(foto's: Jan Smets)
Heerlijke, zonnige herfstdag... Mensen flaneren door de binnenstad, langs de parken, langs de Dijlekant... Ik heb een afspraak met Johan Van Steelandt in zijn fraai opgeknapte historische huis 'De Kalkton', aan de Dobbelhuizen, waar hij al een vijftiental jaar woont met zijn gezin. Ik ken Johan uit een grijs verleden waar we nog collega's waren van mekaar. Nog steeds is hij de gedreven man, die nog steeds weet te dromen, maar ook genoeg realiteitsbesef heeft om te weten hoe hij die dromen vorm kan geven...
(links: de rommelige waterkant aan de Winketbrug en de watertrapjes aan het Veer)
Vanuit zijn tuin die uitgeeft op de Dijle heeft hij een fraai uitzicht op de jachthaven. Best gezellig. Knap toch hoe die ooit verpauperde 'achterkant' van de Dijle, met zijn bouwvallige ateliers en koterij plaats heeft gemaakt voor vaak mooie architectonische pareltjes...
Maar ik kom niet alleen op visite om dit alles te bewonderen. Want Johan heeft een plan. Hij popelt om het te kunnen ontvouwen. Het is natuurlijk niet alleen zijn plan, maar dat van een nieuw, maar enthousiast buurtcomité: het buurtcomité 'Rondom 't Veer'
Iedereen herinnert zich natuurlijk de commotie die het eerste mobliteitsplan meebracht. Het oorspronkelijke idee om de Kraanbrug af te sluiten voor het verkeer, schoot in het verkeerde keelgat van de buurtbewonders van Tichelrij en Dobbelhuizen. Als dit plan had moeten doorgaan zou dit een ernstige verkeersdrukte betekenen in hun smalle straten. Buurtbewoners verenigden zich in een actiecomité, dat grondig en goed onderbouwd in het offensief ging tegen dit plan.
Ze haalden hun slag thuis. Alles werd nog eens terug onder de loupe genomen, en het idee werd gewijzigd. De Kraanbrug zou openblijven.
Dit was een hele opsteker voor de buurt.
En..., met al dit actievoeren hadden de buurtbewoners mekaar beter leren kennen. Fijn was dat. Men besloot hiermee iets te doen! De banden die werden gesmeed konden een positieve meerwaarde betekenen voor hun buurt. Die energie mocht niet verloren gaan! En als mensen positief opbouwend willen denken en doen, dan gebeuren wonderen. Met vereende krachten komt er heel wat dynamiek vrij. Het actiecomité werd omgeturnd tot buurtcomité - een buurtcomité met dromen én visie.
Het comité telt zo'n vijftien mensen, waarvan er drie zowat het dagelijks bestuur vormen.
(Johan in zijn tuintje aan de waterkant...)
De buurt had tot hiertoe geen duidelijke identiteit - ook al was deze Dijlekant historisch erg belangrijk. Maar de Dobbelhuizen, Tichelrij, 't Veer, Plankstraat en een stuk van de Nieuwe Begaardenstraat en Guido Gezellelaan hadden niet zo'n sterk imago als andere wijken, zoals bijvoorbeeld het aanpalende Groot-Begijnhof...
Daar moest dus wat aan gedaan worden!
Zo organiseerde het buurtcomité een eerste buurtfeest. En, het kende een behoorlijk succes. Méér dan honderd mensen deden mee. Voor zo'n eerste keer is dit niet onaardig (de buurt telt een 200 'brievenbussen'...). De sociale band van de buurt werd versterkt.
Hoog tijd om andere intitiatieven te ontplooien!
Een wijk die geen duidelijke identiteit heeft, moet daarnaar op zoek gaan! En met een historische werkgroep probeert men de geschiedenis van de buurt te onderzoeken en in kaart te brengen. Mechelenbinnenstebuiten steekt hierbij een handje toe. Het comité is van zin om over de geschiedenis van deze straten rond de Dijle een publicatie uit te brengen. En in maart of april wil men wel één of ander evenement opzetten.
