(foto's: Jan Smets)

In de Lage Landen, en in Mechelen in het bijzonder, moeten we terecht fier zijn op de beiaardkunst.  Een beiaard is het grootste muziekinstrument dat ooit werd gemaakt.  Het is belangrijk dat we dit instrument dan ook sterk promoten en dat we voortdurend het vehaal van de beiaard brengen!

Dit zegt directeur van de Koninklijke Beiaardschool Jef Denyn - Koen Cosaert - als hij ons ontvangt in de lokalen van het vroegere OCMW in de Bruul, waar sinds een paar jaar de school in gevestigd is, na de verhuis uit 't Schipke in de Merodestraat.  De beiaardschool gooit letterlijk zijn deur open met een iniatief dat bezoekers nauwer kennis wil laten maken met het beiaardgebeuren in onze stad...

De dienst Toerisme en de school hebben daarom in samenwerking een nieuwe wandeling en rondleiding uitgewerkt.  Vanaf heden kan je de school in groep bezoeken.  Beiaardiers geven bezoekers dan een unieke kijk op de werking van de vermaarde school en de geschiedenis van de beiaardkunst.

Mechelen is dan ook één van de weinige plaatsen in de wereld waar je kan leren beiaard te spelen.  Schepen van Cultuur, Frank Nobels, die naar zigen zeggen steeds een groot hart heeft gehad voor beiaardkunst, weet het zo te verwoorden:

Deze school is wellicht de meest opmerkelijke onderwijsinstelling in onze stad.  Het is de kleinste school met de grootste - zelfs mondiale - uitstraling.  62 leerlingen uit 10 verschillende landen volgen hier les.  Hier wordt les gegeven in 5 verschillende talen!  De laatste jaren wordt er in de kinderbeiaardklas ook sterk gefocust op de jeugd.

De beiaardschool werd in 1922 opgericht door de toenmalige stadsbeiaardier Jef Denyn als muziek-pedagogisch instituut én als institur ter promotie van de beiaardkunst.  De school is vandaag nog steeds het grootste kenniscentrum voor beiaard in de wereld!  Ze schreef en schrijft nog steeds geschiedenis door de organisatie van wedstrijden als de Internationale Beiaardwedstrijd Koningin Fabiola en de Internationae Jeugdbeiaardwedstrijd.  De beiaard werd in de VS, Japan en Rusland vanuit Mechelen gïntroduceerd.  Vandaag werkt de school aan het project Mobiele Beiaard Jef Denyn, de Internationale Beiaardwedstrijd Koningin Fabiola 2014 en aan de erkenning van de beiaardkunst als immaterieel cultureel erfgoed door de Unesco!

Frank Nobels:

Hier zet directeur Koen Cosaert zich sterk voor in.  We hopen op deze erkenning, want dat betekent dat beiaardkunst echt ernstig zal genomen worden, en dat de uitstraling hiervan nog zal groeien.  Nu zijn we al blij dat deze bijzondere school veel belangstelling geniet bij media en het grote publiek.  Dit is dan ook geen alledaags instrument, en mensen zijn er altijd nieuwsgierig naar wat hier binnen de muren gebeurt.  In het verleden kon iedere bezoeker terecht in 't Schipke - het charmante rococohuisje op de hoek van Merodestraat en Sint-Jansstraat, waar de beiaardschool tot 2010 gevestigd was.  Met de vele vensters was dit stemmige pand een kijkkast voor ieder die op straat voorbij kwam.  Vele toeristen keken door het raam naar de studenten aan de oefenklavieren. De stadsgidsen wipten met de groepen steeds even binnen voor een kleine demonstratie.  Sedert de verhuis naar het nieuwe adres aan de Bruul 52 verdween de school echter uit het Mechelse straatbeeld...

De school heeft in de Bruul een mooie nieuwe locatie in een historisch pand.  Met deze nieuwe stek heeft de school ook veel meer ruimte gekregen.  Docenten en studenten zijn dus best tevreden.  Alleen dus die zichtbaarheid voor het publiek... Die verdween met de verhuis...

