(foto's: Jan Smets)

Het heeft méér met doorzettingsvermogen te maken dan met talent.  Met hard werken. Héél hard werken.  En ondernemingszin.  Dat is eigen aan onze familie: initiatief nemen en de zaken durven aanpakken.  Er voor gaan!  Talent wordt zo opgeklopt ...

Frank vertelt het zonder valse bescheidenheid.  Hij méént het.  Frank Vaganée mag dan een uiterst begaafd jazzmuzikant zijn, saxofonist, fluitist en artistiek leider bij het Brussels Jazz Orchestra én met een palmares om 'U' tegen te zeggen: hij blijft er nuchter bij.  Hij blijft de Mechelse volksjongen.  Zijn één jaar jongere broer Guido beaamt de uitspraak van Frank.  Ook hij heeft dat muzikale in zich, maar de laatste jaren kwam hij vooral in het nieuws als burgemeester van Bonheiden-Rijmenam...

Het heeft ook veel te maken met organisatorisch talent. En anderzijds moet je je grenzen kennen.  Wat je niet kan moet je kunnen doorgeven aan anderen.  Je moet talenten opsporen bij mensen en ze kansen geven. Je moet je medewerkers kunnen laten scoren.  Je moet weten wanneer je moet spreken of zwijgen en weten wanneer je moet doorduwen. Misschien zijn wij wel psychologen op alle niveau's...  De ploeg moet je op één lijn houden.

En dat doen en deden ze, de beide broers.  Elk op hun terrein.  Frank als bezieler van Het Brussels Jazz Orchestra en Guido de voorbije zes jaar als burgervader.  Ondanks het feit dat hij de meeste voorkeurstemmen wist binnen te rijven, moet hij nu de sjerp doorgeven.  Zo gaat dat wel vaker in het politieke spel.  Dat was even slikken, maar Guido is niet de man die bij de pakken blijft zitten.  Hij geeft zichzelf nu de ruimte en tijd om nieuwe dingen aan te pakken.

Ik zit lekker doorgezakt met de Vaganée-broers in de zetels van SAVA, waar we urenlang praten over hun jeugdjaren en werken.  In heel dat verhaal belanden we op onwaarschijnlijk veel plaatsen in en rond Mechelen.  "Ons vader was immers een 'Bohemer' "lachen ze...

(een ongewoon muzikaal duo: Mechels brons en de sax van Frank...)

De Vaganées hebben verre wortels in Frankrijk.  Nu komt de naam in ons landje wel meer voor - al zijn er verschillende schrijfwijzen.

Guido vertelt dat hij ooit eens in Frankrijk op zoek ging naar de familieroots.  Zo kwam hij terecht in een gemeente 'La Vaganisière', waar hij het kerkhof bezocht en ontdekte dat de familie afstamt van een grafelijk geslacht.   Dat vult Frank aan:

De eerste Vlaamse Vaganée was ene Bonaventure, die meetrok met het leger van Napoleon.  Had hij misschien wat mispeuterd?  Feit is dat hij Waterloo ontsnapte en hier gebleven is...  En zo kwam de familie na wat omzwervingen in het Mechelse terecht...

Dit zijn mooie verhalen...  Mooi om de stamboom mee op te smukken.  De beide Vaganée-broers hebben nu, zowel een link met Battel, met hun moeder Magda Dockx, en met den Hanswijkenhoek, via vader Eric Vaganée.

Frank werd geboren op 19maart 1966.  Amper één jaar en vijf dagen later kwam Guido ter wereld, samen met zijn tweelingbroer Bruno.  Het gezin werd compleet met de geboorte van Heidi, vier jaar later, in 1971...

(Frank en de tweelingbroers Guido en Bruno)

Frank:

Ik ben letterlijk 'van de melkboer'.  Ons moeder had de ronde van de Battelse melkboer Frans Teugels geërfd.  En zo is ons vader een tijdlang melkboer geweest - in zo'n citroën in golfplaten.  Nochtans was vader een beenhouwer van opleiding.  Met zijn tweelingbroer Dirk maakten ze kop voor den Dits, waar hij bovendien overdag werkte.  Dat deden ze samen aan de Leuvensesteenweg.  Voordien woonden mijn ouders in de Stationsstraat.  Er zouden nog erg veel verhuizingen volgen.  In de tijd dat wij bij onze ouders woonden, verhuisden we niet minder dan 13 keren(!).    Je kon ons moeder geen beter cadeau geven dan grote kartonnen dozen! 

