij 'J. Wijckmans'. Op de zijgevel ter hoogte van de eerste verdieping is aan de kant van de Rik Woutersstraat  nog een oude reclamebeschildering voor 'electriciteit' voor de winkel van 'L. Vanderkinderen' te zien, deze winkel is er nog steeds. 

Rechts van het hoekhuis liep eertijds de Melaan, de foto hieronder geeft is gemaakt tijdens de demping rond 1910. Hier leeg eertijds een houten brug dis in 1337 door een stenen exmplaar is vervangen. In 1877 werd deze verbreed en werd de hardstenen balustrade gezet. Deze afsluiting werd omstreeks 1922 verplaatst naar de Kruidtuin.

In 2015 werd bij de heraanleg van de Befferstraat/Veemarkt een deel van het bruggenhoofd van de verdwenen Befferbrug vrijgelegd. 

En Jan Smets blogte hier ook al over... 

In de Befferstraat kraait er sinds 2007 weer een Rode Haan. Deze hangt tegen de laat 18de-eeuwse classicistische gevel van De Rode Haan. Bij de verbouwing van de benedenverdieping in de jaren zestig van vorige eeuw werd een moderne winkelpui gestoken, de haan verdween in de kelder. In de tijd dat er nog geen straatnamen waren, werd verwezen naar huisnamen. 

Een zeer gedetailleerde foto van de gevel wordt bewaard in het Nationaal Archief van Nederland.

Eindigen doen we op de Grote Markt bij huis Keulen, ook gekend als 'Het paviljoen'. Deze woning dateerd van omstreeks 1600, naar een ontwerp dat kan worden toegeschreven aan Mechels bouwmeester Rombout Keldermans II.

Bij de restauratie van de gevel werd boven de toegangsdeur een beschildering vrijgelegd: "OP LOVEN VERTRECK T ALLE DAGEN - MESSAGER DE MALINES A LOUVAIN - PART TOUS LES JOURS...". Van hieruit kon je met de Viligante (koets) naar Leuven.

Reizen dat hopelijk snel ook weer kan...

En zo bracht deze eerste 'kris-kras' ons op de Grote Markt, meteen het vertrekpunt voor een volgende wandeling vol met wetenswaardigheden.

Foto's: Wim Tiri, tenzij anders vermeld (Beeldbank Mechelen).