(foto's: Jan Smets)

Naar goeie traditie hesen vandaag de Mechelse oud-scouts-en gidsen hun vlag op de Mechelse Sint-Romboutstoren.  En als die daar nu zo fier ligt te wapperen: laat ze dat dan toch vooral héél speciaal doen bij wijze van ere-saluut aan 'Gnoe' - Etienne Vanhamel.  Want overtuigde scout is hij altijd gebleven.  Eénmaal scout, altijd scout!  En die goeie daden: jawel!  die deed hij elke dag. 

Pater Etienne Vanhamel die als laatste Mechelse Franciscaan de deur achter zich toetrok is niet meer.  Amper 72 jaar, en na een een hopeloze strijd overleed hij dinsdag in het Universitair ziekenhuis van Edegem.   Onze stad verliest een bekend gezicht.  Pater Etienne was niet alleen de laatste minderbroeder met meer dan dertig jaar actieve dienst in onze stad...  Hij was daarnaast ook de graaggeziene oud-pastoor van de Heilig-Hartkerk in de Adegemstraat.  Je kan het wel stellen: de Heihoek verliest haar hart.  Maar 'onze' minderbroeder was nog méér dan dat.  Naast dit alles was hij ook de aalmoezenier van de Vlaamse Oud-scouts en Oud-gidsen van Mechelen (VOSOG).  Voordien was hij jarenlang aalmoezenier van de scoutsgroep Reinaert én districtsaalmoezenier.

Pater Etienne was al een tijdje uit het vizier verdwenen.  Hij werd een paar jaar geleden aangesteld als kloosteroverste van de Minderbroeders in Antwerpen.

Etienne was géén Maneblusser van geboorte, maar werd op 10 januari 1945 geboren in het Limburgse Zolder als zoon van Jef Vanhamel en Elisa Truyers.

Op 5 september 1965 trad hij in bij de minderbroeders.  Pas in 1985 werd hij tot priester gewijd.

Fernand Verreth, die voorzitter is van de VOSOG heeft hem uiteraard goed gekend!  Ik had Fernand daarstraks aan de lijn:

Pater Etienne Vanhamel, Franciscaan en minderbroeder, was een zeer minzaam man.  Geëngageerde kloosterling en later priester ten dienste van het volk en inzonderheid ook van scouts en gidsen in Mechelen.  Meer dan 40 jaar was hij aalmoezenier van ondermeer de Reinaert-scoutsgroep.  Als districtscommissaris en later als districtsaalmoezenier heeft hij scouting Mechelen grote diensten bewezen.  Geen wonder dat hij ook al meer dan 25 jaar aalmoezenier was van VOSOG-Mechelen - de dynamische vereniging van oud-scouts en oud-gidsen.   Maar daarnaast was hij ook nog eens aalmoezenier van de foorreizigers voor de provincies Limburg, Antwerpen en Vlaams Brabant.  De kerkelijke vieringen waarin hij voorging waren steeds erg verzorgd.  Tot voor hij als kloosteroverste van de Minderbroeders in Antwerpen werd aangesteld, was hij in Mechelen pastoor van de Heilig-Hartparochie, maar nam hij ook de zorg voor de parochies Battel, Leest en Heffen op zich toen daar de parochiepriesters op rust gingen.  In al deze parochies was hij ook de graag geziene proost van de diverse verenigingen: KWB, Femma, Ziekenzorg, OKRA, de Franciscaanse lekenorde...  Iedereen deed op hem beroep en al die taken nam hij graag op zich.  Hij was ook een veel gevraagde voorganger bij doopselvieringen en bij uitvaartliturgieën.  Minder in het oog springend was ook zijn grote bezorgdheid voor mensen die het niet makkelijk hadden: armen en vluchtelingen belden nooit vruchteloos aan bij hem.  Ze konden niet alleen op zijn daadwerkelijke steun rekenen, maar ook op zijn tussenkomst en bemiddelingen bij OCMW of andere instanties.  Met Pater Etienne Vanhamel verdwijnt een in-goede man die veel betekende in het leven van menig Mechelaar...

(pater Etienne bij een woordje in de Karmelietentuin...)