Eric en Dirk waren zonen van Louis Vaganée - die de peter was van Frank.  Ook hadden ze nog een broer die later pater-missionaris zou worden in Peru: Adolf Vaganée. 

Vader Louis werkte op de post in Hofstade en zou daar ooit in de oorlogsjaren  een ééntalig Frans opschrift hebben verwijderd voor een Nederlandstalig.  Dit zou de Vlaamsvoelende man later zwaar aangerekend worden.  Louis zou hiervoor zelfs tijdelijk worden opgesloten in de Dossinkazerne.  Later ging hij aan de slag als klerk bij notaris Daels.

Grootvader overleed in 1980...  Mijn grootouders woonden op de Tervuursesteenweg, op de hoek met de Leliestraat.  Aan de overkant lag de dokterpraktijk van Dr.Installé, en later Dr.Gobien.  Grootvader was een erg streng man, maar hij had ook veel humor.  Vlaamsgezind was hij, en ook erg godsvruchtig.  Ik herinner me nog altijd de Mariabeelden voor het raam...

Eric leerde zijn vrouw Magda kennen toen hij leerjongen was in beenhouwerij Alewaeters op Nekkerspoel.

Het jonge gezin van Eric en Magda zou niet lang blijven wonen aan de Leuvensesteenweg. Ze besloten om te verhuizen naar Battel.

Eerst woonden we aan de Gentsesteenweg nummer 21...  Niet veel later verhuisden we naar nummer 15.  Voordeel: we hadden geen verhuiswagen nodig!  Alles konden we te voet doen.  Ik heb mijn eerste leerjaar nog gedaan in de parochieschool van Battel.  De tweeling enkel de kleuterschool... want: jawel: nadien trokken we weg naar een nieuwe woonst in den Hanswijkenhoek: op de Tervuursesteenweg naast het vroegere café Breughelhog.  We hebben daar beenhouwerij gehouden en woonden er zo'n drie jaar.  Zo zijn we school beginnen lopen in de jongensschool van de Vredestraat.

Vader Eric moet écht wel iets gehad hebben met verhuizen.  Want ik moet zeker nog vermelden dat het gezin ook nog eens één jaar woonde in de Acaciastraat.  Nadien kocht Eric een huis in de Sint-Jozefstraat dat hij helemaal wou verbouwen om er te kunnen wonen. Maar uiteindelijk werd dat niks, en trok de familie weer richting Battel.

Ook qua werken hield vader van afwisseling.  Zo ging hij een tijdlang aan de slag in een beenhouwerij in de Vondelstraat op de hoek met de Dodoenstraat.

In 1978 kwamen we terug in Battel terecht.  Vader besliste en moeder was volgzaam.  Het zou maar voor vier jaar zijn.  Nadien was de Hanswijkvaart aan de beurt.  Vlakbij de Colomabrug woonden we in een groot pand, dat nu afgebroken is met de stationswerken.  Hier hielden mijn ouders frituur  en boven verhuurden ze studentenkamers.  Frituur-houden was niet nieuw voor hen, want voordien hadden ze ook al Frituur 't Steppeken opengehouden in Hofstade.  Ik herinner me nog goed dat we voordat we mochten uitgaan eerst nog een flinke partij patatten dienden de schillen.  We waren die jaren ook al actief bij VU-jongeren Mechelen, en ik weet dat de jonge Bart Somers hier nog hielp om mee 'ogen' uit te steken.  Ook een Marc Hendrickx, of Bart Somers' zus Annemie waren af en toe van de partij...

Het Vlaams gevoel kwam niet alléén van de familie Vaganée.  Ook via moeder zat dat in het bloed.  De zus van moeder Magda Dockx: Lea Dockx, huwde immers met Paul Van Esbroeck, broer van de latere VU-schepen Kris Van Esbroeck...

