(foto's: Jan Smets)
Enkele jaren geleden zag zijn leven er nog totaal anders uit. Hij was een gerespecteerd arts verbonden aan het universitair ziekenhuis van de Syrische hoofdstad Damascus. Met zijn gezin - zijn echtgenote Nisreen Shoubat die laborante is, en zijn drie dochters die nu tussen de 12 en de 7 jaar zijn, woonde hij in de periferie van deze grote stad. Als middenklassegezin konden zij er goed leven. Alles was niet peis en vree in Syrië, maar als men zijn mond hield over politiek, lukte het wel. De oorlog veranderde alles. Uitzichtloos. Ontreddering alom... Twee jaar geleden, in maart 2016 besloot Bashim Akasha alles achter te laten en te kiezen voor de vlucht vooruit. Het leven in zijn land was onmogelijk geworden. Nu woont hij in Mechelen - een stad waar hij in korte tijd van leerde houden. Met zijn gezin woont hij in een appartement in de Stationstraat...
Ik had hem al meermaals ontmoet in 'onze' stad. Vandaag spraken we af op het terras van de Kuub. Basim is een sympathieke, goedlachse man van 42 jaar. Intelligent en breedbenkend. Ondanks zijn bescheidenheid straalt hij natuurlijk leidersschap uit. Het is een talent dat hij gebruikt om positief te werken aan een betere toekomst: voor zijn lotgenoten vluchtelingen, maar evenzeer om bruggen te bouwen en om dwarsverbindingen te leggen met stadsgenoten - welke origine ze ook hebben. Christen, agnost, Islamiet...: het maakt niet uit. Voor hem is elke mens gelijk.
Twee jaar geleden kwam Basim in België terecht. Eerst verbleef hij in een gesloten centrum in Charleroi, waarna hij in Brussel belande. Zoekend naar een appartement eindigde zijn 'tocht' in ons Mechelen waar hij een woonplaats vond in de Stationstraat...
We hadden een goed leven in Syrië. Syrië was een modern land en de hoofdstad Damascus is één van de oudste steden ter wereld. Het is een stad met een groot historisch verleden en met heel diverse culturen. We hadden er een vreedzame samenleving. In mijn stad woonden ongeveer vier procent Christenen. We leefden in wederzijds respect voor mekaar samen. Politiek gezien waren er moeilijkheden. In een dictatoriale staat is men niet vrij om te spreken. Alles werd gecontroleerd. Maar als je je niet inliet met politiek en geen kritiek uitoefende op de president en het regime kon je een normaal bestaan leiden. Ik ben geboren in Damascus - een stad die voor de oorlog zo'n 8 miljoen inwoners telde. Alles bestuursfuncties waren er gevestigd en de president heeft er zijn residentie. Wij woonden aan de rand van de stad. Daar woont nog steeds mijn moeder, mijn broer en oudste zus.
Door de oorlog veranderde het leven drastisch. De omgeving van de stad werd grotendeels verwoest en het leven is de stad werd haast onmogelijk. Het leven werd er ook enorm duur. Er was maar voor één uur electriciteit. Communicatie met de buitenwereld werd bemoeilijkt doordat er geen internet was. Scholen sloten hun deuren...
Er was natuurlijk ook de angst voor de oorlog. In onze omgeving was heel veel verwoest. Mensen sloegen op de vlucht. Mijn schoonouders trokken naar Jordanië. Het was een moeilijke beslissing. Zouden we ook vluchten? Je laat immers veel achter in je geboorteland... : werk, collega's, familie, vrienden, huis... Toch besloten we om het land te verlaten. We verkochten alles. Je doet dit niet zomaar. Het is een stuk van je hart. Een stuk dat je nooit vergeet...
Basim vertrok. Alleen. Zijn gezin zou later volgen.
Eén jaar lang heb ik mijn vrouw en dochters niet gezien. Dat was erg moeilijk. Maar in Mechelen ben ik goed opgevangen. Ik heb heel vriendelijke buren met een groot en open hart. De mensen in Mechelen ervaar ik als erg vriendelijk. Die eerste contacten verliepen prima. Eerst ging het om individuele contacten. Bij mijn buren werd ik uitgenodigd op de koffie, of om samen voetbal te kijken. Later leerde ik 'Welcome in Mechelen' kennen - een vereniging die zich inzet voor de vluchtelingen in deze stad.
Een jaar later kon ook zijn gezin naar Mechelen verhuizen...
Mijn dochters lopen nu school in het Hof van Nassau. Ze hebben zich vrij goed en snel aangepast en spreken behoorlijk Nederlands. Bij kinderen gaat dat rap. Ook door de vriendjes op school. Nederlands is niet zo gemakkelijk, maar aangezien ik Engels kende, lukte dit nog redelijk goed. Het is ook belangrijk de taal goed te beheersen. Mijn dochters gaan graag naar school. In de grote vakantie zullen ze dit wel als gemis aanvoelen. Ik informeerde al eens of ze naar het conservatorium zouden kunnen, maar ja: er zijn wachtlijsten. Ik zou graag hebben dat ze zich hier goed kunnen integreren. Ook in een jeugdbeweging misschien...
Basim wil niet alleen voor zichzelf en zijn gezin een betere toekomst in het nieuwe thuisland opbouwen. Hij steekt er daadwerkelijk de handen voor uit de mouwen. Samen met een paar jonge Syrische vrienden - Ahmed Alkkak, die ook afkomstig is uit Damascus, en Shadi Mohammad die uit Allepo komt, én Hassam, een Soedanese vriend, richtten ze VOICE Mechelen op.
