Er was eens een knappe Hertogin...

Onlangs harkte ik de versnipperde biografie van 'ons-aller-Margriet' weer bijeen tot een nieuw geheel...
Maar Margareta van Oostenrijk is niet de enige 'Greet' die Mechelen op de kaart zette.
Ooit was er ook die andere: Margaret of York - de Engelse prinses en weduwe van Karel de Stoute die onze stad in 'the picture' bracht.
De dame mag dan niet diezelfde grote uitstraling hebben als haar naamgenote en opvolgster - ze was beslist eveneens een 'straffe Madam'.
Daarom sprokkel ik in deze topic de weetjes en historische feiten bijeen, om een nieuwe robotfoto te maken van deze voor Mechelen toch wél belangrijke en boeiende figuur.


(foto: Jan Smets - Margareta op een glasraam in het Hof van Busleyden)
- De wieg van Margaret staat in Fotheringhay.
Op 3 mei 1446 ziet ze het levenslicht in een Engeland dat in de nasleep van de Honderdjarige Oorlog stilaan zal belanden in een woelige strijd om de Koningskroon.
Maar zover is het nog niet.
Als kleine Greet geboren wordt als vijfde kind van Richard, de Hertog van York, en Cecily Neville, is het nog relatief rustig.
Het adellijk gezin telt drie dochters en vier zonen.
Twee oudere zusjes worden Hertogin van Exeter en Suffolk, en hun belangrijkste verwezenlijking in hun leven is het op de wereld zetten van een hele trits blauwbloedige telgen...
Da's de meest importante taak voor dames uit die kringen.







- In 1455 start de zogenaamde 'Rozenoorlog' waarbij de Engelse adel mekaar de kop inslaat om de koningssceper te bemachtigen.
En deze ruzie duurt dertig jaar.
Edward, de ouwere broer van Richard wint het pleit, én de troon, maar amper negen jaar later, in 1470, moet hij de wijk nemen, omdat Richard - zijn opvolger - een belangrijke slag verliest.
Point final voor de Yorks?
Enfin; Hendrik VII Tudor gaat op de begeerde troon zitten, maar voor de lieve vrede, trouwt hij Edwards dochter Elisabeth van York.
Vrede in het Engelse straatje...




(Margareta in een boek van de Historia-reeks...)



- Maar goed, hoe stelt ons Margreetje het ondertussen?
Tegen deze politieke achtergrond groeit ons Hertoginnetje op tot een bijzonder knappe en elegante verschijning.
Broerlief Edward IV is ondertussen op de troon gekropen, en deze wil dat wankele koninklijke meubel toch wat meer stabiliteit geven.
Daarvoor zoekt hij een geschikte én machtige huwelijkskandidaat voor zijn zus, om wat steviger in de schoenen te staan.
Karel de Stoute mag dan wel geen gekroond vorst zijn: de Bourgondische Hertog is één van de meest vooraanstaande heersers in de toenmalige wereld.
Een verbond met de Stoute Hertog ziet Edward wel zitten.
En Margreetje?
Wordt haar mening gevraagd?
Nee, ze schikt zich...




(Karel de Stoute)



- De Stoute is dan al twee maal getrouwd geweest, en uit zijn tweede huwelijk heeft hij een dochter: Maria...
Of hij zijn jonge bruid ziet zitten?
Wat maakt het uit?
Karel weet welke koers hij wil varen - en deze zal met dit gearrangeerde huwelijk beslist niet pro-Frans zijn.
Integendeel.
De confrontatie met la France zal nog verscherpen.
Maar de bestendigde goeie handelsbetrekkingen met Engeland zijn een feit.

- De trouwpartij mag gezien worden! (En Brugge waar het huwelijk gesloten wordt, 'klapt' er nog van!
In de Gouden-Boomstoet pleegt men de rijkelijke tralala van toen, graag herhaaldelijk te etaleren...)
Het 'feestje' heeft nooit geziene allures.
En het kost sloten geld - Edward moet een stevige lening aangaan bij de Brugse Medicibank om de bruidschat te kunnen bekostigen.
De bruid komt aan in Sluis op 25 juni, en een paar dagen later komt Karel eens kijken hoe z'n aanstaande er uit ziet...
Het huwelijk wordt ingezegend in de kerk van Damme, en dan gaat het in een statige optocht naar Brugge, waar pauselijke gezant, zes bisschoppen, talrijke edellieden en de rest van het blauwbloedige gezelschap zich een hele week tegoed doen aan overdadige banketten, en zich verder onledig houden met het begapen van toernooien, en feesten naar lieve lust.




