(foto's: Jan Smets)
Op de Dag van mensen met een beperking, zette de SARPH (dat is de Stedelijke Adviesraad voor Mensen met een Handicap) alle zeilen bij om de Maneblussers attent te maken op de problemen waarmee deze mensen te kampen hebben, én vooral om te tonen wat er aan kan gedaan worden om een stad toegankelijker te maken. Ook al staat de term 'handicap' nog in het letterwoord van deze raad: vandaag spreekt men eerder over 'beperking'. Beperkingen kunnen zich op velerlei manier uitten: op fysisch of op mentaal vlak. Passanten in de Katelijnestraat werden door de vrijwilligers van de SARPH aangeklampt om in het voor deze dag door de stad beschikbare gestelde huis nr. 62, aan de lijve te ondervinden wat het betekent om in een rolstoel, blind of doof je weg te zoeken...Huidig voorzitster Marleen D'Joos nam voor de foto alvast plaats in een rolstoel... En dat deden na haar nog velen...
(Marleen D'Joos)
Er valt héél wat te beleven vandaag, vertelt me Marleen D'Joos, die sinds eind vorig jaar de nieuwe voorzitster is van deze Mechelse adviesraad. Als bezielster van de vzw Sjarabang die zich toelegt op kunst-maken met mensen met een mentale beperking, en inrichtster van het succesvolle evenement 'Kunst-Proeven' dat al twee maal werd georganiseerd, volgde ze Nell De Potter op, die nog steeds actief is binnen de raad. Marleen die voordien jarenlang begeleidster was in Borgerstein in St.-Katelijne-Waver, weet dus duidelijk waarover ze spreekt.
Deze dag proberen we naar buiten te komen om mensen bewust te maken van de problemen waarmee mensen met beperkingen te kampen hebben. Dit huis van de stad mogen vandaag we gebruiken om dingen te tonen waarmee we bezig zijn. Je kan hier ondermeer kunstwerken zien van Sjarabang, maar ook héél wat info en brochures meenemen rond één of andere beperking of vereniging die zich er mee bezighoudt. We stellen hier ook onze 'Wegwijzer voor mensen met een beperking' voor - een brochure die op het OCMW en andere stadsdiensten verkrijgbaar is. Ook leuk om zien zijn de cartoons van GRIP die op een ludieke manier de problematiek in beeld brengen. Mensen van Borgerstein brengen bovendien een tof optreden met percussie...
(Kunst van Sjarabang)
(cartoons... Wat met humor kan gezegd worden...)
Voorbijgangers wordt gevraagd om even binnen te komen. Ze krijgen ofwel een blinddoek of een koptelefoon op, zodat ze proefondervindelijk konden ervaren wat het betekent om blind of doof door het leven te gaan. Voor een flink aantal onder hen is dit een verrijkende ervaring, die hen attent maakt op de moeilijkheden die men ondervindt als persoon met beperking. Een paar Mechelse politici zoals Walter Schroons en Koen Anciaux komen ook langs en mogen zich ook wagen aan een 'praktijkles'...
(percussie door mensen van Borgerstein olv Yvonne Baten)
De leden van de SARPH komen uit verschillende particuliere en publieke verenigingen die een actieve werking hebben binnen Mechelen. De Raad organiseert verschillende activiteiten die personen met een handicap aanbelangen. De SARPH wordt bijgestaan door de dienst Diversiteit van de stad, waar ze ook elk trimester samenkomen. Achter de schermen wordt gewerkt aan een toegankelijke stad.
Nell De Potter was tot vorig jaar voorzitster. De vrouw die zelf in de Katelijnestraat woont, is actief binnen Ziekenzorg van de CM. Ze weet maar al te goed door deze ervaring dat het niet steeds eenvoudig is om als persoon met beperking je te bewegen door de Mechelse straten.
( Nell De Potter)
Bij een heraanleg van straten en pleinen heeft men niet altijd veel attentie om te denken aan mensen die fysieke beperkingen hebben. Denk maar aan de kasseien in het verleden. Dat zie je ook in de Katelijnestraat. Ik wil niet negatief klinken, maar het gaat soms maar om kleine ingrepen. Als Raad willen we sensibiliserend werken en problemen aan de stad doorgeven. Zo zijn er tal van voorbeelden. Bijvoorbeeld: mensen met beperkingen hadden al eens last van de kerstbomen die ter versiering werden gesplaatst langs de gevels. Dit hebben we aangekaart, en de middenstand had er oren naar. Daar is nu een mouw aangepast door de bomen keurig in potten te zetten. Ik denk nu ook aan het plaatsen van vuurpotten deze tijd van het jaar... We vroegen om ze veiliger te plaatsen... Het zijn maar een paar kleine voorbeelden. Ook het parkeerbeleid stellen we in vraag. Minder-mobielen zouden meer en beter toegankelijke parkeerplaatsen moeten krijgen. Hiervoor kan onderhandeld worden met Vinci... Ook met de Lijn moet er gepraat worden voor meer zorg voor mensen met beperkingen...
