(foto's: J. Smets)

Het is niet zo vreemd dat je nog nooit van deze kunstenaar hoorde.  Paul Vernimme is dan ook een erg bescheiden man. Hij zegt zelf dat hij het steeds moeilijk had om zich te 'verkopen', en nimmer heeft hij 'geschooid' of zelfs maar gevraagd om te kunnen exposeren.  Nochtans is zijn werk van erg grote kwaliteit, en dat bevestigen heel wat collega's-kunstenaars.  Toch kan je binnenkort zélf kennismaken met het artistieke universum van de vorige week 75 jaar geworden kunstenaar.  Het is eerder bij toeval dat Marc Van Camp met werk van Paul in contact kwam en er méér dan verrast door was.  Marc die een oog heeft voor kunst en zowat dé kenner en promotor is van de bij leven al tot Mechelse legende verklaarde Jan De Winter, sprak hier galeriehoudster Marleen De Smet over aan.  Zo ging de bal aan het rollen.  Het maakt dat je in Galerie M vanaf 31 augustus tot en met de finissage op 15 september de bijzonder verrassende expo met werk van Paul kan be-leven.  Vanochtend had ik een fijn gesprek met de in Bonheiden wonende kunstenaar...

Paul werd in 1944 als jongste van een zes kinderen tellend gezin geboren in het Henegouwse Tertre, waar zijn vader werkzaam was als scheikundig ingenieur.  Het gezin Vernimme was afkomstig van Brugge.

Het noodlot lag echter op de loer, en op amper 36-jarige leeftijd overleed zijn vader.  Paul heeft hem nooit echt gekend.  Toen vader stierf was hij zelf maar anderhalf jaar.  Voor moeder brak een zware tijd aan.  De jonge weduwe keerde met haar kinderen terug naar Brugge.  Ze was gelukkig een mentaal sterke vrouw, en dat was ook nodig om alleen haar kroost te kunnen opvoeden.  Zijzelf is wél heel oud geworden.  Pas in 2017 overleed zij op de meer dan gezegende leeftijd van 104 jaar in Brugge.

Het artistieke zat heel zeker van jongsaf in Paul.

In mijn humaniora was ik maar goed in twee vakken: turnen en tekenen...(lacht)

Begin jaren zestig volgde hij lessen aan de academie voor beeldende kunsten in zijn thuisstad.  Op 21-jarige leeftijd wilde hij hoger kunstonderwijs volgen aan Sint-Lukas.  Gent vond de jonge Paul wat te dicht bij huis.  Hij wou zelfstandig zijn, op kot gaan...: en zo koos hij voor Brussel waar hij van start ging in de afdeling grafiek.  Het was meteen totaal zijn ding.

Dan leert Paul zijn uit Mechelen afkomstige vrouw kennen: Ankie Van Dievel.  In 1969 huwen ze en ze gaan wonen vlak naast het Sint-Romboutscollege.  Zeven jaar huizen ze hier, waarna ze naar Bonheiden verhuizen, waar Paul nu nog altijd woont en zijn atelier heeft (Dorp 27).

Ik heb Mechelen altijd al een boeiende stad gevonden.  Die vaak geslaagde mix van bouwstijlen.... Brugge is in feite meer een soort van 'Bokrijk'.  In die jaren zestig roerde er wat op kunstzinnig gebied in Mechelen.  Zo was er het mytische kunstenaarscafé den Herten Aas aan de Haverwerf.  Zelf ben ik er misschien maar een tweetal keer geweest.  Ik zat dan ook al in een andere fase , had een gezin...  Maar Frans Croes heb ik wel gekend.  Ik stond verbaasd dat hij vele jaren later me nog steeds herinnerde.  Jan De Winter ontmoette ik er eveneens.  Ook leerde ik de dichter Herman De Coninck kennen.  Maar dit kwam dan eerder omdat mijn vrouw in die tijd les gaf aan het blindeninstituut in Ukkel, waar ze ook Anneke Somers, de eerste echtgenote die nog zo jong tragisch aan haar einde kwam bij een auto-ongeval, als collega had.

Paul en Ankie kregen zes kinderen.  Een groot gezin dus.  In de jaren zeventig gaf Paul les plastische opvoeding en handvaardigheid  in het bijzonder onderwijs: in de Mariaschool in onze stad. 

Ik deed dat graag.  Het was erg verrijkend.  Met de directie had ik meer problemen.  Men vond dat ik geen gezag had.  Ik voelde aan dat ik zou kunnen 'buitengesmeten' worden, en toen ik de bui zag hangen heb ik gesolliciteerd in Sint-Lukas Brussel.  Ik werd dadelijk aangenomen in de kunsthumaniora en verving er de bekende cartoonist GAL (Gerard Alsteen).

