Gezichten op een stad met aanzien. Onze vroegere residentiestad van landvoogdes Margaretha van Oostenrijk werd al een paar keer dankbaar als decor gebruikt in één of ander stripverhaal. Hec Leemans (Bakelandt) en Paul Geerts (Suske en Wiske) verwerkten enkele Mechelse hoekjes in hun verhaal.
Suske en Wiske
De kleine Postruiter (1990)
De helden worden dank zij hun teletijdmachine naar het eind van de XVe eeuw gezonden. De plaat oogt best leuk. Alleen verloor de tekenaar uit het oog dat de St. Romboutstoren (naargelang van de bron) pas tussen 1516 en 1520 werd voltooid.
Op een collage van enkele stadsgezichten kan men “De Duiveltjes” herkennen. Maar Paul Geerts heeft het behoorlijk mis met de afbeelding van de Brusselpoort. Eind XVe eeuw zag de Brusselpoort er immers heel anders uit. Ze stond al op het hoogste punt van Mechelen (vandaar de naam “Overste poort”), maar ze was bovendien ook een flink stuk hoger dan vandaag. Maar ze werd een te kwetsbaar doelwit toen het geschut alsmaar zwaarder werd. Het gemeentebestuur liet de poort verlagen en zo kreeg ze geleidelijk haar huidige vorm.
De Overste poort ten tijde van het verhaal van "De Kleine Postruiter" - (toestand in1503)
In “De Sprietatoom” wordt het hele land uitgekamd op zoek naar Savantas. Ook in dit verhaal is er een Mechels plaatje : een heel simpele tekening van de Brusselpoort. In de oorspronkelijke tweekleurenuitgave van “De Sprietatoom” ( blauw/bruin) stond echter een tekening van het “Straatje zonder eind” met de toren.
Bakelandt
Delaatste opstand (1996)
Het verhaal kan zich in eender welke stad afspelen. Maar historicus en ex-TV-producer Jan Neckers deed soms een beroep op tekenaar Hec Leemans voor zijn programma’s. Leemans leerde via de drie boeken van Jan Neckers (“Mechelen zoals De Noter het zag”) de stad als historisch decor kennen (Jans vader heeft in 1980 de hele verzameling Schoeffer gefotografeerd). Leemans bestudeerde die prenten en gebruikte sommige als achtergrond in het verhaal. Om Jan Neckers voor de inspiratie te bedanken, gaf Leemans hem in het verhaal de rol van een Mechelse verrader.
Ik spreek me niet uit over de kwaliteit van de “normale” tekeningen in het verhaal, maar ik ben in “De laatste opstand” best tevreden over het “gedeelte Mechelen”. Maar beeld je even in hoe bijvoorbeeld een tekenaar als Edgard P. Jacobs die De Noters had gebruikt. In de reeks “Blake en Mortimer” tekent Jacobs bijna maniakaal ieder detail van bestaande gebouwen (zoals de Tower in Londen of de Opera van Parijs)…
Jan Neckers, historicus, columnist bij " 't Palieterke " en "De Kerjeuze Mecheleir" als figurant in "De laatste opstand".
In "De laatste opstand" situeerde Hec Leemans de gebouwen in hun juiste tijd.
Hier veroorloofde Hec Leemans zich wel enige vrijheid: hij verwisselde "de "Duiveltjes" en "Het Paradijs" van plaats.
En enkele andere Mechelse zichten die in het verhaal als decor werden gebruikt:
In een stripverhaal is echter alles mogelijk: Bakelandt en zijn kompaan lopen langs het O.L.V. gasthuis het Pleintje op om op het volgend plaatje langs het St. Barbaragasthuis in de Bruul te wandelen … :-)
en verder...
Het in 1914 verwoeste Vleeshuis op de IJzerenleen. (Het perspectief werd hier nogal losjes door De Noter geïnterpreteerd)
De in de XIXe eeuw afgebroken Waterpoort (Winketpoort)
Het Blokhuis te Battel
Alle afbeeldingen van De Noter Copyright Mechels Archief
Schitterend ! Roger, een tentoonstelling waard !!
Buitengewoon schitterende post Roger! Ik zit hem likkebaardend te bekijken! en...ik zal hem nog vaker aanklikken, denk ik..
Je bent dus wel een échte stripliefhebber! Mooi vergelijkingsmateriaal met de prenten van De Noter! Deze post heeft sterk documentaire waarde!
Ja JanS, ik denk dat ik zowat 1500 strips zal hebben :-)
Vaak erg mooie tekeningen van Leemans - al is hier en daar het perspectief wat 'slordig' getekend. Zie o.a: de Sint-Romboutstoren ('op hetzelfde moment' -' Ha, dat is dan die fameuze...') De verdiepingen van de toren staan nogal 'scheef'...