(enkele jaren geleden...)

We doorkruisen in dit gesprek het hele stadsplan van Mechelen - kriskras van Noord naar Zuid...  Je zou er de draad bij verliezen.  En misschien doe ik het ook wel.  Feit is wel dat de kiem voor het muzikale leven van de familie ontstond in de Hanswijkenhoek.

Ik denk dat we toen nog maar een jaar of zes, zeven waren...  Op een blauwe maandag kwam iemand die actief was in de toenmalige harmonie 'Verbroedering Kunst en Vrij'  in de beenhouwerij vlees halen.  Terloops vroeg die of we geen zin hadden om ook mee te spelen in de harmonie.  Aanvankelijk zeiden we 'bwah...', maar we zijn toch langsgekomen.  En weet je: ook ons vader volgde.  De harmonie had een bloeiend jeugdorkest.  Ook de familie Deflo uit de Abeelstraat was er in actief.  Vader Willy, zijn zonen Danny en de zopas overleden Luc, en hun zus Ingrid.  Ons gezin werd ook aardig vertegenwoordigd.  Want na ons drie en ons vader, volgde eveneens zus Heidi.  Neven en nichten Vaganée: het werd bija een familiebedoening.  Nu heet de harmonie: Koninklijke Harmonie Mechelen, en broer Bruno is er de hedendaagse voorzitter van.  Muziek heeft ons sinsdien niet meer losgelaten.  Nu is Guido nog altijd actief in de Koninklijke muziekvereniging Bonheiden...

Maar springen we weer wat haasje-over in de tijd.  Keren we terug naar de Hanswijkvaart waar de broers ondertussen op een leeftijd komen dat ze beginnen puberen.

Ons vader was héél streng en een tikkeltje conservatief.  Uitgaan was uit den boze. Maar om muziek te maken of te vergaderen voor de VUJO: dat kon dan weer wel.  Toen we zo'n vijftien of zestien jaar waren hebben we samen met mannen als Bart De Nijn, Bart Somers, Wim Jorissen... de Volksunie-jongeren opgericht.  Ons lokaal hadden we in de Ziekenliedenstraat.  Het waren de dagen van Voeren, de lokettenkwestie in Schaarbeek, de Rakettenbetoging...  Het Vlaams gevoel hadden we van ons vader meegekregen.  Ik herinner me nog dat er regelmatig BOB stond aan de overkant van ons huis aan de Hanswijkvaart.  Om te kunnen uitgaan moesten we 'creatief' zijn.  We vonden als eens een 'weekend van de VUJO' uit om op stap te kunnen met ons lief.  Want met een lief naar huis komen was toen uit den boze.  En een bepaalde truc met een handdoek wel of niet aan het raam, moest de andere broers aantonen of vader thuis was of niet. 

(in het Moreelshuis.  In het midden herkennen we ook die andere Mechelse jazz-grootheid: Chris Joris)

Frank was als oudste de 'wegbereider' voor zijn jongere broers.

Ik ging soms weg om 'ergens' muziek te spelen.  Maar zo waren er al wel meer avonden dat het instrument achter de toog van het café roerloos bleef liggen.  Zo lang vader het maar niet wist.  Vader was fier op ons en ons muzikaal talent.  Hij zei dat niet vaak, maar op zolder liet hij soms vrienden de vele affiches van optredens zien.  Moet je weten dat er daar enkele 'nep-affiches' tussen hingen die we zelf hadden gefabriceerd als alibi om elders naartoe te kunnen gaan....   Om 22 uur dienden we thuis te zijn, of de deur ging boven in het slot, zodat we niet in ons bed konden.  Zo waren we genoodzaakt om beneden in de zetels te slapen, totdat vader de volgende keer ook de kussens uit de zetels nam...  Een volgende stap betekende een emmer water achter de deur...

De broers zaten op de schoolbanken in BIM. 

In Mechelen volgde Frank muziekschool aan het conservatorium in Mechelen, en later aan het conservatorium van Antwerpen.  Improvisatielessen kreeg hij van de Amerikaanse jazzsaxofonist John Ruocco aan de Antwerpse jazzstudio.  Later zou hij nog compositie-en arrangeertechnieken volgen aan de Hochshule für Musik und Tanz in Keulen bij de Amerikaan Bob Brookmeyer.  In 1998 trok hij naar New York om er verder te studeren.  Maar dat is veel later...