(foto: Gerry Meerschaert - de Gouden Boomstoet in Brugge)



- De Hertog en de Koning geven elkaar ondertussen een mooi cadeautje.
Edward wordt opgenomen in de Orde van het Gulden Vlies, en Karel mag in het vriendenclubje van de Kousenband komen.
Wat zijn ze poeslief voor mekaar.




(foto: RvO - Gouden Boomstoet in Brugge)



- Zijn Karel en Margaret ook zo poeslief voor mekaar?
Ach, de Hertog toont, eenmaal getrouwd, weinig belangstelling voor z'n jonge vrouw.
Gedurende het eerste half jaar zien ze mekaar ongeveer drie weken - en deze toestand betert niet de volgende jaren.
Als Karel dan toch eens in de buurt is, verblijft hij liever een paar kilometer verder in één of ander klooster of kasteel.
Tja...
Bovendien wordt gefluisterd dat de Hertog homo is..
Kindjes komen er niet van.
En dat verdriet het jonge Hertoginnetje - want het zorgen voor adellijk nageslacht is een levensopdracht - wéét je wel...
Zelfs het schenken van haar rijk versierde bruidskroon aan het Mariabeeld in de Dom van Aken, brengt weinig zoden aan de dijk.
Maar de devote Margareta zal sinsdien vele broederschappen en cultusplaatsen voor vrouwelijke heiligen die betrekking hebben met het moederschap ondersteunen.




(foto: Jan Smets - binnenplaats stadhuis)



- Karel reist en vecht verder door het leven.
De laatste keer dat de echtelieden mekaar zien is in 1475.
De onrustige Hertog houdt zich verder meer op in legertenten dan in het echtelijke bed.
Maar Margaret blijft hem steunen, en vertegenwoordigt het ventje op allerlei manifestaties en zittingen in het land.
Ook bemiddelt ze vaak tussen haar broer, de Engelse Koning, en haar man.
Ja, intelligent is ze wel.
Zo is ze ook voordurend onderweg.
In het Gentse Prinsenhof verblijft ze het meest - maar ook in het Brusselse paleis op de Coudenberg is ze te vinden, én in het slot van Hesdin.
Haar stiefdochter Maria die niet zo gek veel jonger is dan zijzelf, is een goeie vriendin - en beiden zijn haast altijd samen.




(Karel de Stoute)



- Maar dan slaat het noodlot toe!
In dat verfoeide Frankrijk valt de Hertog in de strijd.
In Nancy sneuvelt hij in 1477.
Zijn dode lichaam wordt pas later in de sneeuw teruggevonden...
De amper 19-jarige Maria is helemaal niet voorbereid op het dragen van politieke verantwoordelijkheid...
Gelukkig is er Margareta!
Samen slaan ze er zich wel doorheen!
Maar de steden roeren zich! Politieke crisis is er alom.
Het opstandige Gent laat twee vertrouwelingen van de Hertog een kopje kleiner maken, ondanks het smeken van beide vrouwen.
Ten einde raad overtuigt Margareta Maria te trouwen met Maximiliaan, de Oostenrijkse keizerszoon (zoals Karel het graag zou gewild hebben).
Maar de Staten-Generaal stellen de invloed van Madame York niet zo op prijs, en Margareta mag haar koffers pakken.
In Oudenaarde trekt ze zich terug.
Maar Maria drukt haar waardering voor haar stiefmoeder die toch 'steeds lief en prudent en gehoorzaam' was tegenover haar vader, uit door een gunstige regeling voor haar weduwengoed.




(foto: Jan Smets - Hof van Busleyden)



- Na de trouwpartij van Maria en Maximiliaan in Gent, in 1477, gaat de Hertogin wonen in het rustige Mechelen.
Dat Mechelen is de feitelijke Hoofdstad van de Bourgondische Nederlanden, sinds Karel de Stoute de stad in 1473 verkoos als locatie van zijn centrale instellingen.
In de Keizerstraat koopt ze het Hof van Kamerrijk van Bisschop Jan Van Bourgogne.
Ter uitbreiding worden daar nog 7 huizen aan toegevoegd...(de stad tast er ook zwaar voor in de buidel)
Het Hofleven bloeit dankzij de komst van de Hertogin.




(prent Côte d'Or - Roger Kokken - niet Margareta van Oostenrijk, zoals verkeerdelijk in de topic 'Straffe Madam' - alswel Margareta van York...)



