“Plaats muziekeducatie in de vakoverschrijdende eindtermen van het secundair onderwijs”, “werk samen” en ook “de stad moet een voortrekkersrol spelen, eerder dan te coördineren”.
Het zijn enkele van de aanbevelingen die in het oog springen uit de studie ‘Muziekeducatie in Mechelen’ die Jeugd & Muziek Mechelen vanochtend, woensdag 12 september 2012, presenteerde in Cultuurcentrum Mechelen.
Mechelen Blogt ging meeluisteren en brengt verslag uit.
Jeugd & Muziek Mechelen. Het is voor velen onder ons een begrip. Het was misschien wel je eerste concertervaring of kennismaking met klassieke muziek. Dat laatste geldt alleszins voor de generatie van jullie verslaggever. Maar de voorbije twee jaar was het plots stil rond Jeugd & Muziek Mechelen. Het stoptzetten van de betoelaging in 2010 hielp de zaak ook niet echt vooruit. Vooraleer de werking met frisse moed nieuw leven in te blazen, werd beslist tot grondige analyse van het bestaande muziekeducatie-aanbod in Mechelen én om te kijken wat de ‘blinde vlekken’ zijn. Stad Mechelen verleende zijn bereidwillige steun.
Na een korte verwelkoming en inleiding door Cultuurfunctionaris Brendan Burny, lichtte Tijs Vastesaeger die samen met Manu Styleman, beiden van Doenker vzw, het onderzoek voerden, de onderzoeksresultaten toe. “We onderzochten de verschillende spelers op het culturele terrein, organisaties, semi-professionele of zelfs ‘commerciële’ entiteiten en bevroegen ook de verschillende Mechelse scholen”, leidde Vastesaeger in. “In het onderzoek zie je goed waar het aanbod zit en waar de zwaartepunten punten liggen”, aldus Vastesaeger.
Opmerkelijk is dat, sinds het stilvallen van Jeugd & Muziek Mechelen er een grote blinde vlek in net muziekeducatieaanbod is, tijdens de schooltijd. Er blijkt wel een actief aanbod te zijn in de vrije tijd en er is een goede spreiding van dat aanbod. En er zijn vele aanbieders, maar ‘onbekend is onbemind’. En de verschillende aanbieders kennen elkaar vaak ook niet echt. Er gebeurt dus veel ‘naast elkaar’. De onderzoeker hield dan ook een pleidooi om de netwerken te versterken en samen te werken.
Uit de bevraging bij diverse basis- en secundaire scholen bleek dat zowat elke school in het Mechelse Jeugd & Muziek en haar rol maar al te goed kende uit het (recente) verleden. En met een 15.000-tal scholieren ligt er ook nu geen onbelangrijke markt ‘open’.
In het secundair onderwijs is muziekeducatie zo goed als onbestaande. Als er dan toch aandacht aan wordt besteed, is het vaak ‘ter opleuking’. De keuze binnen het onderwijs voor het al dan niet organiseren van muziekeducatieve activiteiten hangt in de praktijk ook af van de betrokkenheid van specifieke leerkrachten. De doorslaggevende personen zijn vaak leerkrachten en/of vakgroepen, zelden de directie.
Wanneer de keuze dient gemaakt tussen een het bijwonen van een toneelvoorstelling of een muziekopvoering, is het vaak toneel dat het 'haalt'. De VakOverschrijdende EindTermen (VOET) hebben hier veel mee te maken. De inhoud kan makkelijker gekoppeld worden aan concrete vakinhouden of aan het leerplan en past in de VOET. Bij lager scholen is er ook een link met het leerplan maar minder expliciet.
De onderzoekers zien een gat in de markt voor muziekeducatie voor actieve onderwijsvormen in het lager onderwijs en voor een muziekaanbod met een duidelijke link met de eindtermen in het secundair onderwijs, of het duidelijk opnemen van muziekeducatie in die eindtermen. Verder wijzen Vastesaeger en Styleman op de noodzaak tot samenwerking tussen scholen, het OOM, Cultuurcentrum Mechelen en de stad. Daarbij is een “eenduidig communicatie-aanbod” nodig.
Roel Vanhoeck, directeur van Jeugd & Muziek, toonde zich tevreden met het “duidelijke onderzoek” van doenker vzw. Vanhoeck: “Deze studie kan hopelijk de verschillende spelers overtuigen en Jeugd & Muziek opnieuw mogelijk maken in Mechelen”. En het belang van de studie rijkt verder dan Mechelen volgens Vanhoeck: “We kunnen de Mechelse context en de resultaten ook naar de Vlaamse context poleren en daar waar nodig de lacunes opvullen”.
