(foto's: Jan Smets)

Bij een deugddoend bakje troost en het gezelschap van een bevlogen verteller als Pier De Kock vergeet je snel de smeltende sneeuw en onderkoelde temperaturen die doen twijfelen of het morgen wel écht lente zal worden...  Pier - 'geadopteerde' Mechelaar sinds meer dan twee jaar, heeft al wel enkele voetafafdrukken achtergelaten in deze stad.  De immer bezige bij, bruisend van steeds nieuwe creatieve plannen, regisseert momenteel 'De Vrek' van Molière voor theater De Peoene in de Lange Schipstraat.  Pier stofte de klassieker met z'n bewerking méér dan 'serieus' af, en ziet in het verhaal duidelijke verwijzingen naar onze huidige maatschappij...

Déja-vu, de Langste Tafel, Hotel Amigo, de Levende Kerststal...  Het zijn maar enkele van de projecten die ontsproten aan de gedreven theatermaker, of waaraan hij zijn medewerking verleende.  De vroegere Gentenaar is wat men zegt 'goe bezig' in deze stad...

Ik regisseerde al 'Wij betalen niet'' van Dario Fo voor theater De Peoene.  En nog tijdens de repitities voor dit stuk, waren we al aan het brainstormen voor de programmatie van het volgende jaar.  Het mocht wel een komedie zijn, maar da's gemakkelijker gezegd dan gedaan.  Er bestaan niet zoveel goeie komedies.  Vaak zijn ze nogal 'dom', zijn ze plat of echte billenkletsers...  Het werd dus een zoektocht.  Toen kwam ik met het idee van een klassieker op de proppen.  Waarom niet 'de Vrek' van Molière op de planken brengen?    Het leek me wel te kunnen binnen de programmatie van de Peoene dat normaal zo'n viertal stukken brengt per jaar.   In 2001 had ik deze klassieker al bewerkt voor een jongerengezelschap -- 'Sint-Rembert' uit Torhout, waar Dirk Tanghe bij betrokken was.  Het stuk werd toen opgevoerd door 13-tot 18-jarigen.  Ik 'vertaalde' toen de eerste oude Nederlandse tekst naar de wereld nan vandaag.  Daarvoor onderzocht ik een aantal essentiële lijnen.  Ik zag er toen al een zekere actualiteit in.  De scènografie was ook vernieuwend.  Zo zaten 14 figuranten met hun computer aan de zijkant - en ze gaven 'muzikale commentaren' met hun toetsenbord op wat gebeurde op de scène.  Op de achtergrond waren de Twin Towers geprojecteerd.  Eén van de torens verdween heel langzaam bij de vordering van het stuk...  : een verwijzing naar het systeem van geld dat vanzelf verdween...  Die gedachte zat er toen al sterk in: 'hoe méér winst je maakt, hoe méér anderen hierbij verliezen'...  De crisis zat er toen al aan te komen.  We wisten het wel, maar we wilden het niet zien...  Het was een nieuwe visie op 'De Vrek'.  Het stuk dat ik toen bewerkte, heb ik nu omgezet naar een toneelstuk met volwassen acteurs...

Molière schreef 'De Vrek' in 1668.  De maatschappij zag er totaal anders uit.  Molière tekende het paranoïde karakter van Harpagon - in een perfecte maskerade voor zijn maatschappij-kritiek.  Hij hekelde hierin het onbegrensd verlangen naar méér winst en de nooit aflatende honger naar nog méér macht.  Dit alles spiegelde hij in Harpagon en zijn kinderen.  De nieuwe generatie geloofde  niet langer de wereld van hebzucht, maar koos voor de wereld van 'oprecht geluk'.  Niet moeilijk dat door deze twee tegenstrijdige gedachten, deze beide werelden met mekaar stevig in conflict gingen.  In tijden van winstmaximalistie, ongehoorde bedrijfswinsten en ongrijpbaarheid van de beurs, lijkt de context van dit stuk niet verouderd...

De sociaal geëngageerde Pier De Kock vertelt verder:

Molière kaarte een maatschappelijk probleem aan, vermomd in het verhaal van 'De Vrek'.  Hoe kon hij ook openlijker zijn?  Molière was thuis aan het Hof.  Explicieter kon hij niet zijn.  Ik heb de maskerade weggenomen, en de lagen vermomming 'afgekrabt".  Ik zag in het stuk het conflict tussen de twee generaties die een andere maatschappijvisie hadden.  Die kerngedachte probeerde ik er uit te halen.  Het is dus een totaal andere Vrek dan die Louis de Funès of bij ons - Luc Philips - die speelden.  De Vrek is géén karikatuur geworden, maar ik heb de essentie van het verhaal er trachten uit te halen.  Net zoals in Dario Fo zit er veel sociale bewogenheid in...