Deze Dijle had vroeger een sterk economisch belang. Da's vandaag de dag wel héél anders. De Dijle heeft eerder een recreatieve invulling gekregen. En dat kan verder uitgebouwd worden. Want hier en daar kan deze buurt nog wel een grondige opsmukbeurt verdragen
Het water in historische steden wordt steeds meer als een meerwaarde beschouwd. Als dit zo is, kan en moet dit voor de buurt rond de Kraanbrug ook opgewaard worden. Zo is het pleintje aan 't Veer allesbehalve aantrekkelijk te noemen. Hier kan méér mee gebeuren. Natuurlijk komt er een doorsteek voor het beperkte autoverkeer, maar een aantrekkelijker Dijle-oever zou beslist een pluspunt kunnen betekenen. Dan zou het aangenaam wandelen kunnen zijn tussen Veer en Winketbrug... Nu kan je er zelfs niet gewoon stappen tussen het verwilderde groen. De Mechelse kunstenaar René Rosseel is aangezocht om een idee uit te werken voor een artistiek-architectonische 'invulling' van dit hoekje. (Misschien met één of andere verwijzing naar de economische activiteiten aan de Dijlekant, in lang vervlogen tijden: stoelenmakers, biezenvlechters...)
Vroeger lag hier de oude Winketbrug. Een wandelbrug tussen beide Dijle-oevers zou geen slecht idee zijn... Alleen zou dit technisch moeilijk te verwezenlijken zijn met de jachthaven. Een brug zou al flink hoog boven het water moeten gebouwd worden (een verplaatsing van de 'Beethovenbrug' is dus géén optie...).
Maar dan komt Johan met het lumineuze idee op de proppen, dat het comité aan het uitwerken is, en waarover Sven Van Haezendonck reeds melding van maakte in Gazet van Antwerpen: de watertaxi!!
(toeristen zijn niet geneigd om de Nieuwe Begaardenstraat te vervolgen naar 't Veer. Het stoppen van de kasseien lijkt aan te geven dat er verder niks te bekijken valt...)
Op het eerste zicht lijkt dit wel een utopisch en misschien wat onrealistisch idee. Maar naarmate Johan Van Steelandt me het plan ontvouwt, begin ik er méér en méér in te geloven. Mobliteit in de binnenstad is een belangrijk gegeven. Watertaxi's zouden een deel van dit probleem kunnen oplossen.
Stel je voor: je parkeert je wagen aan de Winketkaai, Keerdok of Rode Kruisplein, en je kan dan verder met de watertaxi naar de binnenstad? Klinkt toch origineel en mooi?
Een watertaxi van pakweg het Keerdok tot aan het Molenhuis: prachtidee! De uitbaters van het Molenhuis dat binnenkort zal geopend worden, zijn alvast enthousiast. Dit zou een meerwaarde voor hun horecazaak kunnen betekenen. En ook al de studenten van de Zandpoortvest zouden er wel bij kunnen varen...
Natuurlijk moet het plan nog verder uitgewerkt en verfijnd worden. Maar er zouden taxi-stopplaatsen kunnen komen aan de Vijfhoek, 't Plein, de Zoutwerf , de Haverwerf, Kraanbrug, 't Veer, Keerdok...
(vroeger: een vliet, nu een parking... Naiëf om te denken dat hier ooit terug de vliet (gedeeltelijk) zou kunnen opengelegd worden?)
Nee: dromen is niet verkeerd! Ik bewonder het enthousiasme van dit buurtcomité en geloof er sterk in dat dit eendrachtig denken van deze wijk nog zal leiden tot onvermoede toekomstplannen die deze buurt nog veel leefbaarder kan maken.
Héél binnenkort stapt het buurtcomité met zijn goed gedocumenteerd plan naar burgemeester Somers. Laat ons hopen dat dit kritisch maar met openheid wordt bestudeerd, en dat de wijkbewoners zicht krijgen op een gefaseerde opknapbeurt voor hun buurt.
Mij moest Johan niet meer overtuigen. Er zit muziek in dit plan!
Bart Somers heeft het vandaag in de Standaard over dit comité. Hij is vol lof over hoe ze het aanpakten.
