Straatje zonder eind

 

(foto's: Jan Smets)

Als ik binnenkom zit hij achter zijn buro te werken op de laptop.  Aan de wand achter hem hangt een indrukwekkende verzameling ouwe koffers - restanten van het valiezenproject 'Op de Vlucht' tijdens de Levende Kerststal van vorig jaar...  Onafscheidelijke muts op het hoofd...: Pier De Kock, Gentenaar in zijn diepste vezels, maar sinds enkele jaren 'geadopteerd' in deze stad - Begijnhofbewoner, theatermaker en sociaal bewogen kerel...  Met 'Op!Sinjoor!' zet hij een nieuwe stap.  Op!Sinjoor' is een unieke sociaalartistieke werking - innoverend en emancipatief...  Hier is het de bedoeling om theater te maken om mensen opnieuw kansen te geven en ze terug te laten aansluiten bij de maatschappij.  Eén jaar lang is hard gewerkt.  Het resultaat van dit project is te zien op vrijdagavond 16 en zaterdag 17 oktober op een wel heel bijzondere locatie.  Blok 14 in de Varkensstraat is het decor voor een theaterevocatie die naar de keel zal grijpen...

Het begon allemaal met de vraag van schepen Koen Anciaux vanuit het Sociaal Huis...

 

 

In september 2013 stelde Koen Anciaux me de vraag of ik niet zou zien zitten om theater te maken met mensen die zich in armoede bevinden.  Het was iets dat was komen opborrelen van onderuit.  Ik heb er even over nagedacht en de mogelijkheden onderzocht.  Ik wou evenwel géén éénmalig project.  Het moest méér zijn.  Ik diende het als participatieproject in bij de Vlaamse Overheid, en het werd goedgekeurd zodat ik middelen kreeg die me in staat zouden stellen hier verder mee te doen.  Aan schepen Anciaux vroeg ik of het mogelijk was hiervoor een locatie ter beschikking te stellen.  En het antwoord kwam vlug.  Eind november kreeg ik deze geschikte ruimte toegewezen...

 

Deze ruimte is te vinden aan de Battelsesteenweg 50 waar ook een fietsatelier,  arbeidszorgatelier, naaiatelier te vinden zijn, en waar in een latere fase ook jeugdatelier ROJM zal terecht komen.

 

 

Ik ben zelf op zoek gegaan naar spelers.  En dat verliep aanvankelijk niet zo eenvoudig.  De drempel was misschien wat hoog.  Maar ik heb ze toch gevonden.  Ik contacteerde mensen die in de kansarmoede zaten, luisterde naar hun verhalen...  Hiermee wilde ik aan de slag.  Het moest theater worden in de meest brede betekenis: dansen, poëzie, acteren..., voor mensen die de aansluiting met de maatschappij gemist hebben.  Ik schreef teksten uit op basis van de eerlijke getuigenissen.   Nu heb ik zes vrouwen van verschillende leeftijden en achtergronden - een zangeres en een 'koor' die de scènes zullen spelen vanop de balkons van Blok 14.  Ondertussen worden er beelden geprojecteerd op de muur. 

 

 

 

M'n inspiratie voor de beelden vond ik op m'n eigen tuinmuur in de Schrijnstraat: een muur met barsten, gleuven, breuklijnen...  Ik herkende er gezichten en emoties in (vergelijk het zo'n beetje met hoe je figuren herkent in wolken).  In deze structuren herkende ik ook de 'gebrokenheid' van mensen.  De getuigenissen zijn te horen op klankband en zijn een combinatie van ernst, humor en relativeringsvermogen.  In feite is het ook een emancipatieproces voor deze acteurs.  Ze brengen verhalen die niet zozeer persoonlijk zijn, maar waar ze zich wel in herkennen.  Het is ontwapenend.  Eindelijk  kunnen ze vertellen wat ze voelen.  Eindelijk voelen ze zich begrepen.  Eindelijk wordt geluisterd naar hen.  Ze hebben er deugd aan.  En toch is het niet de bedoeling dat het een therapeutisch proces is.  Ik ben immers geen therapeut, maar een theaterman.  Het draait allemaal om ontvoogding en emancipatie.  Het is intensief werken geweest met deze mensen. Ook heel anders dan met 'gewone' acteurs.  'Gingen ze wel komen naar de repetities?' , 'zouden ze niet afhaken..?'...