- Maar wéér neemt de geschiedenis een dramatische wending.
De val van een paard op het domein van Wynendaele maakt een einde aan het leven van de jonge Maria.
De twee kinderen, Filips en Margareta (waarvan de Hertogin van York doopmeter is) worden aan de zorgen van Margareta toevertrouwd...
Tot de kleinste Margreet naar Frankrijk mag vertrekken om in een kinderhuwelijk te treden met het kleine koningszoontje.




(foto: Jan Smets - 2 x Margareta in Lamot...)



- Vele jaren later keert Margareta (van Oostenrijk) ook als weduwe, terug naar Mechelen.
In 1486 heeft de Hertogin van York haar paleis alweer verkocht aan de stad, om (veel) bescheidener te gaan wonen in de Korte Maagdenstraat.
Ze reist, gaat op bedevaart, verzamelt boeken...
tot ze op 23 november 1503 sterft.
Margareta heeft Mechelen op de landkaart geplaatst.
Haar naamgenote zal datzelfde Mechelen nog méér luister geven - maar haar stiefgrootmoeder legt de eerste hoeksteen...




(foto: Jan Smets - gedenkplaat Minderbroederskerk)



- Op haar wens wordt ze begraven in de Mechelse Minderbroederskerk.
Maar in 1580 tijdens de godsdienstroebelen is de bronzen plaat die haar graf toedekte, zoek geraakt...
Ook haar lichaam is 'verdwenen'...

(info ontleend aan Marcel Kocken in 'gids voor oud-Mechelen', catalogus 'Dames met Klasse', 'de Vrije encyclopedie'...)

Schitterend verhaal Jan !
weet je Jan, ik ga dit opslagen in mijn documentatie - een ideale opfrissing en basis voor gidsbeurten met wat mer aandacht voor die andere Margareta waarmee het voor Mechelen allemaal begon. Van harte gefeliciteerd, wanneer word je stadsgids?
Ik heb het hem ook al gevraagd, maar eigenlijk is hij al stadsgids he ... alleen zonder diploma ... Nog van dat Jan.
hoera, sterke vrouwen van alle tijden!
Merci voor dit reisje naar het middeleeuws Mechelen Jan :D
Bedankt, Jan voor het interessante verhaal!
nog een leuk detail : hoe heet deze dame in Engeland?
Margaret of.... Flanders
testje
Schitterende geschiedenisles!
En hier zien we Margaretha van York tijdens de cavalcade van 1938.
(foto Erfgoedcel - Regionale Beeldbank)
<a href="http://allyoucanupload.webs..."><img border="0" src="http://aycu21.webshots.com/..." alt="Free Image Hosting at allyoucanupload.com"/></a>
Ze zag er nog goed uit om 435 jaar dood te zijn
Bedankt voor de waardering en de aanvullingen voor deze post.

@ Rudi:
ik wist niet dat Margareta van Tork ook Margaret of Flanders wordt genoemd in Engeland.

Wél dat er twee andere (eerdere) Margareta's zo worden genoemd:

- Margareta van den Elzas (+ 1194), zus van Filips van den Elzas die stierf in Palestina.
Ze huwde met Boudewijn V, graaf van Henegouwen - die hiermee zijn schoonbroer Filips opvolgde...

- Margareta II van Constantinopel (1202-1278), gravin van Vlaanderen (jongste dochter van Boudewijn van Constantinopel...)

Deze gewesten kenden dus vele Margareta's...
(en dan sprak ik nog niet van Margareta van Parma...)
...en héél soms wordt Margareta van York ook wel 'Margareta van Engeland' genoemd.
Maar vergis je niet met 'die andere Margareta van Engeland', die in de 13de eeuw gehuwd was met Hertog Jan I van Brabant...

Margareta's bij de vleet dus.
Hallo
Compliment ! Toch is er onduidelijkheid over Maria de Rijke,want er worden wel vier verschillende huwelijksdata genoemd. Soms de plaatsen Gent, Brugge en ook Mechelen.
Vraag: Waar trouwde zij ?
en op welke datum ?
Waar was hun residentie ?
Vriendelijke groet
hans
Hallo,
Ik heb nog een vraag. Was Margaretha van York de tweede of derde echtgenote van Karel de Stoute ?
wie kent de naam van zijn eerste vrouw ?
Vriendelijke groet,
Heemkundige Historie Hans Hermans Heerlen
Beste Hans,
In het artikel hierboven werd reeds een tipje van de verblijfssluier opgelicht:
"In het Gentse Prinsenhof verblijft ze het meest - maar ook in het Brusselse paleis op de Coudenberg is ze te vinden, én in het slot van Hesdin".

