Vorige week heb ik me laten verleiden om de tentoonstelling "All that is solid, melts into air" te bezoeken. Niet omdat ik stond te springen om een kunsttentoonstelling te bezoeken, wel omdat 1 van de locaties mij enorm aanspreekt: het Scheppersinstituut. Bovenop Scheppers staat namelijk een koepel, met daarin een prachtige telescoop, die naar verluidt, lang de grootste amateurkijker van België was. In de bespreking van de tentoonstelling is er sprake van sterrensalon. Ik moest de zaak wel even gaan bekijken.
Ik heb hier nooit school gelopen, toch heb ik er misschien meer beleefd dan de gemiddelde leerling. Ik was er namelijk lid van de ondertussen verdwenen jeugdvereniging voor sterrenkunde Orion. We hebben er 's nachts door de gangen en over de daken gedwaald, mooie dingen gezien door de telescoop, gelachen, gespeeld en gegriezeld.
Zonder veel steun van de school (toch sinds de broeders zich nog minder bemoeiden met de gang van zaken op school), maar met veel dank aan de jeugddienst van Mechelen, bouwden we er enkele totaal vervallen lokalen om tot bijeenkomstplaats.
Een echt sterrensalon, dus wou ik wel eens gaan kijken wat er van gemaakt was.
De schock was enorm!
Het lokaal was herleid tot puin met enkele grote stenen, die de weg naar de trap markeren. De koepel is door het kunstwerk (voorlopig) niet bereikbaar. Een van de tastbare zaken, die het bestaan van de vereniging bewees, is verdwenen. Het kunstwerk had voor mij dus een krachtige persoonlijke betekenis gekregen.
Ik kijk er al naar uit wat er ooit zal verrijzen uit het stof van dit werk. Zullen er ooit nieuwe jongeren in de school besluiten, dat hun gezamelijke interesse voor wetenschap sterk genoeg is om een nieuwe vereniging op te richten? Besluit de school misschien eindelijk om dit prachtig stukje wetenschappelijk erfgoed open te stellen voor het grote publiek? (het verlengstuk van de prachtige beschermde trappenhal)
Hopelijk zie ik de binnenkant van de koepel, met langs de binnenkant het prachtigste silhouette van Mechelen, ooit, samen met jullie allemaal terug.
Mooi artikel! Jammer van die verwaarlozing..
Het is daar ook dat Frank Deboosere - Mechelaar (en buurjongen van mij...) zijn liefde voor de sterren zag ontluiken... ;-) Het gevolg is bekend...
(foto: Jan Smets - ...merk de koepel op...)
Frank Deboosere was lid van de voorganger van onze vereniging, nl. Pallas, later is hij nog Peter geworden van Orion. Het is niet echt verwaarlozing, wel bedoeld als kunstwerk. Het is zonde dat de kijker niet mee opgenomen is in de tentoonstelling, die toch wetenschap, geloof, en de aspecten van het mens-zijn door elkaar kruist. Het was een chock, maar goede kunst weekt emoties los, en een persoonlijke invalshoek maakt het extra emotioneel.
Ik vroeg me af of het kunst was ... of gewoon een stukje puin.
@Björn
Ik ken het bestaan van de astronomie toren enkel vanuit de verhalen, maar ik was ook echt benieuwd. Ik was ervan overtuigd dat de curatoren van het MuHKA het 'heiligdom' wilden open stellen voor het publiek. Voor zover ik hoorde, bleek dit niet haalbaar omwille van de vervallen staat...
Jammer, want mijn zoontje gaat naar school in Scheppers en is wild van sterrenkunde. Hij zou zich zeker aansluiten bij een 'sterren'genootschap.
@Eddy: Laat ons daar een keer een topic over opzetten ...
@ Eddy:
Kunst is de allerindividueelste expressie van de allerindividueelste emotie. Het is de kunstenaar die stelt of iets kunst is en niet het publiek. Het publiek is vrij om iets goed, slecht of zelfs stuitend of walgelijk te vinden.
Vandaar dat kunst en autoritaire regimes / ideeën zo slecht samen gaan.
Dat jij kunst als iets anders wil definiëren gaat mijn verstand dan weer te boven.
