Eén van de bekendste en meest markante gebouwen van New York is de Woolworth Building. Deze neogotische wolkenkrabber van 241 meter hoog, gebouwd tussen 1910 en 1913 voor de Woolworth Company, een winkelketen van de miljonair Franklin W. Woolworth, was gedurende enige tijd het hoogste gebouw ter wereld.
Zou Mechelen een inspiratiebron kunnen geweest zijn? Misschien wel…
Ontwerper van deze neogotische kantoortoren was Cass Gilbert, een Amerikaans architect met een grote voorliefde voor de Europese architectuur. Zijn Woolworth Building wordt wel eens een ‘Cathedral of Commerce’ genoemd omwille van de verwijzingen naar de Middeleeuwse gotische architectuur die de inspiratiebron vormde voor Gilberts ontwerp. Gilbert werd erg gewaardeerd in zijn tijd en ontving bijvoorbeeld een ridderorde uit de handen van koning Albert I van België.
Waar precies haalde Gilbert zijn voorbeelden? Zou hij misschien ook in België ideeën hebben opgedaan? Uit een studie over deze architect, die enkele maanden geleden verscheen, blijkt dat Cass Gilbert meermaals rondreisde door West-Europa om de grote voorbeelden van de bouwkunst te bezoeken en te schetsen. Zo vertrok hij in de jaren 1897-98 voor een 5-maand durende rondreis. Hij bezocht Engeland, trok door Duitsland, Frankrijk, Italië, Nederland én België. Zo schetste hij ondermeer de Sint-Jakobskerk te Gent en de kathedraal van Antwerpen.
Omstreeks 1905 ondernam hij opnieuw een tocht door onze contreiën, een reis die weer heel wat schetsen opleverde. De spits van de Onze-Lieve-Vrouwetoren van Antwerpen, de stadhuizen van Oudenaarde, Brussel en Middelburg én… onze Sint-Romboutstoren, waarvan de auteur van de studie schrijft: “During his sketching tour of Flanders, Gilbert is known to have admired the unfinished tower of the catedral of St Rombouts, Mechelen (1452-1546)…” Gilbert is dus zeker in Mechelen geweest en heeft hier bewonderend rondgekeken.
In 1907 voltooide hij de West Street Building, één van de eerste grote kantoorgebouwen in New York, waarin hij bewust de gotische vormentaal hanteerde om de verticaliteit van de kantoortoren te benadrukken. “Gilbert took as models both the secular town halls in Brussels and Louvain and the religious, the tower of the cathedral in Malines, Belgium”, lezen we in een tekst uit 1998 over Gilbert. De West Street Building was nog maar een voorstudie voor Gilberts magnus opus, de Woolworth Building.
Als we deze Woolworth Building van naderbij bekijken, zijn er enkele details die merkwaardig vertrouwd overkomen. De neogotische raamomlijstingen en versieringen doen erg veel denken aan de Brabants-gotische stijl van het geslacht Keldermans. Kijk maar even naar een detail van de vensters van de Woolworth-toren. Helemaal in de stijl van de Keldermansgotiek.
New York? Het is Mechelser dan we denken.
Dit is voorwaar een mooi verhaal, en een opmerkelijk gebouw !
@gim: voor zijn vijf maanden durende rondtrip denk ik voorzichtig dat ge er precies een eeuwtje naast zit.
@ Luc :
Qui ? Moi ?
:-D
Inderdaad! merkwaardig.. Ik zie er ook wel iets in van de 'Keldermansgotiek'! Leuke topic Koen!
Een mooi verhaal, en misschien een beetje ver gezocht, of.. toch niet?
Wie zal het zeggen ...
het zou alleszins wel straf zijn alleszins !
Je denkpiste is al bij al zo gek nog niet he, Koen, en goed opgebouwd...
Merkwaardig gebouw ook wel dat 'Woolworth Building' !
Voor wie nog meer wil weten over deze Amerikaanse architect en zijn creaties: www.cassgilbertsociety.org
Met veel belangstelling deze bijdrage gelezen.
Als onderzoeker aan de KULeuven ben ik bezig met een studie over neogotiek in de Verenigde Staten van Amerika. Gilbert maakt uiteraard deel uit van mijn studiedomein. Ik had al gelezen over zijn Europese reizen en de invloed hiervan op zijn architecturale oeuvre. Dit artikel staaft mijn thesis dat Gilbert inderdaad sterk beïnvloed werd door voorbeelden uit onze streken. En zoals de foto aantoont, valt de link met de Brabantse Gotiek van ondermeer het geslacht Keldermans niet te ontkennen.
Kan ik de auteur van dit artikel mij contacteren? Met dank.
@Bert
Leuk om reactie te krijgen van mijn oude Alma Mater. U kan mij altijd mailen op: koen.devos@vrt.be
Wat bezielt iemand om in het begin van de XXe eeuw een middeleeuws geinspireerd gebouw neer te zetten?