(foto's: Jan Smets: Guido De Coninck en Wim Tiri)
Een gelukkig toeval is het wel! Een aantal factoren waren gunstig: een Mechelaar met een méér dan gezonde interesse in archeologie - een ontdekking bij een graafwerk én de vrijwillige inzet van een aantal mensen... Aan de Veemarkt is een ontdekking gedaan dat meer inzicht geeft in de geschiedenis van de huizen in deze buurt, op hoek van Paardenstraatje en Veemarkt. Het begon dus allemaal bij de plannen van Guido De Coninck die zijn showroom van zijn zaak in sanitair wou vernieuwen...
Sanitair De Coninck is een begrip in Mechelen. Al een paar generaties lang is deze zaak bekend in onze stad. 57 jaar geleden werd de winkel gestart aan de Veemarkt. Voordien was hier wasserij De Lelie gevestigd.
Guido De Coninck die de zaak van zijn ouders overnam, wil deze nu grondig verbouwen. Plannen werden gemaakt, en de aanzet werd gemaakt om nutsleidingen e.d.aan te leggen. Bij deze werken deed men een intrigerende ontdekking. Onder de betonlaag ontdekte men een gat, dat na enig onderzoek uitkwam op een beerput. En nu is een beerput voor archeologen een 'goudmijn'. Dat schreeuwde natuurlijk om nader te bekijken. Guido is uitermate geïnteresseerd in archeologie, en Wim Tiri, de voorzitter van de Mechelse Vereniging voor Stadarcheologie (die met zijn boekhandel Archaeoboek, onderdak kreeg in de zaak van De Coninck), mocht aan de slag, met zijn mensen.
Normaal is men niet 'verplicht' om oppervlakten onder de 300 vierkante meter te laten onderzoeken door archeologen. Das' de regel. Als een eigenaar 'njet' zou zeggen, kan de archelogische dienst niks beginnen. Een bouwdienst kan enkel 'advies' geven. Maar hier wou men toch wel érg graag verder graven in de geschiedenis van het pand. Van de overzijde van de Veemarkt was er al wel wat geweten, maar van deze straatzijde wist men tot hiertoe niet zo erg veel, vertelt Guido. Men kon snel aan het werk na de toestemming van Ruimte en Erfgoed, en de schop ging in de ondergrond... Een maand geleden, bij de start van het bouwverlof, werd begonnen. Vandaag valt er al héél wat te melden. Guido en Wim geven graag de primeur aan de verzamelde pers.
In een notendop verteld werden er minstens 4 woningen aangetroffen waarvan de oudste mogelijk in de late 14de of vroege 15de eeuw te plaatsen is. Vermoedelijk hadden al deze winingen een voorplaats (die kon gebruikt worden als winkel-of werkruimte) en een achterkamer (die dienst kon doen als woonruimte).
De voorplaats van de oudste woning had een eenvoudige tegelvloer, terwijl in de achterkamer minstens 2 vloerniveaus werden aangetroffen in aangestampte leem. Opmerkelijk is wel dat het vloerniveau in de achterste kamer een halve meter lager lag dan in de voorplaats. De link tussen beide kamers kon echter niet onderzocht worden door de aanwezigheid van een latere kelder en beerput.
Een tweede woning, vermoedelijk uit de 15de eeuw had in de achterkamer een tegelvloer in rode ongeglazuurde tegels en was iets groter dan zijn voorganger. In één van de hoeken van de achterkamer werd een veegpot teruggevonden.
De derde woning (die weer iets groter was dan zijn voorganger) had een grote achterkamer met een vloertje in rode en zwarte ongeglazuurde tegeld gelegd in een zgn. diamantmotief. Bij deze vloer hoorde een haard met afgeronde binnenhoeken. Tussen de voorkamer en de achterkamer was er een half ondergronds keldertje met tongewelf. Onder de achterkamer was er een beerput. Als datering voor deze woning kan de 16de eeuw naar voor geschoven worden.
Een vierde bouwfase betrof een aanpassing (?) van de derde woning. Hiervan is enkle maar een tegelvoler in rode, ongeglazuurde tegels teruggevonden. Samen met deze vloer werd de beerput voorzien van een nieuw stortgat. De beerput is voor de helft onderzocht en leverde onderaan enkel maar een dun zwart laagje... met wat scherven én een muntje van Leopold II... Dat was natuurlijk wel wat jammer - zegt Wim. De 16de eeuwse beerput die heel wat had kunnen opleveren aan kennis, werd hoogstwaarschijnlijk geruimd in de negentiende eeuw.
Achteraan de showroom werden de kelders teruggevonden van de verdwenen woning Paardenstraatje 2. Deze zullen worden geïntegreerd in het nieuwe concept van de sanitariwinkel. Ze blijven daardoor bewaard voor de toekomst.
Guido ziet het als een meerwaarde voor zijn sanitairzaak. In de multifunctionele ruimte wil hij een tentoonstellingsruimte of vergaderplaats inrichten...
Met de Open Monumentendag van 11 september zal de werf, samen met het aangrenzende Paardenstraatje, uitzonderlijk te bezoeken zijn tussen 10 en 18 uur!
Hier een filmpje over de werkzaamheden...
Zullen we dit probleem dan ook meteen maar oplossen. Volgens mij zijn hier geen bommen gevallen in den oorlog.