(foto's: Jan Smets)
Hasselt mag dan zichzelf kronen tot hoofdstad van de smaak (en ik durf dat niet tegenspreken...): Proefondervindelijk zou Mechelen deze titel zonder schroom zélf aan z'n blazoen mogen toevoegen. Chauvinistisch? Misschien. Toch is het zo dat onze stad een aantal fantastische producten in huis heeft waarmee uit te pakken valt. Neem nu Mario Vandeneede: deze jonge Maneblusser van bouwjaar 1983 is ontegensprekelijk één van onze meest getalenteerde en creatiefste smaakmakers. Met veel passie praat hij over zijn job. Hij kon een jongensdroom waarmaken. Mario is chocolademaker, en da's een vrij uniek beroep in ons landje. Nu zijn we wereldwijd wel bekend als chocoladeland en telt België heel wat schitterend werkende chocolatiers. Maar vandaag leerde ik dat een chocolatier niet hetzelfde is als een chocolademaker. En dat is nu nét wat Mario Vandeneede is: hij vertrekt van de cacaoboon en niet van het afgewerkte product - de chocolade. Zo. Hiermee zijn de puntjes op de i gezet.
Ik luister meer dan geboeid naar het verhaal van Mario in zijn atelier waar hij nu workshops geeft: een voormalige drukkerij in de Nonnenstraat 11. Deze is gelegen in het Groot-Begijnhof - de wijk waar Mario, zijn ouders en beide grootouderparen hun wortels hadden.
Gisteren was het een bijzondere dag voor Mario. Hij mag een pluim extra op z'n hoed steken: hij won als chocolademaker namelijk Europees brons. Knap! Voortaan mag hij op zijn repen chocolade een stickertje kleven met deze eervolle vermelding, én: in oktober mag hij mee naar Londen om mee te dingen voor de Wereldbeker. We mogen dus terecht trots zijn op 'onze' Mechelse Mario - een talent van eigen bodem!
Van jongsaf was Mario die nu samenwerkt met Gauthier (een naam die klinkt als een klok in Mechelen) geboeid in chocolade. Vanaf zijn twaalfde volgde hij in Colomaplus de opleiding tot chocoladebewerker. En dat deed hij met volle goesting. Een paar jaar later vertelde hij zijn moeder al dat hij later méér wou doen in die chocolade en dat hij ooit workshops zou willen geven... Dat leek toen allemaal nog erg ver weg, maar nu is het dan eindelijk zo ver.
Maar voor het zover was heeft Mario een wel heel avontuurlijke weg afgelegd.
Mario is een geboren Mechelaar. Een trotse Mechelaar. Samen met zijn partner Evelien die Oostvlaamse roots heeft, kocht hij een huis in Ruislede, maar zijn stad laat hij niet los. Zijn werkterrein blijft zijn geboortestad. Hier begon het allemaal voor hem, en hier heeft hij ook enorm veel contacten.
De ouders van zijn moeder, Anna-Carmen Terrones, zijn Spaanse inwijkelingen. Toen zijn moeder acht was is de familie afgezakt naar België waar ze kwam wonen op het Groot-Begijnhof. De familie Vandeneede woont al een aantal generaties in de begijnhofwijk. Hier heeft Mario dus zijn wortels. Het is hier ook dat hij vele keren meedeed aan het bekende Passiespel in de Begijnhofkerk...
(Mario enkele jaren geleden tijdens een opvoering van het Passiespel...)
Toch zou de jonge Mario Mechelen een aantal jaren verlaten. Als negentienjarige pas afgestudeerde (hij volgde ook nog de opleiding tot kok en kelner aan de Hotelschool Ter Duinen) vertrok hij naar het Zuid-Amerikaanse Ecuador om er te werken in een educatief project. Even had hij nog getwijfeld om nog wat verder aan de slag te blijven in Circolito - de circusschool die zijn oom Jeronimo Terrones had opgezet, en waar hij graag en veel tijd instak . Kort werkte hij in de Lierse pralinesfabriek Gudrun. Maar het werd dus het overzeese Ecuador.
En dat land heeft nu wel héél wat met chocolade te maken. Het is dan natuurlijk één van de bekendste cacaoproducerende landen in de wereld.
Acht jaar woonde en werkte onze Mechelaar in Ecuador, de periodes die hij naar huis kwam niet meegerekend. Hij leerde er later ook zijn vriendin kennen die er ook als vrijwilligster aan de slag was gegaan.
In Ecuador doorzwom Mario heel wat watertjes. Er was uiteraard het vrijwilligerswerk waarmee hij begon, maar later kreeg hij de kans om op de universiteit van de hoofdstad Quito (één van de beste trouwens van Zuid-Amerika), lessen chocoladebewerking te geven aan de faculteit gastronomie. Op een nieuwe campus in het Zuiden van het land (waar hij woonde) kon hij een bakkerij opstarten en dat hield hij zo'n anderhalf jaar vol. Nadien begon hij als zelfstandige te werken. Zo begeleide hij ondermeer bedrijven bij het maken van pralines. Daarnaast was hij ook nog actief als reisbegeleider.
In 2010 bezocht de bekende fotografe en reportagemaaktster Lieve Blanquaert Mario in Ecuador voor het VRT-programma 'Made in Belgium' over ondernemers in het buitenland.
Het laatste half jaar van hun Ecuadors avontuur werkten Evelien en Mario nog in een plantage die in het bezit was van een teruggekeerde Canadese. Ze 'kuisten' deze op, en leerden er enorm veel over oogsten, fermenteren en drogen. Want - zo vertelt Mario mij: het fermenteren is het allerbelangrijkste in het chocoladeproces!