“We grijpen deze studie graag aan om de stad aanbevelingen te doen. Er zijn veel spelers actief en we komen elkaar te weinig tegen”, zei Klaartje Heiremans, die in de Raad van Bestuur van Jeugd & Muziek Mechelen zetelt. Heiremans besloot met een oproep: “Stad neem je voortrekkersrol op!”.
Het volledige onderzoeksrapport vind je op de webstek van Jeugd & Muziek:
> Eindrapport (pdf)
Tekst & foto's: © Markec
Het domme is dat in vakken als Muzikale Opvoeding kennelijk een voorkeur wordt gegeven aan oersaaie theorie, gevolgd door lessen blokfluit. Ik bedoel, daar heb je als leerling toch geen plezier aan? Scholen opteren liever de gemakkelijkheidsoplossing ipv interactie en vernieuwing.
Het produceren van muziek moet toch niet altijd op het niveau van het conservatorium?
oh hemel, die blokfluit miserie maal vier indertijd, de jongste kwam vragen of dat anders kon hij had oorpijn ;-)
Wie aan het conservatorium start heeft ook 4 jaar "saaie" notenleer voor de boeg. En kinderen mogen pas in het tweede jaar een instrument kiezen. Ondanks deze drempel leeft het wel, leerlingen genoeg, zeker uit bepaalde sociaal-economische middens (lacht)
Ik kan me wel vinden in de conclusies van de studie hierboven.
PS: met het verdwijnen van Muziekhandel De Monte is er een belangrijke speler weggevallen. Het was een laagdrempelige plek om gitaarakkoorden e.d. te leren zonder één noot muziek te kunnen lezen.
In Mechelen hebben we met vzw Muzieklabyrint een organisatie die al bijna 10 jaar de lagere scholen bereikt met hun muzikale workshops.
Deze reacties bevestigen een aantal vaststellingen en/of pijnpunten die in de studie naar bovenkwamen...
Dus, net als Omar kan ik me wel vinden in de conclusies van de studie hierboven... En jawel, ook ondergetekende heeft dat, heu... 'blokfluittrauma' (!)... :-)
En tenhuize Markec, hebben ze zich vast ook wel geergerd, Malenie, zei het dan slechts 2x
Ik ben ook voorstander om idd. de muziekeducatie te verruimen (dus zeker niet alleen blokfluitles) en stevig in die VakOverschrijdende EindTermen (in secundari onderwijs) te doen verankeren...
vzw Muzieklabyrinth: kende ik niet, Wout. En het bewijst ook een deel van wat de studie aankaart: er is best véél, er zijn goede initiatieven, maar vaak is het niet allemaal zo goed geweten. Er gebeurt veel naast elkaar: zoals één van de aanbevelingen luidt: meer netwerking en samenwerking blijkt nodig...
In " Hoembeik " zou Jokke zeggen, awel in Hoembeik zijn er nog twee oerdegelijke en oeroude fanfares - samen wel 250 jaar - waar kinderen in alle rust kunnen muziek leren op een instrument naar keuze. Te gemoan zeker ?-)
En wat te denken van 'Klankendaal'? Vlak in mijn buurt, op de hoek van Tervuursesteenweg en Sint-Jozefstraat...
www.klankendaal.be
Voila.
@G.L. - nergens in de studie lees ik dat goede initiatieven zoals die in Hombeek niét zouden gewaardeerd worden hoor... En... dat mag inderdaad gerust ook aan bod komen/ in de kijker gezet worden - zoals opnieuw blijkt: er is veel....
@Jan Smets: ... en in mijn buurt ;-)
Het brengt ons terug tot de vaststelling: er zijn best veel organisaties, die aan muziekeducatie doen en die vaak elkaar te weinig kennen ...
Ook ik was verrast te horen (en nadien na te lezen in de studie zelf) hoevéél organisaties er zijn... Enkele kende ik al, velen waren nieuw voor mij...
en wat te zeggen van al de koren in het Mechelse ! Das eigenlijk ook een deelmuziekeducatie.
@peter - zeker weten, telt m.i. idd. ook mee!
De Monte op de Korenmarkt is nu wel zo goed als helemaal weg, maar er is een spiksplinternieuwe muziekwinkel in de Hanswijkstraat, vlakbij de Vijfhoek.
En als alternatief voor het kiezen van een instrument is er ook nog altijd Garageband. Behalve dat je daar natuurlijk een Mac voor moet hebben.
