In heel Vlaanderen en Brussel vindt op zondag 1 mei de alweer elfde editie van Erfgoeddag plaats. Met als thema ‘Armoe Troef’ zet Erfgoeddag 2011 armoede doorheen de geschiedenis in de kijker.
In Mechelen en de Mechelse regio slaan meer dan dertig erfgoedverenigingen en sociale organisaties de handen in elkaar om ‘erfgoed en armoede’ een gezicht te geven. De samenwerking met verenigingen waarbij armen het woord nemen is hierbij opmerkelijk.
Op vraag van de Erfgoedcel gingen de Stedelijke Musea Mechelen in hun collectie op zoek naar beelden die voor het publiek onlosmakelijk verbonden zijn met armoede. “Het gaat dan met name om werken van Alfred Ost en Alexander Struijs”, zegt schepen van Cultuur Frank Nobels.
Alfred Ost: Vluchtelingen in een dekschuit te Sluis (1914)
De gekozen werken vormen de rode draad in de erfgoedtentoonstelling in Lamot. “Soms gaat het om romantiserende, idealistische plaatjes maar op andere beelden zien we niets verhullende en schrijnende taferelen”, weet Nobels. Die diversiteit in beeldvorming rond armoede weerspiegelt ook het totale aanbod op Erfgoeddag.
“Armoede is niet alleen een gegeven van de negentiende eeuw en bestaat ook vandaag nog, ook in Mechelen” weet Peter Jespers van De Lage Drempel vzw. “Al tien jaar werken we met heel wat vrijwilligers rond kansarmoede in Mechelen. We zijn blij dat we aan de Erfgoeddag op zinvolle wijze kunnen meewerken”, zegt Peter.
Jespers draaide met de medewerkers en bezoekers van De Lage Drempel de documentaire ‘Getuigen van Armoede’, die vertoond wordt op de Erfgoeddag. Daarin getuigen de bezoekers van De Lage Drempel over hun problemen, maar evengoed over hun vreugdes van de dag. Ook wordt de link gelegd met verhalen van lotgenoten uit een niet zo ver Mechels verleden.
“En we treden op met ons zangkoor”, vult een enthousiaste Peter Jespers aan, “we brengen oude typische Mechelse liederen en liederen rond het thema arbeid en armoede”.
Alfred Ost: Haverwerf (1910)
Ook kantclub “Etterjefke”, zoals schepen Nobels nog mooi uitlegde het Mechelse voor "Harder, jefke”, is present in het erfgoedcentrum, doorlopend met een tentoonstelling ‘War Lace’ en met een workshop ‘zelf aan de slag met kloskant’.
Ook kinderen kunnen op Erfgoeddag hun gading vinden. Voor hen zorgen de Erfgoedcel en Mechelen Kinderstad voor een sprookjesachtig kinderonthaal in Lamot. Heel wat sprookjesfiguren moesten immers bittere armoede overwinnen voor ze een lang en gelukkig leven konden leiden. Er zijn tal van activiteiten; kinderen testen oorlogsrecepten uit, maken speelgoed van recylcagemateriaal of lossen raadsels op uit Erfgoeddoedagboekje.
Alfred Ost (1913) Alexander Struijs (1913)
“Veel van de Mechelse activiteiten op Erfgoeddag vinden plaats in Erfgoedcentrum Lamot”, zegt Marijke Wienen van Erfgoedcel Mechelen, “maar er gebeurt ook vanalles op andere locaties in en om de stad en je kunt letterlijk van het ene naar het andere fietsen met de gratis fietsen die sociale werkplaats ‘t Atelier dan aan de Haverwerf Lamot aanbieden”.
Per fiets kun je de erfgoedinstellingen in de buurt zoals bijvoorbeeld Het Aartsbisschoppelijk Arfhief in de Varkensstraat, maar ook het Joods Museum van Deportatie en Verzet en de Mechelse Vereniging voor Stadsarcheologie een bezoekje brengen.
Er werden ook fietsroutes op maat ontwikkeld, gebaseerd op het fietsenknooppuntennetwerk van provincie Antwerpen. Zo kun je behalve in Mechelen ook erfgoedinitiatieven bezoeken in Bonheiden, Sint-Katelijne-Waver, Rijmenam, Putte, Duffel, Hofstade, Rumst, Zemst of Heist-op-den-Berg.
