(foto's: Jan Smets)

Overal in Vlaanderen lokte de 19de editie van Erfgoeddag die dit jaar onder de noemer stond van 'Hoe maakt u het' enorm veel volk.  Zowat 225 000 bezoekers werden geteld.  En dit ondanks het toch wel herfstige en niet zo fraaie weer.  Ook in Mechelen was de belangstelling groot voor dit evenement. Het 'zenuwcentrum' lag in ons prachtig vernieuwde stadsmuseum Hof van Busleyden dat gisteren voor de gelegenheid gratis te bezoeken was.  In en rond het museum kon je kennismaken met ons cultureel erfgoed - de focus gericht op vak-en meesterschap, leren en maken...  Op een drafje neem ik je graag mee - goed beseffend dat ik maar een fractie toon van wat er gisteren allemaal te beleven viel...

Cultuurschepen Björn Siffer:

Meesterschap heeft onze stad groot gemaakt en doet dat nog steeds.  In het Hof van Busleyden roemen we het Bourgondische vakmanschap en in ons Schepenhuis wijzen we de weg naar locaties waar je historisch meesterschap kan terugvinden.  Maar ook vandaag stelen Mechelse makers de show, zoals in onze kunstbroedplaats ARTenova...

Niet alleen in het Hof van Busleyden kon je terecht voor een boeiende kijk op dit Mechelse meesterschap.  Ook op andere plekken in de stad viel er heel wat te zien dat de moeite waard was.  Om maar één voorbeeld te geven: in het glasblaasatelier van het IKA kon je zien hoe kunstig men aan de slag ging met een 17de eeuws modelboek huit het stadsarchief en hoe men onze beroemde Besloten Hofjes eigentijds interpreteerde.

In de Frederik De Merodestraat was een interessante expo opgesteld in het Aartsbisschoppelijk Archief.  We konden er zien hoe archiefstukken werden gemaakt en hoe ze bewaard werden.  Van perkament tot papier, van wassen tot loden zegels, glasplaten en 'digital born' archieven.  Zo kreeg je er ook meer inzicht in de uitdagingen waarvoor onze archieven staan.

In het Speelgoedmuseum kon je een rondleiding krijgen, en na afloop was je heel wat wijzer over de manier hoe een tentoonstelling tot stand komt.  Bovendien kreeg je ook een unieke kijk achter de schermen van dit museum.

Van rondleidingen gesproken... Er waren gisteren ook heel wat stadsgidsen op stap die je in een geleide wandeling meenanen naar Mechelse plekken waar ambachten zoals hoogtij vierden.

In de Zakstraat kon je kennismaken met de vliet die daar tussen Zak-en Muntstraat weer wordt opengelegd.  Bewonderend kon je kijken hoe de historische kademuren met veel vakmanschap werden gemetseld.  Wie kon je hier beter bij begeleiden dan ingenieur Paul Temmerman, dé specialist van de Mechelse vlietjes...

In ons Stedelijk Conservatorium toonde harmoniumdocent Wannes Vanderhoeven hoe een kostbaar harmonium uit de Katelijnekerk werd gerestaureerd.

Wandelen we nu eens Busleyden binnen?

De steeds gedreven Cani Nas en een aantal familieleden van haar namen ons graag mee naar het dorp uit hun kinderjaren en we konden ons zo onderdompelen in de leefwereld van de Chaldeeuwse gemeenschap die in onze stad flink vertegenwoordigd is.  Ze vertelde ons over de huwelijkscultuur van Mesopotamië en toonde familietradities zoals het weven, haken van sjaals...en we konden er proeven van heerlijke hapjes!

Wilde je altijd graag wat meer weten over de eeuwenoude techniek van marqueterie?  Dat kon gisteren.  En je kon zelf eens proberen onder begeleiding, en zo proefondervindelijk ontdekken hoeveel geduld en nauwkeurigheid vereist is voor dit ambacht.

De opleiding meubelontwerp (VOMO) van Thomas More tekende ook present en lieten zien hoe je tot een hedendaags meubelontwerp kan komen. 

