Home

Mozart in Mechelen

By koen - Posted on 24 januari 2006
Het Mozart-jaar zal ook in Mechelen niet onopgemerkt voorbijgaan, hoewel wij uiteraard meer voeling hebben met "onze" Beethoven. Wat niet veel mensen weten is dat de jonge Wolfgang ook in Mechelen heeft gemusiceerd. (Het werd al even aangehaald in het artikel over Servus.) Tussen 1763 en 1766 reisde vader Leopold Mozart immers met het jonge wonderkind Wolfgang én met zijn zusje Nannerl door Europa van het ene hof naar het andere om de kleine musicus te laten optreden voor koningen, prinsen, hoge edelen en kerkvorsten. Op die reizen trok de familie geregeld doorheen de Oostenrijkse Nederlanden, in feite dus geen "buitenland" voor de Mozarts uit Salzburg. De Oostenrijkers hadden het wegennet in onze contreien verbeterd door rechte "steenwegen" aan te leggen tussen de grote steden (de trajecten bestaan nu nog altijd). Dat vergemakkelijkte het reizen en zorgde voor vlotte en snelle verbindingen, bijvoorbeeld per postkoets. Zo kon men makkelijk in één dag van Antwerpen naar Brussel reizen en onderweg Mechelen bezoeken. Vader Mozart bekloeg zich wel over de duurte van de huurkoetsen. In 1763 verbleven de Mozarts gedurende 6 weken in Brussel. Eigenlijk waren ze op weg naar Parijs, maar ze wilden in Brussel ook optreden voor prins Karel van Lotharingen, de toenmalige gouverneur-generaal van de Oostenrijkse Nederlanden. Na 5 weken wachten krijgen ze de gelegenheid: de amper 7-jarige Wolfgang mag een klavecimbelrecital geven in de salons van het paleis van Lorreinen. In 1765 ging de tocht van Calais naar Den Haag via Gent en Antwerpen, waar Wolfgang orgel speelt. En in 1766 hielden ze na een reis naar Engeland en Nederland opnieuw halt in Brussel, waar vader Leopold ondermeer Brusselse kant koopt. Op deze reis is men zeker via Mechelen gepasseerd, zo blijkt uit het reisverslag van vader Leopold. De jonge Wolfgang Amadeus zou zeker één concert hebben gegeven in het Aartsbisschoppelijk paleis te Mechelen voor aartsbisschop Joannes-Henricus de Franckenberg, toen nog geen kardinaal. Ik heb echter geen gegevens gevonden over de precieze datum van dit optreden, noch verdere details. Archiefpluizers, laat ons iets weten als jullie méér vinden.
Submitted by anoniem (not verified) on Thu, 11/23/2006 - 08:07.
wa dom ja
Submitted by michel (not verified) on Tue, 01/31/2006 - 19:17.
In verband met de datum dat Mozart in Mechelen verbleef heb ik in het boek : "Mozart in onze gewesten, als wonderkind op koncertreis" van Jan Haderman, bij de uitgeverij "Ignis" (1941) het volgende gevonden: ".... We gingen over Mechelen, waar we onzen oud-bekenden, de Titl. Heer aartsbisschop bezochten, naar Brussel, waar we een dag uitrustten en vandaar om 9 uur 's morgens met de post afreisden en om halfacht 's avonds te Valenciennes aankwamen...." "Te Mechelen was Mozart's "beschermer" Baron Grimm, die de reizende familie in de schaduw van St. Romboutstoren een logies had besproken. De rustdag waarover Leopold schrijft was de Hemelvaartdag van 8 mei 1766. 's Anderendaags vertrok dan de familie over Valencijn en Kamerijk naar Parijs -..." Tot daar de informatie over Mozart's aanwezigheid te Mechelen in het bovenvermelde boek ! Ik denk uit voorgaande dat Mozart de nacht van 07 op 08 mei 1766 als 10 jarige in Mechelen heeft doorgebracht samen met zijn vader. Of er al dan niet een concert werd gegeven staat niet vermeld.
Submitted by rudi (not verified) on Mon, 01/30/2006 - 07:06.
Van één van mijn collega's kreeg ik nog verdere details: Zoals deze morgen beloofd hierbij de enkele regels uit het boek : "Mozart in onze gewesten, als wonderkind op koncertreis" van Jan Haderman, bij de uitgeverij "Ignis" (1941) ".... We gingen over Mechelen, waar we onzen oud-bekenden, de Titl. Heer aartsbisschop bezochten, naar Brussel, waar we een dag uitrustten en vandaar om 9 uur 's morgens met de post afreisden en om halfacht 's avonds te Valenciennes aankwamen...." "Te Mechelen was Mozart's "beschermer" Baron Grimm, die de reizende familie in de schaduw van St. Romboutstoren een logies had besproken. De rustdag waarover Leopold schrijft was de Hemelvaartdag van 8 mei 1766. 's Anderendaags vertrok dan de familie over Valencijn en Kamerijk naar Parijs -..." Voilà tot de informatie over Mozart aanwezigheid te Mechelen in het boek ! Ik denk uit voorgaande dat Mozart de nacht van 07 op 08 mei 1766 als 10 jarige in Mechelen heeft doorgebracht samen met zijn vader.