Maar goed - verder erg leuk.
Geweldig
wat een mooie verzameling, ik wist van enkelen
niet van zoveel.
Wat een openbaring.
@Roger: dit is een strip op zichzelf! Proficiat en merci!!
ook nog:
http://www.mechelenblogt.be/2007/05/suske-en-wiske-koeriers-voor-mechelen
Fantastisch!!!!! Wat een geweldig interessante post, Roger !!!!!
Ik had nooit durven vermoeden dat Mechelen zo vaak een rol speelde in de strips. En ik kan me - als stripliefhebber wel herhaaldelijk voor het hoofd slaan dat ik dit nooit eerder zelf heb ontdekt !!!!
SUPER TOFFE POST !
Roger, als er een top 10was van interessante postings, stond je er nu in met stip !!!
@ Ivo: tja... het Mechelen "van toen" zit er nu eenmaal ingebakken alhoewel ik reeds meer dan 23 jaar in Schiplaken woon. Maar 42 jaar Mechelen zet men nu eenmaal niet zo vlug opzij... Vooral omdat mijn grootvader mij, van toen ik zowat 5 jaar oud was, door gans Mechelen sleepte en mij wees op de plaatsen waar vroeger vlieten vloeiden (hij heeft het natuurlijk nog geweten, vermits hij 20 jaar was toen de vlieten verdwenen). Bref, toen ik in het derde studiejaar (M. Peeters) in de RMS zat, kende ik nagenoeg alle straten intra-muros bij naam). Aan mijn grootvader dank ik dan ook mijn interesse voor Mechelen en alhoewel ik nu al een hele poos op "den buiten woon", blijf ik toch Mecheleir en geen Vlaams Brabander...
@ Roger,
Gelukkig hebben we nog iemand als U, onder ons
.Mooie compilatie.
Laat uw heldere geest nog wat door het Mechelse verleden dwarrelen.
Verwen ons wat meer met dergelijke initiatieven.
Roger, dit is voor mij één van de leukste posts die ik op onze blog gezien heb. Ik herinner dat die Suske en Wiske al 's waren langsgeweest, maar over de rest wist ik niks. Ook mooi te zien dat de tekeningen van De Noter zo letterlijk werden omgezet naar stripvorm. Vooral de tekening waarbij de ruiters aankomen bij de Brusselpoort, doet me voor de eerste keer aanvoelen hoe het moet zijn geweest om als middeleeuwer in Mechelen aan te komen (zoals Caracasonne nu). Bedankt voor het mooie overzicht!
Roger,
Een fijne test heb je daar gedaan. Altijd prettig als tekenverhalen zowat kloppen met de realtiteit. Het is echter moeilijk een stad te laten zien zoals ze werkelijk was in een periode.
De Noter heeft zeker zijn waarde; chapeau! Maar is hij niet wat te romantisch in zijn totaalbeeld? Alles oogt zo mooi. Maakt hij alles niet wat te subliem dan het in werkelijkheid is geweest ? Misschien is die andere tekenaar Van den Eynde wat realitischer in zijn schetsen over Mechelen. (tekeningen te zien in het Stadsarchief) Wie zal het ooit bewijzen? Wat me nog is opgevallen: je ziet bij de tekening van de Waterpoort de toren rechts staan, de tekenaar heeft die positie trouwens overgenomen. Waarom heeft De Noter dat gedaan? Normaal staat de toren links. Mocht iemand het weten?
Meer van dat Roger.
Tof gedaan.
Marc
...in verband met dat plaatje van Suske en Wiske in de "Sprietatoom":
zie je de Brusselpoort aan hun rechterzijde...
...wat niet kan tenzij je "spookrijder" bent....;-)
@ Marc Bellon, goed opgemerkt. Er is hier inderdaad enige verwarring. Eerst dacht ik dat er bij het kopiëren door de Beeldbank een vergissing gemaakt was en dat de tekening van De Noter in spiegelbeeld staat. Dus ben ik gaan kijken in mijn boeken van De Noter, die gemaakt werden aan de hand van dia's die de vader van Jan Neckers van de verzameling Schoeffer maakte. Maar ook daar staat de toren rechts. Ik heb er dan de kaarten van Van Hanswijk en van Basire bijgehaald en de toren zou idd links moeten staan. Bizar.. En vermits de tekening van Hec Leemans duidelijk geïnspireerd is op de afbeelding van De Noter, tekende hij dus tegoedertrouw.
@ iedereen: bedankt voor de toffe reacties.
