(foto's: Jan Smets)
Ik zit met hem in de mooie tuin van Galerie M in de Kanunnik De Deckerstraat, waar overmorgen 9 september, een expo van zijn werk van start zal gaan. Tot 24 september valt de tentoonstelling daar te bekijken. En dat het de moeite loont kon ik vandaag al vaststellen. Met heel veel zorg en zin voor detail heeft galeriehoudster Marleen De Smet hier een knap geheel van gemaakt. Toen Marleen haar vorige tentoonstelling rond Jan De Winter opzette, kwam ze toevallig bij Jans vriend, Marc Van Camp, in contact met het werk van Brice Heyndels. Vanaf het eerste moment was ze gefascineerd door het grafische werk van Heyndels. Het greep haar aan. "Het klopte". Niet verwonderlijk: zijn speelse en spontane, en erg verhalende kunstwerken zijn erg intrigerend en uitnodigend. Brice Heyndels is dan ook één van de meest getalenteerde en verrassende hedendaagse Mechelse kunstenaars. Het wordt een aangenaam gesprek met een innemende Brice - niet hoog van de toren blazend, maar erg bescheiden, rustig en behoedzaam pratend. Hij geniet ondertussen van een glaasje wijn en een sigaretje. Zijn ogen hebben pretlichtjes en een lach is nooit ver weg. Het is een plezier om hem te fotograferen - expressief als zijn gezichtstrekken zijn...
Brice is een bekende verschijning in onze stad, al zullen flink wat Maneblussers hem niet echt kennen als kunstenaar, als hij door de Mechelse straten stapt met z'n onafscheidelijke wandelstok...
En toch: vanaf zijn negende is hij met 'kunst' bezig. Hij heeft het dan ook met de paplepel meegekregen.
Brice wordt in 1956 geboren. Afkomstig van Elewijt brengt hij zijn kinderjaren door in Mechelen. Hij blééf ook Mechelaar...
Ik was enig kind. Mijn vader was artdirector. Een kunstenaar. Publiciteitstekenen. Daardoor kwamen bij ons thuis ook heel wat kunstenaars over de vloer - beeldhouwers, dichters, schilders... Rik Poot was een regelmatige bezoeker. De vader van mijn vader die ik nooit heb gekend was Isidore Heyndels (°1887 in Vilvoorde). Hij werd Belgisch senator voor de Kommunistische partij en was lid van het Centraal comité van die partij. Tijdens de oorlogsjaren werd hij opgepakt en opgesloten in Breendonk en later gedeporteerd naar Dachau waar hij op 55-jarige leefijd omkwam. Maar eigenlijk ken ik zijn geschiedenis slecht. Mijn ouders mocht je echt wel hippies avant la lettre noemen. Bohémiens. Avonturiers. Ik liep school in Pitzemburg toen mijn vader plots besloot om te gaan reizen. Mijn moeder volgde hem in zijn plannen. Ik was toen zestien jaar, en ben gestopt met school - te jong om alleen in Mechelen achter te blijven. We trokken de wijde wereld in, met een camionette - zo'n ouwe citroën. We reisden door Frankrijk, Spanje, Portugal, Gran Canaria... En tussendoor ben ik even 'ontsnapt' naar Marokko. Met de goedkeuring van mijn ouders. Later zouden ze in Portugal een huis kopen. Ze zijn er blijven wonen tot de ziekte van mijn vader. Toen keerden ze terug naar Mechelen. Mijn vader is gestorven, en mijn moeder is nu 91 jaar. Ze verblijft in het Milsenhof, waar ik haar regelmatig bezoek...
(Marleen en Brice)
Vader zag dat zijn zoon talent had. Hij was er danig trots op, al sprak hij daar nooit over met Brice. Maar hij hield van zijn werk ("meer dan dat ik van het zijne hield", lacht Brice...).
Van 1972 tot 1974 volgde hij lessen aan Sint-Lucas in Brussel. Zes jaar zat Brice in de etsklas van leraar Bosselaers aan de Mechelse academie en ook aan de academie van Antwerpen studeerde hij grafiek.
En dan was er die legendarische kroeg: 'Den Herten Aas' aan de Haverwerf - artistiek laboratorium van Mechelen en kunstzinnige én eigen-zinnige scène van de Dijlestad, die het vermolmde cultuurbeleid van Mechelen duchtig probeerde door mekaar te schudden.
Ik ben er ook 'ingerold'. Toen was ik er één van de jongsten. Ik heb er tal van kunstenaars ontmoet... Leeftijdsgenoten kunstschilder Jean Hellemans, muzikant Sjarel Van den Bergh... Maar ook de ouderen Jan De Winter, Pol Lemaire, en zoveel anderen... Ik adoreerde hen niet, maar had er veel respect voor. Ik was nog jong, maar werd door hen wel aanvaard. Het was een boeiende tijd. Ik ben in het gevolg van kroegbaas Frans Croes ook nog 'kabouter' geweest, en heb nog contesterend met 'zakjes vuil Dijlewater' rondgelopen... En natuurlijk leerde ik er ook Bodo Vandevoorde kennen. In zijn café 'De Verloren Zoon' op de Vismarkt heb ik nog getapt. Hij werd een goeie vriend... Ik heb niet moeten 'vechten' om in dat wereldje te mogen stappen. Mijn ouders begrepen dat wel. Ze waren immers zelf bohémiens... Met godsdienst of geloof hadden ze niks. En toch ben ik ooit bij de scouts beland. Puur alleen omdat ik mijn vriendjes volgde. Maar ik ben er wel buitengevlogen. Ik paste niet in het plaatje. Ik was te 'gevaarlijk' (lacht).