Tja, Wout, ik heb me toch ook even achter het oor gekrabd, en eerlijk gezegd had ik ook erg graag de telescoop gezien ... Tja manage the expectations ...
They melt into air :-)
Blijkt dat kunst voor elkeen anders wordt ingevuld....kunstenaars hebben een ideetje, realiseren dat en noemen dat dan kunst.
De liefhebber noemt kunst wat hij graag ziet en wat hij mooi vindt.
Of een ronddraaiende gekleurde in de lucht hangende cirkel kunst is? voor mij is dat een idee dat technische vaardigheid heeft gevraagd.
een hoop buizen in een bak aan de Melaan? volgens mij een idee, maar kunst?
preekstoelen in onze kerken kunst of vakmanschap?
ieder zal er altijd wel het zijne van denken.
@Anne
De volkssterrenwacht Urania in Hove heeft een goede jeugdwerking nl. Oberon en een inleidende cursus. Ook de volkssterrenwacht Mira in Grimbergen heeft zo'n aanbod gehad, maar ik weet niet hoe goed het draait (hier kan je Frank Deboosere nog wel eens tegen het lijf lopen. De meeste info kan je terugvinden op www.jvs.be. Ik weet niet of Izzy Vandenbroeck nog rondloopt in Scheppers. Dat was zowat de sterrenkunde leraar. Ook een van de oprichters van Orion kan daar nog rondlopen, nl. Dennis Hendrickx (wiskunde 3e jaar denk ik).
Ik weet dat de koepel zonder de nodige werken moeilijk open te stellen is, door de smalle trappen. Toch hebben we er vroeger honderden bezoekers over de vloer gehad tijdens de opendeurdagen van de school en de nationale sterrenkijkdagen (tegenwoordig beter gekend als de nacht der duisternis). De vervallen staat is de schuld van de school. Wij konden vroeger subsidies krijgen van de stad, als we de garantie kregen dat we het lokaal nog 15 jaar konden gebruiken en de nodige controles lieten uitvoeren. We hebben er wel de nodige veiligheidswerken uitgevoerd, anders had de hele zolderverdieping wel eens opgebrand. (In de zekeringskast zaten geen zekeringen, maar constructies van ijzerdraad en zilverpapier.
Na een grote storm begin jaren '90 waren we zelfs bijna 1 van de deuren van de koepel kwijt, ook dat hebben we toen zelf moeten oplossen.
Ik vind het trouwens spijtig dat ik zo moet uithalen naar de school, maar sinds "broeder directeur" gestopt is, heeft de vereniging alleen tegenwind gekregen.
@ Björn
Bedankt voor de info. We overwegen al een tijdje om Bram in te schrijven voor de inleidende cursus in Hove, misschien moeten we dat nu maar eens echt doen. Meneer Vandenbroeck (Izzy heet hij zo?) loopt nog steeds rond in Scheppers. Hij heeft zonet Bram onder zijn vleugels genomen om zijn honger naar de kennis over het heelal een beetje te stillen.
Het is inderdaad verdomd jammer dat de school zijn sterrenkunde oord niet meer in ere houdt, het zou nog veel geïnteresseerden naar de school kunnen halen.
ivm Kunstendebat
Ik ben dagelijks met beeldende kunsten bezig en kom dit debat voortdurend tegen. Als cultuurfunctionaris willen we brengen wat vandaag actueel is binnen de wereld van de beeldende kunsten. Welke kunstenaars de tijd overleven, wordt door de verdere evolutie in de geschiedenis bepaald.
De discussie over wat al dan niet kunst is, is al eeuwen oud en de vraag zal ook altijd blijven bestaan. Persoonlijk vind ik het belangrijk dat kunst relevant is voor de eigen tijd. Ik ben een groot bewonderaar van Rembrandt en Rubens, maar iemand die vandaag schildert als deze grootmeesters is ongetwijfeld een groot vakman maar geen kunstenaar.
Een goed idee is de basis van een goed kunstwerk. Toch zou het uiteindelijke resultaat, het idee moeten versterken en op zich kunnen staan, denk ik. Dat is helaas niet altijd zo.
