Het Mechelse Schepenhuis is een eerbiedwaardige instelling. Jawel. Het heeft een bijzonder rijke geschiedenis, en de nog eerbiedwaardigere Grote Raad zetelde er. Kortom: een gebouw met een stijfdeftige, boeiende politieke en architectonische achtergrond. Groot was dan ook mijn verbazing als ik een aantal friezen en beeldhouwwerken van het gebouw eens nader bekeek... Ik weet niet of jij al aandachtig naar boven hebt gekeken?
want...
(foto's: Jan Smets)
Wat zag mijn oog?
Mij vielen een aantal op zijn zachtst gezegd 'liederlijke' taferelen op. Een heerschap zat zich laveloos te goed te doen aan een rondbuikige kruik.... Daarnaast rolden twee gezelligaards door het stof, in een allesbehalve vriendschappelijk vechtpartijtje. Weer een ander deed onduidelijke dingen met een hond, en nog wat hoger lag het mannelijk deel van een paartje vreemde handelingen te verrichten tussen de opgetrokken benen van zijn partner.
Nou moe... Wie kwam erop om deze boertigheden en frivoliteiten in steen te laten kappen op de gevels van deze strenge en hoogbiedwaardige instelling als het Schepenhuis? Enne... waarom?
Ik weet het niet. Maar het is beslist niet uniek. Op flink wat gotische bouwwerken staan figuren die op het eerste gezicht wat eigenaardig overkomen. Meer bekend zijn de beeldhouwwerkjes op ons stadhuis.
Maar op het Schepenhuis vallen ze iets minder op. Ik vraag me af of velen ze écht al eens grondiger bekeken hebben. Doen!
Wie weet meer over de achtergrond van deze tafereeltjes? Ik ben razend benieuwd, want kan het zo dadelijk niet terugvinden in mijn documentatie...
Corpulente vadsigaards, vreemde Jeroen Boschachtige schepsels, dronkaards, vechtersbazen, foefelaars... Ze voelen zich thuis op het Schepenhuis...
Over de sculpturen aan de buitenzijde kan ik niet veel vertellen, maar over de consoles en balksloven in de benedenzaal des te meer. Ik heb er jaren geleden mijn thesis nog over gemaakt.
zoals deze dus Anne? Vertel! ;-)
(foto: Jan Smets)
Ja die kennen de gidsen maar al te goed, maar die aan de buitenkant ?
Volgens mij vloog in de Middeleeuwen het sperma bij gebrek aan anti-natuurverspillertjes (met of zonder aardbeiensmaak) zowat alle kanten op! Men plaatste die bas-reliëfs dan ook best aan de buitenkant van de gebouwen om de smurrie binnenshuis toch enigszins binnen de perken te houden. Om badhuizen (stovekes) zaten ze toen toch ook al niet verlegen. De gegoede burgers gingen zich in die etablissementen al eens te buiten aan trijntje & wijntje. Ze kenden toen minder seksuele schroom dan in de jaren '60 van de vorige eeuw toen iedereen dacht dat we het allemaal al gezien hadden. Leuke tijden voor de mensen! Is er soms iets nieuws onder de zon buiten het feit dat men die beelden i.p.v op een burgerlijk gebouw, ook op de kathedraal had kunnen plaatsen. Heden ten dage zien wij daar toch geen graten meer in...toch?
@Jan - ik herken meteen één van de negen helden - een keizer aan de drie kronen op het schild te zien.