Een dertigtal jongeren van TSM lieten zich inspireren door het vakmanschap van de marqueterie, de horlogerie en de reuzentraditie en maakten een assemblage-installatie rond het begrip 'tijd: het MUS-E-project.

De Mechelse radioamateurs lieten je kennismaken met de wondere wereld van de telegrafie...

Hoeveel weegt je kilo?  Over het maken van gewichten en ander wetenschappelijk erfgoed...  Frans Verheyder kon er boeiend over vertellen.

Mechelse kant was ooit wereldvermaard.  En het is kantclub Etterjefke dat het levenslicht zag in 2000 die deze oude traditie in ere probeert te houden.  De naam 'Etterjefke' verwijst naar een eenvoudig Mechels kantje dat meestal werd geklost door oude vrouwen of kinderen.  Ze werden aangespoord met de woorden "Etter Jefke!" wat in het dialect betekent: "harder werken Jefke!". 

Als je wou weten wat de Museumkampen inhouden en welke leuke dingen men daar soms in mekaar knutselt, kon daar alles over vernemen...

Vertrouwd met het Mechels dialect, de 'schoenste taal van 't land?'   Je kon je kennis testen...  Een initiatief van de Faculteit van het Mechels dialect.

Torenwachter Nick Vanhautte toonde toevallig gevonden oude films - unieke analoge filmrollen uit de jaren '70 en '80. 

Te veel om alles te vermelden..  Maar ook het 't Grom was aanwezig om je over de Mechelse groenten antwoorden op jouw vragen te geven.  Het Sportimonium presenteerde dan weer zijn nieuwste boek.

Leuk was ook de presentatie van 'Het Schoonste koffiedrinken'.  Tot halverwege de 20ste eeuw werd dit georganiseerd in de Mechelse geburenkringen.  'Oepgetaloerde' dames in zondagse kledijk haalden hun mooiste servies boven en zetten zich voor hun versierde gevel om de jury te overtuigen.  Jean Aerts en Marcel Kocken wisten er alles over te vertellen.  En het was Oxfam Wereldwinkel die zijn steentje bijdroeg.  Een dame had zich in bijna authentieke 'Nel Duerinckx'-jurk gestoken...

Fantastisch vond ik persoonlijk de minitentoonstelling opgezet door het Stadsarchief: affiches, plakbrieven van films, sport, politiek:  een bonte verzameling unieke stukken die soms wel heel erg origineel en kunstig waren...

En natuuuuuuurlijk mag ik onze Mechelse reuzen niet vergeten.  De jongste reuzenkinderen van onze Grootste Familie, Noa en Amir waren aanwezig.  En in primeur toonden ze een nieuwigheidje!  De mensen van Arbeidszorg maakten immers regenjassen voor onze reuzen.  Dit naar een ontwerp van Brigit De Coninck.  Hiervoor werden afgedankte tenten gebruikt.  Naaister Marijne De Nef poseerde graag bij Noa die zich in zo'n jas had gehuld...  Ondertussen gaven de vrijwilligers van ReuzenMechelen tekst en uitleg en probeerden ze bezoekers te overtuigen om in de toekomst ook hun schouders letterlijk en figuurlijk onder dit bijzonder erfgoed te zetten.  Zélf ben ik ook actief in deze vereniging, en daarom dus dat ik dit alles graag extra in de verf zet...

De kinderen konden ondertussen knutselen... , aan de slag met een ontwerpje van Paul Contryn...  En mandenvlechtster Lieve Lieckens demontreerde hoe ze te werk gaat.  Ze maakte trouwen al  'lichamen' van reuzen.

Kortom: een overvolle, geslaagde editie van Erfgoeddag!  En daar konden de kille temperaturen en plensbuien niet aan tornen...

Burgemeester Bart Somers:

In de jaarringen van onze stad ontdek je het meesterschap van vele generaties makers.  De hofmakerij tussen nieuwe en oude makelij is typisch Mechels.  Geen erfgoedthema lijkt zo secuur getailleerd op de Mechelse leest als vakmanschap, de discipline waarin Mechelen van oudsher de wereld ontroert...