(foto's Jan Smets)
Gisteren, op bezoek in het prestigieuze Antwerpse Museum aan de stroom - familiair afgekort tot MAS, viel mijn oog op iets dat me verbazend bekend voorkwam: op de derde verdieping tussen een hoop andere kunstschatten uit lang vervlogen dagen, ontdekte ik een 'Besloten Hofje'...
Op een verduidelijkend plaatje ernaast, stond '16de eeuws en Brabant'.
En was het nu mijn plots opborrelend Mechels chauvinisme dat me toen sterk deed afvragen of dit pareltje van houtsnij-en schilderwerk, aangevuld met de artistieke resultaten van héél veel prutserig huisvlijt, niet zou zijn vervaardigd in onze Schone Stede...?
Dit zou toch best wél kunnen. De zogenaamde Besloten Hofjes zijn een vrij uniek gegeven. Ze werden voornamelijk gemaakt in het Mechelse. In het oude OLV-ziekenhuis bewaarden de gasthuisnonnen er nog verschillende. Later verhuisden ze naar museum Schepenhuis.
(Trouwens: nu dit Schepenhuis wordt 'omgeturnd' om in september Rik Wouters te ontvangen, zijn de illustere Hofjes verkast naar een tijdelijk onderkomen in huis De Zalm aan de Zoutwerf... 't Is maar dat je 't weet...)
(foto: Jan Smets - Huis De Zalm)
Zou het écht niet kunnen dat het in Antwerpen tentoongestelde Hofje uit Mechelen komt? Ik gok op 'ja'. Misschien - maar ik wil onze vrienden-Sinjoren- hier natuuuuuuuuuuuurlijk niet van betichten, hebben ze de maneblussersoorsprong van het kunstwerk wat willen 'verstoppen' in een 'Brabantse plaatsaanduiding'...
Ik durf het niet beweren natuurlijk. Maar 't kan. ;-)
'Besloten Hofjes' waren inderdaad bij uitstek een Mechels product, maar werden soms ook wel elders gemaakt in begijnhoven in de regio. Mechelen is de meest aannemelijke plaats van oorsprong, maar als de mensen van het MAS er 'Brabants' bij zetten wil dit waarschijnlijk zeggen dat er geen uiterlijke Mechelse kentekenen (bv. het bekende wapenschildje met de drie balken) op staan.
Los van of het Mechels is of niet.
In dat besloten hofje uit de 16de eeuw zie ik Shiva, één van de belangrijkste God-Persoonlijkheden uit het Hindoeïsme. Shiva in de 16de eeuw in Vlaanderen (Mechelen, Brabant, ...) ???
Iemand die hier meer over weet?
Shiva? ;-)
Shiva. In het veelGodendom van het Hindoeïsme de Godheid die heel close bij 'De Echte God' staat.
De rest laat ik over aan exegeten.
Wout, dat is gewoon Onze Lieve Vrouw van Zon en die wordt afgebeeld met een stralende zon als achtergrond. Je vindt zo'n beeld in de kerk van OLVr over de Dijle, maar je vindt die ook terug in Lieve Vrouwe beeldjes gemaakt uit de "heilige eik" van Scherpenheuvel. Met Shiva heeft dta niks te maken....
In de OLVr over de Dijlekerk vind je 3 madonna's. Zie middenste Madonna
van Zon
Enfin, slecht gedownload, het is uiteraard de rechtse....
@ Rudi :
Zet de afbeelding van je Madonna's (van Zon) gewoon 500 breed. Dan zien we ze alle drie.
@ Rudi:
dat soort afbeeldingen zie je in de meeste Religies wel terugkeren. Vrouwpersoon vooraan tegen een soort cirkelvormige stralenkrans. De gelijkenis met Shiva is in elk geval treffend.
En er is een hemelsbreed verschil tussen beide Dames; Shiva vertrapt een kind en Onze Lieve Vrouw heeft haar kind beschermend op de arm:-)
Allez Wout , nu is het terug aan u:-)
@ G.L.: da's interpretatie van één beeldje. Voor hetzelfde geld kunt ge zeggen dat die Shiva-persoon op dat kind steunt.
Of volgens Wikipedia: 'He is pressing with His feet the demon Muyalaka, a dwarf holding a cobra'.