Submitted by Bart Ve (not verified) on Fri, 01/27/2006 - 09:33.
Interessante figuur anders wel, die Kardinaal....daarna nog verbannen wegens het aanzetten van zijn achterban tot het weigeren van trouw de zweren aan de nieuws Constitutie. De man is dan naar het huidige Nederland gevlucht, waar hij in Breda is terecht gekomen en uiteindelijk ook gestorven.
Submitted by rudi (not verified) on Fri, 01/27/2006 - 08:46.
Verdere reactie van Marcel op joeri Rudi, In feite klopt mijn antwoord : geen concert in Mechelen. Hier hooguit op doorreis waar op dat ogenblik de kardinaal thuis was. Anderzijds zou ik toch eens graag het origineel handschrift willen zien om te kijken wat er werkelijk staat. Ik vermoed dat vader Mozart geen Engels schreef. Mijn scepsis zijn de gevolgen van de lessen "Historische kritiek" aan de VUB.
Submitted by rudi (not verified) on Thu, 01/26/2006 - 07:26.
Marcel Kocken twijfelt nochtans, zie tekst onder. Maar bovenstaande vermlelding van papa Mozart himwelf zal ik hem eens doormailen. Ik heb ook nog enkele andere details die ik later doorstuur. quote Of Mozart ook werkelijk in Mechelen heeft gemusiceerd is zeer twijfelachtig. Er is geen enkel bewijs van een eventueel concert door Mozart in Mechelen. Wel kan hij voor kardinaal de Franckenberg gemusiceerd hebben (wat trouwens best mogelijk was), maar de Franckenberg, alhoewel aartsbisschop van Mechelen, verbleef eigenlijk in Brussel. Zo Mozart van Antwerpen naar Brussel reisde, of omgekeerd, is het eveneens best mogelijk dat hij door Mechelen gekomen is. Tenzij hij per trekschuit reisde. unquote
Submitted by jans (not verified) on Wed, 01/25/2006 - 20:44.
In de Knack van vandaag, waarin een artikel verscheen over de reislustige Mozarts, wordt van dit oponthoud in Mechelen (zonder details) ook bericht... Maar waar zij hun info halen?
Submitted by Joeri on Wed, 01/25/2006 - 16:17.
uit een brief van Leopold Mozart over de reis van 1766: "We travelled through Malines, where we visited our old acquaintance, the Archbishop, to Brussels, where we only rested for a day and, leaving by the mail coach at nine in the morning, arrived in Valenciennes at half past seven in the evening." http://www.raptusassociatio...
Submitted by Koen (not verified) on Wed, 01/25/2006 - 16:12.
Ik heb die info over Mozart in Mechelen ooit vernomen van Marcel Kocken of een andere stadgids. Het is mij ooit voor waar verteld en ik heb het altijd onthouden. De Franckenberg was in die periode (1763-1766) aartsbisschop en het paleis aan de Wollemarkt werd na de verbouwing in 1717 opnieuw bewoond. Dus... Alleen ontbreekt mij verder ook elke vermelding in een boek. Vandaar ook mijn vraag: wie kan dit bevestigen?
Submitted by Joeri on Wed, 01/25/2006 - 16:10.
de reisroute van de winterreis van 1763 vermeldt in elk geval Mechelen: zie http://s140507527.online.de...
Submitted by rudi (not verified) on Wed, 01/25/2006 - 12:30.
Ik ben aan het zoeken geslagen maar veel vind ik niet. Gisteren op de vergadering met enkele collega's gidsen gesproken en mogelijk is er toch iets verschenen in de oudheidkundige kring. Wat ik al hoorde is dat Mozart van de kardinaal als aandenken een sierzwaard zou gekregen hebben, een gewoonte uit die tijd. Verder info volgt (hopelijk toch)
Submitted by rudi (not verified) on Tue, 01/24/2006 - 18:39.
van dit feit natuurlijk, bèèèh!
Submitted by rudi (not verified) on Tue, 01/24/2006 - 18:38.
@Marc Alcide: ikheb ook weet van dit geit, maar vraag me nu niet waar ik dat vandaan heb. Ik meende dat gelezen te hebben ergens bij Marcel Kocken bij ik heb nog niks terugevonden. Ik heb ook even de "Malines Jadis" ... doorgelezen maar ook daar niet direct een spoor. Ik mail Marcel even voor info en hou de bloggers op de hoogte.
Submitted by Marc Alcide (not verified) on Tue, 01/24/2006 - 17:53.
Heeft Mozart in Mechelen een concert gegeven? Als dat zo zijn verwondert het mij dat er in de Handelingen van de Mechelse Oudheidkundige Kring nooit één artikel over verschenen is. Wat zeggen de 18de eeuwse Mechelse kroniekschrijvers hierover? Zij zouden dat misschien ook vermeld kunnen hebben. Waar heeft U dit gelezen?