(foto's: Jan Smets)

Een kerstcadeautje uitzoeken voor een Mechelen-liefhebber in de familie-of kennissenkring is dit jaar écht niet moeilijk.  Liefhebbers van Mechels boeken gaan aan hun trekken komen.  Zopas verschenen de 'Mechelse karamellen' met gedichtjes in ons onvervalste dialect, en nu is er weer een ander boeiend boekje van de drukpers gerold.  Stadsgids Lucas Van de Leur die al ettelijke publicaties op zijn actief heeft, schreef 'Mechelse figuren, dag na dag'.  In het boekje worden 1100 Mechelse figuren op een rijtje gezet.  Een heel jaar lang passeren al deze Maneblussers de revue.  Dag na dag worden er een paar 'geserveerd' - bekende en minder bekende Mechelaars; kunstenaars, wetenschapslui, figuren uit de politiek, sport, media of kerk..., volkse types en arme sukkelaars met een tragische levensloop.  Vandaag maakte ik een praatje met schrijver, Lucas, in boekhandel De Zondvloed (OLV-straat).  Op deze plaats, maar ook bij Salvator in de Befferstraat, is het boekje te koop aan de democratische prijs van 14 euro.  Een aanrader!

Het zijn niet alléén rasechte Mechelaars die de bladzijden vullen.  Ook mensen die er werkten, of er kwamen wonen, of... die onze stad een zekere uitstraling gaven, staan er in.  We leren ze kennen op de dag dat ze geboren werden of stierven.  Per dag wordt minstens één verjaardag gevierd of één overlijden herdacht.  Registers maken het mogelijk een naam of datum snel terug te vinden...

Ik blader in het boekje en sla het open op de dag van vandaag.  Ik lees dat op 5 december 1642 Jan IV Van Den Ghein stierf.  De man was de laatste van een belangrijke klokkengietersfamilie...  Ook Antoon II Keldermans stierf op deze dag, maar dan wel in het jaar 1515.  In Mechelen was hij betrokken bij de bouw van onze Sint-Romboutstoren.  Hij overleefde zijn vader, de bekende Mechelse bouwmeester Antoon Keldermans, slechts drie jaar...    Leuke weetjes toch.  Ik zie dat ook een zekere Jan Houthuys het levenslicht zag op 5 december.  Hij was in 1912 de eerste socialist die in onze stad werd verkozen, en in de gemeenteraad zetelde...

Ik geef dit boekje uit in eigen beheer.  220 exemplaren heb ik er van laten drukken.  Mocht ik merken dat de belangstelling groot is, dan overweeg ik een herdruk.  Met het schrijven over Mechelen ben ik niet aan mijn proefstuk toe.  Ik heb mijn eerste Mechelse 'almannak' uitgegeven in 1994.  Die almanakken hadden veel succes.   Er werden zelfs regelmatig stukjes uit voorgelezen op Radio Reflex.  Enkele jaren geleden schreef ik 'Minimenten', over de Mechelse kleine 'monumentjes' in de kantlijn van de stad.  Ook schreef ik een boekje over de krijgsgevangenschap van mijn vader, en werkte ik met mijn collega-stadsgids, Paul Delbaere, aan twee afleveringen van 'Waar is de tijd' over 1000 jaar Mechelaars en hun verleden....

Lucas is al sinds jongsaf geboeid door de Mechelse geschiedenis.  Lucas werd in onze stad geboren op 11 juli 1948, studeerde psychologie aan de Leuvense universiteit.  Hij is gewezen ambtenaar bij de Federale Overheidsdienst Binnenlandse zaken.

Vijfentwintig jaar geleden werd ik stadsgids, en toen nam de interresse voor deze stad nog toe.  Ik ben nog altijd gids, al bouw ik nu wel wat af.  In 1996 heb ik al eens hetzelfde thema uitgewerkt.  Weliswaar met minder materiaal.  Het resulteerde in een Mechelse figurenalmanak.  Ik zocht al deze figuren in de Mechelse regio.  Zeventien jaar later is er nu dit hernieuwde werk, waarin ik me focus op Mechelen zélf.  Het is natuurlijk soms wat wikken en wegen.  Wie is Mechelaar?  Denk maar aan 'onze' Herman De Coninck die de sinjoren graag claimen als Antwerpenaar...  Een ander voorbeeld: acteur Luc Philips was dan wel géén Mechelaar, maar hij lag wel mee aan de basis van het MMT, de voorloper van Het Arsenaal.  Een belangrijke verdienste.   Dan volgde een selectie.  Ook dat was niet zo eenvoudig.  Ik heb nog 170 personen in de wachtkamer moeten achterlaten.  Ook was het belangrijk dat ik een geboorte-of sterfdatum had.  De opzet van dit boekje vereiste dat.  Zo 'sneuvelden' een aantal toch wel belangrijke Mechelaars.

Lucas Van de Leur heeft zelfs wat positief moeten discrimineren.  Bekende Mechelse vrouwen bleken in de minderheid te zijn.  Opmerkelijk in een stad met dames met klasse als de beide Margareta's...  Als Lucas op een bepaalde dag de keuze had voor een man of een vrouw, koos hij bewust voor de vrouw!

In het boek vinden we niet enkel een Faydherbe, Rembert Dodoens,Margareta van Oostenrijk of Kardinaal Mercier, maar we vinden er ook een Marie-Thérèse Rosseel in terug, die slachtoffer werd van de 'vampier van Muizen'.  Ook de 'kleine' Mechelaar krijgt hier een podiumplaats.

Sport boeit me persoonlijk niet zo veel.  Toch vinden we in het boekje heel wat sportfiguren terug.  Ook tamelijk veel geestelijken.  Mechelen was immers een belangrijke 'kerkelijke' stad.  Het blijft alleszins een eigenzinnige keuze die ik diende te maken.  Ik heb er lang aan gewerkt.  Hoe lang?  Da's moeilijk te zeggen, maar er kroop flink wat tijd en werk in.  Ik deed veel opzoekingswerk in mijn eigen bib, maar ook bij de stedelijke bib, het stadsachief en het internet...  Er staan ook heel wat zwart-wit-afbeeldingen in.  Bewust koos ik niet voor portretten.  Maar elke afbeelding heeft een link met de figuur.  Deze afbeeldingen zijn soms verrassend.  Zo toon ik bij Alfred Ost, die nochtans vooral bekend is van zijn tekeningen van processies en vlietjes, voor een prent van een...voetballer...

Elke dag een Mechels figuur bij de koffie?  Het kan.  Het boekje laat zich niet lezen als een roman, maar wel als een leuk naslagwerk, of om elke dag open te slaan... Morgen 6 december?  Niet alleen Sinterklaas dus.  Het is ook de geboortedag van burgemeester Spinoy en de sterfdatum van Maurus Moreels...  't Is maar dat je het weet!