(foto's: Jan Smets)
Het is een tikkeltje merkwaardig. Het kerkbezoek mag dan flink achteruitgegaan, en de Kerk staat niet meer in het Midden van de samenleving - maar toch is de aparte band met Onze-Lieve-Vrouw van Hanswijk in Mechelen nog vrij sterk. Het wordt wel anders beleefd en 'ingevuld' dan in vroegere Roomsere tijden, maar verdwenen is die band niet. Fernand Verreth, voorzitter van de Kerkraad van de Hanswijkparochie, bevestigt het me. Ik zit met hem in de pastorie in de Hanswijkstraat, die mooi uitkijkt op Dijle en een stukje Kruidtuin...
"In de kerk lopen steeds mensen binnen en buiten. Zelden is ze leeg. En het zijn niet alleen ouderen die langskomen. Zo zie je tegen de examenperiode ook al eens studenten binnengewaaid komen, om een kaarsje aan te steken voor OL-Vrouw..."
Hanswijk is dan ook al eeuwenlang een bekende bedevaartplaats, en ze heeft een 'aparte plaats' in het hart van de Maneblusser. Al honderden jaren gaat uit dankbaarheid voor de Lieve-Vrouw van Hanswijk een processie uit. Dat gebruik en de oorsprong van die ommegang is bekend bij elke Mechelaar.
En: volgend jaar vindt het Jubeljaar van Hanswijk plaats. Eens om de 25 jaar staat dit op Mechelse kalender. Het start op 6 oktober van dit jaar, en op zondag na Hemelvaartsdag, in 2013, gaat de Jubelprocessie uit. En er is méér: op de laatste zondag van augustus en de eerste zondag van september 2013, trekt de beroemde Cavalcade door de straten van onze stad. En dat wordt wéér een voltreffer van formaat. Dat staat vast. Van ver buiten de Mechelse stadsgrenzen zullen kijklustigen komen afgezakt naar onze Dijlestad. Men is reeds een hele tijd bezig met de voorbereidingen van dit topevenement... We zitten immers in de laatste rechte lijn naar dat Jubeljaar...
Om dit alles nog wat méér in de verf te zetten, hebben de organisatoren beslist om een trilogie van tentoonstellingen op te zetten in de crypte van de basiliek. Kwestie van smaakmaker.
Zo konden we vorig jaar in de crypte terecht voor de puike expo rond Alfred Ost, en al wat deze kunstenaar had bijeengetekend rond processie en Cavalcade. nOSTalgie kon op flink wat belangstelling rekenen.
Dit jaar wil men van 28 april tot 3 juni weerom een gratis tentoonstelling op poten zetten. Deze keer is het thema: 'De vele gedaantes van Maria': een expo rond Mariabeelden-en afbeeldingen die in het bezit zijn van de stad en de kerkfabriek, maar... ook van particulieren! Misschien kan je zélf wel een bijdrage leveren?
Fernand zit temidden van een reeks voorwerpen die reeds verzameld werden.
"Enkele weken geleden lanceerden we een oproep om objecten rond de Mariafiguur uit te lenen. En nu hebben we al 117 stuks in ons bezit! We merken dat vele Mechelaars nog heel wat bruikbaars in huis hebben. Vaak zijn het (erf)stukken met een grote sentimentele waarde. De verering voor Maria is duidelijk nog groot - ook al wordt dat nu allemaal anders geuit. We zoeken nu vooral nog handwerk (kant of borduurwerk, en dergelijke...). Maar ook andere dingen zijn uiterst welkom!"
De weerhouden voorwerpen worden ontleend van begin april tot midden juni, en worden verzekerd tegen alle risico's.
"Je kan best een foto van het voorwerp nemen, en naar ons doorsturen. Als dit moeilijk is, dan komen we graag zélf langs. Je kan dit nog doen tot 15 maart!"
Kerkfabriek OLV-van Hanswijk, Hanswijkstraat 71 0475/353431
"We werken mooi samen met de Dienst Musea die ons helpt bij het opstellen van de tentoonstelling. Die mensen zijn dat gewend, en kunnen ons het juiste materiaal aanbieden om een volwaardige expo op te zetten. Ook de medewerking van de Stad wordt gewaardeerd! "
(detail van een Mariakroon...)
Volgend jaar volgt dan de slottentoonstelling van dit 'drieluik', onder de werktitel: "De schatkamer van Hanswijk'.
"Dan tonen we graag de schatten van Hanswijk. En er is héél wat dat we kunnen laten zien aan het publiek. We bezitten een flinke verzameling aan kronen en juwelen die ooit aan het mirakelbeeld werden geschonken. Zo ook zilveren paternosters en kelken bijvoorbeeld, die priesters of leken aan het beeld gaven.... Nog héél bijzonder is de reeks votiefschilderijen die we willen exposeren. Deze schilderijen werden voornamelijk gemaakt in de 17de en 18de eeuw, en werden geschonken door particulieren na een genezing. Hanswijk bezit de grootste verzameling votiefschilderijen van ons land. We bezitten er zo'n 45! 16 van deze werken worden nu gerestaureerd. Ze zijn beslist heel bijzonder en merkwaardig te noemen. Kerkfabriek en provincie betalen elk de helft voor de restauratie. We hopen ook een publicatie te kunnen uitbrengen rond deze schilderijen..."
(voorbeeld van votiefschilderij...)
Maar zover zijn we natuurlijk nog niet. Da's pas voor volgend jaar. Nu is er dus eerst die tentoonstelling rond 'de vele gedaantes van Maria' van 28 april tot 3 juni: een expo met artistieke, historische en sentimentele waarde.
En dan moet Fernand het gesprek afronden, want de bezige bij heeft nog heel wat werk voor de boeg. Er kruipt heel wat tijd in het opzetten van deze expo, en bovendien zijn ook de repetities gestart voor het Passiespel in de Begijnhofkerk, waarvoor hij de regie doet...
Er zijn zo van die gepassioneerde Mechelaars....
Beste,
Mag ik jullie een bijzonder project aanraden dat helemaal in de verering van Onze Lieve Vrouw past?
Er werd zonet een cd op de markt gebracht met voornamelijk Ave Maria's van gekende en minder gekende componisten waaronder ook Vlaamse werken van Benoit, Wambach, Jongen (officieel een Waal maar feitelijk een Limburger), De Vocht en Peeters. De cd is een initiatief van de bas Wilfried Van Den Brande en organist Peter Van de Velde (OLV Kathedraal, Antwerpen).
Meer info vindt u op de website hier: http://wilfriedvandenbrande.com/index.php?page=sacredmusic De mensen achter de cd en het project zijn bereid op in de Hanswijkkerk het programma te brengen.