Halfgalgstraat...

met categorie:  

   (foto's: Me.Ex.Mu)

Wat te denken van deze intrigerende miniserie van een Mechels fotograaf die plaatjes schiet onder het pseudoniem 'Me.Ex.Mu'?   Ze tonen ons de desolate sfeer van een straat waarvan de huizen wachten op afbraak...  Het Mechelse Doel?  De Halfgalgstraat in de Hanswijkenhoek, wachtend op de sloophamer.  Een huizenrij die onteigend is in functie van het nieuwe stationsproject...  Trefzeker - documentair en toch aangrijpend vastgelegd: beklijvende beelden met een verhaal dat uitgeschreven lijkt...

 

Me.Ex.Mu is een gepassioneerd fotograaf.  Hij maakt foto's in Mechelen, maar...niet in het centrum, maar wel extra muros, wat meteen zijn nickname verklaart.

 

Niet dat er iets mis is met de Sint-Romboutstoren, het stadhuis of met het Begijnhof - maar ik ga het wat verder zoeken: nét buiten de ring.  Beschouw het als een zelfopgelegde oefening om foto's te nemen van minder voor de hand liggende zaken...

 

 

 

 

Na zovele keren met de trein de dichtgetimmerde huizen te zien hebben passeren, moest ik er toch eens met mijn fototoestel heen...

 

De verlaten atmosfeer is knap weergegeven...  Da's alvast mijn mening...

 

de postbode stopt nier niet meer...

 

Met een naam als 'halfgalg' had de straat al iets lugubers, maar nu de huizen er onteigend zijn voor het nieuwe stationsproject is het er écht spookachtig...

 

Foto's die je doen mijmeren en stil worden...  Rake schetsen van een straat die wacht tot er definitief een kruis over getrokken wordt: de Halfgalgstraat in z'n laatste levensfase - op sterven na dood..., in zwijgzaam verval...

 

 

 

Het was vroeger al een eigenaardig straatje om door te lopen. Ht leek daar een familie die buren in de zomer. Die indruk had ik toch.

Laatst vroeg ik me af waarom toch al die huizen dichtgetimmerd waren. Dus geen raccourcike meer naar de Jubellaan dan in het vervolg. Helemaal rond of niet meer rond: die stationsbuurt komt toch heel dichtbij....

Hehe, dit wil nu ook lukken.  Dinsdagnamiddag ben ik er ook een aantal foto's gaan schieten.

Inderdaad, we mogen eens over het centrum heen kijken. Verfrissende foto's en reportage van Jan (maar dat zijn we al gewoon).

waar kunnen we meer foto's van meex.mu vinden?

 

 

 

Geeft een heel lugubere en griezelige indruk. Je hebt de sfeer knap weergegeven !

 

Alleen de tumbleweeds ontbreken nog in deze spookstraat.

Vorig jaar december was ik hier ook, enkele foto's genomen om een rarara te posten op een latere datum.

Wat mij toen opviel was dat de meeste huizen zo goed onderhouden waren.

Zouden de bewoners de onteigening niet verwacht hebben.

 

 

Hier een beeld, van een tijdje geleden...

Bedankt voor de aandacht en de positieve reacties!

Ik vind het ook opvallend hoe "schoon" de onteigening is gebeurd (wat het niet minder pijnlijk voor de vroegere bewoners maakt). Ik vermoed dat het inderdaad allemaal snel gebeurd moet zijn. Wel opvallend is dat Stad Mechelen het toch nog de moeite vond om het naambordje op de gevel te vervangen sinds de Google Street View foto's: ook daar moeten ze van niets geweten hebben...

In mijn jonge jaren was er nog autobus die de naam "Halfgalg" droeg. 't Was den "2" en den "2 barré", maar die bus stopte wel aan de overkant van de Brusselsesteenweg, net voorbij de Kruisbaan.

 

Indien die onteigening van de Half Galgstraat dient voor de vernieuwing van het Mechelse station, komt dan ook terzelfder tijd het stukje Stenenmolenstraat dat zich tussen de Jubellaan en de spoorlijn bevindt niet in diezelfde onteigeningsplannen voor?

Jef, in het stukje Stenenmolenstraat werd geen enkel pand onteigend, misschien omdat daar de huizen "ver genoeg" van de spoorwegberm staan?

Daarstraks langs daar naar het zwembad gewandeld. Inderdaad de mensen zullen niet zo heel lang op voorhand ingelicht geweest zijn, want de meeste panden zien er erg verzorgd en bijgehouden uit. Ik hoop dat ze fatsoenlijk vergoed geweest zijn.