Theater De Peoene, gegroeid uit een rederijkerskamer waarvan de eerste sporen terug te vinden zijn in 1466, probeert toch vernieuwend te werken, en niet te kiezen voor platvloerse evidentie.  Met vier producties per seizoen, die elk zo'n 12 keer opgevoerd worden, hebben ze de handen meer dan vol.  Maar de ploeg werkt stevig en hecht samen. 

We zitten nu volop in de repetities, en de opbouw van het decor is nu bezig.  Twee en een halve week scheiden ons nog van de prémière.   Ik ben benieuwd.  Ook de muziek zal weten te verrassen.  In de openingscène zit 'Let the money die' uit de nieuwste CD van Arno. ('Future vintage')  Verder wil ik niet te 'boodschapperig' werken.  De onderliggende gedachte  zal vanzelf wel spreken.  Misschien kan het wel een discussie losweken.  Wie weet.  Ik zal zeker niet wakker liggen van eventuele kritiek van toeschouwers die er de 'oude' Vrek van Molière er niet in zouden herkenen.

De helft van de kaarten zijn nu reeds verkocht.  En da's verheugend nieuws.  Pier zegt me terloops dat hij wel veel waardering heeft voor het Mechelse 'toneellandschap', dat toch wel een zeker hoog niveau heeft, en waar men zorgzaam zoekt naar het brengen van kwaliteit.  Mechelen heeft trouwens méér amateurgezelschappen dan Gent.

Ik ben gepassioneerd met theater bezig.  Om er je boterham mee te verdienen moet je het écht niet doen.  Maar kunnen creëeren is het schoonste wat er is.  Daar haal je veel voldoening uit.  Ik geef de acteurs ook veel medezeggenschap.  Zo zie ik ze ook 'groeien'. Da's heel goed voor de zelfontwikkeling van deze spelers.  Er wordt hard en goed gewerkt...

Chris Van Asch is de partner van Pier.  Ze komt er bijzitten.  Ze is al lang betrokken bij  het bestuur van De Peoene, en is er programmatieverantwoordelijke.  Ze speelt ook mee in het stuk.

We brengen een 'frisse' Vrek op de planken.  Het is géén echte komedie met lachsalvo's...  Misschien heeft het zelfs iets 'tragisch' (al is het zéker géén tragikomedie).  De acteurs zijn mensen van vlees en bloed.  De grootste uitdaging is de actuele context van vandaag met dit stuk op de planken te brengen.  En ik kan wel zeggen dat het stuk overeind blijft in zijn nieuwe kleedje.  Het is bovendien een hele uitdaging om met amateurs zo'n klassieker aan te pakken...

Guido Verbaet neemt de hoofdrol voor zijn rekening...  Jaren had de man geen toneel meer gespeeld.  In zijn studententijd was hij wel met toneel bezig, maar door beroepsomstandigheden (Guido had tot zijn vervroegd pensioen een directiefunctie bij Agfa) kwam het er niet meer van.  Oude liefde roest niet, en Guido wou terug iets doen in het tehater.  Deze kans kreeg hij bij de Peoene, en na een paar bijrolletjes mag hij nu de Vrek spelen...

Het is een moeilijk stuk dat nog weinig gespeeld wordt.  De rol is zwaar, maar leuk om te spelen.  Er zitten pittige dialogen in de tekst.  Het is inderdaad een erg actueel suk met de verwijzingen naar de financiële crisis en de groeiende armoede.  Heel boeiend.  Angst voor de prémière of hoe deze Vrek gaat beoordeeld worden, heb ik niet.  Laat me het eerder zo stellen: ik heb wat 'positieve zenuwachtigheid'...  Mooi is dat we zoveel vertrouwen krijgen van de regisseur.  Hij geeft ons groeikansen.  Het is fijn om met zo'n hardwerkende ploeg hieraan te werken. Het vraagt een serieuze inspanning, maar het verbindt ons wel allemaal.  Binnenkort gaat het doek open, en kan het publiek ons aan het werk zien... En voor dat publiek doe je het toch wel allemaal...

Er wordt gespeeld op vrijdagen 5, 12, 19 en 26 april en 3 mei.  Ook op zaterdagen 6, 13, 20,27 april en 4 mei.  Telkens om 20u15.   Op zondagen 14 en 28 april speelt men om 15 uur.

De cast bestaat uit: Kirsten De Coster, Tom Hofman, Gerrit Muyldermans, Tinne Pauwels, Toon Pepermans, Jan Van Acker, Chris Van Asch, Fille Van den Dries, Jan Vanhavenberge, Dirk Van ranst en Guido Verbaet.

www.peoene.be