(foto's: Jan Smets)
Zondag trekt de jaarlijkse Hanswijkprocessie door de Mechelse straten, en het weer belooft wat zachter en zonniger te worden. En deze positieve voorspellingen doen een zucht van verlichting slaken bij de organisatoren, want deze historisch-religieuze stoet vraagt telkens opnieuw maandenlange intense voorbereidingen waar tal van vrijwilligers aan meewerken. Maar de Moeder Gods van Hanswijk is de Dijlestad blijkbaar genegen. Vingers kruisen nu dat de voorspellingen ook waarheid zullen worden... Dat doen nu zéker ook Maria Resseler en haar man Stephan Van den Wijngaert. Ik ontmoet de méér dan energieke senioren in de Hanswijklokalen in de Augustijnenstraat waar het nu alle hens aan dek is om alles kant en klaar te krijgen voor zondag....Voor Maria die 79 jaar is (en dat is haar hélemaal niet aan te zien) en Stephan die 81 lentes telt, is de processie die één van de oudste en mooiste is van ons land, een stuk van hun leven. Bijna veertig jaar zetten zij zich er geheel onbaatzuchtig voor in....
Beiden wonen in de Tenderstraat, een zijstraat van de Leuvensesteenweg, en dat doen ze al 41 jaar. Hiermee zijn ze ook parochianen van de Hanswijkparochie. Het echtpaar heeft vier kinderen en acht kleinkinderen.
Stephan is afkomstig van Muizen en Maria werd binnen de Mechelse stadsgrenzen geboren als telg van een grote familie die woonde in de buurt van de Brusselsesteenweg.
Ik was lid van KAV-Hanswijk, en zo werd ik jaren geleden gevraagd om de stilaan ouder wordende naaigroep van de processie te vervoegen. Het was toen een klein groepje van stilaan bejaarde dames geworden, en ze waren aan de slag met heel wat minder 'gerief' en naaimachines dan we nu tot onze beschikking hebben. Het atelier was toen nog gevestigd in de Hanswijkstraat. Later verhuisden we naar de Hamerstraat, om uiteindelijk hier in deze lokalen in de Augustijnenstraat terecht te komen. Van meet af heb ik de leiding genomen over het atelier. Het was de tijd dat E.H.Gouverneur nog de grote verantwoordelijke was voor de Hanswijkprocessie. Met een jonge ploeg van KAV zijn we aan de slag gegaan. Nu telt onze groep zo'n dertigtal naaisters, waaronder een twintig dames die een vaste ploeg vormen die werken in de Augustijnenstraat. Daarbuiten hebben we dus ook nog naaisters die thuis werken. Na al die jaren zijn er nog steeds dames die er bij zijn van toen... Het is een aangename groep. We maken veel plezier. Echt:er komt veel werk bij kijken, maar het is gezellig!
De naaiploeg is van maart flink in de weer met de voorbereidingen. De laatste weken wordt er een tandje bijgestoken. Ook zijn er weerom drie dagen geweest waarop de vele deelnemers (er zijn tot 2000 figuranten) hun kledij komen passen...
En dan moeten wij hier en daar wat korter maken of verlengen, mouwen aanpassen, enzovoort... Voor al die deelnemers wordt er ook aangepast schoeisel voorzien. Maar het lukt ons wel. Het is nu al het tweede jaar dat we werken met de totaal vernieuwde kostuums. Immers, met de Cavalcade is de ganse processie in een nieuw kleedje gestoken. Aan die Cavalcade hebben we pas écht veel werk gehad! Maar de kostuums ogen bijzonder fraai.
Als de processie zondagnamiddag gevormd wordt op de Zandpoortvest - klaar voor de start, volgen de laatste retouches... En dan ontsnapt niks aan het waakzame oog van Maria Resseler!
Met twee zien we dan nog eens na of alles wel klopt: of er geen rokken tegen de grond slepen, of men geen verkeerd schoeisel draagt, of dat er hier en daar geen zoom los hangt. Ze noemen me dan wel eens de 'madam met de spelden'. Ik zei vroeger steeds dat ik de leiding over het atelier zou afgeven op mijn tachtigste. Toen 'kreeg' Frieda van Vaeck (algemeen coördinator van de processie) bijna iets... Ze kunnen me blijkbaar niet missen. Nu zeg ik dat ik voort doe zolang ik kan...