@ marc1

Als ik dat op Google Eaerth bekijk dan zal nummer 156 van de Stenenmolenstraat een stuk dichter bij de spoorlijn komen te liggen. Zo dicht als dat huis in de Half Galgstraat nu al tegen de spoorlijn ligt. Rustig is wel anders! Zo oud lijkt me die 156 niet te zijn. Had men die mensen alvorens ze daar nieuw bouwden of renoveerden niet kunnen verwittigen van wat hen te wachten zou staan?

@marc1

Ik vergis me in het huisnummer. Het moet Stenenmolenstraat 159 zijn. Sorry! 

@ marc1

Den Duvel is aan 't branden ook gewend. Men went tenslotte aan alles!

Ikzelf woonde met mijn ouders 20 jaar aan het Mechelse station recht tegenover de watertoevoer waar de stoomlocs hun watertank kwamen bijvullen. Dat gebeurde op alle uren van de dag en de nacht. Als die machinisten de overdruk van hun ketel lieten ontsnappen gaf dat een fameuze rookpluim annex fluitketellawaai. Het opgangtrekken van stoomlocomotieven is eufemistisch uitgedrukt iets  iets lawaaïeriger dan een diesel of electrische trein. En toch sliep onze ganse familie ongestoord verder. Al dat gemanoeuvreer van die locs en treinen hield ons nooit uit onze slaap. Het doet me denken aan de mensen van Steenokkerzeel in de buurt van de luchthaven van Zaventem. De oudere bevolking maalt niet meer om een Boeing meer of minder. Het zijn de inwijkelingen die er zich te sappel maken over iets waaraan ze niet gewend aan zijn. En ik kan daar ook nog inkomen. Maar ga daar dan niet wonen! Dat weet je bij voorbaat.

De mensen van nummer 159 in de Stenenmolenstraat en een tikje verder zijn al aan spoorweglawaai gewoon geraakt. Maar nu komt het tóch nog dichterbij en ik mag hopen dat met aangepaste oordopjes deze lawaaikelk na verloop van tijd aan hen voorbij zal gaan.

@ Jef : Misschien herinner je deze nog...

Station Mechelen - 1938 - Stoomtrein

Station Mechelen - anno ? - Stoomtrein

@Gim

Dat waren die stoomloks van na de oorlog. En power dat die hadden. Mooi toch.

@Marleen

Den 2, was de benaming niet Pasbrug-Halfgalg?

Weet pas sinds 3 jaar waar den 'halfgalg' was, zat nochthans vaak op de bus tot aan de GB.

Vanwaar komt de naam 'halfgalgstraatje'? Het straatje van de "wijk stenenmolen" naar de "wijk Halfgalg"?

 

Klik eens op deze link marcanne:

http://www.genk.com/halfgalg/index.htm

En hier een tekening van de vroegere 'Stenen Molen' die op het einde van de Stenenmolenstraat stond.  Ik trof deze tekening aan in kunstgalerij CG in de Sint-Janstraat:

(foto: Jan Smets)

 

@ G.L. : Inderdaad.

:-)

Station Mechelen - anno ? - Stoomtrein

Googelt men "galg", dan is er meer dan genoeg te vinden.

Maar googelt men naar "halfgalg", dan krijg je alleen maar info over deze Mechelse wijk.

Dus... wat is / was eigenlijk een halfgalg ?

BTW : Schitterende tekening, Jans !

 

BTW : Schitterende foto van de meutekenstrein, Gimycko!

(uw foto bovenaan is die van een loc van de Mechelen-Terneuzen)

@ Jokke : Verklaar "Meutekens".

;-)

Station Mechelen - anno ? - Stoomtrein

Gimycko: Meu Teu! Mechelen Terneuzen! Moeilijk Toch hé!

Ook die foto van Gim is een boeiend historisch plaatje.  De vierendeelbruggen lagen nog niet hoog boven de Leuvense vaart, en de mensen van de Hanswijkenhoek stonden regelmatig 'voor den bareel' als ze naar de stad moesten... (zie je ook op de foto)

In het 'kabien' werkte mijn overgrootvader, Jaak Lauwers, in het begin van vorige eeuw, als seinwachter.  Mijn grootvader ging hem er als kind s' middags vaak 'zijn bokes' brengen.

...ik denk er elke keer aan als ik deze foto zie...

@ Jokke : Aha.

Ik doecht da ge ne "meutte" bedoelde.  Dus nen trein vol kalfkes.