@ Anne
Dat ben ik met je eens. En daar bleef ik bij 'All that is solid ..." een beetje op m'n honger. Bepaalde werken vroegen teveel uitleg en achtergrondinfo om ze te kunnen waarderen of plaatsen.
Maar dat doet niks af wat ik hierboven over kunst zei.
Anderzijds heeft de expo mij en de dame met wie ik die bezocht lang doen discussiëren over kunst, schoonheid etc... Als een expo dat met je doet is dat ook al mooi denk ik.
@ Dag Wout, 't was weer wat geleden. Met vakantie geweest??? Of kruipt ge alleen maar achter uw keybordje als er één van de verdoemden iets gesteld heeft?
Trouwens kunst en ideeen gaan wel degelijk samen met autoritaire regimes: kijk maar naar de dertig- en veertigerjaren. De postuurkes waren nooit zo groot als toen:-))
@Eddy: Blijf waardig naar anderen, aub.
@mechelenblogt: lieve mensen ik kan me niet van de indruk ontdoen dat hier bepaalde bloggers geactiveerd worden door bijdragen van non-poco's. Als U even wil begrijpen wat ik bedoel, en wat U (U kennende) ongetwijfeld zal willen doen.
En voor de rest: inderdaad, wat is kunst? Alleen dat wat door de zelfbenoemde kunstpausen en goeroes wordt vooropgesteld? Als men niet in de smaak valt van een erg elitaire groepje, brengt men dus geen kunst.
Wat is goede wijn? Degene die IK graag drink.
Wat is kunst? Datgene wat IK als dusdanig ervaar. Point final.
In de wedloop tussen de mechelse scholen om het bewijs te leveren van hun beste onderwijs, werd door Scheppers dit astro-labo gebouwd. Op dat ogenblik was dit een unicum en moest dus de ' betere studenten ' aantrekken voor hun wetenschappelijke ontplooing. Dat alles vergankelijk is wordt hier nogmaals aangetoond.
@mechelenblogt: bedankt om kort op de bal te spelen.
Wat zijn de opkomstcijfers aangaande Stadsvisioenen eigenlijk ? Want buiten de gazetten en deze blog is het niet echt een overrompeling geweest in de binnenstad.
BTW :
Wanneer vangen eigenlijk de festiviteiten aan voor 100 jaar Keldermansvleugel ? Niet direct interessant, niet echt een toeristenmagneet of reeds voorbij ?
Het lijkt me redelijk dat MechelenBlogt tussenkomt als de mens gespeeld wordt, en niet de bal. Aiii ... pijnlijk.
Sommige onderdelen van "stadsvisioenen" trokken wel degelijk volk.....het klank- en lichtspel in de Hanswijkbasiliek bijv. moest een tweede keer worden ingericht en zelfs voor een derde opvoering was er reeds genoeg belangstelling.
voor andere dingen was de belangstelling quasi nihil......hoe dat komt? misschien omdat de vlag allerlei ladingen moest dekken van 450 jaar Aartsbisdom, over 500 jaar Calvijn, en zo nog wat van die onderwerpen.
zoals ik zullen héél wat mensen zich beperkt hebben tot wat hun expliciet aanbelangt?
500 jaar Calvijn is volgens mij nooit in een adem genoemd met Stadsvisoenen. 400 jaar Mechelse Catechismus heeft ook niet 'gebruikt'.
'500 jaar Calvijn' was een onderdeel van 'de Nacht van de Open Kerken' - een 'spin-off ' van Stadsvisioenen, ingericht door de Mechelse parochies en Mechelse protestantse gemeenten, en als zodanig géén officieel 'Stadsvisioenen-programma'. (maar: het trok véél volk!)
Zo waren er meerdere organisaties, groepen etc, die hun wagon aan de 'Visioenen-trein' hebben gehangen, en best wat succes hebben gehad (zoals bvb het IKA, 'Ingebed', kleinere tentoonstellingen...). En ook deze hadden tot hiertoe een ruim publiek.