(vrijwilligers en passanten...)
(doordenkertjes aan de muur...)
(de handige wegwijzer in pocketformaat...)
De raadsleden zijn allemaal vrijwilligers die uit verschillende verenigingen komen die werken rond beperkingen, zoals om er maar enkele te noemen: Willekom, de brailleliga, Het Grote Plein, Similes..;, maar ook uit het CLB. Om de zes jaar (samenlopend met de gemeenteraadsverkiezingen) wordt uit deze groep een nieuwe voorzitter verkozen.
Alles kan dus beter. Ook voor Maneblussers met beperkingen. Bewustmaking en actie voeren: het zijn de sleutelwoorden van de SARPH. 'De stad' en wij allemaal zijn niet altijd bewust van de uitdagingen waarmee sommigen te maken krijgen in het dagelijkse leven. Een beperking mag niet noodzakelijk maatschappelijke uitsluiting tot gevolg hebben. Iedereen heeft immers recht op deelname aan de maatschappij. Een dag als vandaag is daarom erg belangrijk als sensibilisatiemoment. En nu de daad bij het woord...?
Het verbaast me steeds weer, (en stemt me ook tevreden) dat er steeds weer zoveel mensen zijn die bereid zijn zich vrijwillitg in te zetten, Marleen en Jan zijn daar sprekende voorbeelden van.
Als het om bewustmaking van de onderscheiden problematieken gaat zodat er door allerlei ontwerpen en plannen minder mensen gehinderd worden wegens een al te zeer op het typisch beeld van 'gewone' mensen toegespitst idee, prima. Daarbij helpt Newspeak geen zier. Het is maar best dat in plaats van 'invaliden', alsof 'zonder waarde', de term 'gehandicapten' gangbaar werd, maar het waren ongetwijfeld "mensen met beperkingen" die deze laatste nieuwe term uitgedacht hebben: Veel te lang en probeer maar eens in een andere taal te verduidelijken dat je een mens met beperkingen bent - alsof je morgen bij de bakker om een gebakken granenklomp zou willen vragen. Trouwens, welke mens heeft er nu geen beperkingen? Hou het dan toch bij een ingeburgerde term die zowat overal door iedereen begrepen wordt, dan raken problemen gemakkelijker voorkomen of desnoods opgelost.
Zoek eens vanaf het voetpad bij de huizenrij op Winketkaai een veilige weg onderheen het viaduct en wandel langsheen de railing van de Dijle met zicht op de yachtjes tot op de Kraanbrug. Je hoeft zelfs geen fysiek gehandicapte te zijn, maar je dreigt het er wel te worden. Met een rolstoel of visueel gehandicapt dan maar aan de huizenkant blijven, lijkt me ook geen lachertje.
Het is niet omdat een term 'ingeburgerd' is, dat men niet kan opteren voor een betere naam naargelang inzichten veranderen. De naam 'gehandicapte' zet de persoon met de handicap teveel in een hokje. De handicap is zijn hoofdeigenschap. Maar gelukkig is zo'n mens méér dan dat. De 'beperking' is slechts één aspect van zijn persoon. Hij of zij heeft méér mogelijkheden in de mars. Een naam is maar een naam, en toch ligt er een wereld van verschil in de terminologie. Deze benaming gaat meer uit van de mogelijkheden van zo'n persoon, en drukt hem minder in de betutteling of medelijden. Zo ervaren deze mensen het ook, en dat is maar goed ook. Goed dat gedachtengoed kan evolueren... Ikzelf sta zelf in de sector, en maakte de hele evolutie mee van 'integratie' naar 'volwaardig burgerschap';... Ik kan het alleen maar toejuichen.