Het komt allemaal wel goed. Daar is Maria van overtuigd. Zolang het droog blijft tenminste. Ze herinnert zich wel dat de processie in al die jaren ooit een paar keer niet is kunnen uitgaan door het rotslechte weer, en éénmaal vertrok ze wel, maar strooide een fikse wolkbreuk roet in het eten. Toen waren al de kostuums drijfnat, en het was een hele klus om dit alles droog te krijgen.
ik heb in al die jaren de processie nog nooit helemaal uitgezien. Ik zie enkele de start en het einde... Maar dat hoort er bij...
Stephan is al even gedreven bezig met zijn taken voor de processie. En dat doet hij al ongeveer zo lang als zijn vrouw. Als jongeman hielp hij steeds mee de wagens bouwen, onderhouden, schilderen.... Dat werd ook gedaan met een ploeg van de Hanswijkprocessie.
Ik ben gestart onder het voorzittersschap van architect Jos Roosemont. De wagens stonden toen gestald in de groentenhal op de Zandpoortvest. Later kwamen ze terecht in de leegstaande Baron Michelkazerne totdat deze werd afgebroken. Na een tijdje in serres in Sint-Katelijne-Waver onderdak gekregen te hebben, staan ze nu al enkele jaren in de Nekker. Bij het bouwen en onderhoud van de wagens kwam heel wat werk kijken, maar ook dat was steeds fijn om doen. Ik ben dan wel een tijdlang gestopt met dit werk tot ik weer werd opgevist in het rekwisietenteam. Met de voorbije cavalcade hebben we alle rekwisieten (en dat zijn er flink veel!) allemaal opgefrist, vernieuwd of nieuw gemaakt. En bij elke uitgang van de processie verdwijnt of sneuvelt er wel iets. Nu is alles weer nagekeken, hersteld, en staat het klaar voor de figuranten.
(...en de boog kan niet altijd gespannen staan... Humor doet soms wonderen. Stefaan met twee van z'n zonen bij het transport van de maquette van de basiliek...)
Maria en Stephan hebben elk drie cavalcades meegemaakt, al waren ze bij die eerste - in 1938 - wel nog kinderen van respectievelijk twee en vier jaar oud...
Maria heeft een bijzondere band met Onze-Lieve-Vrouw.
Ik was van de Sint-Jan Berchmansparochie, en ik weet dat ik als kind mee mocht gaan in een processie waarbij het Mariabeeld van de parochie werd meegedragen. Daar hingen allemaal linten aan die door kinderen werden vastgehouden. Ik mocht dit ook doen, en dat heeft me toen wel echt 'gepakt'. En later kwam ik dan in Hanswijk terecht. De liefde voor OLV-van Hanswijk is groot.
Stephan die als 'jonge gast' bij de Harmonie van Muizen speelde, herinnert zich dat vroeger, op tweede Sinksendag, de OLV-van Hanswijk in processie werd gedragen van de kerk tot aan den bareel, de grens van Muizen. En Stephan was er toen ook bij... Maar deze traditie bestaat ook al lang niet meer.
Momenteel wordt de basiliek grondig gerestaureerd. Ze belooft een pareltje te worden. Het mirakelbeeld van OL-Vrouw staat nu in een kapel rechts in de kerk.
Zondag trekt naar eeuwenoude traditie de processie weer door het Mechelse stadscentrum. 'Monstra te essem matrem'. Het is een traditie met een mengeling van devotie en geschiedenis -een levend Mechels Monument. En monumenten moet je koesteren. Dat doen Maria en Stephan net als vele anderen heel zeker...
De Hanswijkprocessie is een stuk van ons leven geworden...
Hier enkele beelden van de Hanswijkprocessie uit 1938...
Hopelijk niet de laatsten voor het doek valt. Chapeau.