Nu we toch enkele raadselkes aan het oplossen zijn: ik stuitte gisteren op een ander raadsel. Iedereen kent natuurlijk wel de PIDPA. Al was het maar van de ezel met de rekening van de PIDPA in zijn zak op het begin/einde van de Merodestraat:
(Foto Hans VDB)
PIDPA is natuurlijk de huidige watermaatschappij.
Het verhaal van Pidpa begint in 1910. Graaf de Baillet-Latour, gouverneur van de provincie Antwerpen, maakte zich zorgen over het gebrek aan drinkwater in zijn provincie.
In tegenstelling tot Hoog-België, waar reeds volop waterleidingen aangelegd werden, moesten de mensen zich in de provincie Antwerpen, met uitzondering van Antwerpen en Turnhout, nog behelpen met water uit putten en beken.
Naast een zeker ongemak hield dit ook een gevaar in voor de volksgezondheid. In de 19de eeuw vielen er nog duizenden doden door tyfus- en cholera-epidemieën. Om hier paal en perk aan te stellen, werd de Provinciale Commissie voor de Wateren opgericht. Zij moest onderzoeken op welke manier een drinkwaternet kon worden aangelegd.
(Foto Gadjo Dilo)
Drie jaar later, op 14 juli 1913, ontstond uit deze commissie de 'Provinciale en Intercommunale Drinkwatermaatschappij der Provincie Antwerpen', kortweg Pidpa. 35 toenmalige gemeenten ondertekenden samen met het provinciebestuur de stichtingsakte.
Aanvankelijk wou men de gehele provincie bevoorraden vanuit één groot winningsgebied. Talloze studies wezen Lommel aan als de geschikte plaats, maar zowel de gemeente zelf als de provincie Limburg verzetten zich hiertegen.
Eén centrale winning zou immers de latere groei bemoeilijkt hebben. Na proefboringen bleek bovendien dat de totale watervoorraad in de Lommelse ondergrond onvoldoende was om de gehele provincie te bevoorraden.
Talrijke gemeenten werden ongeduldig. Men wou eindelijk resultaat zien. Mechelen trok zich zelfs volledig terug uit de vennootschap om een eigen waterleidingnet uit te bouwen. Kortom, hoog tijd dus om het over een totaal andere boeg te gooien.
In 1980 sloot de stad Mechelen, die sinds de jaren dertig een eigen net had uitgebouwd, opnieuw aan bij PIDPA.
Het waterleidingsnet in onze stad dateert van 1927 (diverse bronnen), maar dat opent heel wat vragen ...
- Weet er iemand wat er gebeurde in tussen tijd ?
- Wie baatte het waterleidingsnet uit in de periode (1927-1980) ?
(Bron: http://www.pidpa.be/nl/bedrijfsinfo/geschiedenis.htm)
Ik zou het hélemaal niet weten.... Nooit afgevraagd. Maar nu ben ik wél benieuwd in wat slimme mensen en andere Jossen te vertellen hebben... ;-)
Wel de Jos denkt 't een en 't ander te weten over "de waterleiding" in Mechelen.
O.a. ene Maurice Van Gijsel heeft het waterleiding-net in Mechelen op poten gezet.
Ik duik in mijn archief.
@Jos: tot morgenvroeg! ;-)
Bij mijn weten was het de stad zelf die de twee watertorens in Mechelen-Zuid en Mechelen-Noord heeft laten bouwen. Als ik me niet vergis respectievelijk in 1969 en ergens in de jaren zeventig.
Oei Jos, is nog steeds niet uit zijn archief opgedoken ...
De inhuldiging van de Stedelijke Waterleidingsnet in Mechelen : 18 juni 1927.
Toestand in het arrondissement Mechelen in 1958.
11 gemeenten van de 40, beschikten over waterdistributie. In 10 ervan werd de exploitatie verzorgd door de Provinciale en Intercommunale Drinkwatermaatschappij der Provincie Antwerpen (P.I.D.P.A.), terwijl in Mechelen-Stad de Stedelijke Waterdienst hiervoor instaat.
Voor Mechelen wrdt het water geleverd door de Nationale Maatschappij der Waterleidingen.
De bevolking van deze 11 gemeenten vertegenwoordigde 60 pct va de totale bevolking van het arrondissement.