;-)
Jammer dat zodra het woord "conservatorium" valt er weeral direct naar die "saaie" notenleer wordt verwezen. Ik probeer te nuanceren. Daar waar Algemene Muzikale Vorming (dat is de huidige naam van de voregere "notenleer") wordt gegeven door gepassioneerde, geëngageerde en kwalitatief hoogstaande leerkrachten, zijn de leerlingen zeer gemotiveerd om dit vak te (blijven) volgen. We moeten wel toegeven dat er op dat vlak nog heel wat werk aan de winkel is, met name in sommige lerarenopleidingen, waar dikwijls eerder een "zesjescultuur" heerst i.p.v. het streven naar excellentie.
Een aantal leraars binnen het "klassieke" circuit zijn er intussen van overtuigd dat je notenleer en instrument best tegelijk kan starten. De hervorming van het Deeltijds Kunstonderwijs die in voorbereiding is, zal daar ongetwijfeld op inspelen. Momenteel kan je als volwassene (+ 15 jaar) in alle muziekacademies al instrumentles en A.M.V. tegelijkertijd opstarten. In het Stedelijk Conservatorium bestaat er bovendien al een handige tussenoplossing: je kan op 6 jaar starten met muziekinitiatie, en vervolgens zodra het kan de A.M.V. volgen en dat combineren met een initiatiecursus instrument zoals die nu al aangeboden worden door de Vrienden van het Conservatorium v.z.w. Op deze manier geef ik momenteel zelf les aan 6- en 7-jarigen. Een verfrissende uitdaging!
Tot slot: ik heb zelf trauma's overgehouden aan de dagen toen ik als interimleerkracht in het secundair onderwijs verplicht dagen aan een stuk "blokfluitexamens" moest afnemen van 15-16-jarigen; dikwijls met stekende hoofdpijn thuisgekomen... Dit pedagogisch gebruik van de blokfluit doet onrecht aan de waarde van een instrument dat best wel op een virtuoze manier bespeeld kan worden: http://youtu.be/zNLNVZR3Ygs
Instrument-keuze genoeg in het Mechelse Muziekconservatorium !
:-)
Mechelse Muziekconservatorium - Foto Gimycko
Goh, niet elk vak moet persé leuk zijn. En inderdaad de leerkracht kan het verschil maken en wat dat betreft is het Mechels conservatorium gezegend met veel talent.
AMV blijft een zware brok voor de kinderen die eraan beginnen - en dan spreek ik uit ervaring. In hetzelfde jaar met een instrument kunnen starten zou alvast een motivatie zijn - zonder daarvoor in de Suzuki aanpak te vervallen (lacht)
Mooi woord trouwens, zesjescultuur. Bedankt.
Altijd leuk om, eens je via de Thaborstraat de Melaan bereikt, al dat jong grut van jetje te horen geven. Allez, toch als ze de ramen hebben open staan.
:-)
BTW : Al die instrumenten in de foto zijn wel leuk, maar niet echt hip.
Kiest het jong grut dan niet direct en massaal voor (ik zeg maar wat) een echte Fendergitaar of zoiets ?
Just2know
Wannes,
ik ben onlangs nog aan het zoeken geweest op de website van het conservatorium hoe en wanneer mijn zoon (eerste leerjaar ) daar aan practische muzieklessen kan beginnen en dat is wel een onmogelijke opdracht.
Logisch zou ik een kind eerst zien zingen en spelen en als ze dat later (10-11 jaar ) willen verdiepen lijkt notenleer of hoe het nu ook noemt wel logisch.
Ik heb mijn AMV als volwassene nog een jaar of tien geleden in Mechelen be-eindigd. Leuke omkadering.
Vergeet niet dat het Lemmensinstituut, dat nu in Leuven is, hier in Mechelen begonnen is in 1879.
Misschien kan al dat Mechels Muzikaal Talent (muzikanten en koren) meehelpen bij de grote " Sing for the Climate "-aktie, volgende week op de Haverwerf.
Hier alvast een wervingsfilmpje met Keruna oep onzen Toren.
@ikke: Bedankt voor de reactie. Ik heb de oefening zelf eens gedaan: als je op www.conservatoriummechelen.be in de linkerkolom "algemeen" aanklikt, en dan "informatiebrochure", dan vind je op p. 3 de initiatiecursussen voor kinderen minder dan 8 jaar. Wel tegenstrijdig met de tekst op p. 2 die vermeldt dat de richting muziek pas toegangelijk is vanaf 8 jaar...
Kortom: het staat erop maar het kan beter. Terzijde maak ik -uit eigen ervaring- de bemerking dat voor wat ICT in het onderwijs betreft, er nog veel verschil is tussen theorie en praktijk; de middelen daarvoor (in de vorm van dienstverlening door een ICT-er en infrastructuur) zijn in vele gevallen zeer beperkt.