Zondagavond, 18u30, Nekkerspoel station.
Het is wat bewolkt, er staat een zacht briesje en het pleintje voor het station is dun bevolkt. Onze trein was stipt op tijd... Maar er klopt iets niet.
Ben ik de enige die het ziet? Het is niet de eerste keer dat ik het zie, al is het nu toch alweer een maand geleden. Ik vraag het voor de zekerheid even aan mijn vriendin (ze denkt waarschijnlijk 'daar gaat 'ie weer...'). Maar ze bevestigt mijn waarneming.
Wie heeft vandaag de zwaartekracht omgekeerd? En waarom net nú?
Is dit de getijdenwerking die we aanschouwen? (Onmogelijk, beweert een analytisch stemmetje in mijn hoofd, Mechelen ligt toch ruim boven de zeespiegel?).
Is er ergens een humoristische ambtenaar aan het werk, die behendig de sluizen bedient?
Beste lezer, ik vraag het u!
Volgens mij, en volgens wat ik mij nog herinner van de aardrijkskundelessen, is er op een "getijdenrivier" twee maal per dag inderdaad een moment dat het water stroomopwaarts vloeit.
Dat is het geval op het ogenblik dat het op zee verandert van eb naar vloed.
Zoiets...
(nee, zoveel ligt er echt niet in de macht van een ambenaar !)
En waarom staat dit in hemelsnaam in de categorie 'politiek'?
Met onze Dijle is er niets bijzonders aan de hand. Een geruststelling ?
:-)
Het kan natuurlijk wel bij 'politiek' geklasseerd worden... ;-)
Maar dit zal wel de bedoeling niet geweest zijn.
Maar alle gekheid op een stokje: je maakt me attent op een verschijnsel dat ikzelf nog nooit heb opgemerkt - en ik rij zowat dagelijks 2x over de Nekkerspoelbrug... (ik schaam me)
Maar de verklaring van Els kan me overtuigen...
Maar genoeg gezeverd. Floris, in het stukje schrijf je 'Mechelen ligt toch ruim boven de zeespiegel'. Nu is er in de loop der jaren wel één en ander veranderd aan het niveau van de Grote Mark, maar vroeger, 30-40 jaar geleden werd mij altijd verteld dat de Grote Markt precies 4 meter 'onder' de zeespiegel lag. Ergens aan de ingang van de Toren zou er nog een merkteken te zien zijn dat het 0-peil aangeeft.
Overigens zou de Toren voor landmeters en cartografen een ijkpunt geweest zijn. Maar wat daar vandaag van overblijft...?
Vermits alle wateren in onze regio via de Schelde in zee uitmonden en vermits de eb- en vloedwerking tot diep in het binnenland komt (tot aan Antwerpen heeft men brak of zout water in de daar enorm brede Scheldearm !) heeft ook onze Dijle, stroomopwaarts, daarvan te "lijden". Logisch: er is continu wateraanvoer vanaf Leuven en als de Schelde hoog water heeft geraakt dat niet weg en vloeit het water terug de Zenne en de Dijle in zodat ook op de Dijle het water stijgt.
De Aflijdingsdijle is eigenlijk een verbreding van de vroegere spuibeek en de oostelijke stadswalgrachten. Door de Aflijdingsdijle te construeren en de binnendijle af te koppelen van de rest van de Dijle voorkwam men inderdaad dat bij hoog water de binnenstadsdijle overliep en de Bruul onder water liep. De wafelijzerbruggen aan Liersesteenweg en Nekkerspoel van vroeger waren opzij open en bij springtij was het inderdaad prijs.
@Garda: ja, ook ik herinner me nog dat vroeger de bruggen afgesloten waren wegens te hoog water in De Dijle, je moest dan telkens een heel eind omrijden....
Na raadpleging van enkele geschriften blijkt dat de Grote Markt 1 meter onder de zeespiegel ligt (lag?).
Gemiddeld ligt de stad op zeeniveau.
Op de Toren moet een merkteken te zien zijn dat de zeespiegel aangeeft.