Dit betekende evenwel nog niet dat alle huizen in deze gemeenten opp het openbaar distributienet aangesloten waren.
Wanneer men het aantal abonnementen t.o.v. het aantal huizen stelt, bekomt men als verhoudingscijfer 784 per 1.000.
Hierbij dient evenwel opgemerkt dat er in Mechelen-Stad meer abonnementen waren dan huizen (bv. appartementen).
Dat vele huizen niet aangesloten waren, was grotendeels te verklaren door het feit dat de leidingen aleen in de kom en in de hoofdstraten voorkwamen, zodat buiten diegenen die niet wensten aan te sluiten, velen de gelegenheid daartoe niet hadden.
Totdaar de toestand in 1958.
We zoeken verder.
Stedelijke Waterdienst Mechelen. Dat moet het sleutelwoord zijn.
Heb nog wat gevonden over de Nationale Maatschappij der Waterleidingen
Op de buiten dronken de mensen vroeger water uit hunnen " beurreput ".Prachtig woord toch.
' De realisatie van de openbare waterleiding was een lang en moeizaam proces. Het Mechels stadsbestuur had immers al in 1892 onderhandelingen opgestart met de heer Defosse, een Parijs' ingenieur, met het oog op de aanleg van een waterdistributiesysteem in de stad. Het kam tot een akkoord tussen beide partijen, maar op het moment dat Defosse zijn handtekening onder het contract moest plaatsen, trok hij zich terug.
Het stadsbestuur nam vervolgens contact op met de Compagnie Intercommunale des eaux de l' agglomération Bruxelloise. Zij stelde voor om te onderzoeken hoeveel personen interesse hadden om zich op het waterleidingsnet aan te sluiten: slechts 108 belangstellenden meldden zich.
In 1893 zette het stadsbestuur een commissie van specialisten aan het werk om de mogelijkheden van het net te onderzoeken. Studies over kostprijs, uitbating en aanvoer van het water volgden elkaar op. Vooral deze laatste kwestie vormde een struikelblok. UIteindelijk werd geopteerd voor het meer van Hofstade. In 1924 werden de werken toegewezen aan de mechelse firma De Beuckelaer en Zonen. De werkzaamheden startten op de Van Benedenlei. Ook de voorbereidende werken voor de bouw van een watertoren dateren uit deze periode.' ( uit een ongepubliceerd eindwerk ' Naar de pomp lopen ' van Mariel Rosier uit 1999 )
Het is natuurlijk geen antwoord op de vraag van Peter maar baat het niet , dan schaadt het niet.
Op 18 juni 1927 werd door Koniging Elisabeth het waterleidingsnet van Mechelen ingehuldigd. De plechtigheid verliep als volgt: "Vadderik" stond op een houten voetstuk met jute behangen, daaronder zat een (stads-) werkman die de echte kraan moest opendraaien. Hij was echter in slaap gevallen. Koniging en genodigden stonden een tijdje beteuterd te kijken toen plots Vadderik water begon te spuiten. Tijdens de inhuldiging werd er vanop het dak van het "Vlaamshuis" fel betoogd. (Waarschijnlijk niet tegen het water !)
De hierbij gevoegde sleutel werd door de Koniging gebruikt om symbolisch het netwerk van water te voorzien.
Bovenstaande komt uit de persoonlijke nota's van mij vader zaliger. De 'sleutel' is eveneens in mijn bezit.
Wat er van is kan ik niet met zekerheid zeggen, maar mijn vader vertelde me in de jaren 50 dat Mechelen zijn drinkwater uit Duffel betrok.
@Luc: Bedankt ! God zal het u lonen !
@JT:Die werkman was niet in slaap gevallen, het waternet was nog niet volledig af, en dus niet aangesloten. op die manier moest er achter het staketsel onder de Vadderik water aangevoerd worden opdat Konining Elisabeth de kraan kon opzetten.
@Roger: Als Duffelaar kan ik dat begrijpen. Den AWW is een begrip in Duffel ... maar was dat dan eigendom van PIDPA ? Of van de Nationale Maatschappij der Waterleidingen ?
@ Peter, ik spreek hier van begin jaren 50 en toen had er nog niemand van een PIDPA gehoord. Hoe de watermaatschappij toen heette...?? 'k z ou het niet weten.