En jawel, we zaten al een keer samen om te kijken wat het Burtcomité en MechelenBinnensteBuiten samen kunnen doen ... want er is natuurlijk veel te vertellen over deze buurt !
Enkele impressies
Foto's Gimycko
't Veer door Rik Verheyden
BTW : Werden er in de Plankstraat, in vroegere tijden, geen boten hersteld ?
Inderdaad Peter, Johan had het over de uitstekende samenwerking van hun comité met o.a jij, en jouw collega, om samen de geschiedenis van de wijk uit te vlooien... ;-)
Heeft er iemand trouwens harde bewijzen (beeldmateriaal, teksten) van de aanwezigheid van een veer aan Het Veer ?
Kan daar ergens geen ondergronds Museum van de Mechelse Brouwerijen neergepoot worden, want het huidige Anker is vlakbij en stond Jacobs daar niet in de buurt ?
Allez, just an ID, zeunne
Foto Gimycko
Bij Ost vind ik ook niet direct een veer of pont.
Hier wel een impressie van de omgeving uit Ost zijn tijd...
Alfred Ost - Dijle & Kattenberg
Een nieuw comité met nieuwe initiatieven. Fijn dat er zoveel leeft onder de bewoners van Mechelen!
Ik wil zeker niet de negativo uithangen maar watertaxi's in Mechelen???? Ik ken het systeem vanuit Rotterdam. Daar werkt het. De afstanden die je daar moet afleggen om de Maas om te wandelen / fietsen / rijden tot aan de volgende brug zijn gigantisch. Da's dan ook een rivier die op bepaalde punten in de stad enkele honderden meters breed is.
Maar hier? Op nog geen half uur zijt ge te voet vanaan het keerdok tot aan de Volmolen.
Enfin, dromen mag uiteraard.
Waar heeft hij zijn idee van de watertaxi's gehaald?
Het idee is me niet nieuw want heb ik een tijd geleden al als voorstel op de website: www.goegedacht.be gelezen.
Eerlijk gezegd heeft (of had) een veer of een pont daar inderdaad weinig nut, want zoals Wout reeds zei : het zijn (of waren) maar enkele meters om te "overbruggen".
Vroeger lag er een kleine brug, de huidige autobrug is vlakbij en daar zijn trappen en voetpaden. Of er een "meerwaarde" zal gecreëerd worden met een watertaxi, betwijfel ik.
Foto Gimycko
Filip het idee van de watertaxi werd hier op MBLOGT al eerder gelanceerd :)
Bv. Geplaatst door peter op wo, 25/02/2009 - 09:37 in deze topic.
Maar allicht nog vroeger door anderen ...
Als je mensen kan aantrekken die willen betalen om per watertaxi van hun parkeerplaats naar het centrum gebracht te worden en dat is economisch rendabel, waarom niet eigenlijk? Leuk idee en hopelijk marcheert het.
Een watertaxi om 6 a 700m te overbruggen, gaat dat niet een beetje ver? Hoe zat het eigenlijk met die tram? Die kan als hij van de Brusselpoort afkomt (en het nieuwe stationscomplex) toch een wissel krijgen via lamot en zo de OLV en Hanswijkstraat door?
Daarna aan elke straat die aan de ring uitkomt een halte tot aan de Mc donalds, en hup via de antwerpsesteenweg en de R6 via Katelijne naar Lier.
En dan zo verder tot de aansluiting in Mortsel he? Naar Antwerpen met den tram!
Tis ook maar een idee hoor ;-)
Ik zie Walter Smits geen 24/7 heen en weer varen van de Keerdok naar het Molenhuis en terug. Ook zie ik niemand dat doen met een waterfiets.
De Dijle is geen Ourthe of Lesse, dus kano's zijn ook uitgesloten.
Enige mogelijkheid :
Verhuur van roeibootjes aan Keerdok én Molenhuis voor de romantische zielen zodat de Johnny zijn Marina kan imponeren met zijn roeicapaciteiten (hij met hoge knevel en zij met kanten paraplu).
Een gondel mag natuurlijk ook.
