Ontdek ons Mechelen in 1910.
-Rue du Moulin ofwel Thaborstraat
-Rue du Canal ofwel Willem Rosierstraat
-Rue de la Caserne ofwel Generaal de Ceuninckstraat
-Boulevard de l’ Abattoire ofwel Guido Gezellelaan
-Boulevard des Capucins ofwel Koningin Astridlaan
-Aux Rue d' Herbes ofwel Groenstraat
-...
En misschien vindt ook U nog andere verrassende nieuwe elementen. Bijvoorbeeld : Volg de "Tramway".
(Relevantie van dit artikel : 0,00 % - LOL)
De Thaborstraat heette in de jaren 70 nog altijd de Molenstraat.
De Ziekeliedenstraat heette toen nog de Rue des Lepreux. Dat weten we nog uit een vorig artikel.
En het Hôpital Civil, d' Oliveten en Des Couples Mariés kennen we (nog), maar het Hôpital Ste Hedwige zegt me niet direct iets.
In 80 of in 81 is dat veranderd geloof ik, toen zat ik in de lagere school aldaar, dus redelijk dicht bij het gebeuren, en het was een enorm spectaculair gebeuren.
De molen die de toepasselijke naam "molen" droeg en waarnaar de molenstraat genoemd was stond toen nog in het midden van het straat, vandaar dus molenstraat.
En op een woensdagmiddag werden de dikste kinderen van de school in de molen gedreven en vervolgens werd de molen in brand gestoken. Twee vliegen in één klap: die ouwe molen die serieus in de weg stond was weg en we waren gelijk van een hoop dikzakken vanaf, die pakten teveel plaats in op de bus, zakten door de schoolbanken, en in de winter als het vroor -en het vroor toen van november tot maart- bevroor al hun zweet op het trottoir waardoor normale mensen verongelukten.
Of zoiets.
Wat een Thabor precies is dat weet geen hond, ooit heeft eens iemand mij verteld dat de Thaboren een volk was van buiten de landsgrenzen die louter naar hier kwamen om kinderen te kweken en van het ocmw te leven, op het moment dat dat verteld werd was ik wel fameus goed getapisseerd, dus het kan zijn dat ik het verkeerd begrepen heb.
Ik merk wel de Legumes-markt aan de Botermarkt, maar geen Vleesmarkt.
En vermoedelijk zat Thabor met den Blauwe Hond, want waar de naam Blauwehondstraat vandaan komt is me ook nog niet direct duidelijk. Je hebt (of had) de Hond van Damme. Dus misschien liep er ook wel een Blauwe Hond rond in Mechelen (Le Chien Blue de Malines).
:-)
De Kromme Elleboogstraat en de Lange Heergracht hadden toen precies ook nog andere namen, net zoals de Rik Woutersstraat en de Berg van Barmhartigheid bestond toen precies ook nog, 100 jaar geleden.
En ook de huidige huizen in de Plankstraat zijn, tegenwoordig, precies boven het water gebouwd, want werden daar, in vroeger tijden, geen sloepen en kleine boten gerepareerd ?
En den Battelsesteenweg noemde toen Chaussée de Termonde ofwel de Dendermondse Steenweg.
Nog geen Oscar van Kesbeeckstraat en je gaat naar Antwerpen via de Oude Antwerpse Baan.
@Senor El Loco en nog zowat: over het Hôpital Ste Hedwige kan ik U, waarde edele heer mededelen dat die instelling in die tijd en in het mechels 't Wiesenhôôs genoemd werd en dat ik wezenloos verstomd sta van uw kennis van uw "Vaderlandsche Geschiedenis" ;-D))
@ Gim:Voor je andere fabels begint te bedenken over 'blauwe honden' en hierbij je fantasie op hol slaat: de juiste verklaring van de naam:
de straat is genoemd naar het huis 'De Blauwe Hond' dat daar ooit heeft gestaan. Het Blauwhondstraatje was vroeger bekend onder de naam 'Tweede Vleeschouwersstrate' (reeds sinds 1330!). In het zogenaamde Impostenboek van 1544 staat geschreven en gedrukt: 'De tweede Vleeschouwerstrate, achter den blauwen hond'. Het huis-met-die-naam was gelegen op de hoek met de IJzerenleen...