Verder vind ik in dat bovenstaand artikel een huwelijk in Damme, maar met een grote praalstoet in Brugge. Damme is wel een voorstad van Brugge natuurlijk.

Tenslotte, waar haal je die Margareta De Rijke ???????????
Derde echtgenote HHHHH
Eerste vrouw ... Katherina van Frankrijk
Eerste huwelijk van Karel de Stoute:
met Catharina van Valois (°1428- +1446)
in 1440... De bruid was 12 jaar...
Zij stierf 6 jaar later, op haar achttiende...

De tweede bruid van Karel was Isabella van Bourbon (°1436 - + 1465).
Zij huwden in 1454.
Zij werd de moeder van Karels enige kind: Maria van Bourgondie¨...

De derde bruid was 'onze' Margareta van York...
Maria van Bourgondië wordt soms ook Maria De Rijke genoemd...
Zij huwde op 19 augustus 1477 met Maximiliaan I van Oostenrijk, in Gent...
Hopelijk ben ik je met dit antwoord van dienst Hans Hermans?
Hallo Jans,
Dat noem ik keurig werk. Dank voor jouw antwoorden. Nu kan ik verder met mijn bijdrage.
Maar ik zit nog met een vraag.
Die Margaretha van York was na de dood van Karel de Stoute, de stiefmoeder,maar ook de bemiddelaarster van Maria van Bourgondie (de Rijke).
Ik las dat Maria met de 'handschoen' trouwde. Dus haar Max was er niet bij.
Maar het huwelijk moest geconsumeerd worden, en toen moest een andere man bij haar in de sponde kruipen. In sommige boeken wordt er een graaf von Weldenz genoemd, maar in andere boeken een hertog van Beieren. Volgens het ene boek bebeurde er in bed 'niks' want Margaretha van York, zat naast het bed... Volgens een ander boek, lag er tussen Maria van Oostenrijk en haar surrogaatgemaal een onbloot zwaard.
Haar Maximiliaan arriveerde pas veel later. Waarom Max haar met de handschoen liet trouwen, weet ik niet.
Vriendelijke groet,
Heemkundige Historie Hans Hermans Heerlen
Hier mijn bijdrage nummer 11.3.3.
Als iemand opmerkingen heeft, verneem ik het graag.
Heemkundige Historie Hans Hermans Heerlen

11.3.3. Fixus is geen fictio…
Op 16 april 1477 arriveerde in Brugge, in naam van Friedrich III keizer van het Heilige Roomse Rijk der Duitse Natie, een voorname delegatie. De Habsburgers werden met groot eerbetoon ontvangen, niet alleen door de magistraat maar ook door de ambachten, ieder met zijn eigen banier. Tot de delegatie behoorden ook de bisschop van Trier, de bisschop van Metz, de kanselier Gregorius van Rome en ridder Lodewijk van Beieren-Weldenz. Waarom een ridder uit Beieren, zullen we ons afvragen ?! De ‘handschoen’ en het ‘blote zwaard’ lagen klaar !
De delegatie vertoefde in Brugge, om alle wettelijke formaliteiten met betrekking tot de huwelijkse alliantie tussen Bourgondië en Habsburg op een rijtje te zetten. Aan de hand van verzegelde oorkonden, controleerde men of Maria de lijfelijke dochter van Karel de Stoute is. Ook Maximiliaans doopceel werd uitvoerig gelicht. Bij die gesprekken was weliswaar Maria van Bourgondie, maar niet haar verloofde Maximiliaan aanwezig.
Op 21 april 1477 om elf uur des avonds werd in het Prinsenhof te Brugge het huwelijk gefixeerd. Omdat de Wet veronderstelt dat na de ‘fixatie’ het huwelijk ‘geconsumeerd’ moet worden, komen we terug op de aanwezigheid van de hertog van Beieren. De chroniqueur schreef: Hij, ridder Lodewijk van Beieren-Waldenz, had de eervolle taak om met de jonkvrouwe van Bourgondië, bij ontstentenis van aartshertog Maximiliaan, de echtelijke sponde te frequenteren. Op zijn rechter heup droeg hij het wapen van Habsburg, als symbool van Maximiliaan, die zijn bruid zou helpen en beschermen met zijn wapens tegen al haar vijanden. In een geschiedenisboek staat dat het huwelijk met de ‘handschoen’ geconsumeerd werd en dat tussen man en vrouw een ‘ontbloot zwaard’ lag… Volgens een Engels boek zat Margaret of Flanders (van York), dus de stiefmoeder van Maria van Bourgondie, de hele nacht naast de echtelijke sponde… Wat daar precies ‘gefixeerd’ werd weten we dus niet. Na de ‘fixatie’ vertrok de delegatie met vreugde uit Brugge en de magistratuur schonk hen wijn en suikergoed, een ieder naar zijn rang. (…) Wat Maria, in haar dagboek schreef, na het bedavontuur met haar surrogaatgemaal, is niet bekend. (RIPH5 Het begrip fixeren is afgeleid van het Latijnse woord fixus en betekent ‘bevestigen’ en heeft dus niets te maken met het begrip ‘fictie’ afgeleid van het Latijnse woord fictio, hetgeen ‘verzinsel’ betekent. In Oostenrijk wordt een ‘Begatter’ ook wel Ficker genoemd. In Duitsland is het ‘werkwoord’ ficken een vulgair synoniem voor cohabiteren.)
Wie weet, of ook in Mechelen een BLIJDE INCOMSTE plaatsgevonden heeft ?

