(foto's: Jan Smets)

Het is gezellig in het tuintje van Lies Taverniers in het Kromme Elleboogstraatje.  Een lekker avondzonnetje, en een glaasje wijn verhogen de stemming.  Aan de tafel zitten de bestuursleden van het dynamische buurtcomité van de Heihoek - of noem het misschien beter: 'de kern'.  Ze houden hun maandelijkse vergadering.  Ik schuif graag mee aan, en laat me aansteken door hun enthousiasme.  Want het moet gezegd: deze wijk lééft, en dat heeft niet weinig te maken met de inzet van vele buurtbewoners, die in deze vroeger wat 'vergeten' wijk nieuw leven wisten te blazen.  Vandaag dromen ze weer van iets nieuw...

(vlnr: Hugo Van der Roost, Rita Vanderwegen, Filip Duez, Inge De Cleyn en Lies Taverniers)

Ik ben aangenaam verrast door het positivisme van deze mensen die duidelijk een groot hart hebben voor hun buurt, en willen dat iedereen er zich goed kan voelen.  Vroeger bestond er natuurlijk al wel een wijkcomité, opgericht door 'de stad', en met een wijkmanager.  Net zoals dat in andere wijken van Mechelen bestond en bestaat.  Maar in 1998 besloot men om dit alles een tikkeltje te 'verbreden', en meer van onderuit te laten komen.  Martine Cornelis uit de Kroonstraat werd de eerste voorzitter van dit fonkelnieuwe buurtcomité.  Ook buren als Luc Van Hespen en Tony De Smedt zetten hun schouders onder dit comité... En met hen waren er uiteraard nog anderen die hun handen uit de mouwen staken.  Sinds 2009 is Rita Vanderwegen voorzitster geworden.

Na een dipje zijn we opnieuw aan de slag gegaan in 2009.  We hebben wat gebrainstormd met een kleine kern.  We wilden vooral ook openstaan voor de héle buurt.  Zowel jongeren als ouders wilden we bereiken.  In die startfase hebben we ook veel steun gehad aan Stefan Den Hartog die een knappe website in mekaar bokste, en die toch een drijvende kracht werd achter een heleboel initiatieven.  'Hallo Heihoek' - dat dit jaar aan zijn vierde editie toe was, werd boven de doopvont gehouden.  Er waren wel wat kinderziektes, maar toch konden we van meetaf spreken van een geslaagd en gesmaakt wijkfeest.  Op verschillende plaatsen in de buurt, van Korenmarkt over Karmelietentuin tot Adegemstraat, werden activiteiten ontplooid.  Het moest en zou een feest voor en door de hele buurt worden.  Dit in de eerste plaats.  Maar ook was het leuk om vast te stellen dat ook andere Mechelaars langsliepen, en ontdekten dat deze wijk meer te bieden heeft, dan op het eerste zicht gedacht.  Nu proberen we het buurtfeest wat te concentreren rond de tuin en de omliggende straten, omdat we ontdekten dat dit een betere formule is dan té verspreid vanalles te organiseren.

De Heihoek is een héél gedifferencieerde wijk.  Hier wonen zowel begoede gezinnen als mensen met kansarmoede, jonge stelletjes en ouderen...  De buren van de Heihoek komen uit de vier windstreken... Er is een wijkhuis - 'Den Deigem', en je kan er terecht in 'De Keeting'.  En hier en daar loopt er ook een toerist rond die verblijft in het kerkhotel...  Je merkt het: verscheidenheid troef.  Sommigen zouden het hierdoor een 'moeilijke' wijk durven noemen...  Rita woont hier sinds 1977.  In de Veluwestraat.

We hebben dit huis gekocht in '77.  Ik kwam uit het Leuvense.  Hier zijn we komen wonen, en hier zijn ook onze kinderen geboren, en zijn ze opgegroeid.  Ik heb een hele evolutie meegemaakt in deze buurt.  Vroeger woonden hier voornamelijk oudere mensen, Marokkaanse gezinnen...  De wijk is in al die jaren nog véél diverser geworden.  Er zijn veel meer nationaliteiten bijgekomen.  De laatste jaren ook meer mensen uit zwart-Afrika...  Ook jonge mensen vonden de weg naar de Heihoek; kochten hier een ouder huis dat ze opknapten...  De verbouwing van het Patershof en de Karmelietentuin in 2008  zorgden voor nieuwe dynamiek.  Het is een heel multiculturele buurt.

