Is traditie verouderd?
Deze kersttijd leent zich gewillig tot reflectie en aandacht voor de medemens. Door de commercie geleid worden wij overspoeld door een red nosed rendeer, sleebellen, Kerstmannen en sleebellen. Is dit traditie? Is dit erfgoed? We betwijfelen het.
Daarnaast krijgen we natuurlijk een grote lading verouderde en soms naïeve teksten die beelden schetsen die wij met onze rationele geest van vandaag prompt weerleggen, ontkennen, brandmerken als onjuist en onwaar. En toch is dit wél traditie en erfgoed. Want reeds 2000 jaar maakt dit deel uit van onze cultuur.
Wij stellen ons dan de vraag wat er in ons geheugen blijft hangen van al deze zaken. Zijn het de vele lichtjes aan de gevels en boven de straten? Zijn het de naïeve teksten of (soms onwerkelijke) beelden? Zijn het de (al dan niet) zingende engelen en vragen wij ons af of het nu om een os en een ezel of om een heel andere diersoort gaat? En is het belangrijk dat de "wijzen" (vroeger "koningen") gebruik maakten van een soort GPS avant la lettre in de vorm van een ster? Neen natuurlijk! Wat blijft hangen is niet de onwerkelijke "schijn" noch de naïeve beelden maar wel de menselijke warmte, het brengen en aanvoelen van vrede, en het heerlijke gevoel van mee-leven met diegenen die het minder goed hebben.
Dát is onze traditie, dat is ons erfgoed. Het zit diep geworteld in onze cultuur en in onze samenleving. En zo bekeken is het zgn. leeglopen van de kerken niet relevant als uiterlijk kenteken. Belangrijk is wat bij de mensen leeft en gedijt, wat gedacht en gedaan wordt.
Erfgoed is dus niet iets wat uit een ver verleden stamt en geen enkele connectie nog heeft met de hedendaagse realiteit, maar het is, met de traditie als motor, het fundament van onze samenleving.
Een belangrijk instrument van traditie en erfgoed zijn de talrijke koren die onze stad rijk is. Een waarschijnlijk onvolledige opsomming van wat dezer dagen klinkt in onze stad moet dit gezegde ondersteunen.
Viermaliks het hoogstaande vocale ensemble bracht een opmerkelijk aperitiefconcert in de kerk van Heffen. Het concert werd besloten met samenzang van traditionele kerstliederen. Het O.-L.-Vrouwkoor, op dit ogenblijk het "oudste" koor in Mechelen met de meeste jonge mensen, bracht een liefdadigheidsconcert met Kerst- en gospelmuziek, combinatie van traditie en multiculturaliteit. Zij zetten een meer dan 600 jarige traditie verder! Scalavocale uit Blaasveld zong de pannen van het dak t.g.v. hun twintigste verjaardag met hoogtepunten uit hun koorverleden. Het kathedraalkoor dat eveneens een lange traditie vertegenwoordigt, bracht een volledig concert met Mechelse componisten gespreid over 7 eeuwen. Ziedaar traditie vermengd met hedendaagse taal. CantusAmici gaat het buiten Mechelen zoeken en zingt een keuze van 20 traditionele kerstliederen in Brasschaat. Ook de winterwende is aanleiding tot traditionele viering. Het grote werk werd gebracht door het Mechels Kamerorkest met het koor Vivente Voci. Zij zongen een deel van het geweldig mooie en traditionele Weihnachtsoratorium van J.S. Bach.
Kinderen en jeugd waren prominent aanwezig met het (nieuwe) schoolkoor van Scheppers dat een kerstconcert zong met begeleiding van het Mechels salonorkest; Kolor en Koraal (de kinder- en jongerenafdeling van het OLV-koor) zingen deze weekend aan de Levende Kerststal op het stemmige Begijnhof (ziedaar traditie en erfgoed verenigd) ; in de kathedraal zijn er op 24 december 2 kindervieringen traditioneel bijgewoond door honderden kinderen; in het parochieschooltje van Hofstade, De Kriekelaar, werd voor de gelegenheid een koortje gevormd dat op de kerstmarkt plots veel licht en warmte bracht door hun enthousiaste zang; : Ik vergeet er zeker nog maar wil hier toch nog even verwijzen naar de vele parochiekoren die de kerstvieringen in en buiten onze stad, na langdurig en veel oefenen, opluisteren. Ik durf hier geen opsomming maken omdat ik ze niet allemaal ken maar neem van mij aan dat ze er wel zijn en met hun zang de traditie in ere houden.
Mogen we dan zeggen dat traditie iets verwerpelijk en ouderwets is? Het antwoord is een volmondig NEEN!
Laten we de traditie en het culturele erfgoed daarentegen koesteren en verder doorgeven, met fierheid en zelfbewustzijn.
Besluit? Er wordt in Mechelen heel veel gezongen en vooral heel goed! Ziedaar de traditie en het erfgoed vertazalt naar de dag van vandaag, in de taal van vandaag.
inderdaad, Urbain, we moeten onze tradities en onze cultuur koesteren!