Hier mijn bericht over de Blijde Incomste te Brugge. Nummer 11.3.6.
Heemkundige Historie Hans Hermans Heerlen

11.3.6. Blijde Incomste
Op 25 juni 1477, was de stad Brugge uitbundig versierd. Alle huizen waren gesmukt met tapijten, witte lakens, rode en groene kleden. Langs de weg stonden alle ambachten met brandende toortsen. Elk ambacht had een eigen ‘stadsmaagd’. De plaatselijke chroniqueur schreef: Het zijn immer schoone meisken in transparant gewaad, gezeten op een troon. En het is prachtig om te zien !’ (…) Het is bekend, dat bij iedere Blijde Incomste, de stadsmaagden een voorname functie hadden. De ‘maagden’ van Brugge, gekleed in een sneeuwwitte jurk uit doorzichtige kant, trokken Maria tegemoet en overhandigden haar een kostbare rozenkrans op een kristallen schaal. Na de maagden, werd zij welkom geheten door de colleges, de kanunniken, clerus en kloosterlingen. De maagden hadden het druk die dag. Bij de Oude Molenbrug bewonderde Maria van Bourgondie de postuur Tremit virgo (de angstige maagd). Allegorisch, maar in levende lijve, werd hier getoond, hoe de kleine Mozes door een mooie maagd gered werd. In de hoogstraat bevond zich een posturengroep met de mooie maagd Axa en het motto: Axa virgo benedictionem suscepit, Omnia opera eius in fide, nec fidem suam unquam mutavit ab eo (…) (De maagd Axa ontving de zegen, al haar daden zijn in trouw verricht, en nooit heeft zij haar trouw beschaamd.) Een straat verder de maagd Panthasalia tegenover de polygame vorst Priamus in de stad Troje en het motto: Et factum est gaudium in illa civitate cum turba plurima (…) (In die stad werd grote vreugde bedreven door een grote menigte). De stoet ging naar het Prinsenhof, waar Maria door de magistraat van Brugge verwelkomd werd.
De chroniqueur schreef: Maria was gezeten in een met zwart fluweel beklede draagstoel. Zij droeg rouwkleding, omwille van de dood van haar vader, die op 5 januari 1477 sneuvelde. Onze geduchte jonkvrouwe van Bourgondië bezag de pracht en praal waarmee zij vereerd werd en ze aanvaardde deze in grote dankbaarheid’. (…)
(RIPH5 Het is aandoenlijk, dat in de periode die wij de donkere Middeleeuwen noemen, die tot 1492 duurde, female expressie en katholieke devotie samen konden gaan.)
Als je met blijde incomste de gewoonte in het algemeen bedoelt dan kan ik je positief antwoorden. Zo werd bijvoorbeeld op 3 juli 1467 Karel de Stoute met een blijde inkomst vereerd. Na dat luisterrijk bezoek brak er echter direct een opstand uit die met ijzeren hand werd neergeslagen. Maar zie, dat had weinig gevolgen voor de verhoudingen van de Mechelaars met hun heersers, de Bourgondische hertogen en later de Habsburgers. In 1474 namen Mechelse milities deel aan het beleg van Neuss en onderscheidden zich daar door hun dapperheid. Ze verloren wel een aantal manschappen. Deze trouw wordt nog steeds uitgedrukt in het devies van de stad : "In trouwe vast". Deze trouw is vermoedelijk de reden geweest om enkele belangrijke Bourgondische instellingen in de stad te vestigen: Het "parlement" van Mechelen - later de Grote Raad, het hoogste rechtscollege der Nederlanden en de