Sorry voor de eerder gegeven foute info.
Dit brengt me bij een laatste vraag... Als Mechelen 1 meter onder de zeespiegel ligt... Hoe geraakt het water van de Dijle dan in de zee? Stroomt het over het hele traject dan gemiddeld 1 meter bergop? Dat lijkt mij fysisch onmogelijk.
Mijn laatste les aadrijkskunde moet een jaar of zeven geleden geweest zijn... Erg toch dat ik er nu al geen touw meer aan kan vastknopen!
Beste Florisla,
Ebben en vloed terzijde gelaten, is al genoeg vermeld.
1. Op stafkaarten staan hoogtelijnen (ga naar Google en tik in: hoogtelijnen. De worden/werden? Regelmatig gecontroleerd of dat nog klopt met de huidige toestand. Die metingen gebeuren steeds op dezelfde plaats, door het militair cartografisch instituut. Zo heb je aan de Sint-Romboutskerk en op nog plaatsen in Mechelen een metalen merkblok( NGI ) waarop de nodige gevens staan voor de landmeters controle. In den Hanswijkenhoek, aan de fameuze Colomakerk (vanwege de huidige situatie) heb je links van de toegang deur zo een metalen blokje. Is duidelijk te zien, maar moeilijk af te lezen.
2. Om verdere overstromingen te vermijden( na 1953) werden alle dijken van getijden stromen, verhoogd tot een niveau waarop men zelfs bij stormspringtij geen overstroming meer zou mogen hebben. Het is het zogenoemde Sigmaplan.(zoek maar eens op Google)
Ik heb het hier niet over het merktekendat het 0-peil aangeeft aan de ingang van de St Romboutstoren, maar over het 0-punt van Mechelen, vanwaar men de afstanden berekende. Dit 0-punt is verdwenen!!! Weet iemand waar dit merkteken naartoe is?
Bestaat nog hoor!
Dat nulpunt is/was het punt van waaruit men de spoorafstanden in België berekende. De mijlpaal, je weet wel dat arduinengeval dat in 't midden van ons stationplein staat(Koning Albert I plaats) kan je nog terug vin,den in het station. Waar vroeger de kaartjesknipper zat, aan de ingang naar de sporen. Vindt je nu een koperen cirkelvormige plaat. Dat is, beste Jos en famauze NULPUNT.
3. Tot slot, wat weinigen schijnen te weten. Het water vloeit altijd naar het laagste punt!!!!
Hopelijk ben ik duidelijk genoeg geweest.
Is altijd bij mijn weten, in onze tijden...het stadhuis geweest...Vandaar meet men de afstanden die ge langs de wegen vind op onze oude kilometerpalen.
Wie meer weet steke zijn hand op.Wij Bloggers leren graag bij
Met dank aan beide Jossen. Nooit iets gehoord of gelezen over merkpunten in het station en op het stadhuis. Vandaag dus weer wat wijzer geworden.
Weten jullie iets meer over dat verdwenen NULPUNT aan of in het stadhuis?
Iets voor een toeristische zoektoch?:-)
En nee roodkapje die zijn vlam nog niet gezien!
Ik denk dat het een ziekte aan het worden is; die nieuwe vlammen.
De huisnummering is dat echter ook.
Men begint namelijk met de laagste nummers met de woning het dichtst tegen het stadhuis ( ik ga er nu van uit van het huidige, maar gezien dat pas in 1914 werd in gebruik genomen is het ook mogelijk dat men vroeger de "post" als maatstaf nam). Verder zijn dan de huizen rechts even nummers en die links de oneven. Ga maar eens na, dit klopt. Behalve voor sommige straten waar het moeilijk schatten is welk deel van de straat het dichtste bij het stadhuis, wat in sommige wijken kan voorkomen.Denk maar eens aan de Caputsteenstraat. Welk begin punt ligt het dichtst bij het stadhuis? Kant Grote Nieuwendijk of kant Kleine Nieuwendijk? Ik zou het zelf niet weten.