Ik ken natuurlijk géén officiële cijfers - Dat zal wel in de eindevaluatie komen zeker... Ik heb een vermoeden dat de grote massa het heeft laten afweten voor sommige evenementen. 'All that's solid...' was niet écht mijn ding. Maar goed - wie ben ik? De tentoonstelling in Lamot vond ik heel zeker niet slecht. En het openingsfeest was toch wel een 'knaller' met véél volk. Dus: sommige dingen sloegen niet aan... Andere dan weer wel... Ik zelf heb al mooie en boeiende dingen gezien en meegemaakt, en voor sommige heb ik mijn wenkbrauwen gefronst. De balans wordt binnenkort gemaakt, na 21 juni. Hopelijk leert men van de fouten...
Have the Stadsvisioenen melted into air omdat het een beetje te elitair was of niet ? Volgende keer een beetje meer down-to-earth en opentrekken voor een groter publiek ? Of is volks niet hoog / goed genoeg ? En moeten we Antwerpen overtreffen of niet, want zij hadden die mechanische olifant ? Blijft de vraag of die olifant dan weer Hoog-of Laagcultuur is of was.
Gelukkig is er nog de picknick oftwel La Grande Bouffe Malinoise.
@ Eddy,
uw idiote insinuaties en insiders laat ik voor wat ze zijn. En btw mogen de volgens U zogenaamde 'verdoemden' of 'non-poco's' hier op MB héél vrijelijk hun zegje doen. En gelukkig maar. Zo verdoemd zal het dan wel niet zijn zeker?
U bent vrij om kunst slecht of goed te vinden. Walgelijk, ontroerend of afstotelijk. Dat is uw goed recht. Helaas kan U niet bepalen of iets kunst IS dat is geheel en alleen het recht van de kunstenaar.
Hou het waardig Wout, aub.
En aangezien we zowel verwensingen krijgen van beide kanten van het spectrum, denk ik dat we bezig zijn op een neutrale koers.
@ Wout : dat is de eeuwige vraag.
Is men kunstenaar omdat de vervaardiger van een werk (beeldhouwwerk, schilderij, enz...) zich zo voelt of noemt of wordt de vervaardiger van een werk kunstenaar genoemd omdat zijn publiek dat vindt.
@ mechelenblogt:
het was de heer E.L. hemzelve die naar mij toe de man speelde en volgens mij onterecht. Las net nog eens al m'n posts in dit topic na en blijf daarbij.
@ Gim: het staat het publiek vrij iets goed of slecht te vinden. Maar oordelen over wat al dan niet kunst is kan het publiek niet.
Een slechte film is toch ook een film?
Hou het waardig Wout, aub.
@ Wout :
Mijn tekeningskes zijn eigenlijk maar krabbels, droedels, vluchtige lijnen. Ik kan geen dagen, weken of maanden werk steken in "hogere kunst", want ik ben nu eenmaal lui van nature.
Sommigen zullen dat allemaal wel "heel kunstig" vinden en mij dan tot kunstenaar bombarderen, maar zo noem ik mijzelf niet. En met mij misschien nog vele anderen, die (bottom line) eigenlijk gewoon hun ei kwijt willen. Nothing more and nothing less ondanks wat bijv. een Jan Hoet allemaal uit zijn hoed lult.
:-)
BTW : Zit hier een soort Ghost in the Machine of zo ?
@ Gim
Ik geloof niet in 'hogere' of 'lagere' kunst. Da's wat het publiek ervan maakt.
Als jij denkt dat je kunstzinnig bezig bent is jouw werk kunst. En dan staat het mij vrij dat goed of slecht te vinden.
@ Wout : Ik hoop dat je dan mijn tekeningen op Wikia al eens hebt bekeken.
:-)
Een zeer interessante en waardevolle bijdrage topic van Bjorn... Die verdient dan ook reacties die het een beetje waardig zijn...
@Wout/ Eddy/ Gimycko: 'Wat Is Kunst?'... Een goede vraag! Volgens Stijn Meuris (Noordkaap) was het 'die blik in haar ogen'... volgens mij is dat dan weer wat anders, volgens jullie wéér iets anders... en wie bepaalt wat kunst is? OOK een goede vraag !