Rekenkamer. Later werd Mechelen uitverkoren als residentie van Margareta Van Oostenrijk, wat haar de naam, "oude hoofdstad der Nederlanden" bezorgde. En vermits Mechelen ook één van de 17 provincieën was, dus eigenlijk een onafhankelijke staat(je)kan ik me voorstellen dat Mechelen ook zijn "blijde incomste" organiseerde voor de toenmalige heersers. Een algemene gewoonte uit die tijd. Verder details heb ik momenteel niet, ik heb hier en daar al eens gegrasduind, maar over een blijde inkomst van Maximiliaan en Maria heb ik nog niets gevonden....
Mooi is al deze bijkomende info...
En ik zie dat Rudi al een mooi antwoord heeft geformuleerd.
(als stadsgids is hij dan ook goed geplaatst)
Hallo Rudi 080207.karelstoute
Ik ben blij met je aanvulling. Je schrijft over de IJZEREN HAND van Karel de Stoute. Dat is dan heel lieflijk onder woorden gebracht, want wat hij in Dinant, Namen en Luik presteerde valt eerder onder de categorie MISDRIJF. Hij was een despoot en genoot van de brand van Luik, net zoals Nero genoot van de brand van Rome. Het meeste kon Karel de Stoute (nog wel op Kerstavond) genieten van een veroordeelde, die op het voorplein van zijn paleis terecht gesteld werd. Ik denk dat hij tot de grote sadisten gerekend moet worden.
Toch vonden in Nederland acht steden het relevant en evident om straten en pleinen, naar Karel de Stoute te noemen.
Zeven steden waren niet op de hoogte van de wandaden van de tiranieke Karel. Het meest vreemde antwoord ontving ik uit Eindhoven. Men wist niet waarom men een straat naar hem noemde en men wist ook niet wanneer dat gebeurde. (...) Vreemd toch, dat een stad zich zo dom opstelt. Ik stuur binnenkort de reacties van de andere zeven steden. Bijna allemaal in Brabant, geen enkele in Limburg.
Vriendelijke groet,
Heemkundige Historie Hans Hermans Heerlen
Toen in 1467 Karel De Stoute zijn blijde intrede deed in Mechelen, kwamen hem 900
begijnen tegemoet.
Toen in 1467 Karel de Stoute zijn Blijde Intrede in Mechelen deed, kwamen hem 900 begijnen tegemoet (...) schreef Peter op 7 feb. 2008
Ik kan mij iets daarbij voorstellen. Begijnen waren immers geen nonnen. De vrouwen waren lid van een godsdienstige gemeenschap, zonder kloostergelofte.
De oorsprong van dit soort gemeenschappen, ligt hoogstwaarschijnlijk aan het grote overschot aan vrouwen. Veel mannen verloren hun leven op het slagveld en voor vrouwen was het een stuk veiliger in een afgesloten begijnenhof samen te hokken, ieder in een huisje. Tenminste als ze van goeden huize waren, want minder goed gesitueerde begijnen moesten met meerdere dames in een huisje wonen. Echt gelukkig waren zij niet, want de gemeenschappen werden uit de nood geboren. Veel liever zouden zij met een struise ridder op een kasteel wonen...
Hypothese !!! Gingen 900 begijnen in Mechelen Karel de Stoute en zijn ridders tegemoet met de hoop een angeltje uit te werpen ?
De dames waren immers niet aan een gelofte van kuisheid gebonden.
Heemkundige Historie Hans Hermans Heerlen 080209.stoute
Hier iets over steden in Nederland, die er geen kwaad in zagen, pleinen en straten naar Karel de Stoute te noemen.

