Archeologische site Sint Romboutskerkhof

  

De Mechelse geschiedenis, op zich een boeiend gegeven waar we heden ten dage veel van zouden kunnen leren als we er maar voor open staan !

Waarom zijn er nu opgravingen zijn aan het Sint Rombouts kerkhof ?

Opgravingen en onderzoek is soms best wel nodig.

Maar als voorbereiding op het graven van een diepere put om een prive firma er nadien rijker van te laten worden (parkeergarage) twijfel ik soms toch aan het redelijk denken van enkele bewindsvoerders van de stad.

Gelukkig hebben ze toch nog dat beetje gezond verstand om dan toch de archeologische dienst de kans te geven om eerst bodemonderzoek te doen. Ik twijfel of de tijd die de dienst ervoor krijgt voldoende zal zijn. Zeker als men heeft becijferd dat er verscheidene honderden misschien wel duizenden voorouders van de Mechelaars zullen gevonden worden.

Ik wil uit respect voor deze voorouders én voor de mensen die vandaag proberen de geschiedenis te reconstrueren,  een stukje meehelpen om de Mechelse geschiedenis via beeldmateriaal breder toegankelijk te maken. 

Ik zal trachten om af en toe enkele foto's van de werken op deze blog te plaatsen. Pin me alstublief niet vast op regelmaat en frequentie, ik ben ook een arbeider die, zoals de meeste mensen heden, niet genoeg tijd meer over heeft om alles te doen wat hij graag doet maar ik doe mijn best....

Ondertussen heb ik de weergave een beetje aangepast, steek het maar op beginnersfoutjes, ik hoop dat het nu duidelijker is...

 

Een waarachtig knekelhof.

Ik begrijp echter niet dat, toen de Fransen hier de kerkhoven in de binnenstad verboden (Sint-Romboutskerkhof, Sint-Janskerkhof, Katelijnekerkhof, enz.), de lichamen niet werden overgebracht naar het nieuwe kerkhof en misschien werden herbegraven in een soortement van gemeenschappelijk nieuw graf of grafmonument.

Hebben ze toen deze graven en grafmonumenten, naast de Kathedraal, gewoon weggehaald en er kasseistenen in de plaats gelegd ?

Welkom als nieuwe blogger Patrick.  Bedankt voor dit fotografische verslag.

Knap fotografisch verslag!!! Nog van dat!
Ik kijk er al naar uit om regelmatig de stand van zaken van je te vernemen, Patrick...
Enne... Welkom!

Welkom Patrick.
Een mooi verslagje met knappe, maar een beetje lugubere, foto's.
Het is maar te hopen dat, als je daar binnenkort je auto parkeert, je niet buitenrijdt met een mummie in je auto. :-)

@gim: niet dat het iets uitmaakt maar het waren de oostenrijkers die een stop hebben gezet op de kerk-hoven. Voor de rest zit ik ook met de vraag wat er met de ' boven-nulniveau-begraven-lijken ' is gebeurd. Ik ben benieuwd naar het antwoord alhoewel ik vermoed dat in de stedelijke / kerkelijke geschriften daaromtrent meer moet terug te vinden zijn dan in de grond. Wat weg is uit de grond, kan je niet meer opgraven. ;-)

Het bizarre is is dat die lichamen maar ne kleine meter onder de huidige wegdek lagen.  Misschien kan er, na de opgravingen, zo eens een grafische voorstelling gemaakt worden van wie en wat er allemaal gevonden is en op welke diepte.

... van alle verwachte 4000 skeletten ...

Groot gelijk Luc,  het was onder Jozef II dat het begraven rond de kerken verboden werd.

Het is idd merkwaardig dat deze skeletten op minder dan 1m diep liggen.  Heeft men dan destijds niets gevonden toen men het monument voor de gesneuvelden van de Speecqvest naar het St.  Romboutskerkhof verplaatste?  want ik vermoed dat die sokkel niet zomaar gewoon op de grond werd gezet. 