;-)

Hier den bareel en de spoorwegbrug, gezien vanuit een andere kant...

Leuvense Vaart - Jaar X (links ligt het station)

Hier een kaart uit 1750 - die onze Luc in 2009 hier heeft geupload - waar ge de vermelding vindt van Halfgalg.

De stenen molen is zichtbaar, maar (ook hier) géén galgen. 

Marc Alcide is de specialist Gim. :)

Nog eens deze link posten: http://www.genk.com/halfgalg/index.htm

Veroordeelden op weg naar de 'Galgenberg' zaten hun laatste nacht opgesloten op een boerderij ten hoogte van den autocontrol en kregen daar hun laatste avondmaal. Vandaar waarschijnlijk de naam 'Halfgalg'. De tolbareel bevond zich in het aansluitende gehucht 'Geerdegem' ter hoogde van Carrefour van Mechelen-Zemst. Eén van de herbergen bevind zich een paar huizen voor de Carrefour. De andere kant van de Zenne is de verdwenen wijk Zemst-brug. In die tijd voerden immers veel schepen de Zenne op en af om onze eigen Mechelse producten uit te voeren. Een rechtstreekse weg naar Brussel bestond in die tijd nog niet. Pas in 1700.

 

 

De galgestraat in Mechelen is gekend, dus vermoedelijk was daar het galgenveld.

Enne... bij het googlen, niet naar "half galg" of "halfgalg", maar naar "halve galg" krijg ik een wikipedialink naar Galgenveld (algemeen).

En onder de rubriek Noord-Holland staat :

Schoorl : een hoog duin met de naam "Schoorlse Nok" en bij de grens met Bergen een "halve galg" (soort waarschuwingsbord)"

Ik zie op de foto's van de stoomtrein geen verhoogde berm zoals op de foto hieronder, links. Lijn 25 tussen Brussel en Antwerpen was rond 1900 voor de NMBS een probleem van 1ste orde. Om het drukke verkeer te ontlasten werd besloten om het goederenverkeer via de vertakking tussen Weerde en Muizen over Hofstade te leiden. Dee sporen moesten echter op verhoogde bermen worden aangelegd  om de Leuvensesteenweg, de Tervuursesteenweg en de Leuvense vaart niet te hinderen. In 1902 werd begonnen met het uitgraven van de putten, met het uitbreken van de oorlog vielen de werken stil.

Ter hoogte van Stenenmolen (het halfgalgstraatje) en verder de Geerdegemstraat was een spoorwegovergang met barelen(?).

Hier nog enkele foto's uit het Halfgalgstraatje van ene Kartix Fotoblog...

Geerdegem en Halfgalg lijken wel twee handen op één buik, want in enkele geschriften worden ze bijna altijd samen gebruikt.

Misschien was Halfgalg een gehucht dat bij Geerdegem hoorde (of omgekeerd).

En was Geerdegem het Heim (Home of Huis) van Geert ?  Zoals Adegem het Heim van Graaf Ado was ?

als dat nu eens goed uitgelegd geraakt se de geschiedenis van half galg en geerdegem

en het zwart klooster... wat is historisch waar, wat is vertelsel?

Gisteren, bij het googlen op "Halfgalg", kreeg ik een instant-download-document te zien van de Ware Vrienden van het Archief.  Het document was een opsomming en beschrijving van de huwelijken, door de jaren heen, van mensen uit zowel Halfgalg als Geerdegem.  Vader X uit Geerdegem huwde met Moeder Y uit Halfgalg of omgekeerd (en kregen vele kinderen).

Deze opsomming ging niet over huwelijken van enkele jaren of decennia geleden, maar uit een verder verleden.  Burengehuchten-en wijken zorgden voor goede huwelijkspartners en Mechelen-Noord of Walem-Deurrep lagen aan het andere kant van de Wereld.

:-)

@Marcanne

Voor zover ik het nog weet bevond er zich een overgang met barelen op de Brusselse steenweg. De lijn richting Londerzeel en Terneuzen lag toen nog beneden. Jef heb je toevallig geen beelden van de Walvis die ooit voor jullie cafe heeft ten toon gestaan op platte spoorwagens. Juist na de oorlog ?

Van die walvis weet ik nog dat het 5 BEF kostte om hem te gaan bekijken. Na elke dag werd er een emmer vol met vijffrankstukken naar de bank gebracht. Er moeten in die week dat die vis daar gemummificeerd opgebaard lag op een overdekte platte treinwagon duizenden schoolkinderen van Mechelen en wijd in de omtrek komen kijken zijn naar deze oceaanreus. De lengte van zo'n wagon in aanmerking genomen, en die was volledig door dat zoogdier ingenomen, was het dus een enorm beest. Maar zijn volwassen walvissen dat niet altijd?

