De kleine geschiedenis (2)
Door Leyander geplaatst op 20 december 2007
met categorie:
Zaterdag 6 november 1632 betekende het einde voor Adriaen Theunissen uit Nispen bij Roosendaal.
Op die dag werd hij in Mechelen tot de strop veroordeeld, en opgehangen.
Laat ons eerlijk zijn: Adriaen was geen 'brave' jongen.
Hij was jong en gezond...maar te lui om te werken.
En zulke jongens verzeilden snel in de kleine criminaliteit...
Z'n verleden loog er niet om: paardendiefstal aan de Kruisschans (huidige Antwerpse havengebied), tal van kleinere diefstallen waarvan hij de buit dan verkocht in de 'berg van barmhartigheid ' in Mechelen.
Vaandelvlucht, een leven als vagebond, het had geen naam...
Het was zo erg dat zelfs zijn vrouw van hem wilde scheiden.
Op maandag 11 oktober, liet hij zich 's middags opsluiten in OLV-kerk. Toen iedereen weg was, probeerde hij de gouden (althans dat dàcht hij) halsketting van het beeld "Onze Lieve Vrouw ter zonnen" te stelen.
Staande op het muurtje rondom het beeld (helemaal achteraan in de kerk) , probeerde hij met de lange kaarsensnuiter de halsketting over de nek van ons Lievrouwke te heffen.
Dat was nog niet genoeg...
Het àndere Maria-beeld; Onze Lieve vrouw van 7 Weeën (links als je de kerk binnenkomt) moest er ook aan geloven.
Een paar zilveren kettinkjes, een koralen paternoster en een gouden ring kon hij alzo bemachtigen.
Sluwe Adriaen verborg z'n buit onder een van de kerkbanken, en toen de kerkdeuren weer werden ontsloten sloop hij stilletjes naar buiten...
Een uur later kwam hij terug, en nam onopvallend z'n buit meer naar buiten.
Hij trok ermee naar Antwerpen, naar de plaatselijke 'berg' (pandjeshuis) en kreeg er 17 gulden voor.
Terwijl hij dan toch in Antwerpen was, stal hij daar nog wat in hun "Lieve vrouwenkerk" en verpatste dat dan weer in...Mechelen.
Aan de loskaaien langsheen de Dijle wist hij een vat met 28 stukken spek scheef te slaan, en op de hoek van de lange Nieuwstraat en de Raemberchstraat (Ravenbergstraat)
pikte hij ook nog een klein Mariabeeld uit een muurnis.
Al wat niet te heet of te zwaar was...was van Adriaen.
En zo ging het steeds maar van kwaad tot erger.
Na een aantal succesvolle diefstallen werd Adriaen Theunissen steeds overmoediger.
Totdat..totdat op een dag tegenzat, en dié dag was dinsdag 26 oktober 1632
Weerom liet hij zich opsluiten in de OLV-kerk, probeerde hij weer her en der waardevolle versieringen van de beelden te stoten met de kaarsensnuiter.
Toen nam hij een ladder die in de ommegang van het koor hing, droeg ze vooraan in de kerk tot aan de kapel van OLV van zeven Weeën, en wou de resterende juwelen van het beeld wegnemen, alsook een zilveren lamp.
De klokkenluider van de OLV-kerk was verwittigd door een dienstmeisje dat er "dieven in de kerk zaten", en betrapte Adriaen op heterdaad!
Onze kloeke klokkenluider grabbelde de dief bij de lurven (die hadden ze toen al..) en sloot hem op in de koor-ommegang (of een 'schoon' woord: deambulatorium)
en wachtte totdat de schout en z'n officieren ter plaatse waren.
Het zag er dus niet goed uit voor Adriaen.
Hij probeerde nog alles te ontkennen, zelf toen de gerechtsdienaren de verstopte waar in de kerk vonden.
Later, in de gevangenis heeft hij dan toch maar alles bekend (de toenmalige verhoor-technieken waren 'anders'..).
Voor de vierschaar herhaalde hij spontaan z'n bekentenis.
Vermoedelijk heeft die laatste geste de rechter wat milder gestemd: hoewel ophangen een 'onterende' straf was, mocht hij toch nog begraven worden in gewijde grond.
Het laatste wat Adriaen zag waren de balegemse stenen van de Sint-Romboutstoren.
Het laatste wat Adriaen hoorde was waarschijnlijk de Maria-klok, die bij elke terechtstelling werd geluid.
Ach, waarde lezer: de mens is vergankelijk. Adriaen is weg.
De Maria-beelden, de OLV-kerk, de St_Romboutstoren en de Maria-klok zijn er nog steeds.
bronnen: verhandeling 'Grote en kleine criminalteit te Mechelen in de 17de eeuw' van de heer Marcel Kocken.
'Vijf eeuwen stedelijk strafrecht' van Dr Louis Maes.
'Recht heeft vele significatie' van Dr Louis Maes.
'Mechelen, St-Romboutstoeren en zijn beiaarden' van de heer Frans Vermoortel.
De interpretatie is van mezelf .
Maar het leert veel over misdaad en gerecht in de 17de eeuw.
Méér van dat Leyander!
de beelden kan je nog steeds gaan bewonderen.. zo zie dat we allemaal met onzichtbaar spinrag als een web verbonden zijn met ons verleden..
Slimme boekenwurm, alias Leyander, nog van dat. En Marcel Kokken is toch wel 'n krack De kleine geschiedenissen boeien me feitelijk meer dan de grote.
Niet dat ik tegen 'de grote" ben, lees dat ook graag. Maar de kleine man spreekt me meer aan.
Ieder zijn meug hé! Hoe zeggen ze dat tegenwoordig: the unterdog?
Nog geen pint mee gedronke.