 De school verliet het Schipke, en het beiaardmuseum werd opgedoekt.  Dat laatste kon wel een aantal unieke en boeiende dingen laten zien, maar het was eerlijk gezegd redelijk ouderwets en 'stoffig' geworden.  In het nieuwe stadsmuseum zal dit beiaardonderdeel toch worden geïntegreerd.  Want het is zo dat het verhaal van Mechelen niet kan verteld worden zonder de geschiedenis van de beiaard en de uitstraling die het had voor de stad.

Het werd dus tijd dat de beiaardschool en de dienst Toerisme de handen in elkaar sloegen om de bezoekers de kans te geven om de school beter te leren kennen.  Mechelen wil sterk inzetten op het 'belevingsvol' ontdekken van de stad.  De nieuwe wandeling 'Mechelen Beiaardstad' is door zijn opzet om de rondleiding door de beiaardiers zelf te laten verzorgen een unieke beleving op zich...  Waar alders kan je dit doen?  In de school geeft de beiaardier zélf uitleg over klokken, beiaard, geschiedenis...  De bezoeker geniet al kijkend EN luisterend, terwijl de beiaardier dit alles ter plaatse illustreert met een streepje muziek.  Het spelen van beiaardmuziek ter plaatse is het sterke punt van deze beleving...

Er zijn twee formules mogelijk.  Hierin staan 'beleven' en 'voelen' centraal.  Je kan opteren voor een rondleiding van 1 uur, met miniconcertje in de school.  Maar je kan ook voor een wandeling van 2 uur kiezen, met start in de school en een voortzetting van de rondleiding in Sint-Romboutstoren waar je de oude en nieuwe beiaard kan bewonderen en de beiaardier aan het werk zien.  Het muzikale verhaal is hierin heel belangrijk.

De rondleiding wordt gegeven door leerkrachten, gevorderde studenten of oud-studenten.  Niet door stadsgidsen.  De uitleg kan worden gegeven in verschillende talen, tot in het het Italiaans, Spaans, Russisch én Japans toe!  En dat is beslist bijzonder.

De kleine wandeling kost 60 euro per groep, en de grote wandeling van 2 uur kost 110 per groep (+ 5 euro per persoon voor de inkom van de toren)

Er is nu al erg grote belangstelling uit het buitenland.  Ook uit Rusland.  Maar vooral ook uit Duitsland, waar touroperators deze bezoeken willen opnemen in hun reisprogramma's.

Koen Cosaert ziet de belangstelling voor beiaardkunst groeien.  Hij is blij dat de school in 2008 overgenomen werd door de stad.  Praktisch helpt dat de school sterk vooruit.  De school die 62 leerlingen telt, en 9 uitstekende lesgevers, behoort tot het deeltijds kunstonderwijs.  De school levert een erkende opleiding tot bachelor in hoger conservatorium.  De opleiding duurt 9 jaar, met het volgen van lessen één dag per week, maar iemand met een degelijke vooropleiding kan dit traject sneller doorlopen.  In ieder geval legt de beiaardschool de lat erg hoog.  Cosaert hoopt dat door de erkenning door de UNESCO beiaardkunst serieuzer zal worden genomen, en dat het uit het hoekje wordt gelicht van 'folklore'...  Beiaard is wel degelijk kunst.

De drempel is verlaagd.  De school gooit de deur open.  Mechelen beseft dat beiaardkunst een wezenlijk deel is van zijn identiteit.  En dat is goed.

rondleidign 'Mechelen Beiaardstad' kan gereserveerd en geboekt worden bij UIT in Mechelen.   uit@mechelen.be

www.uitinmechelen.be          tel.:   070 222 800

PS: en dit even terzijde - maar ik kan het natuurlijk niet laten...   ;-)   Aan één van de muren van de lokalen hangt nog een oude toeristische affiche met onze toren met het torenuurwerk waarvoor geijverd wordt het terug te plaatsen.  Sint-Rombout met zijn beiaarden en historische uitstraling, én met het unieke torenuurwerk: het is een monument om trots op te zijn!