 

 

Bij de actrices had buiten Rita Rosiers die vroeger speelde bij 'T Groeit in Zemst en de Dijlezonen in Mechelen,  niemand ervaring op de planken.  Zo is er de Congolese Adeline die haar Nederlands verbetert door dit acteren... En er is een vrouw met een autismespectrumstoornis...  Dan is er iemand die in de arbeidszorg zat, en weer een andere werkt in het naai-atelier... Ook Annick Verhaert, een Mechelse vrouw met een fysische beperking krijgt een opgemerkt rol!

 

Hier moeten ze een engagement opnemen.  Zo vinden ze terug aansluiting met de maatschappij.  Ze moeten gemotveerd zijn.  Het moet ook 'goed' zijn.  Ik wil niet betuttelen.  Al een hele poos repeteren we zo'n twee keer per week.

 

Pier leest me ondertussen een paar teksten voor...  Ze grijpen inderdaad naar de keel.  Dit is geen vrijblijvend theater.  Dit gaat indruk maken. Kippenvelmomenten.  Dit is nog nooit vertoond in Mechelen!  Pier verklapt me ook nog een paar verrassingen... Maar ik beloof om ze niet publiek te maken.  Iedereen moet maar komen kijken en luisteren.

 

De inkom is gratis op deze twee avonden.  Onthou dus: vrijdagavond en zaterdag, 16 en 17 oktober, telkens om 20 uur op het plein voor Blok 14.  Het is een gratis gebeuren, en de evocatie duurt ongeveel 45 minuten.  Er zijn enkel staanplaatsen.

 

 

Ik heb al plannen voor de toekomst.  Er zijn reeds nieuwe middelen aangevraagd voor de volgende drie jaar.  Stad en Sociaal Huis participeren hierbij.  De bedoeling is om minstens 1 keer per jaar met een sterk stuk naar buiten te komen.  Ja, een creatief iemand is altijd met een volgend project bezig.  Mechelen heeft beslist potentieel.  Samenwerking met nOna en 't Arsenaal moet in de toekomst ook mogelijk kunnen zijn...

 

Soms zou ik willen

roepen en tieren

dat alle vensters uit elkaar kletteren

'SST sst sst sst sst.'

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Ik ga zeker kijken ...

...als 't niet regent dat 't giet? 't Is dan goed en wel half oktober!
Geprogrammeerd om in 't water te vallen? Romeostaanplaatsen goed gedraineerd ? Julias op balkons aanstaren vanaf een onoverdekt plein?
Komt er toch een tegen avondlijke herfststormen beschermende tent?
Voorzie dan een paraplubak. Een vestiaire zal wel niet nodig blijken.  ;)

Bwah, niet te pessimistisch Mon.  In België regent het statistisch gezien maar 7% van de tijd.  Dus.  En dan moet die natuurlijk nog 'willen' vallen tijdens deze 45 minuten.  En als het dan toch regent: dan past dit misschien wel perfect bij deze evocatie....   ;-)

Een ketting is zo sterk als haar zwakste schakel. Ik ben een optimist, want ik schrijf. Dat heeft geen zin bij de hopeloze situatie die een pessimist ziet. Ik geloof niet in Murphy's Law, maar wie te lam is om vooruit te zien of niets onderneemt tegen wat te vrezen valt, zal zich dikwijls achter Murphy verschuilen. Vooral tegenover onverscholen sukkelaars op staanplaatsen.

Tja, als de hemel naar beneden stort, zijn we allemaal dood  ;-)  Een risicio heb je natuurlijk altijd als je iets buiten organiseert in dit landje.  Of het nu gaat om een festival, een Cavalcade, een kerstmarkt, of wat dan ook...  In het uiterste geval dat het zooo rotslecht is, gaat zoiets niet door.  Jammer, maar helaas.  Maar om deze reden iets niet organiseren, zou nog veel 'jammerder' zijn...

Laat ons maar focussen op het onderwerp en op voorhand niet de weergoden uitdagen.

Bwah, 't zijn toch maar sukkelaars op staanplaatsen, èh Jan. Geen rij prominenten die bij de Cavalcade gratis op hun overkapte tribune zetelde.
En dat van die ketting is óók een sociale kritiek.

Uitdagen? Ik geloof niet in jinxen. Er zijn er nog die niet modern achter Murphy maar lekker ouwerwets achter goden proberen te kruipen, zodat ze aan hun critici een toorn kunnen toeschrijven. En als 't goed afloopt, enkele amuletten verkopen; als 't slecht afloopt, veel méér. Het motto: "Ik doe niks, dan zal ik toch niks gedaan kunnen hebben!" is wél vooruitziend, maar vergeet dat 'Wir haben es nicht gewüsst' ook geen goed excuus was.