En wie liever wandelt, kan ook met MechelenBinnenstebuiten aan de wandeling ‘Arbeid verwarmt, luiheid verarmt’ deelnemen, over 'sossen en sussen', forten en krotten, streutjesvolk, ... De wandeling vertrekt aan de Haverwerf om 10, 13, 14 en 15 uur. En ook met Pasar-Regio Mechelen kan er die dag gewandeld worden. Met vertrek aan de Hallestraat om 10.30, 13.30 en 15.30 uur.
Het thema van Erfgoeddag luidt dan wel Armoe Troef, het aanbod op 1 mei is erg rijk en uitgebreid.
Alle gedetaileeerde informatie vind je in de informatiebrochure die je kunt verkrijgen bij Uit in Mechelen of Erfgoedcentrum Lamot. In die brochure, met ook de mooie illustraties van Alfred Ost en Alexander Struis, vind je alle practica
Je kunt ze ook hier downloaden (PDF).
Nuttige adressen:
- UiT In Mechelen, Hallestraat 2-4-6, t 070 22 28 00, e uit@mechelen.be
- Erfgoedcentrum Lamot, Haverwerf 8/10, t 015 29 49 10, e erfgoeddag@mechelen.be)
tekst: Markec/ beelden: (c) Stedelijke Musea Mechelen/ (c) Mechelen
Mooi overzicht! Jammer dat ik op 1 mei me misschien moeilijk zal kunnen vrijmaken om iets mee te pikken... We zien wel.
Hier is toch voor elk wat wils bij. Knap programma.
Mensen, met een dergelijk programma kan je niet thuis blijven.
Mijn top drie ?
dat zal een drukke dag worden in Mechelen
want ik neem aan dat de 1 mei viering op de Ijzeren Leen ook dit jaar weer zal plaats hebben
Voor de ouders van de onderstaande kinderen was 1 mei ook ' armoe troef '!
Beste Luc, nu ga je toch redelijk ver uit de bocht. Je moet er nu maar eens bij vertellen onder welke bommen die kinderen gevallen zijn. Onder de bommen van de gealieerden beste Luc en wie waren dat beste vriend ? Juist onze beste vrienden uit Amerika, het land van Islamiet Obama. Hou toch op met die onzin als ge het niet beter weet. Wie heeft er ons bommen op onze kop gegooid, juist de gealieerden. Ze zijn trouwens later in mei nog eens terug gekeerd. Ze hebben ook de treinen met Vlaamse krijgsgevangenen op weg naar de gevangenkampen in Oost Pruisen tijdens de nacht gebombardeerd, ergens tussen Bocholt en Bremen, zo gezegd bij vergissing.
Wat hierboven nog aan onzin bij mekaar staat is om kotsen.
Van Zemst weet ik het niet maar van Hombeek zijn mij persoonlijk twee gevallen bekend van mensen die toen, kort na de oorlog bij boeren kwamen inwonen. Zij kwamen niet uit Mechelen maar uit Londerzeel en de kempen. Zij kwamen in dienst op boerderijen die " volk " konden gebruiken zo kort na de oorlog. En doodgelukkig dat die jonge mensen waren dat ze met de boer mee aan tafel mochten zitten en mee genieten van de pan met spek en eieren. En weet ge wie ging aanschuiven bij de openbaren onderstand ? De luierikken net zoals nu.
Nog eentje haal ik uit de teksten.
Uitspraak van Winston Churchill. Goed lezen iedereen. " De geschiedenis wordt door de overwinnaars geschreven, geschreven, geschreven ". Schitterende uitspraak Winston.
Ik kan nog tot morgen middag doorgaan als het moet.
Ons huidig welvaartsniveau !!! Hoe durven ze het uitspreken op het ogenblik dat steeds meer mensen hun job kwijtspelen, op het ogenblik dat Opel Antwerpen naar China verhuisd, op het ogenblik dat bij Procter chips de mensen angst hebben voor hun job, op het ogenblik dat donkere wolken opduiken boven " 't arsenaal ", op het ogenblik dat we reeds x aantal maanden zonder regering zitten, op het ogenblik dat prijzen voor voedingswaren, benzine, levensonderhoud de pan uitswingen, op het ogenblik dat de kriminaliteit stijgt met een waanzinnig tempo. Op het ogenblik dat bankiers zich ongeoorloofde bonussen toekennen. Op het ogenblik dat we een ongezien hoge instroom van illegalen kennen. Hoe durven ze ? Hoe durven ze het aan het volk verzwijgen.