Met pater Etienne verdween ook de laatste Minderbroeder uit Mechelen.  Hij was de laatste der Mohikanen.  Kloosterordes verdwenen één na één in deze ooit zo 'kloosterrijke' stad.  De Minderbroeders waren eeuwenlang actief in onze stad, maar pas in 1873 werd hun 'nieuwe' klooster gebouwd in de Karmelietenstraat nadat er zes jaar eerder al de eerste steen werd gelegd van een neogotische kerk in dezelfde straat.

1877 is de orde gestart met zijn drukkerij. (pater Etienne zou er zelf nog als corrector werken).  In die drukkerij rolde menig religieus tijdschrift van de pers.  In 1934 werd deze drukkerij vernieuwd en nog uitgebreid.

In 1901 werd in de onmiddellijke buurt - in de Adegemstraat - de Heilig-Hartkerk gebouwd.  Dit werd de start van de nieuwe parochie in de Heihoek.

De minderbroeders waren heel herkenbaar in het Mechelse straatbeeld door hun bruine pij, maar in de jaren zestig van de vorige eeuw verdween dit 'uniform'.  In die tijd kocht de orde ook nog een meubelfabriek en herenhuis aan in de Kroonstraat.

Vanaf 1980 liep het aantal minderbroeders drastisch terug.  Het werd het begin van het einde.  Het klooster werd verlaten, en nog later verkocht.  De besloten kloostertuin werd door de stad aangekocht en werd na herinrichting opengesteld voor de buurt, die maar wat blij was met deze attractieve groene long...

Maar ook de kerk werd gesloten.  We weten hoe het verhaal verder ging: Toen de kerk ophield om 'kerk te zijn' zou deze verbouwd worden tot  Martin's Kerkhotel - het paradepaardje van deze hotelketen. 

Pater Etienne heeft het allemaal meegemaakt...  Hij schreef mee aan de laatste bladzijden van de geschiedenis van de Mechelse minderbroeders.  Hij kwam en hij ging, maar hij drukte zijn stempel op deze wijk en stad.  Hij zal niet licht vergeten worden - gewoon omdat hij een mens tussen de mensen was...  De Heihoek verliest haar hart.

Ook Monique Peeters heeft de pater goed gekend - als lid van de scouts, maar vooral ook als vriend van haar ouders...

Etienne was een vriend van mijn ouders.  Vooral na de dood van mijn vader is hij contact blijven houden met mijn moeder.  Helaas is zij vier jaar geleden overleden (zij zou je kunnen vertellen over hem, tot vervelens toe...).  Etienne was er ook steevast bij als er in onze familie getrouwd werd of gedoopt moest worden.  Mijn man zijn tante, Rosy Verlinden overleed, en de dienst vond plaats in de winterkapel van de Sint-Gommaruskerk aan de Kerkhoflei.  We zaten daar met een twintigtal mensen.  Toen het wierookvat moest gevuld worden denk ik dat Etienne zich een beetje heeft verkeken.  rook, rook.. Iedereen hoesten en kuchen.  Etienne schoot als eerste naar de deur om ze open te gooien en toen hij m'n zus passeerde die het dichtst bij het wierookvat zat, zei hij: "'t was niet de bedoeling dat de motten uit jullie kleren zouden vallen..."  Iedereen schoot in een lach (behalve de oudjes).  Wij kwamen bijna niet meer bij van 't lachen.  Etienne was een geweldige trooster en luisteraar, steeds klaar om iemand te helpen of een schouderklop te geven.  Gisteren hoorde ik nog zeggen dat hij op een bijeenkomst van de Scouts en Gidsen met twee meisjes aan het praten was, en eentje zei: "Ja, maar moeze: ik ben van de Chiro hoor..."  Waarop hij antwoorde: "Da's toch nie erg: da zijn ook mensen hé!" 

  (foto: Monique Peeters)

Een mooi mens..., eenvoudig, sociaal bewogen én humoristisch.  Zo was pater Etienne ten voete uit.  Een minderbroeder met meerwaarde!

De uitvaartplechtigheid zal maandag 31 juli plaatsvinden om 10.30 uur in de parochiekerk Sint-Valentinus, in Heusden-Zolder, Berkenbos.

rouwadres: Minderbroeders - Sint-Bavostraat 6, 2610 Wilrijk

                      Familie Vanhamel, p.a. Inakker 106-108 - 3550 Heusden-Zolder

                      online condoleren:  www.begrafenissen-wittersenbaers.be