(foto's: Jan Smets)

Kazerne Dossin opent op 1 december haar deuren  Maar vandaag was Mechelenblogt er al als de kippen bij om jou een eerste blik te gunnen in dit gloednieuwe indrukwekkende museum.

De koning en de koningin bezoeken maandag het museum.  En dan is het hek van de dam: op 1 december kan het grote publiek Kazerne Dossin bezoeken.  Het Memoriaal aan de overkant in de 'échte' Dossinkazerne had al een paar maand eerder zijn deuren geopend.  Na wat vertraging gaat het langverwachte museum open.

Vandaag vond een internationale persconferentie plaats in aanloop van de officiële opening.  Minister-President Kris Peeters lichtte persoonlijk de ambites van het project toe, waarin de Vlaamse overheid zo'n 25 miljoek euro heeft geïnvesteerd.  Architect bOb Van Reeth gaf tekst en uitleg over zijn ontwerp, en ook Professor Herman Van Goethem, die curator is van het museum gaf zijn visie.

De Vlaamse regering gelooft al meer dan 10 jaar sterk in dit project met internationale ambities.  Daarom hebben wij hier 25 miljoen in geïnvesteerd.  Daarom hebben wij hier al die jaren lang financiële, logistieke en politieke steun aan gegeven.  Met dit museum, memoriaal en documentatiecentrum zullen we bijdragen aan de studie en bezinning over mechanismen van uitsluiting, onverdraagzaamheid en racisme in de samenleving, en tot versterking van de democratie.  Ik ben er dan ook van overtuigd dat Kazerne Dossin een volwaardige plaats zal innemen in de lijst van internationale Holocaustmusea, en in de bredere kring van herinneringsmusea.

(Minister Kris Peeters)

De Vlaamse regering trok in totaal 25 miljoen euro om om dit project te financieren, en met de opening geeft ze het beheer van het museumcomplex in handen van de vzw Kazerne Dossin, met een duidelijke internationale opdracht.

Het complex bestaat uit drie delen: Het Memoriaal (plaats van herinnering), een documentatiecentrum en een museum in een nieuw bouwwerk van bObVan Reeth.  Voor het aanstellen werd een beroep gedaan op de selectieprocedure van de Vlaamse Bouwmeester.

Het is een prestigeproject voor Vlaanderen, maar het heeft ook internationae ambities.  Het is niet alleen een plaats van herinnering,maar moet ook een referentie worden op vlak van herinneringseducatie, informatie en reflectie over de jodenvervolging in ons land én mensenrechten in het algemeen.

Met een tentoonstelling in drie talen wordt gerekend op zo'n 100 000 bezoekers per jaar uit binnen-en buitenland, waaronder vele jongeren en scholieren.  Bij de uitwerking van het museum kon men rekenen op de inbreng van het Belgische wetenschappelijke veld van historici en pedagogen en van een international advisory board samengesteld uit buitenlandse experten van gelijkaardige musea.

Het museum is alle dagen open voor het publiek tussen 10 uur en 17 uur, behalve op woensdagen, Kerstmis, Nieuwjaar en de Joodse feestdagen (in 2013 op 5, 6 en 14 september).  Méér info op:  www.kazernedossin.com

Het Memoriaal is gratis binnen dezelfde openingstijden.  De website biedt meer info over geleide en groepsbezoeken en de openingsuren van het documentatiecentrum.

(Minister-president Kris Peeters en achitect bOb Van Reeth)

(curator Herman Van Goethem en kunstenaar Philip Aguirre y Otegui die zowel voor museum als Memoriaal een kunstwerk ontwierp...)

Voor dit werk ben ik vertrokken van een iconische foto uit de archieven van het kamp van Breendonk.  Je ziet een van de binnenplaatsen van het kamp waar mannen met hun gezicht tegen een muur gekeerd staan, op gelijke afstand van elkaar.  De mannen zijn burgers, de meesten dragen een kostuum.  Je weet neit wat er gaat gebeuren.  Is het een executie?  Zijn ze juist opgepakt.  De sfeer is onwezenlijk en angstaanjagend.  In mijn werk voor de inkomhal van de Kazerne Dossin (zie foto helemaal onderaan), heb ik een van deze burgers geïsoleerd en alleen tegen de muur geplaatst.  De man staat met zijn aangezicht tegen de muur.  De muur, de omgeving, de leegte maken deel uit van het werk en vormen zo een totaal-installatie.  Het werk roept de desolate sfeer en angst op die zo eigen zijn aan de vervolging en deportatie.

(Philip Aguirre y Otegui)

Ontwerpen is altijd in eerste instantie op zoek gaan naar het karakter van de opgave.  Zonder terug te schrikken voor het gegeven gaat het om het aanvoelen van de bestaanswil van de opdracht - het bezielen ervan.  Zonder bezieling is architectuur tevergeefs.  Zonder een verhaal te vertellen is de wil er om de eenvoudige opbouw en contructie van de architectuur als raadselachtige tekens, als metafoor een affectieve impact te geven.  Wie het project ondervraagt gaat immers op zoek naar de emoties erachter.  Geschiedenis en architectuur overlappen elkaar.  Op niveau van de stad is het nieuwe plein samen met de flankerende gebouwen, Dossin en Museum, een gebaar, een vervollediging en verheldering.  Hun verwantschap is een monument.  Zoals in elk project is er ook in dit ontwerp een emotionele vereenzelviging met het onderwerp.  Het karakter van het gebouw is de geheime bergplaats van de private betekenissen erin verborgen.  Betekenisvol wil niet zeggen dat het project verhalend, leesbaar of luidruchtig zou zijn.  De werkelijke private betekenis verschuilt zich in de uitwerking.  Het gebouw heeft de bereidheid tot museaal gebruik.  Het bemiddelt de scenografie, is geen scenografie.  Het museumgebouw vraagt wel om confrontatie, niet om onverschilligheid...

(bOb Van Reeth)

Het gebouw is indrukwekkend...

Een witte monoliet in dialoog met de beladen kazerne aan de overkant.  Wit en met vensters die toegemetst zijn...  En daartussen hier een daar een glimp van de stad...

Boven zie je de skyline van de stad - mistroostig en grijs in de herfstregen.  Dit museum maakt stil.