Alle dagen was Paul dus met kunst 'bezig'.  Zelf had hij niet zo veel tijd meer om ook buiten de school nog scheppend aan de slag te gaan.  Dat was iets voor de weekends.  Paul vertelt dat hij dus eerder een 'zondagsschilder' was...  Ook al doet die term onrecht aan zijn werk dat galeriehoudster heel boeiend en kwaliteitsvol vindt.  Toen ze geconfronteerd werd met de kunstwerken van Paul was ze meteen overtuigd om hem een 'podium' te geven in haar galerie, waar ze met plezier graag kansen biedt aan Mechelse kunstenaars.

Je kan op de expo kennismaken met een caleidoscopische variatie aan kunstwerken.  Het is erg moeilijk om het werk van Paul onder één noemer te vatten.  Daarvoor is het ook té divers van stijl en gebruik van materiaal. Héél veelzijdig is deze kunstenaar. Vooreerst is Paul Vernimme een erg begaafd etser, maar daarnaast bezigt hij eveneens verschillende andere technieken, zoals aquatint, assemblages, gravures, schetsen, sculpturen, linosnedes, pastels en collografieën.  Het verhaal dat de kunstenaar ons wil vertellen, brengt hij telkens weer op een andere manier.  Zijn atelier in Bonheiden is als het ware een rariteitenkabinet of een 'Wunderkanmmer'.  Het heeft iets van een chaotisch universum waarin Paul orde schept, met de glimlach, knipogend of eerder met een grimmige, apocalyptische ondertoon.  Je wordt bij het bekijken van zijn werk meegenomen op een wonderlijke ontdekkingstocht, op reis door  een verborgen universum...

Ik ben inderdaad gestart met etsen.  De laatste jaren doe ik voornamelijk ook aan assemblagekunst.  Bij het etsen probeer ik ook nieuwe technieken uit, zoals het werken met niet toxische producten...  Boeiend is ook de collografie.  Ik werk dan op dragers als karton of hout.  Een mengeling van polyfilla en houtlijm wordt daar opgesmeerd.  Ik kan er in krassen, reliëf aan geven...  Als het gehard is vernis ik het en kan het drukproces van start gaan.  Maar ik gebruik ook nog andere methodes.. 

Heel veel heeft Paul dus niet tentoongesteld.  Maar toch nam hij op gereglde basis deel aan een ewpo - individueel of in groep.  Zo stelde hij in 1977 nog tentoon in ons cultuurcentrum dat toen nog opereerde onder de naam van burgemeester Antoon Spinoy - samen met de bekende Mechelse kunstenaars Paul Lemaire en Jean-Paul Laenen. 

Ik werk met ups en downs.  Elke dag probeer ik toch wel een uur of vier te werken in mijn atelier, al slaag ik daar niet altijd in.

Een aantal kleinkinderen komen maar wat graag kijken als grootvader werkt in zijn atelier.  Paul heeft ondertussen al veertien kleinkinderen bij de zes kinderen - vier zonen en twee dochters - die hij had met zijn vrouw.  Helaas is zijn echtgenote Ankie reeds van in het jaar 2000 overleden aan de gevolgen van een hersentumor.  Ze werd niet ouder dan 56 jaar...

Kunst is voor Paul het steeds verleggen van grenzen.  Hij wil een thema niet eindeloos herhalen.  Zijn inspiratie vindt hij ondermeer bij de mens en zijn wereld, in levensverhalen, zijn eigen omgeving...    Hij verbeeldt de onmacht en vervreemding, de vernietiging, de geschiedenis en literatuur, en allerhande emoties.

Ook de natuur weet hem te inspireren.  Om zijn creaties vorm te geven gebruikt hij diverse materialen - soms gerecycleerd -, metaal, leder, aarde...   Ze tonen geen realistische weergave van de werkelijkheid, maar laten de toeschouwer verder dromen.  Die vrijheid moet de kijker hebben.  Een 'uitleg' is niet steeds nodig.  Een kunstwerk van Paul moet kunnen verrassen, inspireren en emotioneren.

In het  vaak poëtische, lyrisch abstracte en soms geometrische werk van Paul herken je ook dat hij bewondering heeft voor kunstenaars als een Antonie Tapies, Joseph Cornell, Camiel Van Breedam, Anton Heyboer, Paul Klee...

De techniek staat echter altijd in dienst van de inhoud.

"Lopen in een verlaten tuin... Het gevoel hebben dat je bijna niet meer bestaat.  Keer op keer heb ik dit ervaren.  Mijn hand lijkt los te staan van mijzelf.  Als ik ets, assembleer...  Het is alsof ik er niets mee te maken heb.  Ik zit alleen vol eerbied en verwondering toe te kijken.  Het stroomt er gewoon vanzelf uit..."

'Verborgen Universum' loopt van 31 augustus tot en met 15 september in Galerie M in de Kanunnik De Deckerstraat.  Iedere zaterdag en zondag van 14 uur tot 18 uur.  De andere dagen op afspraak:     www.galeriem.be

Laat je verrassen zoals ik vandaag al aangenaam verrast was...