Mechelen, city of love (als het ware)
;-)
Foto Gimycko
watertaxi ? Met allemaal haltes op plaatsen waar niemand direkt moet zijn en dan toch noch 5 min te voet naar de stad moet gaan ? Bovendien, niemand zal ook maar 10' willen wachten op de volgende taxi en dan noch 5' tot iedereen uit- en ingestapt is om verder te doen. En hoe lang duurt zo'n ritje niet, als men aan al die haltes gaat stoppen ? Er zouden minstens 5 taxi's onderweg moeten zijn, botsend op de toeristenboten en niet doorgerakend indien de jachtclub eens een club uit de regio uitnodigd. Niemand zal het nemen als het regent, en economisch is dit nooit, hetzij we betalen hier 5 € of meer per enkele rit voor. Wie naar het molenhuis wil kan veel beter direct op de parking aan de Zandpoortvest rijden en is dan via de Kruidtuin ook veel rapper in de binnenstad. Wat moet dit beetje water nog allemaal slikken ? Hoe meer er over de Dijle gesproken wordt, hoe minder zien we er iets van.
Interessant, dus niet teveel stopplaatsen.
Molenhuis, Lamot, Keerdok, en 1 bootje. Wachttijd max 10 minuten. Lijkt me redelijk.
Wat de uitbating betreft zal het simpel zijn: het huidige bootje komt er toch langs op bepaalde tijdstippen. De zwaarste uitdaging zal het bouwen van de aanlegsteigers zijn. De volledige rondvaart duurt nu een klein uur, met in- en uitstappen zal dat een vol uur zijn. Indien de uitbating gebeurt met één bootje en één schipper en je beperkt je tot het seizoen waarin er nu reeds gevaren wordt, kan je stellen dat je om het uur een bootje kan nemen. De mensen die voor een rondvaart betaalden blijven gewoon zitten en de toevallige opstappers zijn op een 15-tal minuten in het centrum. Pies of keek :-)
ik blijf het herhalen, zolang ik maar niet (voor een deel) moet opdraaien voor de infrastructuur uit de stads of andere kassen het zij zo, iedereen mag (proberen) ondernemen. En als het mislukt wil ik ook geen belasting betalen voor het weer afbreken van die stijgers.
Dat klopt natuurlijk niet Lieven. Nergens is een openbaar vervoer zelfbedruipend. Niet de trein, niet de bus en ook niet ... de watertaxi.
Je neemt natuurlijk wel de trein naar je werk zonder dat je wil bijbetalen voor de subsidie, maar voor een watertaxi ... wil je dat wel. Dat is op zijn zachtst gezegd, inconsequent. :-)
Ik ben wel voorstander om de financiele haalbaarheid te bekijken, vooraleer in zee te gaan .... Wat ik erg interessant vind is de eventuele ontsluiting van het Rode Kruisplein via het water ... want via de grond is dat erg moeilijk. :)
"...Dames en Heren, welkom op de site 'Rode-Kruisplein -1'.
Onze snelle motorboten brengen U direct tot uw bestemming.
Motorboot 1 vertrekt vanaf de Keerdok en bedient Vismarkt / IJzerenleen - Bruul / Botanique en Molenhuis.
Motorboot 2 vertrekt van achter de McDonalds en bedient Merodestraat - Keizerstraat - Nekkerspoel-Borcht / Nekkerhal.
Kaart hier.
Wij danken U voor het gebruik van onze faciliteiten. Have a nice day."
"...Dames en Heren, nog eens welkom op de site 'Rode-Kruisplein -1'.
Mag ik U er tevens even fijntjes op wijzen dat vanavond de Bolero van Ravel zal uitgevoerd worden door het Wiener Philharmoniker, onder leiding van Gustavo Dudamel, in de l' Ancienne Piscine*.
Mogelijk kan er overnacht worden in het hotel van brouwerij Het Anker, gevolgd door een stevig Mechels ontbijt.
Tot zover deze extra mededeling. Have a nice day."