Hoelang ze dat kadaver nog van stad naar stad hebben versjouwd langs de NMBS spoorlijnen daar kan ik niet op antwoorden.

Wij konden van bij ons thuis op de tweede verdieping de zaak gratis bekijken. Maar toch was het indrukwekkender als je hem van op vijf meter afstand kon bewonderen. Wat we dan ook gedaan hebben.

@ Jef :

En kon je, van bij U thuis op de tweede verdieping, de zaak ook gratis ruiken ?

;-)

@ Malenie :

I.v.m. dat "zwart klooster" van U...

Bedoelt ge daarmee het "Klooster van Siekelieden" in 't Geerdegemveld ?

Hier een verslag daarover uit het "Wekelycks Bericht voor de Stad en de Provincie van Mechelen" van 10 augustus 1794.

De straatnaam van de zijstraat van de Kruisbaan laat zoiets vermoeden, hé...

En een "Dries" (à la Ganzendries en Geerdegemdries) is voor de Bloggers allang geen onbekend begrip meer.

Dries

Weet ik veel hoe dat Zwart Klooster ooit nog geheten heeft. Als ik in de winter buiten kijk kan ik het zien staan van in de slaapkamer. Ik heb me daar over laten vertellen dat het ooit een buitenverblijf van de ene of andere kloosterorde was, ik heb ook gehoord dat het gebruikt werd voor pestlijders, vandaar zwart, ik heb ook gehoord dat er een verbinding ondergronds zou zijn naar het kapelleke van o.-L.-Vrouw op de Zemstbaan zodat daar klandestien mis kon gevierd worden, wat weet ik nog? Het zou een vijftiende eeuws Hooghuis zijn....Ah ja en er zou ooit een leprozerie geweest zijn ook al...Maar het juiste kom ik maar niet te weten.

Is natuurlijk wel reden om van alles te fantaseren. Ik kan er moeilijk binnen stappen en zeggen:"Hallo, ik woon hier en beetje verder en de geschiedenis van jullie woonst interesseert me enorm..."

En Gimycko, het mijne is het vast niet hoor! Dat kan mijnen bruine niet trekken....

@ Gimycko

geerde = hof, fruithof door hagen omsloten ; gehucht waar verschillende hoven gelegen zijn

@ gimycko

Als men een dries letterlijk neemt dan is het een gemeentelijke plaats of plein. Daarop speelden zich allerlei activiteiten af die evengoed op een Grote Markt zoals die van Sint-Niklaas zouden kunnen plaatsvinden. Dus een dries is het evenbeeld van een markt.

Nu beweren de burgervaders van Sint-Niklaas al jaar en dag dat hun marktplein het grootste van Vlaanderen, zelfs van België is. Dat is dan buiten den Dries van Opdorp gerekend. Dit prachtig met bomen beplant grasplein dat in het voorjaar ook nog eens volstaat met 100.000 narcissen in bloei, wordt gebruikt voor de wijdvermaarde Jaarmarkt op de eerste maandag van juli. Dit dorpsplein is beschermd als monument en werd in 2006 door Radio 2 Oost-Vlaanderen uitgeroepen tot Beste Pleintje. ZEG MAAR RUSTIG EEN KAST EEN PLEIN, KONIJN!!!

Deze dries of marktplein of  gemeenteplein is 3,7 ha groot. Het marktplein van Sint-Niklaas meet 3,2 ha . Dus het bescheiden Opdorp wint het van de provinciestad Sint-Niklaas met een halve hectare.

Dus nooit zo maar aannemen wat men ons uit chauvinisme in de maag tracht te splitsen. Wie weet hoeveel onwaarheden er in onze toeristische folders en boeken over Mechelen te lezen staan? 'k Zeg niet dat het zó ís, maar het zou kunnen. Toch?

:-)

@ malenie

woon je op de Geerdegemdries?

Het Zwart Klooster daar was een buitengoed van de pater Orotorianen.

Ten tijde van Napoleon aangeslagen en verkocht als zgn. zwart goed, vandaar de naam.

Buitengoed diende om de geestelijken in de binnenstad te voorzien van fruit, groenten en vlees, al dan niet zelf bewerkt of door een pachter.

