(foto's: Jan Smets)

Doodop is ze.  Maar ze heeft er zin in!  Marleen Jaspers laveert tussen een stapel plastieken boxen, proppensvol gevuld met Kerststallen uit de hele wereld.  Het is een gigantische verzameling van om en bij de 2000 stuks!  De aanzet tot die verzamelwoede begon eerder toevallig.  Maar nu is ze werkelijk gepassioneerd bezig met de uitbreiding van haar collectie.  En: we gaan ze ook kunnen bewonderen!  Want van zaterdag 12 december tot en met zondag 20 december stelt Marleen ten toon in 'De Peerle', het liturgische centrum, in het vroegere Groot-Seminarie - ingang Varkensstraat 6.  Alle dagen kan je er terecht tussen 10 uur tot 17 uur.  Op zondag kan je de expo bezoeken tussen 13 uur en 17 uur.  Daarstraks had ik een ontmoeting met Marleen die al voorbereidingen aan het treffen was.  En daar is véél werk aan!  Maar tijd om enthousiast te praten over haar hobby heeft ze wel....

Marleen die afkomstig is van de Nicolaas Van der Vekenstraat, toont me een foto waarop ze staat als zesjarige...

Als kind vond ik de Kersttijd al een bijzonder gezellige tijd.  Het plaatsen van de Kerstboom en het stalletje zette deze haast magische periode in.  Samen met mama en enkele broers moesten we eerst wat puzzelen om de stal in elkaar te steken.  Een tiental stukken moesten op een welbepaalde manier ineen gezet worden.  Mijn nonkel langs moeders kant, had het in z'n jeugdjaren met een figuurzaagje uitgezaagd.  En dan kwamen de figuurtjes!  Die had mijn vader bijeen verzameld.  Hij kreeg al van op jonge leeftijd elk jaar een paar figuurtjes van z'n meter en had zo een hele grote groep bijeen gekregen, met vele herdertjes en schapen.  Er was zelfs een 'slechte soldaat te paard' bij.  Die was door Koning Herodes gestuurd om alle kindjes te vermoorden.  Tja: die soldaat stond de hele Kersttijd achter de Kerstboom, want die mocht niet bij 't stalletje komen natuurlijk.  Het zetten van de stal werd elk jaar toegelicht door onze moeder, en elke dag werden de beeldjes herschikt, steeds dichter naar of in het stalleke.  Jammer genoeg viel er daarbij wel eens een beeldje.  Dat werd dan zo goed mogelijk hersteld.  Soms was het echter niet meer mogelijk...  Maar de 'hoofdrolspelers' hebben het toch gered en mogen ook dit jaar weer mee naar de stal...bij mij thuis ondertussen...

Dat was de aanzet.  Klein Marleentje was dus al van jongsaf geboeid door de Kerststal.  Ze blikt op de vele dozen.  De helft van haar garage wordt ondertussen ingenomen door haar verzameling.  Ze kan ze zelden of nooit tesamen uitstallen.  Maar gedurende het hele jaar staan er wel een aantal stallen in haar huis, die regelmatig verwisseld worden.  In het verleden mocht ze ze wel al eens 'uitstallen', zoals in de parochies van PiusX en Sint-Jan Berchmans, in Borgerstein waar ze werkt als opvoedster, en in Zandhoven voor ziekenzorg, in de Midzeelhoeve...

Als ik ooit de lotto zou winnen wil ik wel een ruimte inrichten voor een permanente tentoonstelling.  Maar ja...

Ooit mochten we op school experimenteren met klei.  De asbak die ik eerst probeerde te maken was allesbehalve rond, en dus besloot ik er een kribbeke van te maken, en daar hoorde dan een busselkind bij.  Later kocht ik 'voor het goede doel' een eerste Kerststal, een reliëfplaat in gips.  Dat 'goede doel' werd een aantal jaren later mijn eigen werkplek: Borgerstein, een voorziening voor volwassenen met een mentale beperking.  En toen zag ik toevallig een klein Kerststalletje in vrolijk gekleurd raffia dat ik wel leuk vond...

Daar begon het allemaal mee.  Maar toen Marleen 18 jaar werd, ging de bal voorgoed aan het rollen...

Toen ik 18 jaar werd, stelde mijn tante voor dat ik een wat duurder cadeau mocht hebben.  Het mocht wel iets speciaal zijn - iets wat ik écht bijzonder zou vinden.  Ik koos voor 'de kerstgroep die ik de rest van m'n leven zou zetten'.  - een beetje zoals mijn vader zijn kerstgroep ooit ook van z'n tante kreeg.  Maar zoiets kies je niet in één, twee, drie...  Net geen drie jaar deed ik erover om de juiste te vinden.  Het werd een heel eenvoudige, bestaande uit twee bronzen figuren: Maria met Jezus in de armen, en dan Jozef die beschermend z'n jas openhoudt om hen heen.  'Genegenheid' heb ik hem gedoopt.  Ik ben nog steeds blij met mijn keuze en elk jaar met Kerstmis staat hij erbij....