Dat het, in het begin van de vorige eeuw, in Mechelen ook armoe troef was, kunnen we afleiden uit volgende prent van Alfred Ost, met de titel : "Kamerke in 't Fort van de Radijzengang op de Zoutwerf".
Gim, of het armoede was weet ik niet zo zeker. Ik was er niet bij. Ik denk eerder dat het tevredenheid was met hun lot. Ik zie een Leuvense stoof, vader drinkt een borreltje en moeder doet aan strikken. Er staat ook een mooie eiken kast en een kostbare tafel in huis. Ik ken er nu verschillende die geen stoel hebben om op te zitten.
Maar er was wel het geloof aan datgene wat boven de stoof hangt en dat is er nu niet meer.
@louis goovaerts: je bent redelijk actief geweest vanavond. Ik had het ook kunnen hebben over armen van geest, wat nu toepasselijker lijkt :-)
'Armoe Troef' geldt klaarblijkelijk ook voor de pscyche en weldenkendheid van sommigen onder ons? Jammer !
GL, waarzeggen mag maar waarheden zeggen niet...anders sturen ze u naar Coventry (al zal die bus al wel vol zitten).
[on-topic]
Alweer een mooi programma, proficiat aan alle vrijwilligers die deze ergoeddag mogelijk maken, belangloos en zonder betaling ...
Peter, het programma is mooi genoeg.
@Peter: inderdaad belangloos en dus zonder belangi (of moet dat laatste woord met een kapitaal?;-)
Jokke, belangi is dat een speler van kv of racing?
@Marc1: ik dacht dat het streepje met dat puntje op achter dat woord mijn cursor was en heb het daarmee belangeni gezien!
@Jokke, ba lange ni.... want er zijn geen groter blinden dan zij die niet willen zien, al dan niet belangeloos:-))
@eddy luyten: is deze uitspraak uw belangloze bijdrage tot Armoe troef 2011? Wat de uitspraak van je kompaan betreft: je ouders verliezen is een verlies, je kinderen verliezen is armoe troef, gelijk wie daar schuld aan heeft. Al de rest is .... niet relevant. Armoede kent veel oorzaken en die komen aan bod op 1 mei.
Van dewinter hulp is er hier nog geen woord gerept!
Nu schijnt mijn spacebar weer kuren te hebben!
;-)
Armoe heeft maar één oorzaak. Een maatschapij die niet funktioneert en daar zijn anderen voor verantwoordelijk . Capito betweters.
@ GL :
Een andere oorzaak, om in de armoede te verzeilen, zijn de slotjeskasten in de café's.
Daar kan deze Mechelaar van meespreken, omdat hij er een pak geld is in verloren.
...armoede heeft veel gezichten, meer dan we soms beseffen.
Als armoede "uitsluitend" aan een niet functionerende maatschappij te wijten is, dan heeft sinds het ontstaan van de menselijke soort tot op heden er geen énkele functionerende maatschappijvorm bestaan...hm...iets om over na te denken...
"De anderen ijn verantwoordelijk"...is ten déle juist , in die zin dat er externe factoren de oorzaak van armoede kunnen zijn. Stellen dat het individu geen enkele verantwoordelijkheid draagt is is er 'lichtjes' over.
Lees de geschiedenis, de culturele antropologie.
Dit project, dat tot doel heeft ons te duiden op de armoede in verleden en heden, en ons (hopelijk) meer begrip bij te brengen is hiér on topic.
dat 'capito' leg ik naast me neer, als zijnde niet echt 'vriendelijk'...
@ Leyander :
"Duiden" is goed en maatschappelijk rond armoede werken is OK.
Blijft enkel de vraag waarom iemand dan eigenlijk meewerkt aan een TV-programma van, notabene, een commerciële zender.