Brice Heyndels heeft een wel erg bijzondere verbeelding en scheppingskracht. Heel spontaan en expressief bouwt hij zijn werken op. Hij vertrekt van een idee, maar het eindresultaat kan er nog totaal anders uitzien. Brice start meestal al tekenend met potlood of chinese inkt... En daarna begint hij te schilderen, gelaagd, - met acryl - stukken papier opklevend waar de verf op verschillende manieren door wordt geabsorbeerd, pigmenten toevoegend... Soms doet zijn werk wat denken aan de Cobrabeweging of een Alechinsky, een Miro... En toch is het werk van Brice Heyndels héél persoonlijk en herkenbaar. Met plezier verdwaal je in zijn werelden. Als je er per se een etiket moet opkleven kan je het benoemen als abstract realisme of Art Brut? Misschien...
In zijn vroeger werk kwamen héél vaak vogels voor. Nu niet meer. Het is een afgesloten hoofdstuk.
Verzinnebeelden die vogels misschien die vrijheidsdrang, dat reizen, de vlucht?
De vogels zijn 'uitgevlogen'... Ze zijn verdwenen uit mijn werk. Toevallig viel dit samen met mijn echtscheiding. Maar dit heeft er eigenlijk niks mee te maken. Na 24 jaar zetten we een punt achter ons huwelijk. Maar we hebben dat gedaan in goede verstandhouding, al draag je er altijd - én beiden - de kwetsuren van. Wat voorbij is is voorbij. Uitgegomd. Ik heb nergens spijt van. Al blijft er altijd wel iets van over. Samen hebben we een dochter. Ik ben fier op haar. Dat ben ik ook op mijn kleinkinderen - twee tieners. Eén van hen heeft duidelijk talent en komt vaak bij mij op bezoek...
Ook bomen kwamen vroeger veel in zijn kunstwerken voor... Maar menselijke figuren hebben ze verdrongen...
Dé rode draad door al zijn werken zijn héél zeker voertuigen. Allerhande voertuigen. Boten, fietsen, vliegtuigen... Gefascineerd als Brice is door beweging... Ze vliegen, varen en rijden doorheen zijn werk - kriskras... Langs huizenrijen, fabrieken...
Alles is in evolutie. Ook het werk van een kunstenaar is dat. Thematiek. Coloriet. Zo duikt er nu ook regelmatig een prachtig blauw op in zijn kunstwerken. Hoe hij aan die bijzondere tint komt houdt Brice geheim...
Zijn werk is gerijpt. Maar de speelsheid blijft. Een 'boodschap' hoef je er niet in te zoeken. Maar je blijft kijken - uren als het moet - naar de wonderlijke lijnen en vormen. Het is een 'verhaal' dat alle kanten uit kan... Een ontdekkingsreis.
Wanneer het 'af' is? Tja. Da's een gevoel. Zo van : "nu kan ik niet 'voesj'..." Dat voel ik met mijn ellebogen. Niet met mijn hoofd. Dan ga ik slapen, en dan bekijk ik het de volgende morgen met een frisse blik of het OK is of niet. Ik ben een nachtvogel, een nachtwerker... Rond 17uur - 18 uur verlaat ik mijn huis; ga iets drinken... Alle dagen doe ik dan mijn boodschappen, en dan vertrek ik weer huiswaarts. Om te werken. Tot die discipline verplicht ik mezelf. Alle dagen ben ik 'bezig'. Altijd heb ik beelden in mijn hoofd...
Hij vertelt het allemaal rustig. Zonder kapsones. Die sokkel hoeft niet voor hem. Het zijn de anderen die hem daarop zetten, hem stimuleren...
Ik laat het leven leven op mij afkomen. Ik ben een tevreden man. Maar ik blijf liever op de achtergrond dan op de voorgrond. Rustig. Maar toch kan ik stevig opkomen voor anderen - voor mijn vrienden. Ook door mijn rechtvaardigheidsgevoel....
Brice Heyndels is zichzelf gebleven. Kunst scheppend - vorm gevend aan zijn fantasie, doekvullende poëtische composities uitwerkend. Authentiek werk. Boeiend werk.
Marleen De Smet die graag Mechelse kunstenaars een podium geeft, zet van 9 tot 24 september Brice Heyndels in de kijker. Aan deze expositie is hard gewerkt. Het ziet er allemaal erg spontaan uit. En toch is hier sterk over nagedacht. De werken van Brice gaan in harmonieuze dialoog met andere kunstwerken... Het plaatje klopt.
Dit is een tentoonstelling die men niet mag missen. Absoluut niet.
Je kan de expo iedere zaterdag en zondag bezoeken tussen 14 uur tot 18 uur of op afspraak.
Kanunnik De Deckerstraat 56 Mechelen
+32 (0)477 49 11 17
gallerymarleendesmet@gmail.com
Brice lijkt uitverteld. Beelden vertellen meer dan woorden. Hij nipt van zijn glas en trekt aan zijn sigaret. En zijn gedachten lijken op te stijgen - net als de kringelende rookwolkjes... ze fietsen elders heen... Wie weet waar naartoe... Rustig in rusteloze creativiteit.