M.a.w om een eenvoudig voorbeeld te nemen. De leuvensesteenweg heeft de laagste nummers vlak bij het Raghenoplein dat het dichst bij het stadhuis ligt.
En dan is dat merkpunt van Jos Nys misschien een zeer goeie opmerking.
Makkelijk als je in een straat een huis moet zoeken, waar de even en oneven nrs. en waar begin je te tellen.
De Korenmarkt ligt volgens diezelfde meting op 8.71 m; het Zennegat op 3.90 m; de Nekkerspoel op 8.06 m; de grens met Willebroek op 2.00 m; de grens met Zemst op 10.50 m.
Maar nergens ligt Mechelen onder de zeespiegel!
Opgelet: als je Nederlandse gegevens radapleegt, rekent men niet met TAW als referentiepunt, maar met NAP (= Normaal Amsterdams Peil, dat ligt ca. 2.50 m hoger van zeeniveau!) Volgens die gegevens ligt een deel van Mechelen wél beneden NAP!
Volgens die cijfers is het verval op de Dijle tussen Mechelen-centrum en het Zennegat dan toch minstens een meter of drie.
Dan blijft het mysterie: waarom stroomt het water dan _weg_ van het zennegat? Zelfs bij eb is er dan toch nog genoeg hoogteverschil om het naar de schelde te doen vloeien?
Rara...
Herlees even mijn blogske van 21/05 15.29.58.
Kan/weet Jos Nys hoe dat NULPUNT er uit ziet? Dat van de Yzerenweg ken ik ,maar dat van de kilometers , helaas niet.Ne mens weet niet alles!!!
Aan Roodkapje (is wel de kleur van VLAMMEN hé, dat rood.! Zou het kunnen dat sedert dat vlam-geval en zoveel branden zijn in Mechelen?
Ik beschuldig niemand hoor...'t is maar een " grapje".
Nu even terzake, dat nulpunt....DAT WIL IK VINDEN!!!!!!!!!!!!!!!!!!!Wie geeft de hint , hoe het er uit ziet?
Mijn vader zaliger (Louis Nys,fervent Oud-Mechelen kenner, bewaker van het Busleyden-museum, enz...) maakte mij er altijd attent op : zie hier ligt het 0-punt van Mechelen.
Nog eventjes de spanning erin houden. Misschien zijn er toch Mechelaars welke op de hoogte zijn van dit 0-punt.
Marcel Kocken bv.?
@ jos v/d hanswijkenhoek :men kan het niet vinden want het is weg.Tenzij dat diegene welke het heeft weggenomen, het terug geeft.
Die te vinden was in de Concorde? Als hij niet in het museum zat?
Die 'k weet niet hoeveel dia's heeft gefotografeerd over/van Mechelen?
Als dat klopt...is Mechelen toch een kleine , gezellige dorpsgemeenschap..toen!
Jos jonge, die Louis NYS heb ik nog gekend!
Nen toffe vader had je hoor!!!!
En nu terzake: Hoe ziet dat nulpunt er uit, heeft je vader dat ergens in zijn dia's ooit gefotografeerd? Graag een beeld ervan.
Sjonge toch wat ga ik hier nog allemaal
te weet komen?
Mechelen ligt wel degelijk boven zeeniveau (zo ergens tussen de 5 en de 10 m). Stroomafwaarts van Mechelen zijn de dijken van de Dijle op ongeveer 8,5 m, dat is een handige referentie.
Het is niets ander dan het getij dat het water de andere richting uitstuwd. Ga maar eens in Boom aan de Rupel kijken, daar komt het water met zo'n geweld stroomopwaarts bij het opgaan van het tij dat geen enkel schip zich ertegen in zal wagen.
Neem een keer een hydrologisch studiewerk ter hand voor de wiskundige (ingewikkelde) verklaring. Maar het is dus best mogelijk dat het getij tot ver boven zeespiegel voelbaar is.