Marleen toont hem mij.  En inderdaad: hij is mooi én bijzonder..

Niet lang nadat ze deze kerstgroep kreeg, kreeg ze er nog een andere cadeau van haar nicht Candice...

Ja, inderdaag: voor mijn 21ste verjaardag kreeg ik van haar eentje uit Peru.  En toen zei ik: "ik kan al beginnen verzameleni"  Zo is mijn hobby geboren.  Overal waar ik kom kijk ik uit naar leuke, liefst originele Kerstgroepen.  Als ik weet dat er iemand een bijzondere reis gaat maken, vraag ik of ze een exemplaar willen meebrengen.  Ik verjaar in november.  Dan krijg ik er altijd wel eentje cadeau.  op m'n werk daag ik elk jaar de ergotherapeuten uit om er eentje te maken met onze cliënten, en soms gaan ze die uitdaging ook aan.  Ook zijn er wel mensen in mijn omgeving die hun eigen Kerstfiguurtjes liever aan mij geven dan ze verloren te laten gaan.  Want jammer genoeg zijn hun kinderen er niet altijd op uit om die oude beeldjes nog een plekje te geven.  Zo heb ik ondertussen een erg grote verzameling opgebouwd.  Sommige Kerststallen zijn erg kunstzinnig, en andere zijn eerder kitsch.  Sommigen zijn duur, en andere hebben alleen een emotionele waarde.  Sommige zijn gekocht, en andere zijn gekregen.  Sommigen zijn zelf gemaakt, en andere kan je in elke stad kopen.  Maar ze hebben elk een verhaal voor mij en dat maakt me blij!

Marleen bezit stalletjes uit Madagascar, uit Ecuador, Congo, Griekenland, Zweden...  Kortom uit de hele wereld...

Ik ben pas terug van een citytrip naar Praag, samen met een paar vriendinnen.  Daar heb ik er ook mooie gevonden: in hout en keramiek.  Vijftien (!) heb ik meegebracht naar Mechelen.  In Europa zijn Duitsland Italië en Portugal ook erg toonaangevend.  In Italië is de Kerststal populair geworden.  Franciscus van Assisi is er ooit mee begonnen.  In Portugal ben ik al een drietal keer geweest, en van daar bracht ik er ook mee.  In Fatima kan je er letterlijk vinden in élk winkeltje....  Een oud-collega bracht er eentje mee uit Mali waar ze een aantal jaren woonde...  En hier zie je een aantal gemaakt door mensen uit Borgerstein...

Marleen heeft ook een paar zelfgemaakte Kerststallen in haar verzameling.  Ze toont me een prachtexemplaar in papier, die ze ooit maakte op school, in het CVO van Vilvoorde, waar ze de cursus illustrator volgde...

ik ben aangesloten bij de Federatie van de Vlaamse Kerststallenvrienden.  Want inderdaad: daar bestaat een vereniging van!  Ik ben dus niet de enige verzamelaar.  Ik ben één van de jongsten, en waarschijnlijk bezit ik ook één van de allergrootste collecties. 

Marleen praat honderduit over haar verzameling.  Elke stal heeft een 'geschiedenis'....

Dit is een wel héél bijzondere.  Het is een fraai stuk glaskunst van de Mechelse kunstenares Kristel Van Lent.  Het toont een woestijnlandschap met kamelen.  Ik was er dadelijk verliefd op, en wou het kopen.  Maar...ik vond dat in dat landschap een 'stal' ontbrak.  Kristel heeft er speciaal voor mij eentje in glas bijgezet...

De hoofdrolspelers zijn in de hele wereld overal dezelfde.  Maria, Jozef en het kindje, en de engeltjes, herders en koningen.  De verschillen zitten vaak in de klederdracht.  In Latijns-Amerika kan je er heel erg kleurrijke vinden.  Ook de dieren verschillen van werelddeel tot werelddeel.  In Zuid-Amerika zie je lama's en ezeltjes...  In Afrika merk je ossen met lange oren rond de stal...

(stalletjes uit Ecuador en Portugal...)

Wat ik nu de mooiste is uit mijn hele verzameling?  Ik kan het écht niet zeggen.

Wie wil mag Marleen altijd wel een Kerststalletje bezorgen of als je er ergens op reis een leuke aantreft, wil Marleen je hiervoor wel vergoeden...  Je mag haar steeds contacteren:

marl1.jaspers@telenet.be

+32486/63 90 37

Tentoonstelling: 'Kerststallen, de wereld rond'.

Liturgische centrum   www.depeerle.be       depeerle@telenet.be    015/29 84 62

Varkensstraat 6

zat.12/12 tot zon 20/12    

weekdagen en zaterdag: 10 uur tot 17 uur

zondag: 13 uur tot 17 uur

Inkom gratis