Frank leerde zijn echtgenote, Goedele Coppens, kennen bij de VUJO.  Het koppel kreeg één dochter: Sien.  Frank en zijn gezin wonen op Pasbrug.

(Frank met echtgenote Goedele)

Guido woont nu al zo'n vijftien jaar in Bonheiden.

Op mijn 21ste verliet ik de ouderlijke woonst  en kocht ik een huis op Schonenberg.  Mijn broer Bruno die nadien ook een huis kocht in de straat, woont er nu nog altijd.  Het is trouwens dankzij mij dat hij hier ook naartoe kon.  Ik heb het bordje 'te koop' van een huis in dezelfde straat telkens verzet als er belangstellenden opdaagden.  Ik wist immers dat m'n broer zijn zinnen op dat huis had gezet... (lacht).  De feiten zullen nu wel verjaard zijn zeker?

Met zijn eerste vrouw kocht Guido nadien een boerderij uit 1801 aan de Stuivenbergbaan dat hij helemaal renoveerde.  Samen kreeg het koppel drie kinderen: Jomme, Berdien en Nele.  Zijn nu ex-vrouw Ingrid had al een dochtertje, Tine.  Het huwelijk liep later echter spaak, en de boerderij diende weer verkocht.

Guido die net als zijn vader beenhouwer werd, werkte als chef-beenhouwer voor verschillende supermarkten.

Mijn vader verhuurde -zoals reeds verteld -  aan de Hanswijkvaart studentenkoten. Toen hing daar nog een munttelefoon, want het was het tijdperk voor de GSM.  Dat bracht me op een idee.  Ik ben een firma in munttelefoons begonnen, die snel succesvol werd.  Mijn broers werden aandeelhouders. In Putte ben ik een telefoonshop gestart waar ook ondermeer faxtoestellen werden verkocht.  Vijftien jaar heb ik dat volgehouden.  Nadien ben ik de allereerste Belgacomagent geworden.  In mijn shop specialiseerde ik me eveneens op oplossingen op maat.  Zo ontwierp ik een communicatiesysteem voor doven, waarop ik een patent heb genomen. 

Het bewijst eens te meer de creativiteit en ondernemingszin van de Vaganée-broers.  Uiteindelijk zou Guido nog Telenetverdeler worden.  Hij stopte met zijn zaak.  Zes jaar lang was hij districtmanager bij Telenet, en nadien werkte hij zes jaar bij Samsung.

Het politieke bloed kroop waar het niet gaan kon.  Ik ben trouw gebleven aan mijn Vlaams-nationale gevoelens en principes die ik had vanuit de Volksuniejongeren-tijd.  Moet je weten dat we toen met méér dan honderd jongeren lid waren!  Nu zijn velen van die tijd verspreid geraakt over verschillende partijen.  In Bonheiden heb ik me goed ingeburgerd via de harmonie, waar ik al lid van was voor ik goed en wel verhuisd was naar hier.  In Bonheiden leerde ik ook mijn huidige echtgenote Christel Cottenie kennen, die nationaal voorzitster van Waardig Ouder Worden geweest was.  Christel heeft net als ik Mechelse roots.  Haar ouders hadden een lusterwinkel in de Merodestraat.

Met Christel richtte Guido de N-VA op in Bonheiden-Rijmenam.  Dat gebeurde in 2001 bij het uiteenvallen van van de Volksunie.  In2012 werd Guido lijsttrekker op een lijst waarop ook acteur Jaak Van Assche opkwam.  Het werd meteen de grootste partij na de lokale partij BR van zittend burgemeester Eric Duchesne.

Vandaag liggen de kaarten anders...  Binnenkort moet de sjerp worden doorgegeven... ondanks het grootst aantal voorkeurstemmen...