(voor deze info, het boek van Van Caster geraadpleegd over de namen der straten van Mechelen...)
Met dank aan Jans en Jokke ! We zijn weeral wat slimmer geworden.
:-)
Het treinstation van Mechelen in 1910 :
Wie weet er iets van dat halfrond voor de baron Michelkazerne met die twee schuine straten dat daarop uitkwamen: Schoutestraat en Casernestraat? Nooit van gehoord.
Een overblijfsel van een van de oude bolwerken ter verdediging van de stad, als je het mij vraagt ... tenminste de Rue de la Caserne ?
Effe verder over die Schoutestraat aan de kazerne: alle straten in de buurt droegen die naam, eigenaardig.
En wat is dat daar met die "Caserne" in de Minderbroedersgang ?
En dan had je toen, in 1910, nog een Caserne aan de Boulevard de la Porte du Sablon (Zandpoortvest). Was toen daar de Paardenkazerne (nog steeds) gevestigd ?
@gim: hier is je kazerne aan de Minderbroedersgang
Zelf woon ik in de De Langhestraat (zoals de Gym ;o)), weet iemand (bv Gym) wie die Mr (of Mevr?) De Langhe was, m.a.w. vanwaar die naam komt? Heeft dat iets met Lamot te maken?
Sorry Gim, dus.
En een binnenzicht op de koer van dezelde Kazerne als hierboven op dit adres:
http://www.flickr.com/photos/24858413@N07/3248060078/
Mijn vader heeft nog heel wat foto's liggen van Mechelen uit de jaren '30 tot '50.
Fotografie was, en is nog steeds, zijn hobby. Hij was gekazerneerd in Baron Michel.
Ook nog van de Bruul toen er nog winkels & cinema's waren in plaats van winkels.
Het was toen afgezien van de oorlogsjaren wel een plezante tijd, maar dat wil niet zeggen dat deze tijd niet plezant is, zeker niet, alleen op een andere manier.
Mensen vergeten dikwijls dat die goeie ouwe tijd eigenlijk toch wel een harde tijd was. Ons huis werd gestookt met één kolenkachel, pas na de Expo, ik was toen een jaar of 10, hadden we chauffage, maar niet eens in heel het huis, enkel in de keuken, de voorplaats, de badkamer en de achterplaats.
@willy: heeft uw vader er al eens aan gedacht om zijn foto 's te laten inscannen bij de beeldbank? De originelen blijven sowieso zijn eigendom.
En, op deze kaart uit 1910, zie je ook nog de verdoken straatjes van de Zoutwerf !
@ Lejo :
Ivm De Langhestraat (? Rue De Langhe of eigenlijk toch Rue Longue ?) kan ik je niet verder helpen, net zoals de Bakelaarstraat of Rue de Bakelaer (Vertrekkend vanaf de Boulevard Frans Hals). Wie was Bakelaer of wat was een Bakelaer ?
[Bakelaar], m. (-s), laurierbezie
bakelaar, bakelaerbloem, bakelaarkruut
Na effe surfen blijkt Bakelaar (of Bakelaer) een oude benaming te zijn voor Laurier. Wat had Mechelen met laurier ? Een lekker kruid, te vinden vlakbij de stadsmuren, en altijd goed voor een Mechels Stoofpotje, misschien ?
:-D
De De Langhestraat heette eind XIIIe eeuw "Vetus fossatum sicut itur versus portam superiorum" (Vest die naar de Overste Poort leidt). In 1450 werd ze de Oudeghemstrate genoemd omdat een familie Oudeghem een woning had in de Adegemstraat die ook een stuk tot in die "oude vest" kwam.
Later kwam daar een familie de Langhe wonen heeft men de straat herdoopt in De Langhestraat. Verschillende leden van die famile oefenden het ambt van schepen uit.
(uit "Namen der straten" van Van Calster)
De artilleriekazerne op het Berthoudersplein werd (geloof ik) in 1947 afgebroken.
@ Roger : En wat is een Dries (in Ganzendries) ?
