(fragmenten uit prentkaarten van Ost, waarin hij zichzelf heeft afgebeeld...)

Hij werd geboren op Valentijnsdag, maar zou heel zijn leven vrijgezel blijven -  smachtend, verzuchtend...  -  trachend naar de ideale liefde die hij maar niet vinden kon...  Misschien was er slechts één geliefde die hem nimmer in de steek liet:  'Zijn' Mechelen - versteende schoonheid, schilderachtig....  'bange stad onder die afgeknotte praalsteen' -  zoals hij ze ooit omschreef.

Alfred Ost was géén geboren Mechelaar, en zou hier ook maar veertien jaar verblijven - als 'passant'.  Maar hij zou de verliefdheid op de Dijlestad tot zijn laatste snik met zich meedragen.  Valentijnskind Ost - melancholisch en dweepzuchtig, rechtlijnig en teruggetrokken, romantisch, en soms ook 'rare vogel' genoemd,  heeft Mechelen graag gezien, en jaren nadat hij de stad verlaten had, dook ze nog steeds op in zijn werk en zijn leven.  Het was échte liefde!

'Wat de verliefde Ost over de liefde verkondigde, klonk bovendien als afkomstig van iemand die gekneed was uit een andere substantie dan die van vlees en bloed.  Menselijke liefde op het aardse vlak, bezingt hij als communie met een uitverkoren ziel en hij ziet erin de voorafbeelding van de Godsontmoeting in het hemelse paradijs.  De geliefde droomt hij als een antieke godin, een Vestaalse schone, een hem inspirerende bohemienne, als een Mona-Lisa oeuvre-koningin en als nog zoveel meer.  Ontelbare beschouwingen, verzuchtingen en ontgoochelingen heeft hij daarover in dagboeken en op tekeningen neergeschreven.  Ze verklaren ons een en ander over zijn jonggezel-zijn.  De geliefde die hij zocht, leek veel meer bestemd om zijn oeuvre dan om hemzelf te huwen.  Zo bleef hij ongehuwd..."

(Fr. Mertens in het kunstboek uit 1971 over A.Ost, utigegeven bij 'De Vroente' - Kasterlee)

Wie was in godsnaam deze Alfred Ost - deze wat zonderlinge man, en deze toch wel bij brede lagen van de bevolking erg populaire kunstenaar?

Alfred werd op 14 februari - Valentijnsdag - 1884 geboren in Zwijndrecht.  Zijn vader was schipper, en de familie verhuisde voortudurend. Van Zwijndrecht naar Haasdonk, van Burcht naar Reet en Willebroek... tot Mechelen.  De familie komt er in 1900 wonen, en begint een kolenhandel in de Coxiestraat en de Leopoldstraat.

De jonge Ost wil kunstenaar worden en volgt lessen aan de academies van Antwerpen en Mechelen.  Hier, in onze stad, maakt hij kennis met Prosper De Troyer, maar ook met de illustere Rik Wouters.  Al vlug begint hij Mechelen en zijn verleden vast te leggen in talrijke schetsen, tekeningen en schilderijen.  Alfred heeft zijn atelier gevestigd in de Brusselpoort (op de bovenste prent links heeft hij zichzelf getekend op weg naar deze poort...)

In 1910 wil het Mechelse stadsbestuur de oude hallen en het belfort restaureren en verbouwen, met ondermeer een toren bouwen op het belfort.  Ost verzette zich tegen deze plannen.  Het wordt zijn 'Belfortstrijd'.  In die periode vervaardigt Ost een reeks prentkaarten ter verheerlijking van het oude Mechelen en de vrijwaring van het belfort.

Ost wordt afgekeurd voor de legerdienst, en legt zich nu volledig toe op het tekenen.  Vanaf 1913 zien we de invloed van de jugendstil op zijn werk, en maakt hij onderandere grote reklame-affiches voor bals in de Brusselse Munt.

In Brussel houdt hij zijn eerste grote tentoonstelling.  Een jaar later komt Antwerpen aan de beurt. (Maar..; hij exposeert niet écht graag...)

Tijdens de Eerste WO vlucht de familie Ost naar Nederland, van Sluis tot Amsterdam.  Daar gaat Alfred werken in een drukkerij   Na de oorlog woont Ost in Borgerhout.  Zijn stijl word dan minder folkloristisch.  Hij kent ook vele tegenslagen.  In 1919 grijpt hij naast een betrekking aan de Antwerpse academie.  Ook later valt hij nog buiten de prijzen, en wordt hij 'slechts' tekenleraar in een lagere school. 

In zijn kunst is hij vaak idealistisch en minder uit op succes als andere artiesten. 

In 1936 doet hij een belangrijke schenking aan de stad Mechelen.  Het Hof van Busleyden verwerft zo 450 werken van de kunstenaar.

In 1945 overlijdt Alfred Ost na een slepende ziekte in Antwerpen...

(foto: Jan Smets - standbeeld Ost in Huis van de Mechelaar)

Dit zijn de 'feiten', in een notendop. 

En er valt uiteraard nog véél meer te vertellen dan de plaats in dit artikeltje toelaat. 

Ost was méér dan dat.  Alfred Ost was buiten de unieke kunstenaar die hij was, ook een complex gevoelsmens.  En dat maakt hem soms moeilijk te begrijpen, maar wél boeiend...

Hij was een eenzaat.  Jazeker.  Hij was een dromer en idealist.  Jazeker.  Hij was diepgelovig, steeds op zoek naar de onbereikbare liefde, enthousiast,...  Hij zette zichzelf buiten de zogenaamde gerespecteerde kunstwereld, en ging zijn eigen weg.  Eigenzinnig.

"Ost heeft zijn taak als een apostolaat opgevat.  Hij wil een volkskunstenaar zijn, en hij is het, door het volkomen natuulijk zijner uitingen, die tot ieder moeten spreken.  Hij heeft dit apostolaat echter zo letterlijk opgevat, dat hij zijn werk niet verkopen wil, maar het verzamelt om het geheel te schenken aan het volk..."

(Gazet van Antwerpen 1937)

"Zijn zeer persoonlijke kunst-en levensopvatiingen dreven hem voortdurend in de contramine en weerhielden hem actief deel te nemen aan het artistieke leven.  Werken in teruggetrokkenheid in dienende onderworpenheid aan ruimere dan artistieke idealen, lag hem meer dan sprinten naar barricadeposities of podiumglorie..."

(Fr.Mertens)

Ost ging zijn eigen weg.   Ik ben blij dat zijn levensweg hem naar deze stad bracht.  Als geen ander heeft hij Mechelen vastgelegd in ontelbare prenten: vlietjes, bruggetjes, Dijle, beiaard, processies...  In zijn typische stijl heeft hij deze stad in pure verliefdheid vereeuwigd.  We mogen hopen dat het nieuwe Busleyden toch maar een flinke hoek reserveert voor deze passionele minnaar van Mechelen...

Morgen is het 14 februari. 

Valentijnsdag.

Morgen is Alfred jarig....