Dat kapelleke op de Zemstbaan is gemetst in de jaren '70 door iemand van de buren met stenen die in het park van Hertsens lagen. Hertsens van de ijzerhandel op de Korenmarkt. Daarvoor was er wel een Mariabeeld geplaatst in '53.

Er is wel een vervallen ijskelder toegang in gemetste rondboog, geen onderaardse tunnel.

Een leprozerie was ter hoogte van de Europalaan meen ik mij te herinneren, zal kaart is opzoeken.

 

 

Nu nog de juiste etymologie van Halfgalg vinden en dan zijn we er helemaal.

:-)

kaart interbellum

Allez, aan de Schonen Berg lag een Heim (of Home of Huis) met een (boom)gaard.  Even verderop stond de stenen molen gezellig te wieken in de wind en bloeiden de madeliefjes in het Mechelse en Geerdegemse Veld.

:-)

Waar is dat allemaal naartoe ?

Foto's Gimycko

Hartelijk dank marcanne, nu is mijn nieuwsgierigheid eindelijk bevredigd en heb ik de juiste gegevens. Waar halen de mensen toch al die indianenverhalen vandaan van die onderaardse gang en co. Natuurlijk is die ijskelder de meest voor de hand liggende verklaring.

Op sommige kaarten woon ik in de geerdegemdries en op andere in de zwartkloosterstraat 

afhankelijk van welke gps de mensen gebruiken vinden ze ons of vinden ze ons niet.

@gim: ik vrees dat die madeliefjes heel lang erg op prei en bloemkolen geleken ;-)

 

alles in put Gimycko!

soms een foto van de maandenlange put tov de Kruisbaan - Stenenmolenstraat?

hof van de oratorianen

@ Marcanne :

Sorry, geen foto van de put.

Maar wel deze uit 2008, aan het einde van de Stenenmolenstraat (onder de spoorwegbrug)...

Foto Gimycko

Fantastisch hoe het er nu uitziet,  het Zwart Klooster, veel rianter!

Dat hebben de huidige bewoners mooi gedaan.

Grinnik, grinnik : "alles in put"

Dat was geen zicht gewijs toen...

@ malenie

Ooit eigendom van Hens, 'n directeur van Hens veevoeder,  hij had na WO2  er een hangar laten bouwen waar hij testen deed op kippen. Ooit had hij ze voorzien van ’n bril met donkere glazen, al de mensen uit de buurt zijn dat komen aanschouwen. De kippen zouden dan beter leggen. De bewoners van het hof konden er gratis wonen. In ruil zorgden ze voor de kippen, e.d. Daarvoor woonde er ene Nys die de BSP-afdeling Half-galg Brusselsesteenweg heeft opgericht.

Kent er iemand de firma Hens van vroeger, firma in veevoeders, winkel in huiden?

Marc Alcide zoekt,

kan je helpen met foto's van de verdwenen wijk Half-galg.

Ikzelf, foto's, verhalen van het kasteel Geerdegem.

Onderstaande foto, brusselsteenweg ter hoogte van de brug afrit E19, tankstation

i.v.m. de pestlijders,

Dank marcanne, weeral een tipje van de sluier gelicht. het gaat nog een aaneenhangend verhaal worden. In feite klutste men in mijn verhaallijn allerlei dingen door elkaar.

Apart: het Zwart klooster

Apart: de leprozerie

Apart: de ijskelder 

Uiteraard is het andere verhaal een pak romantischer, maar we zullen de voorkeur geven aan de waarheid.

 

 

In de Geerdegemstraat was vroeger een bewaakte overweg.
Ik heb ooit de volkstellingenvan de Geerdegemstraat begin vorige eeuw geraadpleegd en daarin stond een bareelwachter van de spoorwegen.

Wil je meer weten over de Geerdegemstraat, dan moet je maar eens op bezoek bij de gezusters Simonis, die de enige nog actieve boerderij in de Geerdegemstraat bevolken en nog vrijwel de enige authentieke inwoners van de straat zijn.
Beide zussen hebben ondertussen een zeer respectabele leeftijd en werken nog steeds op 't land.
Ik ben enkele jaren geleden bij hen langsgeweest en zij kennen de geschiedenis van de straat als geen ander.
 

Hoog tijd dus om TV Mechelen daarop af te sturen zodat het verhaal van de straat / wijk wordt vastgelegd voor het nageslacht.

Jef heeft gelijk wat de Dries van Opdorp betreft hoor en inderdaad is dit een prachtig plein!

met narcissen of zonder, het mooi gerestaureerde kerkje aan één kant en dan al die bomen en het groen....ik geniet er telkens van wanneer ik daar op bezoek ben.