(foto's: Jan Smets)
Men noemt het Outsiderkunst... What's in a name? Misschien klinkt de term Art brut wel juiser. Het geeft het spontane, authentieke van die kunstvorm meer aan terwijl de term outsiderkunst eerder verwijst naar de uitsluiting in plaats van op de inclusie waarop we inspelen... Maar eigenlijkt houdt me dit niet zo bezig. Ik wil alleen kwetsbare kunstenaars kansen geven om met sterke kunst naar buiten te treden en een ontmoeting aan te gaan met het reguliere kunstcircuit. Want eigenlijk is het zo dat dze twee werelden vaak onterecht worden gescheiden.
Aan het woord is Mia Lettany, de drijvende kracht achter Galerie Duende in de Katelijnestraat. Ze praat enthousiast over de dingen waarmee ze bezig is. Enthousiasme: dat is hélemaal waar Duende voor staat. De naam is immers afgeleid van de Spaanse uitdrukking 'El Duende' en dat betekent 'de kracht achter het creatieve leven van de mens'. De naam kon niet beter gekozen worden. De term die ontleend werd aan de wereld van de Falmenco staat voor de passie waarmee je danst, of zingt... Vertaal het bij deze ook: hoe je artistiek bezig bent. 10 jaar bestaat de kunstgalerie nu. En dat mag wel gevierd worden! Dat doet Mia door een overzichtstentoonstelling in te richten met werk van heel diverse kunstenaars die in die voorbije jaren bij haar exposeerden. De expo werd gisterenavond feestelijk geopend. Tot en met 22 december kan je hem bezoeken. Elke zaterdag van 11u tot 17u30...
Ik heb zo'n 15 jaar in de sociale sector gewerkt - als opvoedster in het MPI Instituut Sint-Franciscus te Strijtem en 20 jaar in het onderwijs. Als stagebegeleidster kwam ik in contact met heel wat ateliers waar mensen met een verstandelijke beperking aan de slag waren. Eerder werkte ik ook bij Similes - een vereniging voor familie van psychische zieken. Het was de vroege aanzet tot deze galerie...
Mia kreeg haar opleiding ook in de academies van Leuven, Mechelen, Overijse, Anderlecht, Woluwe... Het artistieke zit wel in haar genen. Haar vader, Mechelaar Staf Lettany was een bekend kunstenaar. Hij gaf avondles Frans aan TSM en was burochef van een provinciale technische dienst. Maar kunst was zijn passie. Staf was al behoorlijk oud toen hij overleed. Mia was toen 17 jaar.
Mia Lettany kocht een huis in de Katelijnestraat - nummer 3 - waar nu de galerie gevestigd is. Aanvankelijk wou ze er een winkel met snoezelmateriaal in onderbrengen, maar dat plan liet ze al snel varen. Het werd dus een kunstgalerie.
Vanuit de integratie-en inclusiegedachte wou ik de kunst van personen met een verstandelijke beperking of met een psychische problematiek, buiten de muren van de voorzieningen, een zichtbare plaats geven in de maatschappij. Daarbij wou ik ook het taboe doorbreken rond deze problematieken én ze bespreekbaar maken. Wat deze mensen samenbrengt is de gemeenschappelijke liefde voor kunst. Ik wil me niet focussen op de verschillen, wél op het schone. Geen stempels wil ik drukken. Het is steeds een balanceren en zoeken naar een evenwicht tussen stigmatisering en het bespreekbaar maken. Daarbij wil ik niets wegmoffelen. Inclusiviteit is voor mij een belangrijk begrip.
Het criterium dat Mia hanteert om te exposeren is de kunstwaarde en de oprechtheid van het werk. De kunst die getoond wordt moet de toeschouwer kunnen boeien. En natuurlijk speelt het sociale aspect een belangrijke rol.
Ik wil hier een tegengewicht bieden rond vooroordelen. Ik kom sterk op voor de appreciatie van deze kunstvorm.
Tussen de werken die tentoongesteld worden hangen werken van haar vader Staf Lettany. En ook werk van Mia zélf is er te zien.
Werk van 10 kunstenaars valt hier te bekijken. Ik mengde heel bewust. Zo zijn er werken te zien van Sylvain Cosijns die ik leerde kennen in vzw With in Kortrijk - een dienst die me erg inspireerde. Hij was de eerste kunstenaar die hier exposeerde. Je kan hier ook kunst bewonderen van mensen die actief zijn in Studio Borgerstein en vzw Sjarabang.
Slechts een tweetal keer per jaar zet Mia een tentoonstelling op poten in Galerie Duende....
Ik moet er niet van leven. Ik wil het organisch laten groeien en niks forceren. Dit is een passie. Ik wil louter deze kunstvorm bekend maken omdat ik er sterk in geloof. Bovendien wil ik niemand voortrekken. Op mijn onafhankelijkheid sta ik. Telkens opnieuw ga ik op zoek naar andere ateliers.
Laat het niet na om deze expo te bezoeken, en laat je ontroeren door het werk dat er geëxposeerd wordt. Laat je verrassen door het artistieke talent en de kracht achter het creatieve leven van deze kunstenaars. Als dat lukt is het opzet zéker geslaagd! Doen!
Sint-Katelijnestraat 3
Mia Lettany
0473 56 44 35
http://galerieduende.weebly.com