(foto's: Jan Smets)
Voor de eerste keer in zijn leven kwam de 26-jarige Burkinees Yacouba Bologo buiten Afrika. Die eerste kennismaking met Europa en België was voor hem dan ook een ware cultuurshock. In het kader van de Broederlijk Delen-campagne van dit jaar dat de focus legt op het arme Sahelland Burkina Faso, zijn deze week acht gasten van dit Afrikaanse land te gast in Vlaanderen. Deze acht mensen zijn in hun eigen land actief als ontwikkelingswerker, en de trip naar België is eigenlijk een soort van inleefreis. Da's best verrijkend voor hen. Maar dat is het ook voor ons - want we kunnen natuurlijk ook wel wat leren van hen. Tot maandag verblijven ze hier in ons land bij gastfamilies. Yacouba Bologo, die socioloog is en werkzaam binnen het AMR, een lokale ontwikkelingsorganisatie verantwoordelijk voor het 'Good Governance-programma' dat samen met de plaatselijke besturen werkt aan een transparantere communicatie en democratische processen, logeert bij Hilde Aelvoet en Pieter Jansen in de Kruisveldstraat. Deze laatsten zijn actief lid van het Broederlijk Delen team in de Colomawijk. Zij en hun vrienden van deze werkgroep namen en nemen de sympathieke Yacouba deze week op sleeptouw. En het is een gevulde week met een boeiend en erg afwisselend programma... Gisterenavond mocht Yacouba in de Keldermanszaal van ons stadhuis zijn werk in Burkina Faso voorstellen, en hij vertelde enthousiast over waardig leven, duurzame keuzes en een eerlijk landbouwbeleid. Van schepen Marina De Bie mocht hij op het einde van de avond een mooie cheque in ontvangst nemen. Want het is zo dat onze stad in het kader van ontwikkelingssamenwerking dit Broederlijk Delen-project met plezier ondersteunt...
In Burkina Faso werkt Yacouba vooral met jonge mensen. Hij volgt er de 'Clubs de Jeunes Leaders' op. Deze clubs activeren de burgerzin bij jongeren van de middelbare school. Doorheen het jaar krijgen deze tieners informatieve sessies en worden ze geprikkeld tot het voeren van debatten en aangezet tot het sensibiliseren van hun leeftijdsgenoten. En het is Yacouba die hen daarbij begeleidt en hen vormt tot mondige adolescenten.
Yacouba heeft er al een druk programma opzitten.
Zo verkende hij al Brussel en daar had hij een ontmoeting met Magda Aelvoet die hem wegwijs maakte in ons parlementair systeem. En dat vond hij wel erg boeiend.
In Mechelen bezocht hij de armoedevereniging De Keeting en het wijkgezondheidscentrum en stond een babbel met schepen Marina De Bie op de agenda. En in het Sociaal restaurant in de OLV-straat ging men een hapje eten. Morgen bezoekt hij de wekelijkse zaterdagmarkt en gaat hij op visite in het jeugdhuis ROJM. Zondag maakt hij nader kennis met het Sociaal Huis.
En het zijn de mensen van de werkgroep Broederlijk Delen van Coloma, die met hem heel dit weekprogramma in mekaar puzzelden.
Zo nam één van hen, Patty Swiggers, die docente is in de Thomas Moore Hogeschool hem mee naar de studenten die de leerkrachtenopleiding volgen, om met Yacouba in dialoog te gaan over 'burgerzin'.
Op een boogscheut van Mechelen ligt in Zemst de bio-boerderij van Steven Smet. Ook dit was een onderdeeltje van het programma.
