Welkom thuis
By Joeri - Posted on 24 juni 2005
Ik weet niet of u er van wakker ligt, maar onze stad kocht recent een uit 1582 daterend schilderij van Mechelaar Michiel Coxcie aan getiteld 'Het oordeel van Salomon'.
Hoewel er aanvankelijk discussie was over de kostprijs ervan versus de waarde, ben ik blij dat schepen Nobels en de zijnen voet bij stuk hebben gehouden. Dat het werk nu opduikt in Spanje in privébezit ís al een half mirakel. En een geweldige kans voor Mechelen om dit werk van een van haar betere schilderszonen terug naar huis te brengen en een mooie plaats te geven (in het Schepenhuis). Het is een beetje te vergelijken met de aankoop van die opgedoken schilderijen van Bouts die de stad Leuven in 1998 kon doen.
Is 300 000 euro veel geld? Misschien wel. Het is - laat ons zeggen - de kostprijs van anderhalve kilometer fietspad (Vlaams Totaalplan Fiets, tabel 28 p.118: 1 km fietspad kost 216 000 euro). De kritiek over de prijs en kwaliteit van (vooral het latere) werk van Coxcie is trouwens van alle tijden. Want wat lezen we in "Het leven van Michiel Cocxie, uytnemende Schilder, van Mecchelen" (uit Het Schilder-boeck van Karel Van Mander uit 1601):Daer zijn van hem verscheyden Tafelen in wesen, die voor groot geldt niet te crijgen en zijn. Daer is gemeen gerucht, dat zijn beste dinghen zijn eerste niet te verwijten hebben: want se so goet niet en zijn.Misschien waren de 16e eeuwse medeburgers ook wel een beetje jaloers: Weder t'huys comende, bracht met hem een Vrouw uyt Italien, waer van hy in Italien als oock t'huys ghenoechsaem verheert is gheworden, hem dickwils met haer vermaninghen houdende vast op zijn werck, waer door sy oorsaeck was dat hy een Constrijck en welvarende Man is geworden.In elk geval: een mooie Coxcie terug waar hij thuishoort. Zo moeten we niet naar Sint-Petersburg, Wenen, Madrid of Londen om naar onze kunstenaars te gaan kijken. Misschien wordt het wel eens tijd voor een inventaris van uit Mechelen gestolen of verdwenen kunst en ander erfgoed. De "vermiste" Rubens'en vind je alvast in deze Rubens Online-databank terug.
Submitted by rudi (not verified) on Wed, 08/17/2005 - 18:56.
Reactie op Peter : pas op: er is een verschil tussen gekocht hebben en geroofd hebben. De Spanjaarden bezitten enorm veel Vlaamse kunst en het Escurial, het paleis van Filips II, zoon van onze Keizer Karel, heeft zelf een mooie collectie Coxcies. Die man was in zijn tijd een gevierd schilder en nu helaas deels vergeten. Ik heb hier een klein boekje van het Escurial met foto's en beschrijvingen van hun beste werken en daar zit een Coxcie bij!
Maar ter zake, het is een feit dat die kunst meestal door de Spanjaarden BESTELD en GEKOCHT werd, we waren namelijk ook Spanjaarden in de 16de eeuw! Dat kan ook gezegd worden van de Oostenrijkers, maar het zijn helaas de Fransozen die hier veel gepikt hebben. En ze hebben er ook geen scrupules over. Bij de kleine Rubens die ze roofden uit onze St.Rombouts ( en die trouwens maar van middelmatige kwaliteit is ) staat koudweg: "saisi à l'église métropolitaine de Malines" Voilà
Je kan het werk zien in het museum van Schone Kunsten van Dijon.
Vermits zij dat pikten, mag het dus terug komen.
Er zijn nog voorbeelden : de prebella's van het triptiek de aanbidding der wijzen bevinden zich in Marseille ( of is het nu Milaan?) Enz.. in het hele land!
Submitted by peter on Wed, 08/17/2005 - 17:16.
Net terug vanuit het Museum voor Moderne Kunst in Brussel. Moeten we dan ook de Picasso's en Miro's etc ... teruggeven ?
Ik vrees dat een goede verdeling juist heel veel reklame kan maken voor het land waar het kunstwerk ontstond ?
Submitted by Koen DV (not verified) on Wed, 08/17/2005 - 08:55.
Het is niet de taak van het Rubenianum om schilderijen van Rubens terug te eisen. Lijkt me ook niet écht relevant. Het Rubenianum heeft als opdracht Rubens en tijdgenoten wetenschappelijk te catalogeren en te bestuderen en dat doen ze daar schitterend. Wereldklasse!