* l' Ancienne Piscine = den Aoven Dok
Natuurlijk moet dit plan mooi worden uitgewerkt en haalbaarheid ernstig worden onderzocht. Maar deze werkgroep is daar dan ook grondig mee bezig. Of het realistisch is, weet ik ook niet. Maar ik wil de plannen niet zomaar als dagdromerij van tafel vegen. Ik geloof wel dat het één van de oplossingen kan zijn om van de randparkings snel (?) in de binnenstad te geraken. Akkoord - 't is een idee om aan te wennen. Maar waarom ook niet? Gek dat sommigen met het argument afkomen van de kleine diameter van deze stad, en dat deze korte stukken best bewandeld kunnen worden... In realiteit zie ik toch héél vaak dat sommigen zelfs met de auto naar het toilet zouden rijden... ;-), en diezelfde korte trajecten maar al te graag op vier wielen zouden overbruggen. (ik bedoel nu niet zozeer de bloggers die hierboven reageerden hoor...). Misschien een wat 'gek' idee? Mja..., 't kan. En toch is het het overwegen waard. We zien wel.
Ik ben het in deze eens met Lieven. Qua openbaar vervoer vind ik het eigenlijk niet echt zo'n geslaagd idee. En inderdaad, het openbaar vervoer wordt gesubsidieerd, maar je betaalt voor de trein, tram of bus wel degelijk nog steeds een ticket. Of mensen hiervoor ook dagelijks willen betalen? Ik twijfel eraan, zeker als de klanten in hoofdzaak van het Rode Kruisplein moeten komen eigenlijk.
En eigenlijk bekruipt mij eerlijk gezegd een beetje het gevoel dat deze mensen graag het decor waar ze op uitkijken willen opgekuist zien, meer niet. Ik heb ooit eens gelezen dat als je wil dat het volk haleluja roept wanneer je de stad binnen komt, je best op een ezel gaat zitten. En de ezel is in dit geval een bootje.
Ik denk niet dat je zo een initiatief mag beschouwen als een uitbreiding van ' het openbaar vervoer '. Bekijk het gewoon als een rustmoment tussen het met-de-auto-naar-Mechelen-komen en het shoppen. Kost dat geld? Jazeker, de auto onder de grond steken kost ook geld. Wil je alles tevoet doen? Geen probleem, dan doe je dat maar. Wil je op een zonnige dag eens iets anders en er is toevallig een bootje dan doe je eens iets anders. Simpel toch?
De kosten voor het bouwen van de aanlegsteigers? Die zijn onbestaande als je ze vergelijkt met de bouw van het nieuwe spoorstation. En nu het goede nieuws: betalen doe je toch! :-)
@ Jan Smets: Ik ben ook geen fan van de auto in de stad. Maar soms moet ge spullen oppikken die ge niet kunt dragen. Of willen minder mobiele mensen toch graag dicht bij de stad geraken. Geheel terecht.
Het is aan de overheid om dit allemaal op elkaar af te stemmen. Privé-vervoer, openbaar vervoer etc ...
@ Christophe: Eens.
En in 1968 was het iedereen nog worst...
foto Roger Kokken
Toch nog even over dat veer: als je weet dat de beide Dijle-oevers kaaien waren waar schepen geladen en gelost werden dan moesten die twee oevers met mekaar verbonden worden om zonder veel fantonten van de hoge oever naar de lage oever te geraken. In het centrum had je de Grootbrug en de Kraanbrug maar aan de stadswallen had je niets. Zoals je kan zien op onderstaand plannetje ( van Blaeu ) vind je de Winketpoort die de Dijle volledig open laat voor het doorgaande scheepsverkeer.
De enige mogelijke oversteekplaats om niet in de knoei te geraken met de vliet onder de huidige Plankstraat is die welke in het rood is aangeduid: de oude Molenbergstraat ( in de buurt van de voormalige Molenstraat, nu Taborstraat ).
Vermits onze Gim de vraag stelde of er scheepswerven bestonden in Mechelen, die mag dan dat kaartje even bestuderen.;-)
Bedankt Luc, maar ook hier weer geen Veer getekend. De Oude Melaan die we hier zien loopt niet onder de Plankstraat, maar achter de huizen van de Plankstraat denk ik.
En verder is er natuurlijk weinig veranderd voor voetgangers. In het centrum heb je de Grootbrug en de Kraanbrug maar aan de ring heb je momenteel enkel het Viaduct, dat niet direct voetgangersvriendelijk is.