En binnenkort de gimyckostraat ipv de Langehstraat ?
(ps. Ganzendries was een drenkplaats, ook pomp, open ruimte in de stad.)
Voor de betekenis van de naam 'Bakelaarstraat ' moet je hierna lezen.
De Vaartdijk (Digue du Canal) is de enige straat langs de Leuvense vaart die een franstalige benaming heeft!
@ Peter :
Nee, hoor ! De Langhestraat wordt binnenkort de JazzStraat, want daar woont de President van de Jazzzolder !
:-D
Wat mij ook opvalt, op de kaart, is dat in 1910 de Tramways netjes langs de Ring lopen richting Station of van het Station weg, richting Antwerpse Poort. Niet direct een lijn naar het Centrum toe.
En alhoewel ik deze foto niet kan dateren, hebben er wel trams door het centrum gereden.
In oktober1905 verscheen in het Staatsblad 'n ministrieel bestluit dat betrekking had op het ontwerp voor aanlegging, onderhoud en exploitatie van de tramlijnen met de electrische luchtkabel binnen de stad. (...) Het plan voorzag zes kilometer tramlijnen en zou de bijzonder stadspoorten met de 'staatsspoorwegstatie' verbinden. Het ontwerp telde twee voorname lijnen: 1. De lijn van de zogezegde 'statie' tot aan de Antwerpse poort, langs de Consciencestrrat, Egmontplaats, Egmontstraat, Vijfhoek, Bruul, Grote Markt, Katelijnestraat, Antwerpse poort tot aan de schijfschieting van de burgerwacht. 2. De lijn van de 'statie' langs de Statieplaats, Leopoldstraat, Van Benedenlei, Brusselpoort, Hoogstraat, Korenmarkt, Grote Markt, Koeistraat, tot aan de dreef van het gemeentekerkhof.
Het ontwerp van dit 'tramwaynet' voorzag ook een vertakking aan de Vijfhoek die verbinding zou geven met de Hanswijkstraat en de Leuvensesteenweg tot aan de grens met de stad.
(...)
De daaropvolgende jaren volgde nog wat procedureverloop (aanvragen vergunningen en kapitaal, enz...) en werden de werken gestart rond 1912. (één voorbeeld van de werken: verbreding van de Fonteinbrug...)
(buiten deze stadslijnen bestonden er al wel tramlijnen buiten de stad)
info ontleend uit 'Mechelen op wielen' van Werner Devroey.
Die Bakelput was me niet bekend. Interesting Luc.
In 1910 noemde de Edgar Tinellaan nog Boulevard de Ste Cathérine (Katelijneboulevard ?).
Dus... 100 jaar geleden, 36.500 dagen vroeger, hadden we duidelijk een andere stad. Maar 10 of 20 jaar geleden zag Mechelen er ook anders uit. Gek, eigenlijk.
Maar gelukkig hebben we de foto's nog (en tekeningen en etsen en schilderijen en glasplaten en...)
:-)
En geen ... Jef Denynplein :-(
Wat me ook opvalt is de Melaan, allicht de laatst gedempte vliet :-)
Gim, "dries" heeft verschillende betekenissen:
1 braakliggende akker
2 verarmd bouwland dat als (schapen)weide gebruikt wordt
3 dorpspleintje (met gras begroeid), met hoge bomen beplant
4 grond binnen de omheining van een boerenwoning
5 (gewestelijk) broekland
Ik vermoed dat het in Mechelen werd aangeduid voor een poel (zoals bvb de Ganzendries met de nabijgelegen Poelstraat)
Jammer dat de kaart geen groter gebied bestrijkt, want ik denk dat we nog interessante dingen zouden ontdekken buiten de Ring. De gearceerde vlakken, die woonblokken voorstellen, zijn (zo op het eerste zicht) nog dun bezaaid. Dus vermoedelijk zal het gebied, buiten de Ring, toen nog een tamelijk landelijk karakter hebben gehad, in 1910.
dank Roger!
Gim, om te weten hoe Mechelen er extra-muros ooit uitzag, moet je vanaf mei eens naar het museum "De Mijlpaal" in 't Arsenaal gaan. Daar kun je op grote maquettes het Mechelen van 1835, 1885 en 1935 zien.