En als ge nu spreekt over een kleine, gezellige, dorpsgemeenschap. Wel mijn moeder was van den Hansewijkenhoek, een "Silverans". Zelf heb ik jaren in de Abeelstraat en de M.Gandhistraat doorgebracht. Mijn echtgenote geboren en getogen in de Doornenstraat, kleindochter van de Ché (Duplessis).
Ge ziet maar hé.
Nu over dat 0-punt. Ik denk niet dat er in mijn (vaders)archief enig aanknopingspunt te vinden is. Geen foto's, dia's, enz...
Hetgeen wel op foto staat is een onrechtstreeks bewijs : nl. het bordje dat in de Befferstraat tegen de gevel van (ik denk)het Chinees restaurant hing 'Ligue Vélocipédique Belge/Heyst o/d Berg, 18,8 km'
En nu komt het.
Het merkteken (0-punt) was tot voor enige tijd te vinden in de goot kant gaanderij van het stadhuis (juist over de Chinees). Het was een arduinen blokje van +/- 10 x 10 x 10 cm, met daarin het merkteken 0.
Men heeft voor enkele jaren de Befferstraat opgebroken en terug ingericht en toen lag het 0-punt er terug op zijn plaats.
De laatste keer dat men de Befferstraat heeft opgebroken, denk ik dat de wegenisarbeiders (onwetend) gans het zaakje hebben op een hoopje gesmeten en is het 0-punt verdwenen. Ik heb dit al eens terloops overge-maakt aan schepen Koen Anciaux.
Misschien een gelegenheid om een nieuw 0-punt te plaatsen.
Ziezo, het misterie van het 0-punt is opgelost. Ik hoop dat het toch iets heeft bijgebracht bij onze bloggers.
Als een golf op het stand slaat, dan rolt deze ook verder het strand op, tot *boven* het waterniveau.
Het eb heeft natuurlijk hetzelfde effect, ook al gebeurt e.e.a. zo traag dat je het intuïtief niet meer als een 'golf' zou beschouwen.
Daar komt nog bij dat de schelde een beetje een trechtervorm heeft, waaroor de watermassa geconcentreerd wordt. Hij werkt dus een beetje als een versterker van de eb-vloedgolf...
Dus, met dank aan iedereen: het mysterie is opgelost! (met andere woorden: er is nooit een mysterie geweest :-)
soms zijn mysteries het koesteren waard, wegens ondoorgrondelijke charme...
Mechelen heeft dan geen 'Nessie' - Ik had heimelijk gehoopt dat de Nekkertjes, de kwelduiveltjes van de Dijle, er iets mee te maken zouden gehad hebben... ;-)
Maar 't is dus een illusie.
Er is een wetenschappelijke verklaring voor.
We zullen in Mechelen op zoek moeten gaan naar andere mysteries.
(of zijn die er dan al?)
jullie vertellen vanalles over de Dijle,maar zijn er ook mooie verhalen over onze Mechelse Dijle, of over de gebeurtenissen hierrond ?
Indien wel, mail ze me aub, want ik zoek ze voor bij ons op toneel.
Alvast bedankt !
Groetjes,
Marc Windelen
mwssvh@skynet.be
Manneke toch, Duplessis was een vriend van een van mijn zonen. Nogal klein en mager (toen). Kwam dikwijls in onze tuin spelen. Zo in de jaren 60/70
Was vandaag in het centrum en even is gaan zien in de Befferstraat. Tot mijn verwondering is ook dat mooie emailbordje weg met de tekst: Mishandeld nooit de dieren. Het hing in de omgeving van dat kilometerbordje voor Heist o/d Berg.
Nu dat ons NULPUNT weg is NAAST het stadhuis, hoop ik dat ook IN het stadhuis de nullen weg zijn? :-)
Hoogtemerkpunt aan onze toren dan ook maar is gaan zoeken, als oud-padvinder kan ik zulke dingen niet laten.
Iets dwingt me dan: Zoekt het!
Aan de Noorderkant v/d toren, nabij de ingang tot het pleintje voor het Boerenkrijggedenkteken is het te vinden.
