(foto's: Jan Smets)
Het blijft me verbazen hoeveel volk de 'boeiende vertellingen uit de coulissen van het Mechelse Erfgoed' weten te smaken. Weerom was de zaal tot de nok gevuld. Soirée Lamot is een succesverhaal. Vanavond werd van start gegaan met weer een nieuwe reeks lezingen. Deze keer ligt de focus op erfgoed en wetenschap. Voor de startavond van deze serie werd de schijnwerper gezet op het genetisch onderzoek op de skeletten van het Sint-Romboutskerkhof. Kortom: er werd ingezoomd op het DNA van de Mechelse Middeleeuwer. De zaal zat vol met gidsen, peters en meters van een skelet, en vooral veel Mechelaars die iets meer wilden vernemen over de intrigerende zoektocht naar onze voorouders - naar onze roots...
Ze is helemaal uit Leiden gekomen. Spreekster Eveline Altena studeerde archeologie aan de universiteit van deze stad. Een aantal jaar werkte ze in 'het veld', zoals op het kerkhof van de voormalige Catharinakerk te Eindhoven. Sinds 2006 doctoreert ze aan de universiteit van Leiden met genetisch onderzoek op de menselijke skeletresten die daar gevonden zijn. In die hoedanigheid is ze ook bezig met skeletten van andere steden, waaronder die van Mechelen.
Eveline Altena was dan ook bijzonder goed geplaatst om wat meer te vertellen over wat DNA-onderzoek kan inhouden.
Genetisch onderzoek op menselijke skeletten kan vragen oplossen die met andere onderzoeken niet zo gemakkelijk, of niet op te lossen zijn. Steeds meer maakt dit soort van onderzoek deel uit van het grotere archeologische onderzoek.
(skelet van Boerenkrijger...)
In een niet zo lang maar boeiend betoog, en met behulp van een powerpointpresentatie geeft Eveline ons een klaarder inzicht in een materie die nochtans niet steeds zo eenvoudig om vatten is. Maar we blijven bij de les, en daardoor steken we toch veel nieuwe dingen op.
Vooreerst geeft Eveline Altena ons een definitie van wat DNA nu feitelijk is, om daarna over te gaan op wat men allemaal met het onderzoek op het DNA van gevonden skeletten kan nagaan. Zo kan men familieverwantschap opsporen (Eveline legt dit uit aan de hand van praktijkervaring op een Merovingisch kerkhof nabij Eindhoven), maar ook de genetische continuïteit (zoals migratiebewegingen bijvoorbeeld). Maar ook archeo-epidemiologisch is er heel wat af te leiden uit zo'n onderzoek. Hier gaat de spreekster dieper in op mutatie en de pest die in de middeleeuwen Europa teisterde.
Concreet wordt dan even overgegaan op de situatie in Mechelen. Zestien maanden (wat beslist lang is!) wordt er gegraven in de ondergrond van het Sint-Romboutskerkhof. 3577 graven werden opengelegd, en 4166 skeletten opgegraven. Van die skeletten worden er 426 (wat zowat 10 % is) aan DNA-onderzoek onderworpen. De skeletten komen allemaal uit de periode van 1200 tot 1800.
Onze Nederlandse spreekster vertelt ook hoe zo'n onderzoek in zijn werk gaat.
Na de voordracht is er nog ruim de tijd om vragen te stellen, en dat gebeurt dan ook. Het is duidelijk dat de materie de Mechelaar in de ban houdt. Vooral méér info rond de teruggevonden Boerenkrijgers zou men wensen... Nog even geduld - Het is immers een langlopend onderzoek, en ...het kost ook een aardige duit. We blijven dus nog even op onze honger zitten...
Soirée Lamot heeft de start van de nieuwe reeks niet gemist.
Nu is het uitkijken naar de andere avonden, die ik met stip in mijn agenda noteer. Voor méér info moet je zeker surfen naar :
http://www.erfgoedcelmechelen.be/product.php?catid=130&lang=NL
Daar vindt je al de thema's van de volgende weken terug. En: probeer je kaarten liefst op voorhand te reserveren, of minstens goed op tijd te komen. De belangstelling is immers groot!
Het was misdadig interessant en spannend! En we luisterden geboeid naar de kristalheldere en bevlogen uiteenzetting van Eveline !
Verassend wat er momenteel allemaal mogelijk is met DNA. Goed ook dat het onderzoek, zoals het meeste onderzoek trouwens, internationaal is. We hebben een groot buitenland, en we kunnen er veel van leren.
En was er ook nog een conclusie, al was het maar een voorlopige, want dat mis ik hier een beetje. Of wordt deze voorstelling nog eens opgevoerd en mag je het niet verklappen? :-)
Conclusie:
Heey Frederik, was jij er ook en heb ik je over t hoofd gezien? :)
Nouja, deze spreekster was oa specifiek met het onderzoek van het DNA van skeletten van deze site bezig, en voor zover ik weet wordt ditzelfde onderzoek niet in België uitgevoerd, dus dat zal de reden zijn.
En zoals een andere commenter al opmerkt, goed dat dit onderzoek internationaal is, mede omdat toen het Mechelse kerkhof in gebruik was de huidige landsgrenzen nog niet bestonden.
Verder interessante lezing en leuk weer eens toevallig een Leidenaar te horen spreken haha.