Bedoeling is dat we met VOICE helpen aan de integratie van onze families en kinderen. We proberen ook om contacten te leggen met mensen van deze stad en dit land. Dat willen we stimuleren op verschillende manieren: door sportieve, sociale en culturele activiteiten.. Maar ook door activiteiten specifiek voor vrouwen... We willen onze eigen cultuur niet vergeten, maar willen wel openstaan voor de cultuur van ons gastland. Zo organiseerden we een paar maand geleden een concert in de Sint-Petrus en Pauluskerk aan de Veemarkt. Er was muziek van verschillende culturen te horen. Heel mooi. Ook belangrijk. Muziek kan een bindmiddel zijn.
(Basim zette zich ook in op het voorbij buurtfeest van de Heihoek...)
VOICE Mechelen heeft ook een voetbalploeg opgericht. Momenteel speelt men in drie leeftijdsgroepen: van 7 tot 12 jaar, van 12 tot 18 jaar, en plus 18 jaar... En dit loopt vlot. Heel regelmatig speelt men in competities.
We bereiken met VOICE zo'n 885 mensen in deze stad en de Mechelse regio. Dat gaat over Syriërs, Palestijnen, Irakezen, Koerden, Afghanen, enzovoort... Ook onderhouden we goeie contacten met zusterverenigingen in Antwerpen en Brussel. VOICE bestaat immers in verschillende steden. Maar in Mechelen waren we wel eerst. Vergaderen doen we met een twintigtal personen. We willen niet dat alles van 'bovenaf' voor ons geregeld wordt, maar willen zélf ook mee werken aan deze integratiegedachte. Zo voelen we het aan: Mechelen is ONZE stad. We trachten eveneens contacten te leggen met jeugdbewegingen. Dit zit nog in een beginfase, maar we hopen dat onze kinderen stilaan hun weg vinden hier naartoe. VOICE wil een positief beeld geven van 'de vluchteling'. Ik weet dat er soms problemen zijn, maar tussen alle mensen heb je goeie en slechte.
Basim vertelt me dat vele vluchtelingenfamilies vaak angst hebben om contacten te leggen met Belgische families. VOICE wil hen een klein zetje geven.
Mooi werk...
Ik vraag me af hoe Basim de toekomst voor hem en zijn land ziet?
Dat is moeilijk... Wanneer stopt de oorlog? En als hij ooit stopt duurt het minstens vijftien jaar voor men alles min of meer weer opgebouwd heeft. Eerlijk gezegd zie ik mijn toekomt in Mechelen. Wij wonen hier graag. Dit is een gastvrij land met één van de beste onderwijssystemen én gezondheidszorg van de wereld. Dat is goed voor mijn kinderen. Zelf wil ik hier ook werk vinden. Probleem is dat mijn doktersdiploma hier niet erkend is. Nu zoek ik via VDAB wat ik zou kunnen doen. Graag zou ik aan de slag in de socio-culturele sector. Ik heb er goede hoop op. Ook mijn echtgenote wil hier verder studeren en een Belgisch diploma behalen. Ze is met haar 38 jaar 4 jaar jonger dan ik. Dat moet wel lukken. Ook zij wil een brugfiguur worden. Als we vast werk hebben kunnen we misschien ook een grotere woning vinden. Nu beschikken we over een leefloon van het Sociaal Huis. We zijn blij dat we in Mechelen kunnen wonen en hier nieuwe kansen krijgen. Mijn moeder en sommige familieleden hebben we moeten achterlaten. Dat is niet eenvoudig. Maar mijn moeder is tevreden dat mijn gezin het hier goed stelt. Daar heeft ze vrede mee.
Basim werkt met VOICE ook samen met heel diverse Mechelaars en organisaties. Zo heeft hij goede contacten met Paul Van Bets die voor de Mechelse kerk instaat voor samenwerking tussen verschillende culturen en godsdiensten.
(enkele maanden geleden had Basim een ontmoeting met kardinaal De Kesel in Mechelen. De kardinaal ging toen gesprekken aan met een aantal vluchtelingenfamilies in onze stad. "Hij is een heel goede man. Ik heb hem twee maal gesproken. Eerst in Brussel en nadien in Mechelen. Hij staat heel erg open voor onze situatie...")
Dit is ons doel. Wij willen mensen niet in hokjes plaatsen: wij staan open voor gelovigen, en niet gelovigen, Christenen of moslims... We vragen géén geld. Maar alle steun voor onze werking is welkom! Wie in deze stad een idee heeft voor samenwerking moet het beslist laten horen. Alles heeft tijd nodig. Bemiddeling en positiviteit moeten onze grote krachten zijn. Dit is een klein land met veel diversiteit. België geeft ons mooie kansen om weer een toekomst op te bouwen. Daar zijn we dankbaar voor. We willen er ons dan ook positief voor inzetten!
Daar gaat het dus om... Polariseren is eenvoudiger dan verbinden. Maar samenwerken voor een betere toekomst is de enige weg tot een vreedzamer en verdraagzamer samenleving. WIJ MECHELAARS is de boodschap. Basim Akasha heeft dat begrepen. Bruggenbouwers als hij hebben we broodnodig!
PS: VOICE Mechelen kan je volgen op Facebook.