Ongeveer 100cm vanaf de hoek en 30 cm boven het grasveld. Spijtig is dat ding kapot geroest, dus hoogte punt onleesbaar!
En nu ga ik slapen.
Groetjes van Jos
Scoutsgroepen die vaarden op vlotten op de Dijle...
Ze hadden bekijks.
Dien brave Dessain is gestorven kort na de bevrijding. Hartinfarct van ’t verschieten bij de bevrijding.
Dan kwam er nen andere, maar ik had toen geen interesse in politiek, wel in de scouts. En na de bevrijding lagen er langs alle kanten jerrycans. Genoeg om honderden vlotten te maken. Man dat was plezant!
Denk aan iets.
Een bepaalde scoutsgroep verkreeg via de Townmajor toelating om de geschutstorens ( FLAK genoemd) van de Duitsers te gebruiken als lokaal, Waar nu het containerpark is aan de Hanswijk de Brecht. Wij noemden dat toen "aan Figaro" Kan zijn dat er een staminee aldaar zo noemde. Die scouts moesten daar wel echt voor werken. Ze moesten 1000 (duizend) Jerrycans binnen brengen in de kazerne aan de Lierse steenweg.
Met stootkarren trokken die jongens rond, tot ver buiten Mechelen. EN..het lukte. Ze vertelden dat ze de karwei op twee weekenden hadden geklaard. Beeld u maar in, huidige generatie, wat er gebeurde. Kilometers karavanen trokken hier dagelijks voorbij richting Nederland en Duitsland. Benzine tank leeg, Jerrycans leeggegoten en hupsakee, smijt maar in de gracht langs de weg. Grote camions volgden met gevulde cans, overvloed dus. Maar de 'tweede linie' moest vanuit tankwagens terug cans vullen. De werktroepen konden het tempo van ophalen van weggeworpen cans niet volgen.
De slimme Townmajor bedacht toen de truc om dienstvaardige scouts in te schakelen en…de scouts waren héél tevreden met hun gevechtsposten als lokaal.
Ach ja, als wij over die tijd beginnen te vertellen kunnen we moeilijk stoppen.
We hebben zoveel ingrijpende belevenissen meegemaakt!
Jos was toen een Woelige Ekster. Nu noemen zo een kind een hyperactieve babbelaar!
Of was dat een andere?
Nee, liefst niet antwoorden of 't word hier weer politieke kermis.
"ZE" doen toch hun goesting, zeggen de mensen op de markt- de zaterdagse markt bedoel ik!
Onder Napoleon
DE BROUX
JOSEPH DE PLAINE
PIERRE PIERETS
GHISLAIN DE BORS
Onder Willem I
GHISLAIN DE BORS
XAVIER ESTRIX
JAN BAPTIST OLIVIER
Koninkrijk België
Onder Leopold I
VERMIJLEN-NEEFS Jean
dE PERCEVAL Armand
Baron dE STEENHAULT dE WAERBEEK Jean François
DE PAUW Philippe
BROERS Eduard
Onder Leopold II
VERHAEGHEN Philibert
dE KERCKHOVE Eugeen
BROERS Frans
DENIS Florimond
DE COCK Edward
DESSAIN Charles
Onder Albert I & Leopold III
Ridder DESSAIN Charles
BAECK Kamiel (Oorlogsburgemeester)
Onder Leopold III, Karel I (Regent)en Boudewijn I
SPINOY Antoon
Onder Boudewijn I
VAN DAELE Désideer
VANROY Joseph
RAMAEKERS Jozef
JORIS Georges
VANROY Joseph
Onder Albert II
VANROY Joseph
BERVOETS Geert
SOMERS Bart
" door de Duitsers aangestelde oorlogsburgemeester".