Het West-Afrikaanse Burkina Faso is een erg arm land dat beelden oproept van rood stof en droge, kalende vlaktes en geteisterd wordt door een uitputtende droogte. Slechts in drie maanden van het jaar valt er wat regen, en dat bemoeilijkt de landbouw (waarin zowat 80 % van de bevolking werkt in kleine familiale bedrijfjes) natuurlijk heel erg. Het is voor hen dan ook een grote uitdaging om voldoende te kunnen producren. Een nijpend probleem is dat. Er is dan ook vaak een groot tekort aan voedsel. De veranderingen in het klimaat maken het alleen nog wat erger en verkorten nog meer het regenseizoen. 40 % van de bevolking leeft onder de armoedegrens. De regering steunt vooal de 'grote landbouw', maar laat de kleine familiale landbouwbedrijfjes eerder aan z'n lot over.
'Stort regen voor Burkina Faso' is dan ook niet zomaar een lukraak gekozen slogan waaronder Broederlijk Delen dit land wil steunen. In de campagne staat de Burkinese vrouw Amssetou centraal: een energieke mama en lokale beroemdheid die een hoofdrol speelt in de strijd voor voldoende inkomsten. Zij wil zélf bepalen hoe ze haar leven inricht.
Yacouba vertelt ons in het stadhuis over zijn werk in het AMR dat een partnerorganisatie is van Broederlijk Delen. Dat werk steunt op drie peilers: sociaal welzijn, gelijkheid van man en vrouw én sociale rechtvaardigheid. Het credo luidt: "voor een betere en rechtvaardige wereld zetten we ons in!"
Maar samen-werken maakt dat méér mogelijk is. Daarom wil men de plaatselijke boeren een stem en vorming geven. Boerenfamilies op het land moeten waardig kunnen leven en ze moeten keuzevrijheid krijgen.
In onze visie moeten mensen op het platteland een goede opleiding krijgen. De landbouwers moeten hun rechten kennen en moeten kunnen deelnemen aan acties voor hun ontwikkeling en menselijke waardigheid. Educatie is de basis. Mensen moeten leren hun rechten op te eisen. We zorgen er voor dat er overleg kan groeien tussen de politiek en de gemeenschap. Ook de vrouwen worden in dat proces opgenomen. Ook hen geven we vorming en we werken aan alfabetisering. Onze vrouwen willen werken en geld verdienen, maar weten soms niet hoe ze dit moeten aanpakken. Ze hebben het ook niet zo gemakkelijk: ze zorgen voor het huishouden, hun kinderen... Maar we leren hen hoe ze hun eigen klein bedrijfje (zoals een pottenbakkerijtje bijvoorbeeld) kunnen opzetten, of hoe ze het land beter kunnen bewerken. Ook de jongeren leiden we op tot zelfstandige toekomstige burgers van ons land...
Na het woordje van Yacouba dat mooi werd ingeleid door Patty Swiggers en vertaald door Ignace Vanoverschelde, volgde een knap muzikaal intermezzo van een Burkinees duo met een wel erg merkwaardig zelfgemaakt instrument.
De campagnefilm van Broederlijk Delen werd hierna vertoond.
"Hoe gaan we om met ons voedsel?" Het is een vraag die we ons best eens mogen stellen.
Dat deed gisterenavond bioboer Steven Smet uit Zemst in onze plaats. Ook Yacouba bezocht zijn boerderij. "Noemen jullie DIT het platteland?" had hij wel eerst lachend gezegd.
Steven vertelt enthousiast over zijn boerderij - 'Het Vlinderveld' waarin hij streeft naar ecologische duurzaamheid.
In 2016 maakte hij van zijn passie zijn beroep en zijn project past helemaal in de visie van CSA (community supports agriculture - landbouw ondersteund door gemeenschap). Vijftig gezinnen wist hij rond zich te verzamelen die samen duurzaam willen leven door aan duurzame landbouw mee te werken.
Wie er meer over willen weten: www.delandgenoten.be
Wat heeft dit alles nu te maken met Burkina Faso zal je denken? Nou: meer dan op het eerste gezicht lijkt. Want het is écht wel zo dat de manier van hoe wij leven en consumeren of hoe wij met het klimaat omgaan het leven in het Zuiden mee bepaalt.
Enige reflectie past dan wel.