Vaak wordt de toren wat verplaatst om het plaatje te 'laten kloppen', ...
@Peter: net zoals de toren vaak gebruikt wordt als bladvulsel in oeverloze welles-nietes discussies, waar ook niets van klopt! 8-))
Mooi en verrassend vind ik dat hij ook het blokhuis heeft gebruikt (stond dat trouwens niet aan Pasbrug ipv Battel?). Voor mij blijft dat een charmant en verbazend stuk uit de buitenste verdedegingsgordel rond Mechelen, zo'n mastodont van een poortgebouw over de uit-de-kluiten gewassen beek die de Vrouwvliet toch eigenlijk is, maar toendertijd toch een vervelend obstakel om met een leger op te rukken naar de stad.
Deze post nu pas ontdekt, maar mooi! Ik wist ook niet dat Mechelen al zo vaak als decor heeft mogen dienen voor een stripverhaal. Toffe post, Roger!
Wel jammer dat er van al dat historisch moois niet veel meer overblijft, hè?
@ Kazamel:
ter info: http://www.beeldbankmechelen.be/index2.php?option=com_memorix&Itemid=53&task=topview&mrxpopup=1&CollectionID=1&PhotoID=SME001001704&RecordID=2107&ResultRecord=-1
Dag Roger,
U heeft het wel verkeerd voor als u denkt dat " het verhaal zich in om het even welkestad" had kunnen afspelen. Het is gebaseerd op een waargebeurd feit, de gijzeling en terechtstelling van opstandige boeren door generaal Béguinot in Mechelen.
Dit gegeven is natuurlijk vermengd met verhaallijnen die aan mijn fantasie zijn ontsproten.
Het moet een Bakelandt-avontuur blijven...
Als u denkt dat Edgar P. Jacobs het allemaal veel beter had kunnen tekenen, moet u zich wel
realiseren dat hij gemiddeld drie jaar aan een verhaal kon werken. Wij hebben dit verhaal
moeten tekenen op drie-en-een halve maand. Op die tijd tekende Jacobs twee plaatjes.
Vriendelijke groet,
Hec Leemans
Aan Stefan (01/10/2009)
Beste,
Het blokhuis stond op het Bruyne Cruys, daar waar de Oude Baan (nu Oude Antwerpse Baan) de Vrouwevliet kruiste. Dit blokhuis was in zijn begintijd eigenlijk niet veel meer dan een veredeld tolhuis maar werd later wat uitgebreid. Het werd maar eerst een grote versterking tijdens de tachtigjarige oorlog. Toen de Spanjaarden de Staatse troepen terug hadden verjaagd uit Mechelen besloot men om een verdedigingsgordel rond de stad te leggen aan de Noodzijde van mechelen. Deze (halve) verdedigingsgordel kwam aan de Vrouwevliet te liggen en het Blokhuis was de grootste en sterkste versterking uit dit geheel.
Een kompliment voor de tekenaar (Hec Leemans) dat hij weet dat het Blokhuis op het ogenblik dat zijn verhaal zich afspeelt (Franse Overheersing) verlaten en vervallen is.
Het enige wat volgens mij niet korrekt is, is de grootte van de Vrouwevliet op de prenten. Maar aangezien Hec Leemans de info verkregen heeft via de prenten van de Noter moeten we hier toch durven stellen dat het de Noter is die klaarblijkelijk zijn inspiratie de vrije loop heeft gelaten.
Verder zou ik durven vragen aan Hec Leemans of hij onze stad niet nog eens ergens in een strip zou kunnen katen schitteren.
Carl Van der Zeyp
Ik heb zonet het stripverhaal van Suske en Wiske "de Sprietatoom" uit 1946 gevonden en heb er de tekening met betrekking tot Mechelen bijgevoegd (Straatje zonder eind)
Leyander,
Ik herlas zonet dit blog en je merkte op dat Suske en C° in de Sprietatoom spookrijders waren toen ze de Brusselpoort passeerden. Wel, het oorspronkelijk verhaal (alhoewel thans hertekend) dateert aanvankelijk van eind jaren 40 en toen kom men idd nog zo rijden. Ik heb van 1948 tot 1964 vlak aan de Brusselpoort op de Astridlaan gewoond en toen kon men nog, komende van de Plaisance brug, vóór de Brusselpoort de Astridlaan oprijden. Er stond zelfs een houten kot met een politieagent op het kruispunt Astridlaan, Brusselpoortstraat en Van Benedenlei waar de rode lichten op dat kruispunt werden bediend.
Op ondrerstaande foto (ca 1950) kan men nog de wegwijzer zien die de richting aanduidt om naar Antwerpen te rijden.