Burgemeesters van Mechelen (Van 1794 tot heden)
Onder Napoleon
DE BROUX
JOSEPH DE PLAINE
PIERRE PIERETS
GHISLAIN DE BORS
Onder Willem I
GHISLAIN DE BORS
XAVIER ESTRIX
JAN BAPTIST OLIVIER
Koninkrijk België
Onder Leopold I
VERMIJLEN-NEEFS Jean
dE PERCEVAL Armand
Baron dE STEENHAULT dE WAERBEEK Jean François
DE PAUW Philippe
BROERS Eduard
Onder Leopold II
VERHAEGHEN Philibert
dE KERCKHOVE Eugeen
BROERS Frans
DENIS Florimond
DE COCK Edward
DESSAIN Charles
Onder Albert I & Leopold III
Ridder DESSAIN Charles
Door de Duitsers aangestelde oorlogsburgemeester
BAECK Kamiel
Onder Leopold III, Karel I (Regent)en Boudewijn I
SPINOY Antoon
Onder Boudewijn I
VAN DAELE Désideer
VANROY Joseph
RAMAEKERS Jozef
JORIS Georges
VANROY Joseph
Onder Albert II
VANROY Joseph
BERVOETS Geert
SOMERS Bart
Ja, maar Smets, was een waarnemend burgemeester, tijdens de 50 maand dat Spinoy minister was.
Hoe dat ge van de Dijle, via merkteken zeespiegel, 0-punt, aan de Burgemeesters kan komen?
Maar dat hebt ge zelf uitgelokt, hé!!!
Zie Natan op 24/O5 om 12:48:47.
Ik was mijn handen in onschuld...of nee, in het water van de Dijle... ;-)
Rudi: Huisnummers, uw redenering klopt 100 % maar, niet op de Grote markt. Daar is de nummering oplopend (in uurwijzer zin) vanaf het stadhuis(1914)Den Beyaert genaamd en nu postkantoor. Dat is nummer 1 maar...tot mijn verwondering heeft dat huis geen huisnummer. Kan dat ? De post zelf die geen huisnummer heeft? Is het geen reglement dat aan een huis een duidelijk nummerplaatje moet hangen opdat de postbode de post JUIST kan bestellen? Ten andere ik zag op onze Grote Markt ettelijke huizen zonder nummer!!!Dat was voor Rudi.
Na raadpleging van een mijner kinderen; mindervalide geworden dijkbouwer, het volgende. Na de overstromingen van 1953 besloot men de dijken der getijden gevoelige waterlopen te verhogen tot en veilige hoogte. In het waterbouwkundige labo te Antwerpen werden schaalmodellen uitgevoerd en getest. Men kwam tot de conclusie dat alle dijken tot op 8 meter hoogte boven de zeespiegel dienden verhoogd. Het Fameuse SIGMAPLAN.
Dit tot zo ver landinwaarts het getijde reikte. De firma waar mijn zoon werkte bouwde de dijken vanaf Zennegat tot...is hem vergeten, maar het moet ergens ver boven Rijmenam zijn...
Talrijke problemen deden zich voor met ongekende uitlopen van onderaardse beken.
Zo herinner ik me nog dat hij kwam vragen of ik nog stafkaarten had van bij de scouts. Zij beschikten op de werf over onvolledige kaarten. Jos heeft toen aangewezen waar de 'verdwenen' Spuibeek in de Dijle uitmonde. Na proefboring klopte mijn scoutservaring nog!! En ik fier natuurlijk. Enfin die hoogte. De dijken werden op 8.50 m afgewerkt om de eenvoudige reden dat vers aangebrachte ophogingen met de jaren inzakken. Het kan zijn dat ze nu toch nog iets hoger liggen dan de vooropgestelde 8 meter zijn.
De verhoging aan de omleidingsdijle, gemetste muren, ligt wel iets hoger dan 8 meter voor...alle veiligheid, zodat er weer geen water in de straten zou staan van aan de statie(Nekkerspoel)tot aan het semenarie...
En nu genoeg voor vandaag.
Sorry, had even verder moeten kijken.
Géén groot wereldnieuws uiteraard - maar voor mij wel leuk om weten...
Aan Jos Nys,
Was het Duplessis Prosper
uit vilvoorde
ik zoek nog altijd naar Nadia,Ericka,Olga Duplessis die in vilvoorde heb gewoon,
Vaders was Duplessis Guy