Of ik er een kater aan heb overgehouden... Ach...  Ik heb me nooit vast willen houden aan macht.  Ik moet de bladzijde kunnen omdraaien.  In Bonheiden-Rijmenam is nu een coalitie van verliezers aan zet.  Ik ga toch proberen positief oppositie te voeren.  We zien wel.  Ik neem zes maand te tijd om te zien wat ik in de toekomst kan doen.  Ik heb nu trouwens al veel aanbiedingen binnen en buiten de politiek. Ik ben graag de eerste voltijdse burgemeester geweest van Bonheiden, en heb steeds geprobeerd het overlegmodel te hanteren.  Dat zorgt immers voor het grootste draagvlak.  Ik kan nu ook meer tijd maken voor onze gezamelijke zes kinderen en ...bijna zes kleinkinderen...

Frank heeft de politiek al langer vanaf de zijlijn gevolgd.  Bij hem ligt de focus op muziek.  Sinds 1983 had Frank zijn eigen bands en componeerde hij voor grote en kleine orkestbezettingen.  Bovendien werkte hij altijd freelance bij het BRT-jazzorkest en de BRT-Big Band (1986-1991).  Twee jaar mocht Frank Stadsartiest zijn van ons Mechelen: een job die hij met veel plezier uitvoerde.

Sinds 1993 doceert Frank jazzsaxofoon, ensemblespel, big band en arrangement aan LUCA School of Arts, campus Lemmens. 

Tal van prijzen wist hij al in de wacht te slepen, waaronder zelfs een Oscar voor 'best original filmscore' voor de film 'The Artist' in 2012!

Guido:

Je merkt het: Bruno en ik zijn geen slechte amateurmuzikanten, maar het niveau van onze Frank is toch nog wel wat hoger!

Frank wuift dat laatste compliment weg. 

Vader Eric heeft het succes van zijn zonen nog meegemaakt.  En hijzelf?  Nee: onze 'Bohemer' is niet op de Hanswijkvaart blijven wonen. 

Wat dacht je?  Drie jaar verkaste hij naar Rijmenam, waarna hij terugkeerde naar Mechelen waar hij en moeder een mooi appartement betrokken boven de Zeeman.  Het was perfect.  Maar ja.  Vader kon er zijn auto moeilijk parkeren... En dat vond hij een obstakel.  Dus: hij verhuisde naar Pasbrug en nog later naar... Bonheiden.  Toen was hij de zeventig al voorbij.  Toen hebben we hem moeten tegenhouden of het was nog steeds niet zijn laatste woonst geweest.  Vorig jaar in maart 2017 overleed hij na een slepende ziekte.  Of het er wat mee te maken had - ik weet het  niet- maar hij rookte vanaf zijn veertien jaar... Ons moeder is ook een dagje ouder geworden, en is visueel erg beperkt geworden.  Ze woont nu in Zonneweelde in Rijmenam.

(Guido Vaganée, opstappend achter het prettige gestoorde majorettenkorps Va et Vient naar den Herten Aas, bij het eerbetoon voor de toen één jaar voordien overleden Frans Croes.  In deze foto werd hij levensgroot vereeuwigd op een garagepoort in de Nauwstraat...)

Heel Mechelen heeft de familie doorkruist... 

Misschien zijn we daarom niet zo verknocht honkvast.  Een huis is maar een verzameling bakstenen.  Maar het Mechelen-gevoel hebben we wél!  En trouwens: hoeveel ingeweken Maneblussers wonen er in Bonheiden-Rijmenam?

De broers zijn twee handen op één buik.  Dat zie je en voel je...  Dat kan men niet veinzen.  Succesvol bouwden ze hun leven en carrière uit, met véél doorzettingsvermogen, creativiteit en hard werken.  Ook omdat ze voldoende kunnen relativeren. 

Twee handen op één buik...  Al lachend wrijven ze elk over hun buik....

En ja: we willen het wel verklappen.  Dat legt extra druk op ons voornemen!  We moeten er écht iets aan doen.  Samen willen we veertig kilogram verliezen.  En dat moet ons lukken!  We zijn er nét aan begonnen.  We zijn overtuigd: we gaan daarin slagen, al hebben we al meermaals plat gelegen van het lachen...

De Gouden Carolus laten ze staan, en ze nippen van hun watertje en koffie...

Spreken we binnenkort nog eens af?