(foto's: Jan Smets)

'Kom eens langs' zei ze me...

Cathérine, de Congolese poetsvrouw op mijn werk...  En...zoiets laat ik me geen twee keer zeggen, want de unieke ervaring van een grenzenloze ontmoeting in eigen stad, moet je met twee handen grijpen.  En daarom dompelde ik me gisteren onder in de Congolese wereld van deze stad: Mechelen aan de evenaar.   Ik kwam thuis in Congo.

Cathérine is een warme en lieve vrouw.  Ze werkt sinds enkele maanden op mijn dienst.  En terwijl ze de kamers poetst zingt ze steeds...  Het verraste me.  Ik vroeg er naar.  'Liedjes van mijn kerk', was haar antwoord.  Verbaasd vroeg ik haar waar haar kerk dan was. 

'In de Stationstraat..'.  Nu woon ik daar toch niet zo héél ver vandaan, en toch...  Ik wist het niet.  Maar inderdaad: in de Stationstraat staat er een groot herenhuis waar de Evangelische gemeenschap De Rank samenkomt.  En op zondagnamiddag houdt ook de Congolese Evangelische gemeenschap er haar diensten.

Nieuwsgierig en met flink wat verwachtingen en vragen ga ik er naartoe.  De deur staat gastvrij open en de klanken van de evenaar klinken al door de ruime vertrekken van het huis.  En binnen is het een bont gewemel van kleurrijk uitgedoste mensen.  Kinderen met rastavlechtjes en zondaags mooi aangekleed, ravotten, zingen, lachen...  De volwassen mannen en vrouwen verwelkomen ons vriendelijk: hagelwitte tandenrijen...  De glimlach van Afrika in open gezichten.  De vrouwen, elegant als reeën, met glanzende ebbenhouten huid, en heupwiegend...  De mannen die stevig de hand drukken...

Cathérine ziet er héél anders uit.  Mooi in een Afrikaans kleed, roos van kleur, is vandaag 'van dienst'.  Ze leidt het koortje.  En ze doet dat met verve en overgave.  Een aantal jongeren spelen drums.  De ruimte is gevuld met ritme, met Zuiderse uitbundigheid...  En dit gaat zo twee uur door.

Toen komt de dominee op het toneel.  Hij is nog niet zo lang 'in dienst' in deze kerk.  Zijn stem klinkt luid en opzwepend door de micro.  Michel Witanga weet zijn gemeenschap te boeien.  Het gaat afwisselend in het Frans en Nederlands, en het wordt simultaan vertaald door één van de jonge dochters van Cathérine.  En de woordenwaterval wordt telkens onderbroken door 'Alleluja' en 'Amen'.  Het applaus is niet van de lucht.  Kinderen draven 'de kerk' door.  De zangeressen nemen een slok van hun flesje water... Wonderlijk.

'Nee, God is niet te vinden in een gebouw.  Niet in Sint-Romboutskathedraal, niet in Sint-Pieter in Rome!  God zit in ons.  Wij dragen de verantwoordelijkheid voor zijn wereld!  Nee, het gaat niet goed in deze wereld!  zie naar Japan, zie naar Libië.  Wij moeten het roer omgooien.  Wij moeten anders gaan leven!'

Amen!  Alleluja

Ik mag me ook voorstellen.  Er is gejuich.  De gezichten stralen.  Je voelt de warmte van de gastvrijheid.

En weer wordt gezongen, ritmisch geklapt in de handen...

Er wordt gebeden voor de zieken.  En een jonge moeder mag met haar vijf maand oude kindje naar voor komen.  Er worden wensen uitgesproken.  Twee jonge mensen zijn jarig.  Happy birthday! weerklinkt.  Weer applaus.

Na de dienst worden schragen opgezet, en even later zijn die gevuld met de heerlijkste schotels, met kip, en rijst, en gebakken banaan, en véél meer...  Het ruikt zowel vreemd als heerlijk.  Mensen komen me handen schudden, vertellen, vragen...

Ik ga nog even praten met Michel Witanga.  Hij woont in de buurt van Nekkerspoel.  Hij is blij met zijn gemeenschap.  De meeste mensen zijn van Congolese afkomst.  Maar er zijn er ook uit Ivoorkust, Angola of Burundi.  Nu beleeft men de vieringen hier in de Stationstraat, maar er wordt uitgekeken naar een andere locatie.  Gemakkelijk zal het niet zijn.  Maar Witonga gelooft wel dat er iets gevonden zal worden.

We hebben het over integratie, en heimwee, en het thuisland...

Het is belangrijk om goed geïntegreerd te zijn, zegt Michel Witonga.  Het is belangrijk om te werken, de taal te kennen van het nieuwe land.  En anderzijds is het mooi om de eigen tradities te kunnen bewaren, en te delen met lotgenoten.  'Dit huis wil een open huis zijn voor iedereen'.

Ik kan het getuigen.  Ik heb het ervaren.  Ik zie zoveel moois, en ben blij dat ik deze over deze drempel ben gekomen. 

Deze Congolese gemeenschap in onze stad heeft een warme harteklop.  In ben dankbaar om hier zo gastvrij ontvangen geweest te zijn.  Het heeft een onuitwisbare indruk op mij gemaakt.

Morgen zie ik Cathérine weer op mijn werk - in haar gewone werkkledij.  Maar ik zal haar steeds blijven zien als die fiere, mooie vrouw die met zoveel overgave vooraan stond in 'haar' kerk - elegant in haar lange Afrikaanse kleed.  En in haar ogen zal ik nog meer dan voordien 'herkenning' zien, en vriendschap.   En we zullen nog vaak praten met mekaar, zij over haar vijf kinderen waarvan er nog enkele hogere studies doen, haar kleinkind, haar man Valenteyn..., haar Kinshasa...

Thuis in Congo. 

(Michel Witanga)

(Cathérine en Valenteyn )