@ Roger, hoe legt ge dan uit dat in Hombeek rond de kerk begraven werd tot in 1950 en dat men in Leest en Zemst - Laar nog steeds rond de kerk begraaft.

Is dat in Rijmenam ook nog zo ?

Neen Gim, in Rijmenam is een nieuw kerkhof op de baan naar Peulis als ik mij niet vergis. Hoe lang reeds ? Vijftien a twintig jaar. 

laat ze rusten in vrede, geen ondergrondse parking

@lieven: met alle respect maar een skelet is maar een verzameling beenderen die daar ligt te niksen. In vrede laten rusten nadat we er jarenlang onze auto bovenop hebben geparkeerd en onze hond uitgelaten, vind ik er een klein beetje over. Het is ook een uitermate belangrijke bron van informatie over die toenmalige mechelaars. Het zou wellicht anders aanvoelen mocht KV Mechelen onder de huidige begraafplaats een parking willen steken. Op alle intra-muros kerkhoven is alleen de naam nog een herkenningspunt.

@ Luc

maar een verzameling beenderen? Zelfs na het "hier" verdienen mensen respect anders hoeven ze ook niet begraven te worden. Als ik die skeletten zo zie dan blijven dit voor mij nog steeds mensen, en ik kan mij moelijk voorstellen dat men dat allemaal zo maar op een hoop gaat smijten. Wat gebeurt er met deze mensen. Waar en hoe of wat wordt alles verzameld?

En is het uberhaupt nodig om net daar een ondergrondse parking te maken? 

@Freddy: tja, het respect-item voor skeletten is een welles - nietes gesprek naargelang hoe je het beziet. Ik ga er vanuit dat alle skeletten een tweede ' rustplaats ' zullen vinden op de stedelijke begraafplaats. Rond 1970 heeft men in Mortsel de hele stedelijke begraafplaats verhuisd naar de huidige plek naast het vliegveld van Deurne om er een woonwijk op te bouwen. Dus ik heb niet zo direct gewetensbezwaren.

De kwestie van de ondergrondse parking is dan al eens besproken in een aparte topic, dacht ik.

Omdat deze opgraving heel wat vragen oproept, heeft onze dienst Archeologie een website gecreëerd www.archeologiemechelen.be waarop informatie wordt gegeven over de werkwijze van opgraven, een korte geschiedenis van het kerkhof en een blog met het laatste nieuws.

Als dienst Archeologie kiezen wij er steeds in de eerste plaats voor om de archeologische resten intact te bewaren in de bodem. Wij graven dus enkel op wat BEDREIGD wordt door graafwerken, zoals in dit geval het bouwen van een ondergrondse parking.

Het gaat hier inderdaad om menselijke resten die niet gereduceerd worden tot hun archeologische  waarde maar, ook voor ons, in de eerste plaats overleden mensen blijven. Wij graven deze mensen met het uiterste respect op, onderzoeken de beenderen en zullen deze na het onderzoek, in samenspraak met andere instanties een nieuwe, gepaste rustplaats bezorgen.

Het alternatief voor dit wetenschappelijk archeologisch onderzoek is de graafkraan die alles vernielt en weggraaft zoals inderdaad in het verleden al is gebeurd. Zo werd de bovenste laag, met daarin de meest recente skeletten, er reeds afgehaald en gewoon elders gestort. Dit willen wij als archeologen juist vermijden.

Iedereen heeft recht op zijn eigen mening. Gelukkig maar.  Het enige dat wij als dienst willen doen, is het zo goed mogelijk informeren van de Mechelaars over wat wij momenteel doen op het Sint-Romboutskerkhof, hoe we dat doen en waarom. Daarom verwijzen we iedereen graag door naar www.archeologiemechelen.be.

Bedankt voor de interesse!

 

@ stedelijke dienst

dank voor het duidelijke en geruststellende antwoord.

Wat ik mij afvraag is, waarom men toen men destijds de o.p. op de Grote Markt  aanlegde maar een etage heeft uitgegraven, omdat men toen zei dat men bang was dat er wat mis was met de ondergrond i.v.m. de nabijheid van de toren. Nu gaat men twee lagen uitgraven pal onder die toren  Is dat probleem nu opgelost of was dat in het eerste geval maar een drogreden om later nog enkele ondergrondse parkings meer aan te leggen?