De Kunstenaar? De toeschouwer/ Liefhebber ? Alletwee? Geen van beide? Wie zal het zeggen?
Feit is dat elkeen Kunst op een andere manier kan beleven, er eventueel andere zaken en betekenissen kan uithalen.. vaak andere dan de intentie van de kunstenaar. En dat is mooi. Dat is goed !!
Ook hier geldt natuurlijk: smaken en kleuren. of niet soms?!
@JanG: ik ben zo blij als ne gieter dat je het ' juiste uur ' aanbrengt. Ik denk sinds maanden dat ik een uur achterloop ( wat wel waar is maar dat even terzijde ). Jouw interventie draagt het uur 00:07 terwijl al mijn klokken hier nu ongeveer 01:10 aanduiden. Heeft het met de beiaard te maken? ;-)
Is de zijkant van de zijpoort van het stadhuis, langs de kant van de Befferstraat, ...
Kunst, Kunstig of gewoon excellent vakmanschap ?
Foto Gimycko
Of is de term "Kunst" iets dat "melts into air" ?
:-)
@Marckec en Björn
Het is inderdaad interessant om de koepel en de voormalige astronomie-vereniging van Scheppers opnieuw onder de aandacht te brengen. Een oproep tot behoud en herstel lijkt me de moeite waard in een stad als Mechelen.
@ Gim
Ook een interessante vraag. Kunst of/en vakmanschap.
Het was helemaal niet mijn bedoeling het kunstwerk op zich in vraag te stellen. Ik zag echter de kans om de kijker eens in de aandacht te brengen, want het is een prachtig instrument, maar om hem echt goed te gebruiken, staat hij midden in de stad al op de verkeerde plaats. Het gaat op MB zo vaak over erfgoed, dat ik de kijker hier eens in 'the picture" wou plaatsen. De tentoonstelling is slechts de aanleiding geweest. Het doet me trouwens veel plezier dat er verschillende mensen de tentoonstelling hebben bezocht in de hoop de kijker een bezoek te kunnen brengen.
De kijker zelf is het een moeilijk ding om mee te werken, om nog maar te zwijgen van de koepel zelf. Open en dichtdoen van de koepel gaat met touwen en een systeem van katrollen. Wie de gevoeligheden niet kent trekt de deuren uit hun glijders. Het draaien van de koepel moet gebeuren door de trap rond te duwen. Astronomie is er meer sport, dan wetenschap. Het grootste deel van de tijd was wat gokken om de kijker goed gericht te krijgen, omdat de zoekkijker niet goed afgesteld was. Versta mij niet verkeerd. Dit is geen klaagzang, alle mankementen droegen bij tot de charme en de identiteit van onze vereniging, want bij de andere clubs in Vlaanderen hadden ze veel gemakkelijkere instrumenten.
Misschien moet er maar eens samengewerkt worden met Technopolis (naar aanleiding van het verblijf van Frank Dewinne in het Iss hebben ze daar trouwens een "nieuw" stuk tentoonstelling opgezet. Nieuw tussen aanhalingstekens, omdat ik weet dat sommige stukken gewoon eens terug uit hun opslagplaats zijn gehaald. Het schilderwerk van de planeten dat er terug tussen zit is trouwens gemaakt door een van onze leden. Hij maakte ook het silhouette van Mechelen aan de binnenkant van de koepel.)
@ Wout :
Dit is hier nu een prima voorbeeld van die eeuwige vraag wat eigenlijk Kunst is :
-Is de gesculpteerde muurkapel Kunst, kunstig of excellent vakmanschap
-Is het Lam Gods (onder de dakkapel) van de gebroeders Van Eyck Kunst, kunstig of excellent vakmanschap
-Is deze aquarel van Pieter Frans de Noter Kunst, kunstig, excellent schildermansschap of een prima kleurenkopie / foto-avant-la-lettre
(Klik op foto voor grotere versie)
*geeuw*
Euh... maakt er iemand mij wakker wanneer er overeengekomen is wat de mooiste kleur ter wereld is en zo? Ik ben erg benieuwd naar het resultaat.
:-P
Mijnheer vandeput,zodra er een overeenkomst is zullen we de rammel laten in gang zetten.