10.10. Karel de Stoutestraat
10.10.1. Sjarloos
Het mag bekend zijn, dat in Nederland straten genoemd worden naar vogels van alle pluimage. Ook naar Karel de Stoute ? – vroeg men mij na de de vorige aflevering. Via internet kwam ik aan de weet, dat acht plaatsen in Nederland behoefte hadden de naam van die tiran als straatnaam te gebruiken. Veel archivarissen schrijven semi-verontschuldigend, dat er na de 2e Wereldoorlog nieuwe wijken uit de grond gestampt werden en er behoefte aan boeiende straatnamen bestond. Niet altijd ging aan de vernoeming van straten, naar personen, een antecedentenonderzoek vooraf.
Volgens Willemijn van der Ark van de gemeente Rotterdam, had die havenstad een reden om een hele wijk naar die hoogmoedige hertog te noemen. Reeds in 1456 verkochten de heren Van Gaesbeek, het land van Putten, waartoe ook de Riederswaard of Reyerswaard behoorde, aan Bourgondië. Karel, die toen nog graaf van Charolais was en zich graag met Charles de Charolais liet aanspreken, werd heer en meester van Putten. Karel liet het gebied bedijken onder voorwaarde dat de naam Riederswaard in Charolais of Charlois veranderd zou worden. De echte Rotterdammer zegt niet Charolais maar ‘Sjaarloos’, met de klemtoon op de eerste lettergreep. Toen Karel de Stoute op 5 januari 1477 in de buurt van Nancy sneuvelde, gingen in Rotterdam de vlaggen in top en werd er goed gevierd. De inwoners dachten dat het aloude asielrecht hersteld zou worden. Dat gebeurde niet, doch de naam Charlois bleef bestaan. Toen de havenstad haar gebied uitbreidde, vond het gemeentebestuur het gepast in die wijk vijf locaties naar Karel de Stoute te noemen: Charlois Hoofd, Charlois Kerksingel, Charlois Lage Dijk, Karel de Stoutestraat en Karel de Stouteplein.
Eveneens in Zuid-Holland ligt de plaats Gorinchem, beter bekend met de naam Gorkum.
Archivaris R. van Dijk schreef: De gemeenteraad van Gorinchem besloot op 24 november 1953, zonder enige discussie, tot vernoeming van een aantal nieuwe straten naar personen die verbonden zijn aan de historie der stad. Onder hen Karel V, Maria van Bourgondië, Jacoba van Beieren, Philips de Goede en ook Karel de Stoute. Laatstgenoemde was in zijn kwaliteit als heer van Arkel enige tijd woonachtig in Gorinchem. (…)
Een andere plaats in Zuid-Holland die aan Karel de Stoute dacht bij de vernoeming van een straat was Hellevoetsluis. Bert van den Houten, voorlichter van de gemeente, deelde mede dat men in 1962 een straat naar Karel de Stoute noemde en men het karakter van die man, toen niet in overweging genomen heeft. De enige overweging was, dat Karel de Stoute graaf van Holland en heer van Voorne was. (…)
In de provincie Zeeland vernoemde de havenplaats Vlissingen, twee locaties naar Karel. Gemeentearchivaris A. Meerman van Vlissingen schreef: De vernoeming is heel simpel. Op 29 oktober 1987 besloot de Vlissingse gemeenteraad tot het geven van straatnamen in een nieuwbouwlocatie in de wijk West-Souburg. Men wilde graag aansluiten bij de reeds bestaande naamgeving van personen uit het Hollandse en Zeeuwse gravenhuis. Op grond hiervan zijn op die datum de volgende straatnamen vergeven: Filips de Goedelaan, Karel de Stoutestraat, Karel de Stoutepad en Maria van Bourgondiëstraat. (…) Het karakter en het negatieve imago van Karel, was bij de briefschrijveres niet bekend.

Heemkundige Historie Hans Hermans Heerlen 080209.straten
@ hans Hermans Heerle :

Enne... what about "Charleroi" in Wallonie ?
Allez de blijde intredes in Mechelen ... hier gaan we dan:
- 21 maart 1384: Filips De Stoute
- 23 april 1405: Jan zonder Vrees
- 8 oktober 1419: Filips de Goede
- 3 juli 1467: Karel De Stoute
- 5 november 1598: Albrecht en Isabella
- 30 maart 1815: Willem I

(bron Marcel Kocken, Gids voor groot en oud Mechelen, ...)
@gymicko: De naam Charleroi heeft iets te maken met een andere Charles, nl. Charles II van Spanje.In de lente 1666 begonnen de werken aan een vesting en die werd door de toenmalige gouverner Charleroy genoemd naar bovenvermelde koning
Waarde Heemkundevrienden, 080211.charleroi