Een laag was vooral een keuze om het snel te laten verlopen denk ik.

Een kat valt altijd op haar poten. 

@ G.L.  Tja ik weet ook niet waarom men op sommige plaatsen nog rond de kerk begraaft (zoals dat hier in Schipaken ook nog het geval is).

Wellicht had de beslissing van de Keizer-koster eind 18e eeuw er mee te maken dat er in Mechelen verschillende kerken waren met elk hun kerkhof zoals St. Rombouts, O.L.V, Kartelijne, St. Jan...

Het kerkhof van Rijmenam aan de Weynisbaan dateert van 1973 toen het kerkhof aan de dorpskerk in onbruik raakte. 

Roger, de tijd vliegt snel, dat is verdomme al 36 jaar. Waar heb ik dan al dien tijd gezeten. 

Een decreet van Jozef II van 26 juni 1784 veranderde de traditionele begrafenisgebruiken radicaal. Het bijzetten van de (vooral elitaire) doden in om het even welk religieus gebouw werd officieel verboden.

In de steden moesten de kerkhoven aangelegd rond de bidplaatsen om hygiënische redenen verdwijnen.

@pol: Waarom er maar 1 laag gemaakt is voor de parking op de Grote Markt heeft te maken met politiek spelletjes.

VLD wou absoluut een parking op de Grote Markt met 2 lagen, de andere partijen wilden geen parking onder de Grote Markt maar een parking onder de Veemarkt met 2 lagen.

Politiek compromis: parking onder de Grote Markt en onder de Veemarkt maar elk met maar 1 laag.

@Filip: Dat klinkt al vast erg aannemelijk ...

Peter, om diezelfde hygiénische redenen moesten in de steden de vlietjes dichtgegooid worden. Redenering loopt dus een beetje mank met " OPEN DIE VLIET ". 

G.L. dat klopt niet, en dat weet je. Een open vliet is een waterloop en geen riolering heden ten dagen.

G.L.  je kunt een opengemaakte vliet van vandaag moeilijk vergelijken met de open riool die ze vroeger was.  "Stadsheimelijkheid" aan de Katelijnestraat bvb was de plaats waar er voor de pelgrims "gemakken" boven de Melaan werden geplaatst.  "Heimelijkheid" is trouwens een oud woord voor WC.  M.a.w., vroeger verdween letterlijk alles in de vlieten.  Heden ten dagen gebeurt dat via rioleringen....

Peter, wil je mij weer de stuipen op het lijf jagen. Eens, heel lang geleden ......zoals alle sprookjes beginnen was er hier niets. De Dyle en de Zenne en, en, en kabbelden door de lager gelegen valleien en namen het water mee van vlietjes en beekjes her en der. Na de doortocht van Adam en Eva kwamen er langs die vlietjes mensen wonen en die vonden die vlietjes leuk om het water wat er doorstroomde maar ook om den drek die ze er konden in dumpen. Bij warme zomerdagen bracht dat natuurlijk stank en allerlei ziekstes mee. Daarom kwam de slimme mens op de idee om " beurreputte " te steken, zo noemden ze dat, de voorloper van het " kreunkeswater ". En nu snel dicht gooien die rotte vlieten. Het vervolg van het verhaal nu honderd jaar later bedenkt u zelf maar.

Ik had net nog een aanvraag van de Vlaamse Milieumaatschappij, Afdeling Lucht, Milieu en Communicatie Externe Communicatie die een recente foto van mij, over de opengelegde Melaan willen gebruiken voor een groot infopaneel op 13 december in Diest. Ze wilden ook deze gebruiken.

Neen, in Rijmenam mogen alleen de oude graven blijven liggen. Aan de Weynisbaan is al een hele tijd een nieuw, groot en goed onderhouden kerkhof. Tussen haakjes: volgende maandag is het jaarmarkt, de hoogdag van Rijmenam. Iedereen welkom!