Jef Denyn. Wie heeft er ooit gehoord van deze man ? Een Mechelaar van nature, maar een wereldburger in hart en nieren. En vooral ... een zeer veelzijdig man. Een zeer fotogenieke kop, die zoals zal blijken graag een Mechels biertje lustte en graag pijp rookte.

Maar hij was vooral zeer veelzijdig: een muzikant, een ingenieur, een ondernemer en niet te vergeten een marketeer. Zijn product ? De Beiaard !
Hij werd geboren op 19 maart 1862 in Mechelen als zoon van de toenmalige stadsbeiaardier, handelaar in wijnen en likeuren Pieter Antoon Adolf De Nijn. De beiaardmuziek was op die moment echter niet erg populair, maar daar zou verandering in komen.

Hij zou ingenieur worden, toen een zware slag de familie trof. Vader Denyn, die al jaren klokkenist was viel ziek en hij werd blind. De handelszaak thuis eiste een nieuw hoofd en de toren een nieuwe beiaardier. Als oudste zoon kreeg Jef deze dubbele last op zijn jeugdige schouders.

Hij was nog tamelijk onervaren in het beieren ... Hij speelde fatsoenlijk klavier, maar nood breekt wet: zijn proef als klokkenist werd afgelegd; Jef verzaakte aan de universitaire studies, ... en hij volgde in 1887 (op 25-jarige leeftijd) zijn vader op als stadsbeiaardier.

Hij werd echter een groot muzikant en componist. Er bestond nauwelijks beiaardmuziek die specifiek voor dit instrument bedoeld was. Het creëren van een echt beiaardrepertoire was dus een van zijn eerste doelstellingen. De nieuwe muziek zou op professionele manier gedrukt en uitgegeven worden.

Omstreeks 1892 toont hij zijn groot technische kennis en inzicht. Er was in hem een ingenieur verloren gegaan! Hij verbeterde de techniek van het aanslaan van de klokken. Op die manier kon er veel sneller en veel virtuoser op het instrument worden gespeeld. Een revolutie in het bespelen van de beiaard, die navolging kreeg over de hele wereld. Onder meer adviseerde hij dringend om de bestaande broeksystemen te vervangen door tuimelaarsystemen. In Nederland breken de broekse en tuimelaarse twisten uit met de centrale vraag aan welk spel de voorkeur gegeven moet worden. Aan het Vlaamse beweeglijke spel met zijn vele tremolo's dankzij het tuimelaarsysteem of aan de eenvoudige Hollandse speelwijze met het broeksysteem. Die strijd zou tot in de jaren vijftig voortduren waarbij de Vlaamse speelwijze van Jef Denyn tenslotte de overhand kreeg.

Hij begreep ook dat reklame een belangrijk element is om publiek te verzamelen voor zijn concerten. Vanaf 1892 introduceert hij de wekelijkse maandagavondbespelingen die nog steeds plaats vinden. Op verschillende plaatsen, maar vooral in het Straatje zonder Eind in Mechelen verdrong het publiek zich om te luisteren naar de heerlijke klokkenklank. Door zijn talent en bezieling voor zijn instrument, wist Denyn de beiaardkunst (weer) tot echte muziek te maken. Van heinde en verre kwam men luisteren. Men spreekt in die tijd over den begaafden wereldvermaarden klokkenist ...

Hier een getuigenverslag uit die tijd:

De Melaan zag zwart van toehoorders, die ingetogen en muizestil te genieten stonden van de heerlijkheid die door de zoo reine lucht naar beneden kwam gerinkeld. Wij gingen op de arduinen paaltjes eener koetspoort zitten en hadden, op dit oogenblik, onze plaats niet geruild voor een orkestzetel in de grootste opera... Voor ons schuurde het avond-zwarte water der vliet tegen den afgebolsterden muur van een kloostertuin. Verder stak de zigzaglijn van dak en gevelschimmen fantastisch tegen den helderen hemel af, en langsheen den oever wuifde, lui en zwaar als vederbossen, het loover van de lindenrij. Trotsch rees, boven de stad uit, de toren als een reus die geluiden uitstiet uit zijne koperen keel.

Het waren gebeden, met aandrang geduwd uit de ronkende pijpen van een machtig orgel; klachten, beklemming als slepende streken over een weenend cello; uitbundig op-fanfarende triomfgezangen en lichthuppelende tonenreeksen. Het was virtuozenmuziek, de hoogte in sprankelend als een verbluffend vuurwerk met schaterende trillers en snelle apreggio's; het waren breedrustige psalmen, geschraagd door een sobere begeleiding van brommende bassen; het waren droomstille wijsjes, uit overgrootmoeders tijd, teder en gemoedelijk. Het was eenig, het was verukkelijk!

(...)