i.o. Aan de Universiteit van Antwerpen doet een studente geschiedenis onderzoek naar toerisme in Belgisch Congo, hoofdzakelijk tussen 1940 en 1960. De Erfgoedcel Mechelen ondersteunt haar zoektocht naar getuigenissen. Ook vanuit Mechelen vertrokken in die periode immers mensen op reis naar Midden-Afrika. Het onderzoek wil peilen naar de verwachtingen en indrukken die de reizigers hadden vóór hun vertrek en naar de aard van hun reizen (individueel, met een reisgids, met een organisatie). Hoe verliep de reis? Welke plekken werden bezocht? Werden de verwachtingen van de reizigers ingelost en hoe werd de reis achteraf geëvalueerd?
Ondernam u ooit als toerist vanuit België een reis naar de toenmalige kolonie of woonde u in Belgisch Congo en hebt u er in die periode rondgereisd? Neem dan contact op met Nina Payrhuber (nina.belgischcongo@gmail.com) Uw ervaringen worden geregistreerd tijdens een interview. Indien gewenst wordt uw anonimiteit gegarandeerd.
Slechts één adres. RARARA.
Ik vraag me eigenlijk ook wel af welke "toeristen" er in de eerste vijf jaar van de genoemde periode uit 'ons' (sic) land naar de Congo zouden getrokken zijn. Ik weet wie het gebied hier controleerde maar had die ook Belgisch Congo onder feitelijke controle? En welke reisweg zouden die "toeristen" dan wel moeten gevolgd hebben?
@GL RARARA maar niet antwoorden op de blog ;-)
Alhoewel ik de juffrouw niet direct kan helpen, voel ik me wel aangesproken. Onze afdeling die zich bezig hield met de ' overtochten ' werd door iedereen de ' passage ' genoemd. Zij waren bij ons op CMB de mensen die zich in de eerste instantie bezig hielden met de transferts van de kolonialen.
Zelfs wanneer Sabena in de jaren 1950 je op één dag van hier naar ginder of omgekeerd kon brengen, verkozen de meesten nog steeds de 14 dagen vakantie gedurende de heen- of terugtocht. Van het pure toerisme naar de Kongo heb ik nooit iets gehoord alhoewel de periode in kwestie van voor mijn tijd was.
Wat ik me nog wel herinner van de jaren 60 en 70 zijn de jubilee-reizen van de eigen werknemers. Iedereen met 25 jaren dienst mocht gratis met zijn partner naar Tenerife ( dat was de klassieke eerste stop na 10 dagen vaart vanuit Antwerpen ) of mits opleg ( maar daar ben ik niet meer zeker van ) nog 4 dagen tot Matadi. De terugkeer was dan per lijnvlucht.
Misschien was dat in die jaren een hulpmiddel om de lege plaatsen op het schip te vullen want na 1960 was de lol er af en nam iedereen het vliegtuig.
Onze vraagstellende studente zal zeker aan de hand van de beschikbare cabineruimtes kunnen berekenen hoeveel mensen / toeristen er konden deelnemen aan die ( beruchte ) overtochten.
Dat ze eens gaan praten met Gaston van den Bossche, destijds mijn meester in het zesde van "de Spreeuwen", later schoolhoofd. Ik herinner me dat hij ooit een zelfdgemaakt amateurfilpje projecteerde dat in Congo was opgenomen.
Er was destijds een Koloniale Kring actief in Mechelen. Deze hield zich wellicht niet direct met toerisme bezig maar de (ex)-leden zullen toch met het fenomeen in contact gekomen zijn?
De bibliotheek van deze Kring is op een bepaald moment aan het stadsarchief overgedragen, maar of daar in dit kader iets nuttigs bij zit, kan ik niet zeggen. Daarvoor kan zij best eens langskomen op of contact opnemen met het stadsarchief. Er is een lijst in digitale vorm beschikbaar.
Ik herinner me nog levendig in de eerste helft van de jaren 50 de lessen aardrijkskunde die we in de RMS in 't 3e of 4e studiejaar kregen en waarin Congo voor het eerst werd behandeld.
Daarin werd ons voorgehouden dat België van Congo kreeg (grondstoffen) en dat België aan Congo gaf (ontwikkeling, infrastructuur enz..)
Jaren later begreep ik wat dat betekende : het "krijgen" verdween in de zakken van een twintigtal families en het "geven" gebeurde door de belastingbetaler.
Het topic is "toerisme in Belgisch Congo". De mate dat dit voorkwam is misschien gering, maar als de overige aspecten van de koloniale tijd er hier bij gesleurd worden, wordt het voor de bedoelde research helemaal zoeken naar een naald in een hooiberg - nee, hiervoor geen alternatief soort agrarische ophoging suggereren, a.u.b.
Men zou verbaasd zijn hoeveel toerisme er bestond.
Mijn grootouders kwamen voor drie maanden op bezoek en dat ergens in 1957.
Ze deden de tocht met de duwboten van Leopoldstad naar Stanleystad, ook een soort toerisme.
Ik was te jong om te beseffen wat ze allemaal nog gezien en gedaan hebben, maar ik denk wel dat ze de watervallen en de Wageniavissres bezochten en dat ze in Leo zelf ook alles beken hebben, wat het bekijken waard was voor iemand uit het vaderland.
Voor de rest hoelang gaan wij heden ten dage dat gezever nog moeten horen hoe we die arme negerkes uitgezogen hebben. Staan ze er nu beter voor? Ik denk het niet. In vijftig jaar zouden ze in staat moeten zijn voor zichzelf te zorgen, maar ze hebben alleen geleerd met hun hand open te staan en die de grootste graaier is heeft het meeste om schoon weer me te spelen, maar daar is die studente niks mee.
Nu laten ze zich uitzuigen door volk dat nog meer aan zichzelf denkt en op winstbejag uit is.
En de "heel slimmen" uit de Wetstraat bleven de Belgische bevolking maar uitzuigen om tegen beter weten in met gulle hand ons afgetroggelde geld in dat land te blijven pompen./ Geld waarvan ze begot goed wisten dat het in de zakken van de grootste dief aller tijden verdween. Zelfs een Belgisch politicus kan niet zó dom zijn om dat niet geweten te hebben. Bovendien was er dan nog een eerste minister die nog dieper in die dief zijn gat kroop door te zeggen hoeveel hij wel van de leiders van dat land hield... Walgelijk !
Maar "hogere belangen" zullen meegespeeld hebben waarbij enkele Belgische families zeker niet armer zullen geworden zijn.... In Frankrijk bvb kreeg Mitterand ooit diamanten van Mobutu. En nochtans, zo'n schoon ogen had die man nu ook weer niet.
Enfin ze moesten "indépandint" worden, en ze zijn het nu. Dat ze dan eindelijk eens voor zichzelf zorgen ipv al decennia lang de hand open te houden en ons een schuldgevoel aan te praten. Dat ze de "indépendance cha cha" dansen.
En het zijn zeker niet zij die ginder gingen werken naar wie de steen moet gesmeten worden, maar in de eerste plaats naar Leopold II en zijn kliek en de bazen van de Générale en consorten.
Of moeten wij nu ook gaan beginnen met Italië er aan te herinneren dat Zjul Cesar hier ooit de beest kwam uithangen?