(foto's: Jan Smets)
Nou - na afloop van de voorstelling blijf je toch effe op je stoel 'geplakt' zitten. Vrijblijvend kan je deze theaterproductie niet noemen. Daarvoor snijdt het te diep in het vel. Ze schudt je wakker en drukt je met de neus op de feiten. En die zijn niet fraai te noemen. Armoe maakt ziek. En ziek maakt arm. 'Het Hof van Savooien' brengt deze dagen 'Op uw gezondheid! Santé' op de planken. En net zoals de vorige producties is dit weer een sociaal-artistieke theatervoorstelling, deze keer in het kader van de Werelddag van Verzet tegen Armoede op 17 oktober. Volgende week dus. Gefocust wordt op de schrijnende situatie van velen die in de armoede verzeild zijn geraakt, en hierdoor het méér dan moeilijk hebben om de eindjes aan mekaar te knopen. Vooral dan als ze getroffen worden door ziekte. Nu mag onze gezondheidszorg tot de beste van de wereld behoren: voor een flink aantal mensen dreigt - of is ze - onbetaalbaar geworden. Financiële mokerslagen krijgen zij die sowieso al niet het hoofd boven water kunnen houden als ze geconfronteerd worden met de stijgende kosten in de gezondheidszorg. Daarover gaat dit stuk. Ik maakte vanmiddag de generale repetitie mee. Regisseurs Dirk Tuypens en Pier De Kock schreven een sterk scenario uit - wervelend, beklijvend en confronterend. Dikke pluim. En de enige man in het gezelschap, Marc De Knijf zal het me hopelijk niet kwalijk nemen ik als ik vooral de vijf actrices die samen met hem het stuk schragen bewierook. Een aantal onder hem hebben aan den lijve ondervonden wat de problematiek kan betekenen. Zij spelen dan ook niet zomaar wat toneel, maar brengen dit doorleefd - getekend door eigen ervaringen. En dat voel je. Al lachend noemen deze vrouwen zich 'de Hofdames van Savooien'. Karin Haest, Rita Rosiers, Annick Verhaert, Jeannine Frison en Chris Van Asch hebben me weten te verrassen. Méér: ze hebben me bij de strot gegrepen. Geslaagd dus.
Morgen gaat het stuk in première. Om 19u30 wordt het gespeeld in het Centrum voor Geestelijke Gezondheidszorg De Pont in de Lange Ridderstraat. En het stuk wordt hernomen op 15, 16 en 17 oktober. Telkens op het zelfde uur.
Mocht je nog geen kaartjes hebben: geen nood. Er zijn nog plaatsen beschikbaar. Maar best reserveer je dan op nr 0486 64 77 36.
De voorstelling is relatief kort maar krachtig. Je kan ze ook als cabaretesk betitelen. Met liedjes (ik stond tussen haakjes versteld van het zangtalent van Karin Haest!), begeleid door Dirk Tuypens op gitaar, sketches, humor en poëzie, wordt getracht het publiek een beeld te geven van wat er fout loopt in onze gezondheidszorg. Welke drempels moeten worden weggewerkt zodat niemand zich nog zorgen hoeft te maken over een doeltreffende en betaalbare geneeskunde.
(Pier De Kock en Dirk Tuypens)
Want: onze hospitalisatieverzekeringen worden steeds duurder en exclusiever, en wie deze niet betalen kan, valt uit de boot en moet maar hopen om niet ziek te worden. Maar dat heb je natuurlijk niet in de hand. Hoge ziekenhuisfacturen, remgeld en medicatie doen mensen nog meer verarmen. Een lange revalidatie brengt zieken nog meer in die spiraal van armoe..., Een huisarts was vroeger meer vertrouwenspersoon dan nu en komt minder aan huis...
Onder de titel 'Het Hof van Savooien' verzorgden Tuypens en De Kock al eerder sociaalbewogen stukken op het stadsfestival OP.Recht.Mechelen.
Met 'Straatje zonder eind', 'Bloemkool en sla' en 'op de rol' belichtten ze al enkele facetten van het leven van hen waarbij niet alles op wieltjes loopt.
De dames spelen al langer samen met mekaar, en je merkt duidelijk dat ze hoe langer hoe meer op mekaar geraken ingespeeld, en ze 'gegroeid' zijn in dat samenspel en hun durf om zich te uiten.
(Marc De Knijf en Dirk Tuypens)
Dat is het zeker voor Karin Haest die nu ook de kans krijgt om haar zangtalent te tonen.
(Karin Haest)
Voor mij is dit spelen ook confronterend en pakkend. En ik moet eerlijk zeggen: er rolden al wel eens traantjes. Maar het werkt ook therapeutisch...
Sterke madam Annick Verhaert hoeft ook niet meer voorgesteld. Als vrouw met een lichamelijke beperking heeft het leven haar ook niet gespaard. Maar ze 'staat' er wel, en als sociaalbewogen vrouw wéét ze waarom ze het doet!
(Annick Verhaert)
Ik doe het voor al deze mensen die in een sukkelstraatje verzeild zijn geraakt. Voor hen die geen stem hebben en niet respectvol behandeld worden. Het kan me kwaad maken. Ik doe het voor hen. Ik geef hen een stem.
(Rita Rosiers)
Rita Rosiers heeft al wel wat acteerervaring gehad in het Mechels amateurtoneel. En dat merk je. Ze weet uit ondervinding hoe gezondheidsproblemen tot verarming kunnen leiden. Er moet altijd gerekend worden. Bezoek aan kiné en tandarts - iets wat niet strikt noodzakelijk lijkt - wordt uitgesteld... Ziek maakt arm, en arm maakt ziek...
(Jeannine Frison)
Dat vertelt ook Jeannine Frison. Als weduwe heeft ze dit alles ook aan den lijve ondervonden. Maar benadrukt ze hoopvol: "ook met minder kan je nog proberen een goed leven te leiden. Ik doe bijvoorbeeld veel aan vrijwilligerswerk. Bij hen die het nog slechter hebben dan ik..."
Respect!
Het theaterstuk confronteert en roept vragen op. Toch is het niet één lange klaagzang geworden. De humor maakt het draaglijk.
Ik kan het beamen!
Ik hoop dat het gezelschap dat tot voor kort haar repetitieruimte had aan de Battelsesteenweg vlug een nieuw lokaal kan vinden, want jammer genoeg diende ze haar vaste stek te verlaten omdat het gebouw dient gerenoveerd.
(Chris Van Asch)