Trouwens, stel dat al die buitenlandse musea plots hun 'Vlaamse' meesters zouden willen teruggeven... Aan wie? In vele gevallen bestaat de toenmalige eigenaar (kloosterorden, kerken, hoge adel...) niet meer. Wie wordt dan eigenaar? De Vlaamse gemeenschap? Het federale België? De katholieke kerk? Of toenmalige productiecentra als Brugge, Gent, Antwerpen enz.? Of de erven van oude adellijke families? 't Zou nogal wat worden.
Bovendien fungeren al die kunstwerken nu als de beste ambassadeurs die we kunnen indenken! Neen, creëer a.u.b. geen tweede 'Elgin Marbles'-affaire (cfr. de beeldreliëfs van het Parthenon).
Laten we proberen af en toe, zoals nu met die Coxcie, een waardevol stuk erfgoed aan te kopen. Een expo met grote fotoreproducties van verdwenen werken lijkt mij ook zinvol, zeker op de locatie zélve, waar de originelen ooit hingen, bv. het Lucasretabel van Gossaert, eertijds in Sint-Rombouts, nu in Wenen.
Submitted by Joeri (not verified) on Wed, 08/17/2005 - 07:38.
@Paul: interessante piste! Misschien moeten we de kerkfabriek(en) wat aanporren om dat op poten te zetten. Want zelfs het tonen van reproducties in de context waar de originelen voor bedoeld waren is inderdaad zinvol.
Submitted by Paul Govaerts (not verified) on Tue, 08/16/2005 - 17:36.
Aan Joerie, wat betreft de Rubensen die Mechelen en andere steden zijn kwijtgeraakt aan Frankrijk tijdens de Franse Revolutie (en die nooit zijn teruggegeven). Ik heb daarover geschreven aan het Rubenianum in Antwerpen, die de Rubensonline-inventaris heeft gemaakt. Het Rubenianum haastte zich om mij duidelijk te maken dat zij niet geïnteresseerd zijn in een aktie om die Rubensdoeken terug te krijgen uit Frankrijk. Zij houden zich uitsluitend bezig met wetenschap in hun ivoren toren. Ik heb hen suggesties gedaan hoe in ieder geval permanent in de kerken en in het Rubenshuis de aandacht kan gevestigd worden op het reusachtige patrimonium dat toen uit België is gestolen: zij kunnen folders maken, wandpanelen, een inventaris publiceren in de catalogus van het Rubenshuis, in de kerken foto's hangen met de schatting van de waarde van de gestolen doeken van Rubens, Jordaens, De Craeyer, Gerard David, ja ook Vlaamse Primitieven. Dat interesseert het Rubenianum allemaal niet. Zolang zij maar hun job hebben en elke maand betaald worden. De Sint-Pauluskerk in Antwerpen onderneemt wel aktie om het Rubensschilderij van het hoofdaltaar van die kerk terug te krijgen uit het museum van Lyon.
Submitted by JanS. (not verified) on Fri, 07/08/2005 - 21:34.
Ja, misschien is het inderdaad een hoog bedrag - durf ik niet over oordelen. Toch ben ik blij dat dit meesterwerk terug is in onze stad. Ik liep het Schepenhuis onlangs ook nog eens binnen om het betreffende werk te bewonderen. En ik was wel onder de indruk. Als het werk een definitief plaatsje zal krijgen, hoop ik alleen dat het even goed tot z'n recht zal komen, zoals nu het geval is.
Tussen haakjes: het Schepenhuis vind ik echt een pareltje van een museum; fraaie collectiestukken in een uniek historisch kader. Ook de geslaagde mix van oud en nieuw is een pluspunt voor dit museum. Ik ben benieuwd naar het nieuwe Hof van Busleyden. Als het sluitstuk van de museum-as zal klaar zijn, hoop ik dat het er even schitterend zal uitzien als het Brusselpoortmuseum (ook erg de moeite) en dit Schepenhuis.
Submitted by Marc VC (not verified) on Mon, 06/27/2005 - 08:33.
Als het er hangt zal ik wel eens gaan kijken, ik stap sowieso wel eens vaak binnen in Het Schepenhuis als ik er voorbij wandel en het open is.
Submitted by Peter Meuris (not verified) on Sat, 06/25/2005 - 21:01.
Goh, pas terug uit Los Angeles, en ik heb daar de intrede van Jezus van Jezus in Brussel kunnen bewonderen in het Paul Getty Mueseum.
Was best wel een beetje trot om het daar te zien hangen, maar ook een beetje ontheemd ...
Misschien is het wel de moeite...