Want in een programma zoals Rekening in het rood van VT4 sta je dan, in je volle armoede, volop te kijk voor heel Vlaanderen.
@Gimycko:
"Cui bono ?"
Leyander, met alle respect maar ge hebt uw redenering te vroeg afgesloten. Iedereen kan, iedereen moet en iedereen zal meewerken aan één levensvorm. Degene die dat om egaal welke levensvorm, religie of wat dan ook niet wil. Niet wil !!! Sluit zichzelve uit . Akkoord ???
Even ter meditatie dit pareltje van een tekst die ik vond bij deze foto op Flickr:
http://www.flickr.com/photos/7291934@N08/5609135208/in/photostream/
@Jokke: mooi én spijtig genoeg de waarheid.
Op weg naar armoe ? Groten ambras bij Dupont de Nemours.
Er zijn verschillende soorten van amoede nl. armoede die ge uzelf aandoet of armoede die u aangedaan wordt maw. waarvoor ge zelf niet verantwoordelijk bent.Voor het eerste heb ik weinig begrip, voor het tweede destemeer. En van armoede gesproken: een minimuminkomen werd vastgelegd voor de al dan niet rechthebbenden! Doch probeer maar eens als bijv. zelfstandige met zo een minimum op uw lastenbrief weg te komen:-)
@Jokke, de belangloze maar belanggebonden De Winterhulp heeft jaarlijks plaats te Mechelen, Grote Markt, laatste zaterdag van februari! Er daagden een 700 liefhebbers op. Kom ook ne keer: dikke erwtensoep met spekjes:-)
Charles Woeste deelde in 1894 gratis pensen uit aan de arbeiders in een poging te voorkomen dat die op Adolf Daens zouden stemmen tijdens de eerste algemene verkiezingen. Het werd een politiek schandaal.
Men mag als kandidaat de kiezers geen gratis voedsel aanbieden! Paul Vanden Boeynants deed het nog eens over bij de gemeenteraadsverkiezingen van 1982. Die moesten in Brussel bijna worden overgedaan omdat VDB een gratis pensenkermis had georganiseerd. Al die heisa "voor wat pensen en wat compote!" zou hij meewarig uitroepen.
Er is niets nieuws onder de zon .... De geschiedenis herhaalt zich. ;-)
Je leert beter de mensen vissen dan ze vis aan te bieden ....
In plaats van al die peperdure propaganda formulieren in de mensen hun bussen te proppen zouden de electriciteitsbonzen beter de faktuur van de mensen een beetje laten zakken. Weer enkelen meer uit de armoezonen. Trouwens dit geld niet enkel voor de electriciteitsbonzen maar ondermeer ook voor hier en nu.
Ik veronderstel dat Hier en Nu de zonen zijn van Armoe ?
@Peter, behoudens vergissing van mijnentwege zijn er momenteel geen verkiezingen bezig. Dus is soepuitdelen weldegelijk toegelaten en ze werd dus erg naar waarde geschat door de ontvangers, waaronder jaja ook alochtonen:-)
Dat klopt, het zijn geen verkiezingen, maar behoudens vergissing, zijn jullie toch geen liefdadigheidsinstelling :-)
@heren: gun mij ook iets. Soep met ( varkens- ) spekjes?
Liefdadigheids instelling? Het is maar hoe je het bekijkt.
Beste Allen,
Jammer genoeg zie ik me genoodzaakt de post, of beter de reacties erop, af te sluiten, je kunt dus niet langer reageren op deze post. Zoals jullie weten, gelden bij 'Mechelen Blogt' enkele afspraken, waarnaar ik graag even verwijs:
"Het standaard beleid van Mechelen Blogt is om alle reacties onaangeroerd te laten; we gunnen iedereen zijn inbreng. Niemand bij Mechelen Blogt heeft de intentie om te censureren. (...)"
"Verder gaan wij uit van de goede wil van alle mensen. Wanneer u het tegendeel bewijst in de commentaren behoudt de redactie zich het recht voor in te grijpen."
lees hier méér over de afspraken.
Op basis van de afspraken heb ik ingegrepen, en is bij deze reageren jammer genoeg niet meer mogelijk.
GENIET allen van een fijne Erfgoeddag 'Straks' op 1 mei - 't wordt vast heel erg tof!