Dat is wat ook schepen Marina De Bie daarna stelt in haar woordje. Als lokale, Mechelse overheid, wil men ook een steentje bijdragen.
Wat kunnen wij hier in het Noorden doen dat tegelijkertijd de mensen in het Zuiden helpt? We kunnen onze mensen sensibiliseren en een draagvlak creëeren. Dat doen we als stadsbestuur samen met de Mundiale Raad (het vroegere GROM). In een cyclus van twee jaar selecteerden we een paar thema's: namelijk 'Kinderrechten' en 'duurzaamheid'. Twee projecten kozen we uit om rond te werken: eentje in Peru en het project van Broederlijk Delen in Burkina Faso. Het is een leerzaam project. Gisteren heb ik Yacouba al kunnen ontmoeten en we hadden een heel verrijkend gesprek. Onze stad overhandigt maar wat graag een cheque van 21 200 Euro voor het project.
Op het einde van de avond werd een receptie aangeboden waar het Afrikaanse restaurant 'Ten Zuiden' van de Tervuursesteenweg zorgde voor de méér dan lekkere hapjes.
Vandaag kreeg ik de kans om met Yacouba nog nader kennis te maken. Ik mocht hem, samen met Hilde en Pieter, gidsen door onze stad. Want een toeristisch luikje mocht niet ontbreken.
We zijn gestart met een koffietje in de lobby van het Martins'Hof Kerkhotel. Het bracht ons naadloos bij zijn levensverhaal. Yacouba vertelde dat hij een telg is van een kroostrijk Burkinees gezin dat nu in Ivoorkust woont. Hij zelf is als enige teruggekeerd naar zijn geboorteland. Islamitisch opgegroeid werd hij later Christen. De twee godsdiensten leven vredevol naast mekaar. Daarnaast is ook het animisme nog levendig aanwezig.
Daarnaast vernam ik ook dat hij een groot voetbalfanaat is, én dat zijn lievelingsclub Real Madrid is!
We wandelden daarna gezellig langs de Haverwerf waar hij bewonderend de mooie historische huizenrij bekeek. Via Kraanbrug en Melaan kwamen we in de Minderbroedersgang waar ik aanbelde bij Mariëtte Teugels en Herman Smet van de Cellekens, want dit zalige plekje in onze stad wilde ik hem beslist tonen. Daarna liepen we het Cultuurcentrum binnen en de tentoonstelling-in-opbouw van Samuel Vanderveken. Er volgde een leuk gesprekje over de expo met de kunstenaar.
Tijd voor een hapje. En dat deden we in het gezellige Foom op de hoek van Katelijnestraat en Sint-Romboutskerkhof, waarna het stilaan tijd werd om via een omwegje langs aartsbisschoppelijk paleis en Groen Waterke de Sint-Romboutskathedraal binnen te stappen. Mechelen bezoeken zonder de beklimming van hét waarmerk van onze stad: dat kan eigenlijk niet. En zo zetten we de klim in. Yacouba wist niet waar eerst te kijken. Zoiets imposant had hij nog nooit gezien. En die beiaarden! Hij werd sprakeloos.
Dat werd hij nog meer op de skywalk. Het zicht was op deze dag die als grijs aangekondigd was, verrassend helder...
En daar boven - op die mooie toren van ons - verbroederden we. Misschien was Yacouba wel de eerste Burkinees ooit die onze toren beklom?
Zondag zie ik hem weer, op het Solidair maal in feestzaal 't Kranske in de Colomawijk. Maandag trekt Yacouba weer huiswaarts - naar zijn land, een pak ervaringen rijker. En wij? Ook wij werden deze week 'rijker'. Zulke ontmoetingen geven het leven kleur. Over de grenzen worden banden gesmeed. We leven op één zelfde wereldbol - delen dezelfde dromen en dezelfde wensen. Wat we doen in het Noorden heeft zijn gevolgen in het Zuiden. Solidariteit mag geen loos begrip zijn. Totdat...iedereen mee is...