@Jan Smets: "de mogelijkheden van zo'n persoon" zijn meteen de beperkingen, een beperkte mens. Rotterm. Geen term kan het feit verhullen dat iemand een handicap heeft en daar per definitie last van ondervindt. Een term ervoor wordt uitsluitend gebezigd, wanneer de 'beperking' zich opdringt en daar zal men zich altijd slecht bij voelen. Een andere term kan daar niets aan veranderen tenzij men er op hoopt dat niemand hem begrijpt. Een gehandicapte moet leren leven niet alleen met zijn handicap, maar ook met het feit dat anderen die gewaar worden. Opgekuiste terminologie is daarbij niet in het minst dienstbaar en leidt juist de aandacht af van de noodzaak om het aantal en de ernst van de gelegenheden dat de handicap zich laat voelen en (dus) laat opgemerkt worden, tot een minimum terug te dringen.
Als men van jou zegt dat je een 'fotograaf' bent, steek je ook meteen in een hokje. Ook jij bent meer dan dat en zulks kan dan blijken. Hoe meer foto's je bij allerlei gelegenheden publiceert, hoe minder men je anders gaat kennen, en zeker hoe minder men je anders gaat noemen. Als dat kenmerk je ooit zou tegensteken, komt het er niet op aan je een kiekjestrekker te noemen maar wel het aantal gelegenheden en de tijd die je erin moet stoppen terug te schroeven: je andere waarden krijgen dan tenminste een echte kans.
P.S.: Niet over nadenken, Jan, gewoon blijven foto's maken.
laat handicap nu toch wel volgens mijn (EN/NL)woordenboek vertaald mogen worden als beperking .... ;-)
Laten we daar nu geen probleem over maken, of je nu een handicap hebt of een beperking, feit is dat mensen zónder beperking zich vaak niet bewust zijn wat een beperking hebben betekent in het dagelijks leven.
"Zo heeft de Europese Unie handicappen ingesteld om gebruikers te beschermen tegen de gevolgen van het gebruik van mobiele telefoons" ??? (citaat met 1 woordje hertaald).
Inderdaad ontbreekt al te dikwijls elke refleks terzake bij het ontwerpen. Men heeft al wel gedacht aan koelkasten met verplaatbare scharnieren opdat deuren naar links kunnen opengaan, voor jan en alleman al eens interessant, maar o wee voor zelfs de geringste 'handicap' zoals bijvoorbeeld linkshandigheid: nog geen fiets gezien met de geoliede ketting aan de linkerkant om er naast te wandelen in een pantalon en vooral met een dan maar gesloten kettingkast zit de 'pikkel' toch op een quasi onbereikbare plaats. Minderheden worden meestal geen cent ontwikkeltijd of materiaalkostprijs waard geacht. Dan toch iets voor regelneef Europa?
Ik ben zwaar gehoorgestoord, aldus een mens met beperking. Voor mij persoonlijk mag je ook zeggen dat ik gehandicapt ben, of je mag zelfs de term invalide gebruiken... maakt mij echt niets uit. Wel weet ik dat de vorige staatssecretaris Delizée (was een Germanist) graag de term(en) met beperking wou promoten, de huidige spreekt zeer slecht Nederlands, en gebruikt de term Handicap (wat volgens mij eerder een golfterm is). Enfin soit, ik vermoed dat nog een tijdlang de beide termen naast elkaar zullen gebruikt worden. Waar het uiteindelijk om gaat is wat achter die term schuilt en dat is iets niet kunnen doen wat voor velen evident is. Bij mij gaat het om horen. Wanneer ik in de Bruul loop, allée stap, en er komt een fietser achter mij aangereden die mij uit de weg wil, kan die bellen zoveel die wil, ik hoor het niet! Ik spring meestal verschrikt opzij wanneer de fietser boos langs mij heen fietst. Dat fietsers niet zomaar tussen de voetgangers zouden mogen fietsen is voor mij evident, maar voor onze 'straat'-ontwerpers stelt dit probleem zich niet ...
Eigenlijk gaat het daarom, mensen attent maken voor iets kan men maar wanneer men het zelf ervaart.
Eigenlijk pleit ik gaarne voor een grotere vertegenwoordiging van de mensen met een beperking in de Sarph, zo alleen kan beter verstaan worden wat voor hen moet bekomen worden!
Linda van Waeg
@ Linda van Waeg
Ik kan me voorstellen dat een zware gehoorstoornis een serieuze handicap is als men zich buiten de veiligheid van zijn woning begeeft. Je stelt dat je in de Bruul of ergens anders in de stad de fietsers niet hoort afkomen en dat je dan schrikt als die je rakelings voorbijfietsen zelfs al hebben die zich het pleuris gedrukt op hun fietsbel.