Is het ook niet een beetje nadelig voor de handelaars in de OLV-straat die dan plost een deel van hun potentiële klanten langs de achtergevel van de winkel zien passeren?
Zou dat nu al niet zo een beetje zijn ? Met het Dijlepad ?
Dat denk ik wel ja.
Uiteindelijk verkies ik toch een zaak die kadaster, belastingen, btw en dergelijke betaalt boven een attractie die geld kost, geld dat er momenteel naar 't schijnt niet meer is.
Vergelijking vroeger en nu...:
(foto's: 'Zo was Mechelen' - Jan Smets)
Je ziet op de oude (eerste) foto wel de Plankstraat en plein "t Veer", maar geen veerpont of veerpontverbindingen (want rechts buiten het beeld)
En op onderstaande foto uit ca 1899 (ingekleurd door uw dienaar) zie je nog een restant van de vroegere scheepswerven (die ondertussen een andere bestemming gekregen hebben)
Over de juistheid van deze kopie van Braun en Hogenberg uit 1581 spreek ik me niet uit, maar er wordt alleszins gewag gemaakt van scheepswerven langs de Dijle (alhoewel die zich op de andere oever bevonden)
Maar alweer geen veer of pont.
Zou de benaming "veer" niet een verbastering kunnen zijn van het Franse "Verre", met de Keerdok als het glas en de rest van de Dijle als een soort flessenhals.
't Is maar een theorietje, zeunne...
Misschien moet ik toch effe mijn mening herzien, want onderaan de tekening zitten een aantal mensen in een bootje en ze steken blijkbaar de Dele Fleuve over.
Hun vaarrichting is duidelijk anders dan van die boot met zijn masten.
Waar komt de naam Winket eigenlijk vandaan ?
Woonde er ooit een familie Ouinquette - au château - au Verre de la Dyle, près de la Paradis, misschien ?
Paradis à la Dyle - Korneel Goossens
@Gimycko; laat de wiki u in de steek?
@ Jokke : Nee, hoor, alleen maar wat hersenspinsels.
En omdat gij het zo vriendelijk vraagt, hier nog eentje :
Wat is / was er vlak bij 't Veer ? De Antwerpse Poort ! Dus...
"...Zij woonden à la porte de l' Anvers ... Aont veir ... Aan 't Veer !..."
En nu gij.
;-)
@ Gimycko, het Keerdok is er pas na 1911 gekomen en de benaming 't Veer is alleszins ouder.
Om het even duidelijk te maken, geen van bovenstaande verzinsels van Gymicko zijn de waarheid:-)
Hier even een aanzet tot rechtzetting ....
@ Roger : Bedankt. We zijn weeral wat wijzer geworden.
Ook volgende zin uit Peter's link is interessant : "...aan de Water- of Winketpoort stond het winkel, een houten valbrug die de toegang tot de stad aan alle schepen kon belemmeren..."
Op aanraden van de Jokke was ik "Winket" gaat opzoeken en kwam tot volgende oplossingen :
a) Een kleine deur in een grotere deur of poort (zodat deze laatste niet altijd moet geopend of gesloten worden)
b) Een valdeur
En daarmee is de naam "Winket" verklaard.
Nu het Veer nog opzoeken. En vermoedelijk zitten we juist met die tekening van Hogenberg.
Hoe meer ik er over nadenk hoe vreemder ik het vind dat dicht bij een vaste oversteek (de Winketpoort) er een veerboot zou liggen.
Misschien was de overkant via de Winketpoort alleen te voet te bereiken ?
Volgens mij is er nooit een vaste verbinding tussen de twee oevers van de Dijle geweest omdat het de scheepvaart zou hinderen. Dat is, nogmaals mijn persoonlijke opinie, de reden waarom blijden en katten op die plaats opgesteld waren om vijandelijke schepen tegen te houden.
Ik meen ergens gelezen te hebben dat men voor de jaarlijkse processie ( Peisprocessie? ) pontons over de Dijle legde. Een processie met een veer overbrengen was waarschijnlijk wat tijdrovend!;-)