Voor de openingstijden:
http://www.spoorwegmuseumdemijlpaal.be/
@ Gim: Ik dacht er nog aan om op onze zijgevel een schoon graffiti te laten spuiten, een interieur bv van een "jazzkroeg", maar dan zou jij daar teveel komen rondhangen denk ik ;o)
@ Lejo :
Hopelijk zet je, naast of onder die graffiti, dan toch een verwijzing naar de Jazzzolder ? Of een webadresje naar jouw (Jazzzolder)filmpjes op YouTube.
Keep up the good work, buurman !
:-)
En wat met de HANSWIJKDRIES ?
@Luc:
Vorige maand ben ik mij een scanner gaan aanschaffen, een zeer goede, speciaal voor dit werk, want er zitten ook kleurendia's tussen van vlak na de oorlog.
En zo staat die scanner hier nog altijd in de doos...
Ja, ge kent dat he, der komt altijd iets tussen, maar binnen dit en vijf jaar zou er toch al een groot gedeelte moeten ingescand zijn.
En als we dan nog eens tijd hebben zetten we ze wel op flikker, maar dat moet ik nog eens uitvissen hoe dat juist werkt. Jonge gasten zullen daar wel sneller mee weg zijn, maar in dit huis staat nog maar twee jaar een computer.
Ze uitlenen aan de beeldbank zie ik eerlijk gezegd niet zitten, mocht er daar iets mee mislopen, een mens mag er niet aan denken. Daarom hou ik dat werk liever binnenhuis, het materiaal hebben we nu toch.
@willy: succes! Maar ik ben toch ook wel benieuwd naar de resultaten.
@Luc: bij leven en welzijn, binnen...
@ Willy Delaet
Wil je toch wat voortmaken met dat zeer interessante fotoscanwerkwerk. Ik ben niet meer zó piep en verheug mij op wat er op die schatten in de schoendozen en (of) fotoalbums zoal te zien zal zijn. Kan je er gisteren al aan beginnen Willy?
Hé Jef,
Hoe is het met uw gezondheidstoestand?
N.a.v. uw laatste post kan ik aannemen dat u het op de heup(en) krijgt!!!
Binnen 1 jaar en 1 maand maak ik niet langer deel uit van de actieve bevolking, en als het dan eens wat minder weer is vlieg ik er zeker in.
@ JosNys - Dat zit allemaal nog wat stroef te doen in dat verwoeste gewest.
@ Willy Delaet - Louis Neefs had ook zo'n liedje waarin hij "ooit eens vijf minuten tijd had". We weten allemaal hoe het hem jammer genoeg verging voor hij er kon "aan beginnen". Niet uitstellen Willy. Resultaten NU! Doe het voor ons Kerjeuze Mechelaars. Een stadsvolk kijkt naar je op.
Gevonden! Gemeentelijk besluit uit 1908 om de Schoutetstraat op Pennepoel ( voor de Baron Michelkazerne ) te hernoemen, eerst in Zegestraat en later Donkerlei, om verwarring met de gelijknamige straat in de binnenstad te vermijden.
101 jaar geleden ! :-)
En wie of wat was Donkerlei, want Google geeft geen uitsluitsel.
Wikipedia geeft volgende mogelijkheden :
Lei (achternaam) 雷, een Chinese achternaam
lei (Hawaï), een bloemenkrans op Hawaï
Lei (rivier), een rivier in Noord-Brabant
Lei (Sardinië), een plaats in de provincie Nuoro in Sardinië
leisteen, een gesteente
lei (schrijfplank), een schrijfplank van leisteen
Moldavische leu en Roemeense leu, meervoud: lei, munteenheden
Zie ook :
De Leien, een groep opeenvolgende straten in Antwerpen
De Leien (door de oudere Antwerpenaren in het dialect ook wel 'Den Boulevard' genoemd) is een reeks straten in Antwerpen : Amerikalei, de Britselei, de Frankrijklei en de Italiëlei.
Lei is blijkbaar een oud Vlaams woord voor Laan en het was er misschien donker.