Alle activiteiten die het buurtcomité organiseert wil men zo laagdrempelig mogelijk houden.  Dat is één van dé stelregels waar men sterk wil aan vasthouden.  Iedereen moet zich welkom kunnen voelen.  Men probeert de activiteiten zonder toegangsprijs te houden.

Maandelijks vergadert de kern.  En dat gebeurt in een opperbeste verstandhouding en heel vriendschappelijk.  Dat kan ik vaststellen.

We hebben al vanalles op het getouw gezet.  We hebben een tijdlang een praatcafé ingericht.  Maar toegegeven: dat marsjeerde niet zoals gewenst.  Zovéél buren kwamen er niet naartoe.  Later werken we met thema-avonden...  Ook organiseerden we eens een fotozoektocht in onze wijk.   Steeds opnieuw proberen we dit alles in vraag te stellen.  Bereiken we wel voldoende buren?  En hoe kunnen we al de bewoners van de Heihoek  informeren?  Je moet weten dat onze wijk 1600 brievenbussen telt.  De Heihoek is immers een grote wijk, gelgen tussen Brusselpoort, Koningin Astridlaan, Dijle, Guldenstraat, Hoogstraat...   Zelfs met subsidie van de stad is het een hele opgave om infoblaadjes te bussen bij iedereen.  Niet voor de vrijwilligers die dit graag doen, alswel door de kostprijs.  We hebben dan wel een goeie website, aar niet iedereen kan dat lezen.  Een ander probleem is dat van 43 procent van de kinderen die hier wonen, het gezin geen Nederlands spreekt thuis.  Da's héél wat.  Zeker als je weet dat dit voor de binnenstad van Mechelen ongeveer op 20 procent ligt...  Het is dan ook wel verheugend als we merken dat ons buurtfeest 'Hallo Heihoek' wél een grote en gedifferencieerde groep bewoners bereikt!

Hugo vertelt van de laatste burendag, die hij geslaagd noemt.  In tien straten van de Heihoek werd dit georganiseerd.  En da's best een succes te noemen.  Marokkaanse gezinnen nemen niet altijd deel aan zo'n activiteit, maar in de Adegemstraat lukte het wel, en leuk was het ook om vast te stellen dat een paar Marokkaanse handelaars spontaan vanalles aanboden zonder daarom actief mee te doen.  Een stap in de goeie richting dus...  Men stelt hoe langer hoe meer een grotere binding tussen de verschillende straten van de wijk vast.

Filip vertelt niet weinig fier dat de Korte Veluwestraat, waar hij met zijn gezin woont, dit jaar de derde prijs won voor 'de schoonste straat van de stad'.   Ook aan deze wedstrijd deden een aantal straten van de wijk mee.  Niet verwonderlijk: het buurtcomité zet zich dan ook sterk in voor de verfraaïng en bebloeming van de wijk.  Zo worden als activiteit jaarlijks de bloembakken gevuld.  Rita zegt dat ze voor dit iniatief een waarderende brief kregen van het stadsbestuur, waar de inzet werd geloofd - ook om het feit dat men helpt bij het vullen van de bloembakken voor oudere bewoners.  Het verfraaien en het sociale aspect gaan hier hand in hand!

Met Pasen steekt het buurtcomité een paasspel in mekaar, in samenwerking met Al Kantra De Brug en de vzw MOOJ.   En met Sinte-Mette steekt de buurt ook een tandje bij.  En dat kan ik - die me inzet in het Sinte-Mettegenootschap -alleen maar met veel plezier vaststellen.  Het is tof dat wijken deze oude traditie proberen te onderhouden. 

In de zomer wil men een spontane picknick organiseren in de Karmelietentuin, die kan gepaard gaan met een KUBB-tornooitje.. 

Voor 'Kom op tegen Kanker' werden bloemetjes verkocht, en ook is er steeds een Kerstdrink.