Charnoy (thans Charleroi) was aanvankelijk een dorpje, waar door de Spanjaarden een vesting gebouwd werd. Ze noemden in 1666 de versterkte plaats Charleroi. Dus naar hun koning Karel II, die toen regeerde. Geen frisse koning !
In Nederland wordt de plaatsnaam nog wel eens vertaald met een neologisme. Men spreekt dan over 'Karelskoning'.
Vriendelijke groet
Heemkundige Historie Hans Hermans Heerlen
''' Allez - de Blijde Intredes in Mechelen ''' schrijft Peter.
Beste Peter, weet jij ook iets over de rol van de 'Stadsmaagden', tijdens zo'n Blijde Incomste ?
Vriendelijke groet
Heemkundige Historie Hans Hermans Heerlen
Zeg "Heemkundige" ken jij dan wel een frisse koning?
@Ja Rudi: "De Yskoning" :-D
Rudi, en ik ken ne frisse die graag koning zou worden :-)
En in Antwaarpe kun ge...
ne frisse Keuninck krijgen van 't Vat...

:-D

(Maar da kan nog altaod ni oep tege ne Carolus, zenne...)
''' Allez knapen !
Is in Mechelen echt niets bekend over stadsmaagden, die bij een Blijde Incomste, een belangrijke rol speelden ?
Heemkundige Historie Hans Hermans Heerlen
Werden in Belgie ook pleinen of straten naar de tiran en despoot Karel de Stoute genoemd ?
Heemkundige Historie Hans Hermans Heerlen
Bedoelde u:
Karel de Stoutelaan, Brugge
Karel de Stoutestraat, Gent
Karel de Stoutelaan, Torhout
In Mechelen alleszins niet Hans, maar hoe het in andere steden is weet ik niet. OH JA ER STAAT EEN MEDAILLON MET ZIJN BEELTENIS OP DE ZIJMUUR VAN ONS "STADHUIS" met als titel CAROLUS BURG.DUX" En er is wel een beeld van Margareta van York in Mechelen in een nis van datzelfde gebouw. Ik durf ook twijfelen of Luik er een heeft want die hebben aan hem een harde dobber gehad.
Nu moeten we als Mechelaars echter durven toegeven dat we aan Karel de Stoute veel te danken hebben. Gedurende het congres van Thionville installeerde hij in onze stad het hoogste gerechtshof der (toenmalige)Nederlanden. Oorspronkelijk genoemd Parlement van Mechelen, later heropgericht als Grote Raad. Verder ook het Rekenhof. De Grote Raad is voor Mechelen een zegen geweest, zelfs na de scheiding der Nederlanden bleef dit hof ( te vergelijken met het huidige Hof van Cassatie)actief in de zuidelijke Nederlanden. Vandaar dat er over die Grote Raad heel wat terug te vinden is in de stad, inclusief een rijk archief.
Toen hij sneuvelde vestigde zijn weduwe zich in Mechelen en daarmee brak de absolute glorieperiode van de stad aan.
Dus eigenlijk zou hij misschien wel een standbeeld verdienen in Mechelen ( ik heb daar al dikwijls aan gedacht trouwens) al zal jij het daarmee niet eens zijn. Maar bestaan er niet veel monumenten voor Keizer Karel (opgevoed in Mechelen trouwens) en is dat ook niet iemand over wie er veel twijfels rijzen?
tiran of niet...
Het is inderdaad merkwaardig dat Karel de Stoute geen naam gaf aan een straat of plein in onze stad...
of een standbeeld of gedenkplaat...
En dit ondanks het feit dat hij Mechelen op de wereldkaart plaatste!
Hoe komt dat eigenlijk, vraag ik me af...
Wel een historische verwijzing in het Schepenhuis.
Inderdaad, het was een tiran en een despoot. Voor de liefde en voor kinderen had ie geen tijd. Zijn enig kind, Maria de Rijke, volgde hem op.
Het feit dat ie een paleis liet bouwen, zegt niet veel. Hitler liet in Berlijn ook paleisachtige gebouwen verrijzen.
Maar niemand die een standbeeld van die despoot wil. Ik denk dat die twee mannen, veel overeenkomsten hebben.
Toch veel dank, beste Rudi, voor je antwoord.
Heemkundige Historie Hans Hermans Heerlen
Je bent wel erg 'gebeten' op deze Karel, hé Hans..
't Zal inderdaad geen doetje geweest zijn - maar zo waren er wel meerdere in de geschiedenis...
Ik wil zijn minder fraaie kanten niet vergoeilijken, maar in Mechelen kunnen we niet om het feit dat zijn historisch belang voor deze stad groot was.