Wel Anne, misschien een gelegenheid om hier eens iets over te schrijven op MBLOGT ? :-)
Van links naar rechts onder de kroonlijst
Vos met kip : slimheid, leepheid
Man klimt op muur : radeloosheid
Twee koppen : dubbelzinnigheid
Steenhouwer : portret van August Leuckx van firma vd Kerkhove
Pelikaan : edelmoedigheid
Liggend varken krabbend achter oor : luiheid
Vrouw met rok omhoog en drek uit aars (!) : nijd, kwaadsprekerij
Man met vinder in neus : preutsheid
Vrouw laat geld rollen : verkwisting
Hond springend van kroonlijst: vrolijkheid
Bok met groen blaadje : oude vrijer
Aap met vinger aan voorhoofd tikkend : gekheid
Vrijende tekenaar : portret van Guy Van Parijs, tekenaar en werknemer van VD Kerkhove
Vrouwelijke engel met veertje: stagiaire tekenares Veerle De Weerdt van dezelfde firma
Mannelijke engel met fluit(Pijp) : portret steenkapper Hugo de pijper
Kat springend van kroonlijst: vrolijkheid
Kikker: onverschilligheid
Kat en muis: macht en onmacht
Toezichter/bouwkundige:portret van N. De Wandel de toenmalige hoofdingenieur directeur van de stad
Spuwer in punt spitsboog boven inkompoort : man die zich de haren uit baard en borst trekt: miserie, angst
Nis links naast ingangspoort
Links : St Jozef
Midden: krijger portret van Jozef De Poorter, ingenieur-directeur van VD Kerkhove
Rechts: tweelingen : sterrenbeeld van Jozef De Poorter
Nis rechts naast ingangspoort
Links : waterman sterrenbeeld van Jos Roosemont ( architectrestauraties van Mechelen)
Midden: afbeelding van Jos Roosemont
Rechts: St.Lucas, patroon der architecten.
De Mechelse stadsgidsen steeds tot uw dienst :-)
EUh Rudi, dit is toch den uitleg van het Belfort/Stadhuis, en niet van het Schepenhuis ? Of vergis ik me ....
Da's héél vriendelijk beste Rudi ;-)) Maar dit gaat wel over de beeldjes in de gevel van ons stadhuis. Die kende ik ook (min of meer).
Ken je ook de betekenis van de beelden in de gevels van het schepenhuis? Het intrigeert me wel...
Misschien was dit de dichterlijke vrijheid van de steenkappers: de opdrachtgevers hadden misschien even weinig oog voor dit soort details als wij, argelozen Mechelaars? Als student maakte ik ook cartoons maar alleen de aandachtige kijker bemerkte de pikante details in mijn tekening... Ik kan me de binnenpretjes inbeelden van de 14de euwse steenkappers toen de notabelen onnozel weg goedkeurend onder hun spotbeeltenis stapten... Van alle tijden zonder dat er veel verhaal hoeft achter te schuilen.
Zouden het echt een soort van 'cartoons' zijn, of zouden ze toch een andere betekenis hebben? zouden ze een gezegde, levenswijsheid, of spreekwoord uitbeelden, of? Ik kan me niet zo goed inbeelden dat ze dat indertijd deden zonder medeweten van de opdrachtgevers...
NB: die beeldjes op ons stadhuis zijn niet meer zo authentiek als ze lijken. Hier en daar zit er een anachronisme bij, en een 'dichterlijke vrijheid' van de hedendaagse restaurateurs... Op het Schepenhuis lijken ze me althans wél historisch. Of heb ik het verkeerd voor?
@Jans: ik zou ze graag eens allemaal zien om uit te vissen of er een onderling verband bestaat. Ik zou kunnen aannemen dat ze betrekking hebben op ' bezigheden ' / boerten, die misschien sociaal onaanvaardbaar waren en welke door de communiemeesters ( aan de binnenkant van het schepenhuis ) bestraft werden. Een soort spiegel die de mens werd voorgehouden?
In ieder geval waren de steenkappers van dezelfde orde als die van de kerken dus misschien ook een betekenis in de stijl van ' hierbuiten heerst wanorde, hierbinnen is er orde ', kwestie van de mensen schrik aan te jagen? Ik zou mogen aannemen dat over dit onderwerp al publicaties verschenen zijn, daarom niet over Mechelen maar toch over het fenomeen.
( Amiens, detail )
hm... Misschien wel een plausibele uitleg...
In de stijl van de afbeelding uit Amiens, hier eentje van het Paleis van Margareta van Oostenrijk, het Hof van Savoye...
(foto: Jan Smets)