Is er 'overlast' in de Karmelietentuin?  Ach, dat wordt wel eens gezegd.  Maar dat is zeker niet zo.  Wat is immers 'overlast'?  Een voetballend groepje jongens, wat roepende kinderen?  Mogen kinderen nog wel spelen?  Toegegeven: in het begin waren er wel wat problemen, maar die zijn grotendeels verdwenen.  Er hangt nu ook een camera.  Toch wordt de tuin naar ons gevoel nog té weinig gebruikt.  Het is een mooie 'kijktuin', maar hij is wat té sober ingericht.  Er staan te weinig banken (en er is nood aan houten banken met rugleuning voor de ouderen, geven sommigen aan).  De heuveltjes zijn wel mooi, maar toch stellen we wat mankementen vast: er is geen drainage, en het gras gaat snel kapot.  Nee: de tuin moet méér dan een 'kijktuin' zijn.  Nochtans is er voordien wel wat participatie geweest voor de inrichting.  Maar er waren vooral veel discussies.  Het idee van een petanquebaan dat toen werd geopperd, werd afgewimpeld door de ontwerpers.  Jammer.

Maar het oude idee van de petanquebaan is weer komen bovendrijven. Het buurtcomité wil er opnieuw voor ijveren.  Op het buurtfeest werden tot 200 handtekeningen verzameld met een petitie.  De wijk is dus wel echt voorstander van zo'n petanquebaan.  Jong en oud zouden er zich bij kunnen uitleven, en bovendien zorgt dit element voor nog meer sociale controle in de tuin. 

Het moet natuurlijk géén 'officiële' baan zijn die 12 meter op 3 meter groot is.  Da's echt niet nodig.  Het moet vooral recreatief zijn.  Dus zoveel ruimte zal het niet innemen in de tuin.  Veel is er niet voor nodig.  Alleen de goeie wil en wat gestampte dolomiet.  Maar we kunnen daar natuurlijk niet zelf beginnen graven.  Daarom richtten we onze vraag aan de stad.  Burgemeester Bart Somers heeft lang naar ons geluisterd toen hij naar de laatste 'Hallo Heihoek' kwam.  Hij heeft zelfs mee de petitie getekend.  We dienden alleen onze plannen nog wat concreter uit te schrijven...  Nu is het wachten op een antwoord.

De wijk heeft nog plannen.  Buiten de Karmelietentuin wordt de aanwezigheid van groen té weinig bevonden.  Graag zou men (tijdelijk) braakliggende stukjes grond in de wijk groener maken.  Zo is er bijvoorbeeld zo'n plekje in de De Langestraat dat al tien jaar rommelig braak ligt.  We willen nu onderzoeken hoe we dat kunnen verfraaien...  Bleombollen, groenten kweken, plantenbakken, zitbanken...?  Ook op de hoek van de Ganzendries met de Veluwestraat is er zo'n braakliggend stukje grond.  Natuurlijk moet dan eerst nagegaan wie eigenaar is.  De buurt wil immers geen eigendommen claimen, maar alleen maar in de periode dat het braak ligt, aangenamer en groener maken.  Er zijn heel wat creatieve ideetjes, en een aantal verenigingen zijn bereid om hieraan mee te werken.

We willen dus wel wat dromen concretiseren, en het over een andere boeg gooien.  Onze inzet voor een betere buurt mag nog meer zichtbaar worden.  Binnenkort gaan we samen op stap naar Gent, om te zien hoe onze collega's het ginder aanpakken in sommige buurten.  Leuk is het ook om vast te stellen dat onze buurtwerking blijkbaar weet te inspireren.  Zo zijn de mensen van de wijk Pennepoel oprecht geïnterreseerd in onze aanpak.  Zo kan een wisselwerking ontstaan...

De Heihoek leeft.  Zoveel is duidelijk.  Met veel zin voor initatief en met veel optimisme en geloof in het eigen kunnen en de mogelijkheden van een buurt, slaagt men stap voor stap voor meer cohesie in de wijk te krijgen.  Da's de kracht van vrijwilligerswerk. Noem de Heihoek géén saaie of dooie buurt meer.  Hier bruist wat, en dat werkt aanstekelijk.  Hier dromen de buurtbewoners, maar hier zijn ze ook bereid om de prijs te betalen om die dromen waar te maken.  Chapeau!  En daar mag dan best eens op geklonken worden.  Vergaderen kan dus héél leuk zijn!