Nu is het paar al een zestal jaren terug in België en vervulde Mario een aantal jobs. Hij begon bij het sterrenrestaurant Folliez op de Korenmarkt, hielp mee een patisseriezaak opstarten in Leuven, werkte mee met een jong Mechels koppeltje in het TV-Programma 'Mijn restaurant': het winnende Stickx &Stones..., én starte een opleiding tot leerkracht bij IVO in Brugge. Zo deed hij al vervangingen in zijn oud-school ColomaPlus en De Groene Poorte in Brugge.
Dan begon de samenwerking met Gauthier heel concreet. Hier was Mario Vandeneede van jongsaf kind aan huis. Immers: in zijn zevende jaar deed hij er stage, en het klikte meteen. Na het bezoek aan het Amsterdamse Chocoafestival 2015 ging de bal voorgoed aan het rollen. Het ene jaar was Mario er nog een doorsnee bezoeker en het jaar daarop mocht hij er zelfs een lezing geven! Bij Gauthier gebeurt ook de productie van de chocolade. De workshops gaan door in de Nonnenstraat.
Een chocolatier is géén chocolademaker. Dat weten de mensen vaak niet. Een chocolatier vertrekt vanuit het afgewerkte product - de chocolade - en gaat daar mee verder aan de slag voor het maken van pralines of wat dan ook. Zo is de overigens prima chocoladezaak Sjolaa waar ik goeie contacten mee heb, een chocolatier. In België zijn er niet zoveel chocolademakers. Ik ben er nu één van. Hier wordt gestart met de cacaoboon die gepeld en geroosterd wordt. En dat proces laat ik de deelnemers aan de workshop volledig doorlopen zodat ze op het einde met een reep zelfgemaakte chocolade naar huis kunnen. We roosteren hier ambachtelijk in een soort van wokpan. Daarna pellen we de bonen. Het gaat nog helemaal terug op de methode van de Mexicaanse Maya's die dat ooit deden op grote platte stenen met een rolstok. Wij doen dat hier nu met vijzels. Na het malen wordt cacaoboter toegevoegd en smelten we dat product tot het ...chocolade wordt. We gieten het in vormpjes en laten het opstijven in de koelkast...
Mario is heel gedreven met zijn vak bezig. Zo maakt hij er een erezaak van om cacaoplantages ter plaatse te bezoeken. Zo was hij nog maar pas - in juni - in Madagascar . Dat rechtstreekse contact zorgt voor een duurzame samenwerking met de lokale cacaoboeren. Hij ziet er dan ook hoe de werkomstandigheden zijn. Dat resulteert in een excellente kwaliteit en is bovendien ook ethisch correct. Fair Trade is voor Mario vanzelfsprekend.
De chocolade van Mario is uiteraard verkrijgbaar bij Gauthier maar kan je je ook aanschaffen bij SMAAK.
Met Mark Smets die in het Overschotje in de Guldenstraat zijn wijnwinkel uitbaat heb ik een uniek projectje opgezet. We hebben wijn en chocolade laten matchen. En dat is een mooi 'huwelijk' geworden. Nu nog worden er pakketten wijn met aangepaste chocolade verkocht. Ik geloof sterk in de Mechelse ondernemers en ook in samenwerking tussen verschillende ondernemers. Zo maakte ik voor het 100-jarig bestaan van de bekende kaashandel Schockaert 2000 gorgonzolapralines die met de voorbije feestdagen werden gepresenteerd op hun kaasschotels. Voor het hotel Patershof waar ik af en toe ook in de keuken sta, produceerde ik al aspergepralines... Ik ben trouwens in Ecuador begonnen als pralinesmaker. En daar experimenteerde ik al met groenten en chocolade. In een project dat inheemse producten wou redden en in nieuwe vormen te verwerken, transformeerde ik zoete aardappels tot confituur, en deze verwerkte ik dan weer in pralines. Ik starte hiervoor zelfs een fabriekje op...
Creatief? Dat is Mario dus zéker. Zo wil hij ook origineel zijn tot de verpakking toe. Mario wil aan zijn chocolade nog een gepersonaliseerde toets toevoegen. Hiervoor wil hij nu samenwerken met voormalig stadsartiest Gijs Vanhee, die dit helemaal ziet zitten!
Ik ben ook een grote voorstander van de MERCADO die een aantal mensen willen opzetten in de voormalige Mechelse Vleeshal in de Huidevettersstraat. Daar geloof ik sterk in. Niet als concurrentie met bestaande handelaars of het tradionele zaterdagse marktgebeuren, maar wel als platform voor nieuwe of bestaande, toffe Mechelse producten. Voor mensen die zelf iets maken of iets speciaals importeren. En zo heeft onze stad er véél te bieden. Het moet geen dagelijkse versmarkt te zijn, maar misschien kan dit wel maandelijks of zelfs wekelijks. De tijd is er rijp voor. Ik doe alvast mee op de voorlopig éénmalige opening op zaterdag 24 september.
(een toog met oude bierbakken van Gouden Carolus... Kan het Mechelser?)
Mario is een bezige bij. Een oertalent. Een smaakmaker waarop Mechelen trots mag zijn! Na onze zowel boeiende als toffe babbel moet hij vertrekken voor een afspraak met de organisatoren van Tomorrowland waar hij de hoofdverantwoordelijke zou worden voor het food-gebeuren.
Tot oktober kan je op de inspirerende locatie van de oude drukkerij nog de leerrijke en gezellige workshops bijwonen. Je kan dit zowel in groep als individueel doen. Meer info over data, prijzen en andere modaliteiten kan je terugvinden op de website:
Mensen met een passie zoals Mario... : ik heb er een boontje voor!
Veel succes Mario met al wat je onderneemt!