Mijn handicap is die van een opeenstapeling van sportblessures en noodzaakt mij, me met mijn fiets met fietsbel, te verplaatsen in straten en pleinen waarin me dat door de stadsreglementen wordt toegelaten. Als we nu eens allebei van enig gezond verstand zouden getuigen :
- Ik rijd met een matige snelheid op mijn fiets de Bruul door, zodat ik preventief de onverwachte intenties van het overstekend wild aan voetgangers - gehoorgestoorden of jeugdige enthousiastelingen - kan inschatten.
- Jij van jouw kant doet dan tenminste de moeite om alvorens van richting te veranderen, je hoofd even om te draaien, de situatie te overzien en dan rustig over te steken. Dat bespaart jou en mij een stevige portie rotschrikken en bruusk afremmen met de mogelijkheid op mijn bek te gaan tegen de leuke Bruul of Botermarkt of IJzeren Leenkasseitjes.
Kan dat misschien de oplossing zijn voor ons probleem Linda?
;-))
misschien cross jij niet aan de snelheid van 25km per uur door de Bruul al slalommend, als die gasten die dat tof vnden daar eens een beetje trager zouden ronddressen, het zou ook al veel geven.
ik denk dat ik nog wel goed genoeg hoor en ik verschiet me ook regelmatig ee bult als voetganger
@Linda, Jef en Malenie:
In al zijn wijsheid heeft ons Stadbestuur de verhoogde voetpaden op vele plaatsen afgeschaft. Zou net daar niet de oorzaak van het probleem liggen? Met daarbovenop allerhande bewust aangebrachte obstakels zogezegd om vaart te doen minderen, wordt elkeen tot zigzaggen op een onoverzichtelijk terrein gedwongen zodat ook zeer gematigde snelheden constant gevaar inhouden. Geen enkele weggebruiker, zelfs te voet, heeft nu nog een kort momentje waarop de aandacht ietsje mag verslappen, en dat is een danig bovenmenselijke eis die de kans enorm verhoogt eens onvoldoende op te letten op net een kwalijk ogenblik; dat levert op zich een vrees die ons nog meer de zenuwen geeft en nervositeit heeft een slechte invloed op het aanhouden van steeds veilige gedragingen. Bovendien zet het menigeen aan tot agressiviteit, bij wegbeheersing en zelfs in de omgang met lotgenoten. Ook als er niets opmerkelijks gebeurt, duwt die voortdurende spanning in wat voor velen een alledaagse omgeving is, onze levenskwaliteit beneden peil.
het zou een oplossing zijn voor veel voetgangers en fietsers Jef. Want zowel voetgangers als fietsers denken nog al te vaak dat zij het alleenrecht hebben om ergens te wandelen/fietsen ;-)
de analyse van SH is er recht op
maar de ontwerpers van al dat fraais in de binnenstad leven niet anders dan in stress, chaos, hubris,
rust en gezond verstand, het is ver te zoeken
einde van de preek van de week
Beste Jef,
Ik denk niet dat wij een probleem hebben. Je lijkt mij een fietser die ik overal wil tegenkomen. Spijtig genoeg leggen niet alle fietsers evenveel verantwoordelijkheidsbesef aan de dag. Ik denk dat opvoeding hier veel mee te maken hebben. Over de mottige brug mag je niet fietsen, toch doen de meesten het. Tja zo erg kan dat toch niet zijn een brugje oversteken met de fiets aan de hand.
Uiteindelijk lijkt het mij inderdaad een fout van stadsplanning. Fietsers horen op fietspaden ( uiteraard dienen er voldoende aanwezig te zijn). Een markt of autovrije zone daar horen alleen voetgangers (fietsstallingen in de buurt). Alles door mekaar lijkt mij nog steeds gevaarlijk ook al laat je de auto er beperkt in tegen trage snelheid. Fietser horen na mekaar op daarvoor voorziene stroken, zeker niet langs de winkels. Eens benieuwd hoe veilig voor voetgangers de nieuwe Bruul gaat zijn. Hopelijk wordt er ook met de blinden rekening gehouden ( denk aan de onafgeschermde vlietjes) , fietspaden zouden voor hen voelbaar moeten zijn (bv stenen met andere structuur).
Eigenlijk zijn het allemaal geen grote aanpassingen, wat goede wil van elkeen en het wordt weer plezant rondwandelen (fietsen) in Mechelen.